Nguyên nhân
Nhiều nhà y học cho rằng hôi nách xuất hiện do sự cấu tạo đặc biệt nào đó của thành phần mồ hôi và chất bã nhờn với quá nhiều hợp chất amoniac, axit béo có trọng lượng phân tử thấp... Vi khuẩn hay nấm làm phân hủy tổ chức đã bị ngấm mồ hôi tạo nên một tổ hợp mùi khó chịu ở nách.
Các tuyến mồ hôi nhỏ phân bố khắp cơ thể nhưng tập trung nhiều ở các chỗ kín, khe gập như nách, bẹn. Các tuyến mồ hôi này thường bắt đầu hoạt động mạnh từ tuổi dậy thì bởi lẽ kích thích tố nội tiết của cơ thể người đang trong giai đoạn vượng.
Khi gặp căng thẳng, kích động, các tuyến mồ hôi lớn ấy sẽ tiết ra một chất axit béo ở dạng dịch thể, có chất béo, chất đạm...một khi gặp vi khuẩn trên da sẽ biến thành một loại axit béo không hòa tan, có mùi khó ngửi.
Khoa học hiện đại cho rằng hôi nách có tính di truyền, thường xuất hiện trong một gia đình hay một gia tộc. Y học cổ truyền cũng quan niệm như vậy, chẳng hạn sách Ngoại khoa chính tông ( nguồn sách Y học Trung Hoa) có câu: "Người bị hôi nách là do cha mẹ di truyền".
Cách chữa trị
Hôi nách không phải là bệnh nguy hiểm mà chủ yếu do các vi khuẩn phân huỷ các chất hữu cơ nên một trong các phương pháp chữa trị hiệu quả là dùng các loại thuốc diệt khuẩn tại chỗ.
Nếu bị hôi nách nhẹ, chỉ cần thường xuyên dùng xà bông thơm và nước ấm rửa sạch nách, sau đó thoa phấn thơm là được. Đến già các tuyến mồ hôi lớn sẽ co hẹp, hôi nách bớt dần rồi tự khỏi.
Bài thuốc dân gian chữa hôi nách
- Dùng phèn chua chưng lên cho trở thành dạng cục bột (có thể dùng tay bóp mịn), nghiền thành bột mịn, rửa sạch nách rồi bôi bột đó lên, ngày 1-2 lần.
- Dùng bột hoạt thạch nghiền thành bột mịn, rửa nách rồi bôi bột đó lên, ngày 1-2 lần, sau vài ngày sẽ bớt hôi nách.
- Dùng dung dịch formalin 2-3% hay dung dịch tannin 2-5% bôi lên nách, có thể ức chế tiết mồ hôi và trừ mùi hôi khét.
- Dùng thân, rễ gừng gió (còn gọi gừng rừng, gừng dại) 20 g phơi hay sấy khô, tán mịn, trộn đều với long não 4 g, xoa vào nách mỗi ngày 2 lần.
- Dùng lá cây khổ qua (miền Bắc gọi là mướp đắng) giã nhuyễn lấy nước cốt của lá bôi ngay lên vào nách. Sau chừng một tuần mùi hôi được giảm thiểu gần như không thấy nữa. Bã của lá cây khổ qua sau khi chắt lấy nước bạn có thể dùng để băng ngay vào nách khi ngủ.
Lá cây khổ qua dùng để chữa hôi nách rất hiệu quả
- Dùng trà khổ qua (do chính bạn chế biến - không nên mua). Những trái khổ qua già (không phải trái chín) bạn mua về xắt mỏng, phơi khô sau đó đem sấy lên và pha như pha trà uống bình thường (hơi có vị ngăm ngăm đắng) sau một thời gian khỏi hôi nách.
- Tỏi 30g, mật đà tǎng 10g. Tỏi bóc bỏ vỏ, giã nhuyễn, rắc mật đà tǎng (đã tán nhỏ) vào trộn đều. Mỗi lần dùng 5gr thuốc này đắp vào nách, đặt gạc lên, dùng bǎng dính cố định lại. Mỗi ngày làm 1 lần, mỗi đợt 7 ngày.
- Lấy một ít mật đà tăng trộn với dầu vừng. Trước hết rửa nách bằng nước vo gạo, chờ khô, bôi thuốc lên. Sau đó lại dùng 3 g mật đà tăng vào, kẹp vào nách chỗ có bôi thuốc, lấy băng vải cột cố định lại, mỗi ngày thay một lần. Làm liên tục 5 lần sẽ khỏi.
- Cam thảo, rễ cỏ và cây thông, địa táo, hạt dưa hồng, mỗi thứ lấy bằng nhau, tất cả nghiền bột. Mỗi lần uống một thìa canh ngày uống 3 lần với nước ấm. Bài này không những chữa hôi nách mà dùng lâu người và áo quần cũng thơm.
- Vôi sống 500g, phòng hương 60g, đinh hương 60g, dương khởi trạch 90g, thanh mộc hương 60g, nhũ hương 60g, quất bì 60g, phèn chua 120g. Tất cả các vị trên đều nghiền bột, rải lên một tấm vải, úp tấm vải mặt có thuốc vào nách, bên ngoài dùng một dải lụa để buộc cố định.
- Thanh mộc hương 30g, vôi sống 30g, phụ tử 30g, phèn chua 15g. Tất cả nghiền thành bột mịn, trộn với phấn thơm thường dùng. Xoa vào nách, mùi hôi sẽ mất.
Phòng ngừa hôi nách
Bạn nên năng tắm rửa, đặc biệt rửa thật sạch vùng nách bằng xà phòng sát khuẩn, có thể dùng một số chất xát vào nách như chanh tươi, thuốc tím loãng 1/10.000 để rửa và nên thay áo lót thường xuyên.
Cần mặc loại áo rộng rãi, thoáng khí nhất là vùng nách, không nên mặc áo quá chật.
Nên ăn nhiều rau cải, trái cây, uống nhiều nước để không bị táo bón và đi tiểu nhiều hơn (vì táo bón và đi tiểu quá ít góp phần dẫn đến hôi nách).
Bạn nên tránh ăn hành, tỏi.
Thường xuyên cạo lông nách, nếu được thì bôi thêm cồn saliaflit 1-3%.
Cũng có thể dùng phẫu thuật chữa hôi nách cho những người bị hôi nách nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động giao tế và sinh hoạt gia đình.