anhchangnhaque_69
New Member
Download miễn phí Chuyên đề Phát triển kinh tế làng nghề trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đến năm 2020
MỤC LỤC
Trang
LỜI NÓI ĐẦU 1
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KINH TẾ LÀNG NGHỀ 6
I. Khái niệm và đặc điểm của làng nghề 6
1. Khái niệm về làng nghề 6
2. Đặc điểm của làng nghề 8
3. Các chỉ số phát triển bền vững của làng nghề 11
II. Vai trò của kinh tế làng nghề trong phát triển kinh tế xã hội nông thôn nước ta và những thách thức đặt ra đối với sự phát triển làng nghề 12
1. Vai trò của làng nghề 12
1.1. Phát triển làng nghề thu hút nhân lực, tạo viêc làm cho người lao động (hạ thấp tỷ lệ thất nghiệp ở nông thôn), thúc đẩy quá trình phân công lao động ở nông thôn 12
1.2. Phát triển làng nghề góp phần tăng thu nhập cho người lao động, cải thiện đời sống dân cư nông thôn 14
1.3. Phát triển làng nghề thúc đẩy quá trình chuyển dich cơ cấu kinh tế nông thôn 15
1.4. Phát triển làng nghề góp phần gia tăng giá trị sản phẩm của địa phương 17
1.5. Phát triển làng nghề góp phần huy động nguồn vốn nhàn rỗi trong dân 18
1.6. Phát triển kinh tế làng nghề có vai trò quan trọng đối với sự ổn định kinh tế xã hội, nâng cao đời sống văn hoá tinh thần cho nhân dân 19
1.7. Việc phát triển kinh tế làng nghề đóng góp một phần vào bảo tồn và phát triển bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam 20
2. Thách thức đặt ra với sự phát triển làng nghề 21
III. Những nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển của kinh tế làng nghề 22
1. Nhóm nhân tố tự nhiên 22
2. Nhóm nhân tố kinh tế 22
3. Nhóm nhân tố văn hoá- xã hội 24
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG KINH TẾ LÀNG NGHỀ BẮC GIANG GIAI ĐOAN 2000 - 2008 26
I. Khái quát các điều kiện phát triển kinh tế làng nghề ở Bắc Giang 26
1. Những lợi thế cho sự phát triển làng nghề ở Bắc Giang 26
2. Những trở ngại cho sự phát triển làng nghề ở Bắc Giang 27
II. Thực trạng phát triển kinh tế làng nghề ở Bắc Giang 28
1. Vài nét về quá trình phát triển làng nghề ở Bắc Giang 28
2. Thực trạng phát triển kinh tế làng nghề ở Bắc Giang 29
2.1. Thực trạng phát triển làng nghề 29
2.1.1. Số lượng, quy mô và cơ cấu làng nghề tỉnh Bắc Giang 29
2.1.2 Số lượng, trình độ chuyên môn và kỹ thuật của lao động làng nghề 32
2.2. Thực trạng cung cấp đầu vào cho kinh tế làng nghề 34
2.2.1. Cơ sở vật chất, công nghệ, thiết bị của sản xuất làng nghề 34
2.2.2. Nguyên liệu cho sản xuất làng nghề 36
2.2.3. Vốn đầu tư cho sản xuất làng nghề 38
2.3. Kết quả của phát triển kinh tế làng nghề 40
2.3.1. Thu nhập của lao động làng nghề 40
2.3.2. Sản phẩm và thị trường của các sản phẩm làng nghề 42
IV. Tóm tắt kết quả và những vấn đề đặt ra trong phát triển kinh tế làng nghề của Bắc Giang 46
1. Những kết quả đạt được trong thời gian qua 46
2. Những hạn chế và nguyên nhân trong phát triển kinh tế làng nghề ở 50
Bắc Giang hiện nay 50
CHƯƠNG III: MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỦ YẾU NHẰM PHÁT TRIỂN KINH TẾ LÀNG NGHỀ Ở BẮC GIANG ĐẾN NĂM 2020 54
I. Mục tiêu phát triển KTXH của Bắc Giang đến năm 2020 & những yêu cầu đặt ra cho sự phát triển làng nghề 54
1. Mục tiêu phát triển KTXH của tỉnh Bắc Giang đến năm 2020 54
2. Những yêu cầu cơ bản trong phát triển kinh tế làng nghề ở Bắc Giang 55
2.1. Cần nhận thức đầy đủ vai trò và sự cần thiết phát triển kinh tế làng nghề 55
2.2. Phát triển làng nghề phải gắn với phát triển kinh tế nông thôn Bắc Giang 56
2.3. Phát triển sản xuất của làng nghề phải gắn với việc đáp ứng nhu cầu của thị trường về sản phẩm làng nghề 57
2.4. Cần phát huy tối đa nội lực và tận dụng các yếu tố ngoại lực để phát triển làng nghề 58
3. Các mục tiêu phát triển kinh tế làng nghề Bắc Giang đến năm 2020 59
4. Những định hướng phát triển kinh tế làng nghề của tỉnh Bắc Giang trong những năm tới 60
II. Một số giải pháp nhằm phát triển kinh tế làng nghề ở Bắc Giang 60
1. Hoàn thiện và thực hiện công tác quy hoạch sản xuất làng nghề ở Bắc Giang 60
2. Phát triển đa dạng các mô hình hợp tác sản xuất trong các làng nghề 61
3. Nhà nước cần hỗ trợ các làng nghề trong việc giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường 61
4. Hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật tạo môi trường lành mạnh cho các ngành nghề tồn tại và phát triển 62
5. Giải pháp đầu vào 62
5.1. Đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao cho các làng nghề 62
5.2. Phát triển các quan hệ tín dụng nhằm đảm bảo vốn sản xuất cho các làng nghề 63
5.3. Đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng cho các làng nghề 64
5.4. Đổi mới và tăng cướng áp dụng công nghệ nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm 64
5.5. Đảm bảo đầy đủ, kịp thời nguyên liệu theo yêu cầu sản xuất của các làng nghề 65
5.6. Bố trí sử dụng đất đai 66
6. Giải pháp đầu ra : Chiến lược marketing hợp lý 66
KẾT LUẬN 69
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 71
DANH MỤC CÁC BẢNG
Để tải tài liệu này, vui lòng Trả lời bài viết, Mods sẽ gửi Link download cho bạn ngay qua hòm tin nhắn.
Ketnooi -
Ai cần tài liệu gì mà không tìm thấy ở Ketnooi, đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
- Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Bắc Giang rất quan tâm đến sự phát triển của khu vực kinh tế nông thôn nói chung và kinh tế làng nghề nói riêng
2. Những trở ngại cho sự phát triển làng nghề ở Bắc Giang
- Trình độ lao động: lực lượng lao động dồi dào nhưng chất lượng tay nghề thấp, đại bộ phận lao động chưa được đào tạo cơ bản, chủ yếu biết nghề do tự phát ( cha truyền con nối).
- Mô hình sản xuất ở các làng nghề: Mô hình sản xuất chủ yếu hiện nay là mô hính sản xuất hộ gia đình, nhỏ lẻ, không có quy hoạch, khó quản lý tập trung. Dẫn đến việc phát triển tự phát. Một số mô hình hợp tác xã đã hình thành, nhưng hiệu quả mang lại chưa cao vì sự tham gia của người dân là không nhiều.
- Bắc Giang có tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, tốc độ đô thị hoá khá cao đất nông nghiệp có xu thế giảm nhanh dẫn đến vùng sản xuất nguyên liệu bị thu hẹp, gây khó khăn cho việc thực hiện sản xuất tập trung
- Vấn đề môi trường và ô nhiễm môi trường ở các làng nghề:
* Tình trạng ô nhiễm môi trường do một số làng nghề gây ra ngày một nghiêm trọng, nhưng cho đến nay vẫn không có biện pháp khắc phục.
* Nguyên nhân các làng nghề ở Bắc Giang đã và đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng là do việc phát triển các làng nghề ở địa phương theo lối tự phát, không có quy hoạch. Sản xuất theo từng hộ gia đình là chính.
* Mặt khác các hộ chỉ chú trọng đến lợi nhuận là chính, chưa chú trọng đến vấn đề đầu tư xử lý chất thải, trong khi chính quyền địa phương chưa có quy hoạch, đề án và quy định được trách nhiệm đóng góp của họ trong việc đầu tư xử lý ô nhiễm môi trường. Công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân nâng cao ý thức và trách nhiệm, quyền lợi về bảo vệ môi trường hạn chế.
II. Thực trạng phát triển kinh tế làng nghề ở Bắc Giang
1. Vài nét về quá trình phát triển làng nghề ở Bắc Giang
- Làng nghề ở tỉnh Bắc Giang xuất hiện khá sớm, trong đó có những nghề hình thành từ lâu đời như: Nghề làm bánh đa ở làng Tiêu, làng Sau - Dĩnh Kế - TP Bắc Giang (hình thành từ thế kỷ 13); Nghề làm mỳ gạo, bánh đa nem ở làng Thổ Hà - Vân Hà - Việt Yên (hình thành năm 1450); Nghề nấu rượu ở làng Yên Viên - Vân Hà - Việt Yên (hình thành năm 1700); nghề đan mây tre ở làng Song khê (nay là xã Song khê)
- Thực hiện chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước, ngành nghề nông thôn, làng nghề được cấp uỷ Đảng - Chính quyền các cấp thường xuyên quan tâm và đã từng bước phát triển theo hướng sản xuất hàng hoá; nhiều loại hình doanh nghiệp, hợp tác xã NNNT, làng nghề được hình thành; hoạt động du nhập nghề mới, khôi phục và phát triển nghề cũ diễn ra ở hầu hết các địa phương trong tỉnh, từ năm 1980 trở lại đây đã hình thành và phát triển một số nghề mới như: nung vôi, đóng cay xỉ, trồng nấm ăn, trồng rau quả quanh năm Ngành nghề nông thôn, làng nghề đã góp phần giải quyết việc làm cho lao động dư thừa và lao động nông nhàn của nhiều địa phương, đã giúp cho nhiều người lao động có thêm nghề, tạo thêm thu nhập cải thiện đời sống đồng thời với nhiều nghề khác nhau. Ngành nghề nông thôn, làng nghề đã sản xuất ra nhiều mặt hàng đa dạng, phong phú đáp ứng cho nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh, nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên ngành nghề nông thôn, làng nghề của tỉnh Bắc Giang được đánh giá là không nhiều, phát triển chậm, thậm chí có nghề bị mai một và có nguy cơ bỏ nghề như nghề sản xuất đồ gốm Thổ hà - Huyện Việt yên còn rất ít hộ sản xuất với sản lượng thấp không đáng kể.
Hiện tại ngành nghề nông thôn, làng nghề tỉnh Bắc Giang hoạt động trong cả 3 khu vực kinh tế của tỉnh song tỷ trọng giá trị sản xuất của ngành nghề nông thôn, làng nghề còn nhỏ bé, năm 2007 GDP ước đạt dưới 10% trong tổng giá trị sản xuất của tỉnh (công nghiệp và xây dựng đạt 8,93%, nông - lâm - ngư nghiệp ước đạt dưới 10%, dịch vụ ước đạt dưới 10%).
2. Thực trạng phát triển kinh tế làng nghề ở Bắc Giang
2.1. Thực trạng phát triển làng nghề
2.1.1. Số lượng, quy mô và cơ cấu làng nghề tỉnh Bắc Giang
- Số lượng làng nghề:
Theo số liệu điều tra tháng 9 năm 2007 của Sở Công Thương Bắc Giang, Bắc Giang hiện có 435 làng có nghề. Nếu theo tiêu chí công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống quy định tại Thông tư số 116/2006/TT-BNN, ngày 18/12/2006 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trên địa bàn tỉnh Bắc Giang hiện có 33 làng đủ điều kiện để được công nhận là làng nghề, trong đó có 24 làng nghề truyền thống và 9 làng nghề mới. Số lượng làng nghề phân bố không đều ở các địa phương, chủ yếu tập trung ở vùng thấp.
Bảng 2.1: làng nghề đạt tiêu chí phân theo lĩnh vực và địa bàn
TT
Huyện, thành phố
Tổng số
lượng
Ngành nghề sản xuất
Chế biến nông sản thực phẩm
Tre
đan
Mộc
Nuôi tằm, ươm tơ
Sản xuất vật liệu xây dựng
Hương
thơm
Khác
Thành phố Bắc Giang
5
4
1
Huyện Việt Yên
8
2
4
1
1
Huyện Yên Dũng
7
6
1
Huyện Tân Yên
2
1
1
Huyện Hiệp Hoà
3
2
1
Huyện Yên Thế
5
1
4
Huyện Lạng Giang
2
1
1
Huyện Lục Ngạn
1
1
Tổng số
33
7
13
2
2
5
1
3
(theo sở Công Thương Bắc Giang)
- Quy mô, cơ cấu làng nghề tỉnh Bắc Giang:
Bảng2.2: Danh sách làng nghề năm 2007 đạt tiêu chí phân theo địa bàn và lĩnh vực
TT
Tên làng nghề
Địa chỉ
Lịch sử
hình thành
Ngành nghề
chính
Số hộ
sản xuất
nghề (hộ)
Số hộ
của làng
(hộ)
Số hộ
SX nghề/
số hộ
của làng (%)
I. LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG
1
Yên Viên
Xã Vân Hà - huyện Việt Yên
Năm 1700
Rượu
590
870
68
2
Thổ Hà
Xã Vân Hà - huyện Việt Yên
Năm 1450
Mỳ, bánh đa nem
550
750
73
3
Nguyệt Đức
Xã Vân Hà - huyện Việt Yên
Trên 50 năm
Vận tải thuỷ
130
160
81
4
Phúc Long
Xã Tăng Tiến – huyện Việt Yên
Trên 50 năm
Mây tre đan
480
605
79
5
Chùa
Xã Tăng Tiến – huyện Việt Yên
Trên 50 năm
Mây tre đan
300
360
83
6
Bẩy
Xã Tăng Tiến – huyện Việt Yên
Trên 50 năm
Mây tre đan
500
530
94
7
Chằm
Xã Tăng Tiến – huyện Việt Yên
Trên 50 năm
Mây tre đan
91
104
88
8
Đông Thượng
Xã Lãng Sơn – huyện Yên Dũng
Trên 50 năm
Mộc
45
180
25
9
Đông Thắng
Xã Tiến Dũng – huyện Yên Dũng
Trên 50 năm
Tre đan
300
361
83
10
Thuận Lý
Xã Tiến Dũng- huyện Yên Dũng
Trên 50 năm
Tre đan
180
265
68
11
Song Khê
Xã Song Khê – huyện Yên Dũng
Trên 50 năm
Tre đan
600
700
86
12
Cầu Thượng
Xã Đức Giang – huyện Yên Dũng
Trên 50 năm
Tre đan
100
192
52
13
Cầu Hạ
Xã Đức Giang – huyện Yên Dũng
Trên 50 năm
Tre đan
40
130
31
14
Lực
Xã Tõn Mỹ – huyện Yên Dũng
Trên 50 năm
Tăm lụa
100
152
66
15
Cẩm Trang
Xã Mai Trung - huyện Hiệp Hoà
Trên 50 năm
Tre đan
389
649
60
16
An Lập
Xã Ngọc Lý – huyện Tân Yên
Thế kỷ 19
Hương đen
60
130
46
17
Đông am vàng
Xã Việt Lập – huyện Tân Yên
Trên 50 năm
Chổi tre, chít
30
162
19
18
Mai Thượng
Xã Mai Đình – huyện Hiệp Hoà
Trên 50 năm
Nuôi tằm, ươm tơ
354
380
93
19
Trung Hưng
Xã Mai Trung – huyện Hiệp Hoà
Trên 50 năm
Mây tre đan
300
712
42
20
Gai Bún
Xã Đào Mỹ – huyện Lạng Giang
Năm 1935
Khâu nón
260
260
100
21
Chùa (ĐM)
Xã Đa Mai – TP Bắc Giang
400 năm
Bún, bánh cuốn
70
180
39
22
Sau
Xã Dĩnh Kế – TP Bắc Giang
Thế kỷ 13
Bánh đa
29
300
10
23
Tiêu
Xã Dĩnh Kế – TP Bắc Giang
Thế kỷ 13
Bánh đa
20
200
10
24
Phú Giã
xã Song Mai - TP Bắc Giang
Trên 50 năm
Nuôi tằm, ươm tơ
100
200
50
25
Thủ Dương
Xã Nam Dương – huyện Lục Ngạn
Năm 1955
Mỳ gạo
140
282
50
II. Làng nghề
26
Yên Bái
Xã Hương Vỹ – huyện Yên Thế
Năm 1980
Vôi hòn
65
161
40
27
Đèo cả
Xã Đồng Hưu – huyện Yên thế
Năm 1980
Vôi hòn
50
123
41
28
Cầu Gụ
Xã Đông Sơn – huyện Yên thế
Năm 1980
Vôi hòn
70
128
55
29
Bo Chợ
Xã Đông Sơn – huyện Yên thế
Năm 1980
Vôi hòn
127
137
93
30
Sỏi
Xã Bố hạ - huyện Yên thế
Năm 1958
Tre đan
150
216
69
31
Bãi ổi
Xã Dĩnh Trì - huyện Lạng Giang
Năm 1980
Mộc
61
122
50
32
Minh Hưng
Xã Minh Đức – huyện Việt Yên
Năm 1960
Gạch
22
22
100
33
Mộ
Xã Dĩnh kế – TP Bắc Giang
Năm 1985
Mỳ gạo
121
200
61
Tổng cộng
6424
9923
65
Bình quân
195
301
61
(theo sở Công Thương Bắc Giang)
- Các làng nghề tại Bắc Giang tập trung chính ở lĩnh vực chế biến nông lâm sản và sản xuất vật liệu xây dựng. Trong 33 làng nghề theo tiêu chí có 13 làng mây tre đan; 6 làng làm mỳ, bún, bánh đa; 5 làng sản xuất vôi, gạch ngói; 2 làng sản xuất mộc dân dụng; 2 làng nuôi tằm ươm tơ; 1 làng nấu rượu; 1 làng sản xuất hương đen; 1 làng làm chổi tre, chổi chít; 1 làng khâu nón và 1 làng làm nghề vận tải thuỷ.(chi tiết tại bảng trên).
- Làng nghề của Bắc Giang phân bố không đều, tập trung chủ yếu tại các huyện và thành phố vùng thấp, cụ thể là: Việt Yên 8 làng; Yên Dũng 7 làng; Yên Thế 5 làng; Tân Yên 2 làng; Hiệp Hoà 3 làng; Lạng Giang 2 làng; Lục Ngạn 1 làng và thành phố Bắc Giang 5 làng. Các huyện vùng cao như Sơn Động, Lục Nam chưa có làng nghề nào đạt tiêu chí theo quy định, thu nhập chính vẫn từ sản xuất nông nghiệp.
2.1.2 Số lượng, trình độ chuyên môn và kỹ thuật của lao động làng nghề
- Số lượng lao động :
Bảng 2.3 : Số lượng lao động làng nghề
Đơn vị tính: Người
TT
Tên làng nghề
Tổng số
nhân khẩu
...