Câu hỏi 409 (Trần Quốc Hùng):
Công ty tui đang làm việc là một Công ty sản xuất xi măng, Công ty được thành lập từ tháng 01 năm 2007 (tách ra từ một công ty khác – Công ty không thành lập ban quản lý Dự án ) và đến ngày 01/7/2008 chính thức đi vào hoạt động cho ra sản phẩm. Từ ngày 01/01/2007 đến 30/6/2008, hoạt động của Công ty chỉ là đầu tư xây dựng và không có bất kỳ hoạt động kinh doanh nào tạo ra doanh thu ngoại trừ khoản lãi tiền gửi ngân hàng. Sau thời điểm 30/6/2008 mới phát sinh doanh thu và thu nhập. Trong thời gian từ ngày 01/01/2007 đến 30/6/2008 Công ty phát sinh các chi phí phục vụ dự án:
- Chi phí bồi thường hoa màu, hỗ trợ việc làm;
- Chi phí thuê tư vấn lập hồ sơ mời thầu, xét thầu, khảo sát thiết kế nhà máy.
- Chi phí san lấp mặt bằng;
- Chi phí máy móc thiết bị;
- Chi phí lãy tiền vay;
- Chi phí tiền lương và khoản trích theo lương;
- Chi phí khấu hao TSCĐ của các thiết bị văn phòng và xe ô tô;
- Chi phí văn phòng phẩm và đồ phòng;
- Các chi phí khác như: chi phí đi lại, lưu trú, chi phí giao dịch, phí ngân hàng (phí bảo lãnh và phí chuyển khoản thanh toán với các nhà thầu), điện, nước, điện thoại …;.
- Chi phí xây nhà điều hành (tạm thời)
Các chi cho dự án trên đây đã được Công ty hạch toán vào Tài khoản chi phí xây dựng cơ bản dở dang “TK 241”. Đến thời điểm nhà máy bắt đầu đi vào hoạt động (ngày 01/01/2007), Công ty hạch toán như sau:
- Chi phí bồi thường hoa màu, hỗ trợ việc làm được hạch toán vào TK 242 để phân bổ dần (Nợ TK 242/Có TK 241: Chi phí bồi thường hoa màu), sau đó sẽ phân bổ vào giá thành sản phẩm: Nợ TK 627/Có TK 242;
- Chi phí thuê tư vấn lập hồ sơ mời thầu, xét thầu, khảo sát thiết kế nhà máy được hạch toán vào TK 211 giá trị nhà máy (Nợ TK 211/Có TK 241: CP thuê tư vấn, khảo sát);
- Chi phí san lấp mặt bằng được phân bổ vào giá trị các công trình trên đất, TK 211 (NợTK211- Chi tiết cho từng công trình/Có TK 241: CP san lấp mặt bằng);
- Chi phí lãi tiền vay được vốn hóa vào giá trị công trình (Nợ TK 211/Có TK 241: lãi tiền vay);
- Chi phí khấu hao TSCĐ của thiết bị văn phòng, xe ô tô, Giá trị công cụ đồ dùng văn phòng phân bổ, Chi phí khác được hạch toán và TK 242 để phân bổ dần (Nợ TK 242/Có TK 241: CP khấu hao,....);
- Nhà điều hành tạm thời sẽ được phá bỏ, giá trị thu hồi không đáng kể do vậy Công ty hạch toán vào TK 242 để phân bổ dần (Nợ TK 242/Có TK 241: giá trị công trình nhà điều hành);
- Khoản lãi tiền gửi được Công ty hạch toán giảm chi phí đầu tư xây dựng cơ bản (Nợ TK 112/Có TK 241: lãi tiền gửi)
Chúng tui xin hỏi: việc hạch toán của Công ty chúng tui như trên có đúng với quy định không? Rất mong nhận được sự hướng dẫn và giúp đỡ của quý Hội .Xin cám ơn.
Trả lời:
* Về nguyên tắc, trường hợp nêu trong câu hỏi được xử lý như sau:
- Trong giai đoạn đầu tư xây dựng cơ bản, tuy không thành lập Ban quản lý dự án riêng, công ty vẫn phải lập báo cáo tài chính theo niên độ kế toán (bao gồm cả báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh).
- Toàn bộ các chi phí phát sinh trong giai đoạn đầu tư xây dựng cơ bản như bạn đã nêu được phân chia theo nguyên tắc:
1) Các chi phí phát sinh liên quan trực tiếp đến quá trình đầu tư xây dựng cơ bản để hình thành tài sản cố định sau này thì hạch toán vào TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang (TK2412). Đến khi đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành bàn giao đưa tài sản cố định vào sử dụng thì phải xác định nguyên giá tài sản cố định (chi tiết theo từng đối tượng tài sản cố định) và kết chuyển vào tài sản cố định, ghi:
Nợ TK 211 – Tài sản cố định hữu hình
Nợ TK 213 - Tài sản cố định vô hình (nếu có)
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang
2) Các chi phí liên quan đến hoạt động quản lý chung của công ty thì không được hạch toán vào TK 241 mà phải ghi nhận vào chi phí trong kỳ và phản ánh trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (thể hiện là một khoản lỗ). Riêng chi phí thành lập doanh nghiệp, chi phí đào tạo nhân viên và chi phí quảng cáo phát sinh trong giai đoạn trước hoạt động của công ty bạn (nếu có) được hạch toán vào TK 242 – Chi phí trả trước dài hạn để phân bổ dần vào chi phí sản xuất kinh doanh trong thời gian tối đa không quá 03 năm.
* Về cụ thể, bạn cần tham chiếu chuẩn mực kế toán số 16 – Chi phí đi vay và hướng dẫn thực hiện chuẩn mực kế toán số 16 tại mục X, Thông tư số 161/2007/TT-BTC ngày 31/12/2007 của Bộ Tài chính “Hướng dẫn thực hiện 16 chuẩn mực kế toán ban hành theo Quyết định số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002 & Quyết định sô 234/2003/QĐ-BTC ngày 30/12/2003” để xác định khoản lãi tiền vay được vốn hoá. Đồng thời bạn cần tham chiếu phần hướng dẫn TK 241 – Chi phí đầu tư xây dựng trong Chế độ kế toán áp dụng cho Đơn vị chủ đầu tư (ban hành theo Quyết định số 214/2000/QĐ-BTC ngày 28/12/2000 của Bộ Tài chính) để phân loại đúng đắn các chi phí xây lắp, chi phí thiết bị, chi phí khác trong quá trình đầu tư (Ví dụ chi phí bồi thường hoa màu, di chuyển dân cư ... được hạch toán vào chi phí khác của dự án đầu tư chứ không được hạch toán vào TK 242 – Chi phí trả trước dài hạn).
* Một điều nữa, bạn cũng cần lưu ý là các chi phí khấu hao thiết bị, tài sản cố định văn phòng, chi phí đồ dùng, văn phòng phẩm, các chi phí lương nhân viên hành chính ...phục vụ cho quản lý chung của công ty trong giai đoạn trước hoạt động (không liên quan trực tiếp đến điều hành thực hiện quá trình đầu tư xây dựng cơ bản) thì phải hạch toán vào TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp ngay khi chi phát sinh (không hạch toán vào TK 242 – Chi phí trả trước dài hạn). Cuối kỳ các chi phí quản lý doanh nghiệp phải được trình bày trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.
P.T.Đ
