Lộ tuyến (còn gọi là lạc chỗ hay lộn niêm mạc) thực chất là phần biểu mô chế tiết ra niêm dịch bên trong cổ tử cung lộn ra ngoài hay có khi là sự phát triển lớp biểu mô mỏng chưa trưởng thành và không bình thường ở cổ tử cung.
Nhìn bằng mắt thường thì lộ tuyến giống như một cổ tử cung viêm, đỏ, sần sùi nhưng khi soi bằng máy có thể nhận ra đó là lớp biểu mô lẽ ra ở lỗ trong cổ tử cung nhưng nay lan ra ngoài che phủ một phần cổ tử cung, ở dưới là lớp đệm có nhiều mạch máu nên tạo ra hình ảnh một tổn thương có màu đỏ và sần sùi giống như mô hạt.
Trước đây, nhìn thấy tổn thương sần sùi và đỏ nên đã gọi là trợt cổ tử cung - thuật ngữ này không đúng vì nền đỏ không phải là trợt mà chỉ là lớp đệm có nhiều mạch máu của lộ tuyến, trừ phi có viêm cấp cổ tử cung do vi khuẩn có độc lực cao hay sau một số liệu pháp tại cổ tử cung như đốt điện, đông lạnh, tia laser, sinh thiết khoét chóp, tia xạ thì một phần niêm mạc che phủ mới bị trợt. Nếu bôi dung dịch có chất iốt (Lugol) lên vùng lộ tuyến thì thấy không bắt màu nâu sẫm như vùng lành xung quanh.
Tuy là tổn thương lành tính nhưng sự nguy hại của lộ tuyến là có thể đẩy nhanh sự phát triển của nhiễm khuẩn ở cổ tử cung vì cổ tử cung là vị trí ưa thích để một số vi khuẩn tấn công (trong khi âm đạo không bị nhiễm), ví dụ nhiễm vi khuẩn chlamydia, vi khuẩn lậu, vi rút gây mụn giộp, các bệnh lây truyền qua đường tình dục đều là nguyên nhân chính gây viêm cổ tử cung, sau đó nhiễm khuẩn đi lên gây viêm nội mạc tử cung và viêm tiểu khung. Với những nguy cơ như thế nên lộ tuyến có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và việc điều trị sớm lộ tuyến là cần thiết.
Sau khi chống nhiễm khuẩn bằng kháng sinh thích hợp với từng loại vi khuẩn gây bệnh (đặt viên nang colpogynax, tergynan...), cần đốt điện, đông lạnh hay tia lade phá hủy nơi lộ tuyến để cổ tử cung chóng lành sẹo. Khi đang điều trị nên kiêng có quan hệ tình dục (khoảng 2 tuần). Bạn nên khẩn trương đến các bệnh viện phụ sản để khám và điều trị dứt điểm càng sớm càng tốt nhá.