Bi kịch vỉa hè lát đá hoa cương!
TT - Thành phố Vũng Tàu ngày càng đẹp. Con đường Hạ Long chạy dọc bờ biển đẹp bất thể tả với hàng dương rì rào và vỉa hè được lát đá hoa cương bóng lộn. Thế nhưng bi kịch lại chính ở đây.
Vì vỉa hè được lát đá hoa cương nên nó quá trơn, đặc biệt là những lúc có mưa. Khách du lịch bất dám (hay bất thể) đi trên vỉa hè. Họ đành đi xuống lòng đường mặc dù khá nguy hiểm do xe qua lại luôn chạy với tốc độ khá cao .
Vĩnh Long là tỉnh “bản lề” nối liền miền Tây với TP.HCM và các tỉnh miền Đông Nam bộ, nằm giữa sông Tiền và sông Hậu với hệ thống sông rạch phong phú. Giao thông nước bộ ở Vĩnh Long rất thuận tiện cho nhu cầu vận chuyển, trao đổi nguyên liệu hàng hóa với cả nước. Tiếp giáp với các tỉnh Tiền Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp, Bến Tre và Trà Vinh nên Vĩnh Long trở thành trung tâm của vùng nông sản và nước sản dồi dào nhất miền Tây Nam bộ. Vĩnh Long còn được biết đến với nhiều ngành nghề truyền thống nổi tiếng như: gạch ngói, chằm nón, thêu đan, dệt chiếu…hầu hết sản phẩm vừa có mặt nhiều nơi trên thế giới.
Tài nguyên khoáng sản của Vĩnh Long chỉ có duy nhất: Đất và cát. Cát sông với trữ lượng khoảng 143 triệu m3, phân bố chủ yếu ở khu vực sông Cổ Chiên và đất sét với trữ lượng khoảng 92 triệu m3 phân bố chủ yếu ở vùng ven thị xã Vĩnh Long, cùng hai huyện Long Hồ và Măng Thít. Đây là loại đất đặc biệt để làm nguyên liệu sản xuất gạch ngói và đồ gốm mỹ nghệ. Từ đất sét, Vĩnh Long vừa có nhiều loại sản phẩm gốm mỹ nghệ xuất khẩu sang các nước châu Âu, châu Mỹ…Gốm sứ Vĩnh Long nổi tiếng từ lâu, trong đó có Gốm sứ Nam Hưng. Nam Hưng vừa có thương hiệu từ thập niên 50. Với những kinh nghiệm sản xuất lâu đời cùng sự am hiểu tường hết về Đất, từ đôi tay khéo léo của người thợ, Nam Hưng vừa cho ra những sản phẩm Gốm độc đáo từ chất liệu đất nung. Công ty Nam Hưng là một trong những công ty tiên phong mở lối ra cho tài nguyên đất sét Vĩnh Long.
Sản xuất gạch ngói nung nhìn dưới góc độ khai thác và sử dụng nguyên liệu
Thử làm một phép tính như thế này: hàng năm chúng ta sản xuất khoảng 16 tỉ viên gạch ngói nung, đổ cùng 1,7 m3/1000 viên cho cả gạch ngói nung lò tuynen và gạch ngói nung lò thủ công, thì một năm chúng ta cần khoảng 27 triệu m3 khối đất, nếu lấy độ sâu trung bình là 2m, thì một năm chúng ta mất đi khoảng 13,5 km2, nghĩa là xấp xỉ bằng diện tích của quận Hai Bà Trưng- một quận lớn nhất của Hà Nội, nghe mà giật mình.
Nguồn đất sét làm gạch ngói nung của ta vừa nhiều, vừa ít. “Nhiều” (hiểu theo cái nghĩa định lượng đơn thuần, bất nói đến chuyện nó có được phép khai thác hay không), thì chỉ có các tỉnh vùng cùng bằng, mà cũng chỉ cùng bằng sông Hồng thôi, chứ cùng bằng sông Cửu Long thì đất bị nhiễm phèn, nhiểm mặn, cũng bất làm sạch được. Còn lại là thuộc diện “ít”, như các tỉnh miền núi phía Bắc, rồi Tây Nguyên thì thật khó có thể tìm một đất điểm nào có thể dựng cái tuynen cho ra trò (nhà mày gạch tuynen Gia Lai là một điển hình của chuyện xây nhà máy mà bất có nguyên liệu, định bốc máy móc đến chỗ có đất để làm mà tìm mãi vẫn bất ra; hay như ở Thừa Thiên Huế cả một dải dài tới trăm cây số từ thành phố Huế tới chân đèo Hải Vân muốn đầu tư thêm một nhà máy gạch tuynen nữa- sau nhà máy tuynen ở Thủy Phương- mà cũng bất tìm đâu ra đất). Thế mới biết rằng đất cũng bất phải dễ tìm.
Và đằng sau những khối đất không tri không giác ấy có biết bao chuyện đáng bàn.
