Kiểm thử Game : Một phần trong quá trình phát triển trò chơi, là một quá trình kiểm thử phần mềm để kiểm soát chất lượng của các trò chơi video. Chức năng chính của thử nghiệm trò chơi là phát hiện và tài liệu hướng dẫn của lỗi phần mềm (aka lỗi). Viêc kiểm thử phần mềm giải trí tương tác là một lĩnh vực kỹ thuật cao đòi hỏi tính toán chuyên môn, năng lực phân tích, kỹ năng đánh giá quan trọng, và độ ổn định. Trong những năm gần đây lĩnh vực kiểm thử trò chơi đã bị đánh giá là khá vất vả và vô bổ, cả về tài chính và tinh thần.
Test game : Không giống như test chương trình phần mềm, ngoài việc có test case tester còn dành phần lớn thời gian cho việc thực hiện ad-hoc testing . Bất cứ application nào cũng cần ad-hoc, đặc biệt là game vì dù có viết test case kĩ đến mấy cũng không thể lường được hành vi bất thường của user.
Tài liệu về test game : Mình từng soạn nhưng đó là tài liệu nội bộ của công ty, mình không thể public cho bạn. Nhưng có vài lưu ý nhỏ cho bạn nào đang test game:
+ Giao diện: Tùy nhà sản xuất mà có những qui định (rule) nhất định về cách thức hiển thị của logo, essential elements (những element không thể thiếu trong 1 game như button In-Game-Menu, copyright string, arrow indicators, highlights...) buộc các bạn phải hết sức nắm rõ để không bị missed.
+ Sound: Lưu ý các đoạn sound chơi trong game. Sound có chơi hay không? Chơi đúng sound hay không? Có repeat không? Có sound gì bất thường không?
+ Gameplay: Tất cả những gì liên quan đến cách chơi game.
+ Interrupt: Các vấn đề liên quan đến device để chạy game (phone, pc, tablet...). .
- Kết hợp nhiều nút bấm xem có phát sinh lỗi không? Kiểm tra tất cả các phím/nút bấm có trên thiết bị, nếu các nút đó không thuộc qui định sử dụng của game mà vẫn có tác dụng trong game thì có thể là bug.
- Kiếm tra tất cả các chiều (ngang, dọc, thẳng đứng...) hiển thị màn hình của device xem game có thay đổi hiển thị tương ứng không? (vd: tablet nếu để ngang thì giao diện device sẽ dàn hàng ngang, còn game có đổi sang chiều ngang luôn không? hay xoay tablet đứng sẽ hiển thị theo chiều dọc, game có xoay theo không? Nếu xoay theo chiều dọc mà game bị lỗi thì là bug...)
- Nếu device xử lý đa nhiệm thì mở các ứng dụng khác song song với game hay interrupt bằng tín hiệu device nhận từ thiết bị khác (nhận cuộc gọi, tin nhắn, file bluetooth,....) xem game có bị ảnh hưởng không?
- Ở những device đa nhiệm, đang chơi game, minimum game rồi thoát ra ngoài, resume trở lại, thoát ra mở ứng dụng khác...blablabla...rồi resume game lại xem có gì bất thường không?
- Đang chơi thì quit game đột ngột xem có ảnh hưởng đến saved data không?...
+ Download/Install/Uninstall: Game download xong có hỏi nơi để save hay tự save vào folder game hay save tùm lum? càixong game có hiển thị logo, tên game... như những game khác hiển thị trong device hay không? Uninstall game có ảnh hưởng tới các phần khác của device không?...
+ Luật game: Ngoài ra còn có các rule buộc phải tuân thủ mà sản phẩm nào cũng buộc phải tuân theo, hay các feeback thay đổi liên tục, các qui tắc logic cơ bản, rule của thể loại game bạn đang làm (như đá banh, tennis.. càng biết nhiều càng tốt)... các bạn nên ghi chú lại để tránh sai sót khi test.
+ Third party bug: Còn phần này, tùy device chạy game mà có những lỗi đặc trưng dành riêng cho dòng device đó mà những dòng khác không có. Nếu nghi ngờ là third party bug thì các bạn nên check các game khác với trường hợp tương tự trên device đó để chắc chắn đó là third party bug. Với những bug này, thường sẽ không được fix (do ngoài khả năng kiểm soát của dev) nhưng vẫn phải bắt để record lại, tránh truy cứu trách nhiệm sau này.
Vì nhớ gì ghi đó nên mình không sắp xếp các mục theo thứ tự, các bạn thông cảm nhé. Clear bug (cách trình bày nội dung bug) tốt hay không còn phụ thuộc vào skill của tester nữa. Test Game thì dù có tài liệu bài bản đến đâu thì cuối cùng skill ad-hoc của tester vẫn là cái cần thiết nhất và đừng bao giờ test game như 1 user bình thường.
Test game : Không giống như test chương trình phần mềm, ngoài việc có test case tester còn dành phần lớn thời gian cho việc thực hiện ad-hoc testing . Bất cứ application nào cũng cần ad-hoc, đặc biệt là game vì dù có viết test case kĩ đến mấy cũng không thể lường được hành vi bất thường của user.
Tài liệu về test game : Mình từng soạn nhưng đó là tài liệu nội bộ của công ty, mình không thể public cho bạn. Nhưng có vài lưu ý nhỏ cho bạn nào đang test game:
+ Giao diện: Tùy nhà sản xuất mà có những qui định (rule) nhất định về cách thức hiển thị của logo, essential elements (những element không thể thiếu trong 1 game như button In-Game-Menu, copyright string, arrow indicators, highlights...) buộc các bạn phải hết sức nắm rõ để không bị missed.
+ Sound: Lưu ý các đoạn sound chơi trong game. Sound có chơi hay không? Chơi đúng sound hay không? Có repeat không? Có sound gì bất thường không?
+ Gameplay: Tất cả những gì liên quan đến cách chơi game.
+ Interrupt: Các vấn đề liên quan đến device để chạy game (phone, pc, tablet...). .
- Kết hợp nhiều nút bấm xem có phát sinh lỗi không? Kiểm tra tất cả các phím/nút bấm có trên thiết bị, nếu các nút đó không thuộc qui định sử dụng của game mà vẫn có tác dụng trong game thì có thể là bug.
- Kiếm tra tất cả các chiều (ngang, dọc, thẳng đứng...) hiển thị màn hình của device xem game có thay đổi hiển thị tương ứng không? (vd: tablet nếu để ngang thì giao diện device sẽ dàn hàng ngang, còn game có đổi sang chiều ngang luôn không? hay xoay tablet đứng sẽ hiển thị theo chiều dọc, game có xoay theo không? Nếu xoay theo chiều dọc mà game bị lỗi thì là bug...)
- Nếu device xử lý đa nhiệm thì mở các ứng dụng khác song song với game hay interrupt bằng tín hiệu device nhận từ thiết bị khác (nhận cuộc gọi, tin nhắn, file bluetooth,....) xem game có bị ảnh hưởng không?
- Ở những device đa nhiệm, đang chơi game, minimum game rồi thoát ra ngoài, resume trở lại, thoát ra mở ứng dụng khác...blablabla...rồi resume game lại xem có gì bất thường không?
- Đang chơi thì quit game đột ngột xem có ảnh hưởng đến saved data không?...
+ Download/Install/Uninstall: Game download xong có hỏi nơi để save hay tự save vào folder game hay save tùm lum? càixong game có hiển thị logo, tên game... như những game khác hiển thị trong device hay không? Uninstall game có ảnh hưởng tới các phần khác của device không?...
+ Luật game: Ngoài ra còn có các rule buộc phải tuân thủ mà sản phẩm nào cũng buộc phải tuân theo, hay các feeback thay đổi liên tục, các qui tắc logic cơ bản, rule của thể loại game bạn đang làm (như đá banh, tennis.. càng biết nhiều càng tốt)... các bạn nên ghi chú lại để tránh sai sót khi test.
+ Third party bug: Còn phần này, tùy device chạy game mà có những lỗi đặc trưng dành riêng cho dòng device đó mà những dòng khác không có. Nếu nghi ngờ là third party bug thì các bạn nên check các game khác với trường hợp tương tự trên device đó để chắc chắn đó là third party bug. Với những bug này, thường sẽ không được fix (do ngoài khả năng kiểm soát của dev) nhưng vẫn phải bắt để record lại, tránh truy cứu trách nhiệm sau này.
Vì nhớ gì ghi đó nên mình không sắp xếp các mục theo thứ tự, các bạn thông cảm nhé. Clear bug (cách trình bày nội dung bug) tốt hay không còn phụ thuộc vào skill của tester nữa. Test Game thì dù có tài liệu bài bản đến đâu thì cuối cùng skill ad-hoc của tester vẫn là cái cần thiết nhất và đừng bao giờ test game như 1 user bình thường.
