Cách làm một bài văn miêu tả
1. Trong văn miêu tả, năng lực quan sát của người viết, người nói thường bộc lộ rõ nhất. Muốn
làm văn tả cảnh, người viết cần:
- Xác định được đối tượng miêu tả;
- Quan sát, lựa chọn được những hình ảnh tiêu biểu;
- Trình bày những điểm quan sát được theo một thứ tự.
2. Bố cục của một bài văn tả cảnh thường có ba phần:
- Mở bài: Giới thiệu cảnh được tả;
- Thân bài: Tập trung tả cảnh vật rõ hơn theo một thứ tự;
- Kết bài: Thường phát biểu cảm tưởng về cảnh vật miêu tả.
3. Cần chú ý rõ hơn khi miêu tả. Ví dụ:
a) Về cảnh mùa đông, có thể nên những đặc điểm
- Bầu trời âm u, nhiều mây.
- Gió lạnh, có thể có mưa phùn.
- Cây cối rụng lá chờ cành.
- Chim tróc bay đi tránh rét.
- Trong nhà, người ta đốt lửa sưởi.
b) Về khuôn mặt mẹ có thể chú ý tới các đặc điểm
- Hình dáng khuôn mặt (tròn, trái xoan...).
- Vầng trán.
- Tóc ôm khuôn mặt hai được búi lên?
- Đôi mắt, miệng.
- Nước da, vẻ hiền hậu, tươi tắn...
c) Tả một em bé chừng 4 - 5 tuổi:
- Mắt đen tròn ngây thơ;
- Môi đỏ như son;
- Chân tay mũm mĩm;
- Miệng cười toe toét;
- Nước da trắng mịn;
- Nói chưa sõi...
d) Tả một cụ già:
1Tóc trắng da mồi;
- Cặp mắt tinh anh;
- Dáng vẻ chậm chạp hoặ nhanh nhẹn;
- Giọng nói trầm ấm...
- Cô giáo đang say sưa giảng bài trên lớp: giọng nói trong trẻo, cử chỉ âu yếm ân cần, đôi mắt
lấp lánh khích lệ...
4. Cần chú ý thứ tự khi miêu tả. Ví dụ:
a) Tả quang cảnh lớp học trong giờ viết bài tập làm văn:
- Có thể theo thời gian: Trống vào lớp. Cô giáo (thầy giáo) cho chép đề. các bạn bắt tay vào làm
bài. Kết thúc buổi làm bài, thu, nộp bài cho thầy, cô.
- Có thể theo không gian: Bên ngoài lớp. Trên bảng, cô (thầy) ngồi trên bàn giáo viên. các bạn
trong lớp bắt tay vào làm bài. Không khí cả lớp và tinh thần thái độ làm bài của bạn ngồi cạnh
người viết (hay chính bản thân người viết).
b) Tả sân trường giờ ra chơi:
- Miêu tả theo không gian:
+ Từ xa tới gần.
+ Miêu tả theo thời gian trước, trong và sau khi ra chơi.
Cũng có thể có một cách thứ ba là kết hợp cả không gian và thời gian (Cách này khó và phức
tạp hơn). Trước hết, em hay chọn trật tự miêu tả. Sau đó chọn cảnh sân trường giờ ra chơi để viết
thành đoạn văn.
- Miêu tả theo thứ tự thời gian:
+ Sân trường vắng lặng trong giờ học.
+ Hiệu lệnh trống ra chơi, mọi người ùa ra.
+ Có tốp chơi đá cầu, nhảy dây, đá bóng, có tốp chỉ đứng xem, hay tranh cãi nhau về điều gì
đó.
+ Có thể tả màu sắc quần áo, những tiếng cường nói, hò reo và một vài bạn chơi tích cực nhất.
Bài văn mẫu cho các bạn
Nghe tiếng mẹ gọi, em vùng dậy trước xuống khỏi giường. Nhưng vừa chen chân xuống đất em
bỗng rùng mình. "Mẹ ơi! Hôm nay, tại sao con lại thấy trời lành lạnh". Mẹ em trả lời: "Trời đã
chuyển mùa sang tiết thu rồi con ạ!".
Em với chiếc áo dài rồi vừa mặc vừa chạy ra sân. Đúng là mùa thu thật? Bầu trời hôm nay cao
và trong xanh hơn. Khí trời trong và mát hẳn. Những rặng tre đầu ngõ đang phất phơ những ngọn
gió heo may. Thể nào mà em cảm giác trời đang se lạnh. Mấy hôm trước theo mẹ ra đồng, em thấy
mùi hương ở đầm sen đã vãn. Mẹ bảo rằng: "Như thế là đã sắp hết hè rồi con ạ".
Tập xong bài thể dục, em lại càng ngỡ ngàng hơn khi ngoài vườn vài cây trong khóm cúc của bố
đã nở hoa. Mấy bông cúc trắng nhỏ ly ty như chiếc cúc trên áo ngày nào em cũng mặc đến trường.
Bên cạnh đó là những bông cúc vàng đang khoe màu kiêu hãnh. Em vui vẻ reo lên: Thu đã đến thật
rồi!
Hôm nay cả ngày được nghỉ, em đòi theo mẹ cùng các chị ra cánh đồng chơi. Buổi chiều mùa
thu có nắng nhưng không gắt như mùa hè. Nắng mỡ gà vàng nhạt dải trên khắp những ruộng ngô
xanh non mơn mởn trông vô cùng đẹp mắt. Đôi lá ngô non chưa kịp vươn lên cao đã bị mất chú cào
cào tinh nghịch đạp rách toang trông thật là tội nghiệp. Em cùng lũ bạn thả trâu trên những đám
ruộng bỏ không rồi chạy tung tăng khắp những luống ngô non để bắt cho được những chú cào cào
có cặp cánh màu xanh và đỏ tía. Buổi chiều mùa thu qua nhanh theo những trò chơi thú vị và hấp
dẫn của tuổi thơ.
Chiều muộn, em theo mẹ dắt trâu về nhà. Lúc này loáng thoáng đã có đôi nhà khói bếp nấu
cơm chiều. Cả không gian được phủ bởi một màn sương nhạt. Sương làm cho làn khói bếp chẳng
bay được lên cao cứ lờn vờn quanh những bụi tre làng.
Ngày thu đầu tiên đá qua đi. Thế mà trong em vẫn còn ngân nga cái cảm giác vui vui khó tả.
Đêm ấy gió heo may vẫn thổi, ngoài trời đã lạnh hơn. Đêm ấy, em ngủ một giấc ngon lành.
1. Trong văn miêu tả, năng lực quan sát của người viết, người nói thường bộc lộ rõ nhất. Muốn
làm văn tả cảnh, người viết cần:
- Xác định được đối tượng miêu tả;
- Quan sát, lựa chọn được những hình ảnh tiêu biểu;
- Trình bày những điểm quan sát được theo một thứ tự.
2. Bố cục của một bài văn tả cảnh thường có ba phần:
- Mở bài: Giới thiệu cảnh được tả;
- Thân bài: Tập trung tả cảnh vật rõ hơn theo một thứ tự;
- Kết bài: Thường phát biểu cảm tưởng về cảnh vật miêu tả.
3. Cần chú ý rõ hơn khi miêu tả. Ví dụ:
a) Về cảnh mùa đông, có thể nên những đặc điểm
- Bầu trời âm u, nhiều mây.
- Gió lạnh, có thể có mưa phùn.
- Cây cối rụng lá chờ cành.
- Chim tróc bay đi tránh rét.
- Trong nhà, người ta đốt lửa sưởi.
b) Về khuôn mặt mẹ có thể chú ý tới các đặc điểm
- Hình dáng khuôn mặt (tròn, trái xoan...).
- Vầng trán.
- Tóc ôm khuôn mặt hai được búi lên?
- Đôi mắt, miệng.
- Nước da, vẻ hiền hậu, tươi tắn...
c) Tả một em bé chừng 4 - 5 tuổi:
- Mắt đen tròn ngây thơ;
- Môi đỏ như son;
- Chân tay mũm mĩm;
- Miệng cười toe toét;
- Nước da trắng mịn;
- Nói chưa sõi...
d) Tả một cụ già:
1Tóc trắng da mồi;
- Cặp mắt tinh anh;
- Dáng vẻ chậm chạp hoặ nhanh nhẹn;
- Giọng nói trầm ấm...
- Cô giáo đang say sưa giảng bài trên lớp: giọng nói trong trẻo, cử chỉ âu yếm ân cần, đôi mắt
lấp lánh khích lệ...
4. Cần chú ý thứ tự khi miêu tả. Ví dụ:
a) Tả quang cảnh lớp học trong giờ viết bài tập làm văn:
- Có thể theo thời gian: Trống vào lớp. Cô giáo (thầy giáo) cho chép đề. các bạn bắt tay vào làm
bài. Kết thúc buổi làm bài, thu, nộp bài cho thầy, cô.
- Có thể theo không gian: Bên ngoài lớp. Trên bảng, cô (thầy) ngồi trên bàn giáo viên. các bạn
trong lớp bắt tay vào làm bài. Không khí cả lớp và tinh thần thái độ làm bài của bạn ngồi cạnh
người viết (hay chính bản thân người viết).
b) Tả sân trường giờ ra chơi:
- Miêu tả theo không gian:
+ Từ xa tới gần.
+ Miêu tả theo thời gian trước, trong và sau khi ra chơi.
Cũng có thể có một cách thứ ba là kết hợp cả không gian và thời gian (Cách này khó và phức
tạp hơn). Trước hết, em hay chọn trật tự miêu tả. Sau đó chọn cảnh sân trường giờ ra chơi để viết
thành đoạn văn.
- Miêu tả theo thứ tự thời gian:
+ Sân trường vắng lặng trong giờ học.
+ Hiệu lệnh trống ra chơi, mọi người ùa ra.
+ Có tốp chơi đá cầu, nhảy dây, đá bóng, có tốp chỉ đứng xem, hay tranh cãi nhau về điều gì
đó.
+ Có thể tả màu sắc quần áo, những tiếng cường nói, hò reo và một vài bạn chơi tích cực nhất.
Bài văn mẫu cho các bạn
Nghe tiếng mẹ gọi, em vùng dậy trước xuống khỏi giường. Nhưng vừa chen chân xuống đất em
bỗng rùng mình. "Mẹ ơi! Hôm nay, tại sao con lại thấy trời lành lạnh". Mẹ em trả lời: "Trời đã
chuyển mùa sang tiết thu rồi con ạ!".
Em với chiếc áo dài rồi vừa mặc vừa chạy ra sân. Đúng là mùa thu thật? Bầu trời hôm nay cao
và trong xanh hơn. Khí trời trong và mát hẳn. Những rặng tre đầu ngõ đang phất phơ những ngọn
gió heo may. Thể nào mà em cảm giác trời đang se lạnh. Mấy hôm trước theo mẹ ra đồng, em thấy
mùi hương ở đầm sen đã vãn. Mẹ bảo rằng: "Như thế là đã sắp hết hè rồi con ạ".
Tập xong bài thể dục, em lại càng ngỡ ngàng hơn khi ngoài vườn vài cây trong khóm cúc của bố
đã nở hoa. Mấy bông cúc trắng nhỏ ly ty như chiếc cúc trên áo ngày nào em cũng mặc đến trường.
Bên cạnh đó là những bông cúc vàng đang khoe màu kiêu hãnh. Em vui vẻ reo lên: Thu đã đến thật
rồi!
Hôm nay cả ngày được nghỉ, em đòi theo mẹ cùng các chị ra cánh đồng chơi. Buổi chiều mùa
thu có nắng nhưng không gắt như mùa hè. Nắng mỡ gà vàng nhạt dải trên khắp những ruộng ngô
xanh non mơn mởn trông vô cùng đẹp mắt. Đôi lá ngô non chưa kịp vươn lên cao đã bị mất chú cào
cào tinh nghịch đạp rách toang trông thật là tội nghiệp. Em cùng lũ bạn thả trâu trên những đám
ruộng bỏ không rồi chạy tung tăng khắp những luống ngô non để bắt cho được những chú cào cào
có cặp cánh màu xanh và đỏ tía. Buổi chiều mùa thu qua nhanh theo những trò chơi thú vị và hấp
dẫn của tuổi thơ.
Chiều muộn, em theo mẹ dắt trâu về nhà. Lúc này loáng thoáng đã có đôi nhà khói bếp nấu
cơm chiều. Cả không gian được phủ bởi một màn sương nhạt. Sương làm cho làn khói bếp chẳng
bay được lên cao cứ lờn vờn quanh những bụi tre làng.
Ngày thu đầu tiên đá qua đi. Thế mà trong em vẫn còn ngân nga cái cảm giác vui vui khó tả.
Đêm ấy gió heo may vẫn thổi, ngoài trời đã lạnh hơn. Đêm ấy, em ngủ một giấc ngon lành.