MỤC LỤC
PHẦN KÝ DUYỆT............................................................................................... i
LỜI CẢM TẠ...................................................................................................... iii
LỜI CAM KẾT.................................................................................................... iv
MỤC LỤC.............................................................................................................V
DANH SÁCH BẢNG........................................................................................viii
DANH SÁCH HÌNH............................................................................................ ix
DANH MỤC TỪ VẾT TẮT................................................................................X
TÓM LƯỢC......................................................................................................... xi
PHẦN 1: GIỚI THỆU..........................................................................................1
PHẦN 2: LƯỢC KHẢO TÀI L Ệ U ..................................................................... 3
1. Đại cương về bệnh đái tháo đường (ĐTĐ)....................................................3
1.1 Định nghĩa bệnh đái tháo đường.............................................................. 3
1.2 Phân loại bệnh đái tháo đường................................................................. 3
1.2.1 Bệnh đái tháo đường loại 1: đái tháo đường phụ thuộc insulin........ 3
1.2.1 Bệnh đái tháo đường loại 2: đái tháo đường không phụ thuộc insulin
3
1.3 Tiêu chuẩn để chẩn đoán bệnh đái tháo đường........................................ 4
1.4 Điều trị..................................................................................................... 4
1.6 Tình hình nghiên cứu chữa đái tháo đường bằng thảo dược....................5
2. Enzyme a-amylase........................................................................................5
2.1 Giới thiệu chung về a-amylase................................................................ 5
2.2 Thành phần hệ enzyme amylase.............................................................. 6
2.3 Đặc tính của enzym a-amylase................................................................ 6
2.4 Cơ chế tác dụng của enzym a-amylase trong phản ứng thủy phân......... 7
4. Sơ lược về cây Nhàu......................................................................................8
4.1 Phân loại................................................................................................... 9
4.2 Đặc điểm hình thái và phân bố................................................................. 9
4.3 Thành phần hóa học có trong cây nhàu..................................................10
4.3 Tác dụng dược lý của cây Nhàu............................................................. 10
PHẦN III: PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP THÍ NGHIỆM....................12
1. Phương tiện.................................................................................................. 12
1.1 Địa điểm và thời gian thực hiện............................................................. 12
1.2 Nguyên liệu, hóa chất và thiết bị............................................................12
1.2.1 Mau vật............................................................................................ 12
1.2.2 Hóa chất........................................................................................... 12
1.2.3 công cụ ........................................................................................... 12
2. Phương pháp thí nghiệm..............................................................................12
2.1 Phương pháp chiết và tách cao............................................................... 12
2.1.1 Ly trích cao lá Nhàu bằng dung môi ethanol.................................. 12
2.1.2 Tách phân đoạn cao ethanol lá Nhàu...............................................13
2.2 Khảo sát khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao ethanol lá Nhàu
(Morinda citrifolia L.).................................................................................. 15
2.3 Khảo sát khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao petroleum ether lá
Nhàu (Morinda citrifolia L.)........................................................................ 16
2.4 Khảo sát khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao ethyl acetate lá
Nhàu (Morinda citrifolia L.)........................................................................ 16
3 Phương pháp xử lý kết quả........................................................................... 17
PHẦN IV: KẾT QUẢ THẢO VÀ THẢO LUẬN...............................................18
1. Kết quả ly trích và tách phân đoạn cao lá Nhàu.......................................... 18
1.1 Độ ẩm của mẫu.......................................................................................18
1.2 Kết quả ly trích cao ethanol................................................................... 18
1.3 Kết quả tách phân đoạn cao từ cao ethanol lá Nhàu..............................18
2. Kết quả thí nghiệm khảo sát khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao
ethanol lá Nhàu (Morinda citrifolia L.)........................................................... 19
3. Khảo sát khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao petroleum ether lá
Nhàu (Morinda citrifolia L.)........................................................................... 22
4. Khảo sát khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao ethyl acetate lá Nhàu
(Morinda citrifolia L.).....................................................................................24
5. So sánh khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao ethanol, cao petroleum
ether và cao ethyl acetate.................................................................................27
PHẦN V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................29
TÓM LƯỢC
Đái tháo đường là một căn bệnh mãn tính với nhiều biến chứng nguy
hiểm, biểu hiện đặc trưng của bệnh là hiện tượng tăng đường huyết và rối loạn
chuyển hóa carbohydrate. Sử dụng thảo dược dân gian trong điều trị bệnh đái
tháo đường là một trong những hướng đi đầy tiềm năng. Cây Nhàu được biết đến
với khả năng làm hạ đường huyết. Đề tài “Khảo sát khả năng ức chế enzyme a-
amylase của cao chiết lá Nhàu (Morinda citrifolia L.)” được thực hiện nhằm
chứng minh cơ chế hạ đường huyết của cây Nhàu. Khả năng ức chế enzyme a-
amylase được xác định dựa vào lượng tinh bột ban đầu và lượng tình bột còn lại
sau khi cho phản ứng với enzyme a-amylase. Khảo sát khả năng ức chế bằng
cách ủ enzyme a-amylase với các loại cao ethanol, cao Petroleum ether, cao ethyl
acetate, cao butanol và cao nước trước khi cho tinh bột vào phản ứng. Kết quả
khảo sát cho thấy cao butanol và cao nước không có khả năng ức chế enzyme a-
amylase. Cao ethyl acetate cho hiệu quả ức chế cao nhất là 81,8 + 0,53% ở nồng
độ 4,5 mg/ml. Trong khi đó cao ethanol cho hiệu quả ức chế cao nhất là 36,37 ±
0,51% ở nồng độ cao 25 mg/ml. Cao petroleum ether cho hiệu quả ức chế cao
nhất là 20,39 ± 0,38%. Giá trị IC50 của cao ethanol là 41,93mg/ml, cao petroleum
ether là 194,48mg/ml và cao ethyl acetate là 3,75mg/ml. Chứng minh được một
trong những cơ chế làm hạ đường huyết của Nhàu là thông qua tác dụng ức chế
sự hoạt động của enzyme a-amylase.
PHÀN 1: GIỚI THIỆU
Bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) hay còn gọi bệnh “tiểu đường” là một trong
những vấn đề đáng quan tâm trong xã hội ngày nay. Đái tháo đường là một căn
bệnh mãn tính với nhiều biến chứng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong. Gánh
nặng bệnh tật do đái tháo đường đang tăng lên trên toàn cầu, đặc biệt là ở các
nước đang phát triển, nơi quá trình đô thị hóa đang làm thay đổi tập quán ăn
uống, giảm hoạt động thể lực và tăng cân. Theo WHO, năm 1985 thế giới có
khoảng 30 triệu người mắc bệnh đái tháo đường, năm 2004 con số này đã là 98,9
triệu và đoán vào năm 2025 số bệnh nhân ĐTĐ trên toàn thế giới vào khoảng
300 - 330 triệu người, chiếm tỉ lệ khoảng 5,4% dân số toàn cầu. trong đó tỉ lệ
mắc bệnh ở các nước đang phát triển tăng 42% và tỉ lệ ở các nước này tăng lên
170% vào năm 2025 (Tạ Văn Bình và ctv., 2007).
Bệnh đái tháo đường gây ra do rối loạn các enzyme chuyển hóa
carbohydrate trong cơ thể khi hormone insulin của tuyến tụy bị thiếu hay giảm
tác động, biểu hiện bằng mức đường trong máu cao hơn bình thường. Trong các
enzyme chuyển hóa carbohydrate, enzyme a-amylase có vai trò thủy phân các
hợp chất polychaccharide tạo glucose, phản ứng này trực tiếp tăng hàm lượng
đường trong máu. Do đó, nếu có thể ức chế được enzyme này, việc điều trị bệnh
đái tháo đường sẽ dễ dàng hơn.
Bệnh đái tháo đường đến nay vẫn chưa có thuốc trị khỏi hoàn toàn.
Những loại thuốc trị bệnh đái tháo đường phải được uống thường xuyên và suốt
đời như: Meformin, sulfonylureas, glinides, chất ức chế enzyme a-glucosidase
(Acarbose), thiazolidinediones, insulin...(Nathan et al., 2006). Nhìn chung, các
liệu pháp này có tác dụng nhất định, công dụng chính của các nhóm thuốc này là
hạ đường huyết hay cung cấp insulin thay thế tạm thời cho người bệnh ĐTĐ.
Tuy nhiên hiệu quả điều trị chưa cao và gây ra nhiều tác dụng phụ như béo phì,
vàng da, suy đường huyết, ngộ độc gan...(Sudha et ai., 2011; Nathan et al.,
2006).
Các hợp chất có hoạt tính sinh học có nguồn gốc từ tự nhiên được quan
tâm nghiên cứu vì rất an toàn và hiệu quả trong việc phòng và điều trị nhiều bệnh
ở người trong đó có bệnh đái tháo đường (Addis và Warner, 1991;
Halliwell,1994; Rice-Evans et al., 1997; Lu và Foo, 2000). Trong dân gian, các
bộ phận của cây Nhàu đã được sử dụng như một loại thuốc trị bệnh ĐTĐ. Các
nghiên cứu cũng đã chứng minh tác dụng hạ đường huyết của cao chiết Nhàu
trên chuột bệnh (Võ Thị Ngọc Diễm và ctv, 2012).
Đề tài “Khảo sát khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao chiết lá
Nhàu (Morỉnda citrifolia L.)” được thực hiện nhằm đánh giá một cách khoa học
tác dụng hạ đường huyết của lá Nhàu trên invitro. Từ đó làm rõ cơ chế hạ đường
huyết của cao chiết lá Nhàu.
Mục tiêu của đề tài đánh giá khả năng ức chế enzyme a-amylase của cao
chiết lá Nhàu trong phản ứng chuyển hóa tinh bột.
