tatca_laem
New Member
Download miễn phí Đề tài Thu hút FDI tại Trung Quốc và kinh nghiệm đối với Việt Nam
LỜI NÓI ĐẦU
CHƯƠNG I
THỰC TRẠNG THU HÚT FDI TẠI TRUNG QUỐC
I. Thu hút FDI tại Trung Quốc qua các giai đoạn:
1. Giai đoạn thăm dò (1979-1985)
2. Giai đoạn phát triển ổn định (1986-1991)
3. Giai đoạn phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ (1992-1993)
4. Giai đoạn điều chỉnh (1994 đến nay)
II. Đặc điểm FDI tại Trung Quốc:
1. Nguồn vốn đầu tư phong phú, xếp hàng đầu các nước đang phát triển và thứ sáu trên thế giới về thu hút FDI.
2. Đối tác đầu tư chủ yếu là tư bản người Hoa và Hoa kiều. Trong những năm gần đây, đầu tư của các công ty xuyên quốc gia ngày càng gia tăng.
3. Quy mô dự án đầu tư chủ yếu là vừa và nhỏ, tuy nhiên, quy mô này đã tăng lên trong những năm gần đây.
4. Hình thức đầu tư chủ yếu là doanh nghiệp “ba loại vốn”, gần đây phát triển thêm một số hình thức mới: doanh nghiệp cổ phần chung vốn đầu tư nước ngoài, BOT.
5. Công nghiệp vẫn là lĩnh vực đầu tư chủ yếu , những năm gần đây, đầu tư vào các ngành dịch vụ và ngành cơ sở gia tăng.
6. Khu vực đầu tư chủ yếu là vùng ven biển Đông Nam. Từ 1992, Trung Quốc khuyến khích chuyển dịch đầu tư vào sâu trong nội địa, đặc biệt là miền Trung và miền Tây.
III. Triển vọng thu hút FDI tại Trung Quốc:
1. Kinh tế tăng trưởng mạnh
2. Tiềm lực thị trường to lớn
3. Giá thành lao động và giá thành đất đai thấp
4. Trung Quốc gia nhập WTO
CHƯƠNG II
NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG THU HÚT FDI TẠI TRUNG QUỐC
I. Tác động của FDI đối với nền kinh tế Trung Quốc:
1. Tác động tích cực
2. Những tác động tiêu cực
II. Những bài học thành công trong thu hút FDI ở Trung Quốc
1. Từng bước mở rộng địa bàn đầu tư
2. Tăng cường sức hấp dẫn của môi trường đầu tư
3. Chính sách hợp lý trong đa dạng hoá nguồn đầu tư, đặc biệt đối với Hoa kiều và các công ty xuyên quốc gia
Để tải tài liệu này, vui lòng Trả lời bài viết, Mods sẽ gửi Link download cho bạn ngay qua hòm tin nhắn.
Ketnooi -
You must be registered for see links
Ai cần tài liệu gì mà không tìm thấy ở Ketnooi, đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
quyÒn lîi hîp ph¸p kh¸c cña nhµ ®Çu t.
-T«n träng tËp qu¸n quèc tÕ: c¸c nhµ ®Çu t cã quyÒn tù chñ t¬ng ®èi lín trong s¶n xuÊt kinh doanh. Hä cã thÓ ¸p dông c¸c ph¬ng thøc qu¶n lý phæ biÕn trªn thÕ giíi, kh«ng bÞ bã buéc bëi thÓ chÕ qu¶n lý hiÖn hµnh cña Trung Quèc.
Trªn c¸c nguyªn t¾c ®ã, Bé luËt hîp t¸c ®Çu t gi÷a Trung Quèc vµ níc ngoµi ra ®êi ngµy 1/7/1979, ®· ®Æt nÒn mãng cho c¸c nhµ ®Çu t vµo Trung Quèc. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña Bé luËt bao gåm:
-C¸c doanh nghiÖp liªn doanh Trung Quèc víi níc ngoµi lµ ph¸p nh©n Trung Quèc chÞu sù qu¶n lý vµ b¶o vÖ cña ph¸p luËt Trung Quèc. C¸c doanh nghiÖp nµy ®îc phÐp kinh doanh vµo c¸c ngµnh khai th¸c n¨ng lîng, c«ng nghiÖp vËt liÖu x©y dùng, c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, luyÖn kim, chÕ t¹o c¬ khÝ, ®iÖn tö, m¸y tÝnh, thiÕt bÞ th«ng tin, c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp thùc phÈm, n«ng nghiÖp, ch¨n nu«i trång trät, dÞch vô...
-Ph¬ng thøc gãp vèn cã thÓ b»ng hµng ho¸, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, nhµ xëng, thiÕt bÞ m¸y mãc, hoÆc vËt liÖu kh¸c, b¶n quyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt kü thuËt, ®Êt ®ai...
-Kü thuËt mµ doanh nghiÖp tiÕp thu ph¶i thÝch hîp víi viÖc sö dông, ph¶i tiªn tiÕn, khiÕn cho s¶n phÈm cña nã ph¶i cã hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi râ rÖt ®èi víi trong níc hoÆc cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. Kú h¹n chuyÓn nhîng hîp ®éng kü thuËt nãi chung kh«ng qu¸ 10 n¨m.
-C¸c quy ®Þnh u ®·i vÒ thuÕ thu nhËp, thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu ®èi víi doanh nghiÖp liªn doanh.
-C¸c quy ®Þnh vÒ chuyÓn lîi nhuËn ra níc ngoµi cña chñ ®Çu t, c¸c u ®·i ®èi víi ho¹t ®éng t¸i ®Çu t.
Th¸ng 4 n¨m 1990, Trung Quèc ®· tiÕn hµnh söa ®æi luËt nµy, cã nh÷ng quy ®Þnh cã lîi h¬n cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ë ba vÊn ®Ò: quèc h÷u ho¸, kú h¹n hîp doanh vµ lùa chän gi¸m ®èc:
-Nhµ níc kh«ng thùc hiÖn quèc h÷u ho¸ vµ trng thu doanh nghiÖp liªn doanh.
-Ngêi phÝa níc ngoµi cã thÓ lµm gi¸m ®èc.
-Kú h¹n hîp doanh: ®îc quy ®Þnh kh¸c nhau ®èi víi c¸c ngµnh kh¸c nhau, c¸c t×nh huèng kh¸c nhau. Cã doanh nghiÖp cÇn ph¶i quy ®Þnh, cã doanh nghiÖp kh«ng cÇn. ë nh÷ng doanh nghiÖp cã quy ®Þnh kú h¹n hîp doanh, nÕu c¸c bªn hîp doanh ®ång ý kÐo dµi kú h¹n, cÇn ph¶i nép ®¬n xin c¬ quan cã thÈm quyÒn tríc 6 th¸ng tÝnh tíi khi hÕt h¹n hîp doanh.
Nh×n chung, bé luËt ®Çu t cña Trung Quèc ®¸p øng ®îc hai nguyªn t¾c c¬ b¶n mµ níc nµy ®Ò ra, xøng ®¸ng lµ nÒn t¶ng ph¸p lý quan träng nhÊt cho ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi.
Sau khi ban hµnh bé luËt nãi trªn, ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a khung ph¸p lý cho ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp, Trung Quèc ®· ban hµnh hµng lo¹t bé luËt, v¨n b¶n díi luËt trªn nhiÒu mÆt cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nµy, bao gåm:
-VÒ ho¹t ®éng cña c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi: Trung Quèc ®· ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt nh: Quy ®Þnh vÒ c¸ch thøc ®¨ng ký doanh nghiÖp liªn doanh, th¸ng 8/1990; Quy ®Þnh vÒ lao ®éng trong xÝ nghiÖp liªn doanh, th¸ng 8/1990; LuËt thuÕ thu nhËp xÝ nghiÖp níc ngoµi, th¸ng 12/1981; QuyÕt ®Þnh söa ®æi thuÕ thu nhËp cña doanh nghiÖp liªn doanh, th¸ng 8/1993; LuËt xÝ nghiÖp 100% vèn níc ngoµi, th¸ng 4/1986...Nh vËy, chóng ta thÊy c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp cã vèn níc ngoµi lµ kh¸ ®Çy ®ñ vµ chi tiÕt, tõ thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh ®Õn tuyÓn dông lao ®éng, hay c¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ...H¬n n÷a, c¸c quy ®Þnh nµy l¹i rÊt cô thÓ vµ râ rµng, t¹o rÊt nhiÒu thuËn lîi cho c¸c xÝ nghiÖp nµy ho¹t ®éng. Theo ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia luËt níc ngoµi th× sù ®¶m b¶o vÒ mÆt ph¸p lý cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi díi h×nh thøc lËp c¸c xÝ nghiÖp ë Trung Quèc lµ kh¸ ®Çy ®ñ vµ hiÖu qu¶.
-VÒ viÖc b¶o hé b¶n quyÒn: Trung Quèc ®· ban hµnh nh÷ng bé luËt sau: LuËt nh·n hiÖu, LuËt li-x¨ng, LuËt quyÒn t¸c gi¶, §iÒu lÖ b¶o hé phÇn mÒm m¸y tÝnh...Ngoµi ra, Trung Quèc cßn tham gia c¸c tæ chøc quèc tÕ vÒ b¶o vÖ quyÒn tri thøc, quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp nh viÖc tham gia c«ng íc Paris vÒ b¶o vÖ b¶n quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp. Trung Quèc cßn ký hiÖp ®Þnh b¶o hé ®Çu t víi 67 níc, ký hiÖp íc b¶o hé ®a biªn...Nh÷ng viÖc lµm nh vËy cña Trung Quèc ®· t¹o ®îc t©m lý an toµn cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, nhÊt lµ c¸c nhµ t b¶n ph¬ng t©y vµ c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia bëi hä ®Æc biÖt sî bÞ ®¸nh c¾p b¶n quyÒn khi ®Çu t vµo nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn nh Trung Quèc.
-VÒ ®Þnh híng chiÕn lîc thu hót FDI: §©y lµ mét vÊn ®Ò kh«ng chØ Trung Quèc mµ c¸c nhµ ®Çu t còng rÊt quan t©m. VÊn ®Ò nµy ®· ®îc Trung Quèc ®Ò cËp tíi khi ban hµnh “Quy ®Þnh cña Quèc vô viÖn vÒ khuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi” (gäi t¾t lµ quy ®Þnh “22 ®iÒu môc”) n¨m 1986. Quy ®Þnh nµy nhÊn m¹nh viÖc u ®·i ®Æc biÖt cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ doanh nghiÖp kü thuËt tiªn tiÕn trªn 5 mÆt:
-H¹ thÊp phÝ sö dông ®Êt ®ai. Ngoµi c¸c khu vùc phån hoa sÇm uÊt cña c¸c thµnh phè lín, phÝ khai th¸c vµ phÝ sö dông tÝnh thu mçi n¨m mçi m2 lµ 5-20 NDT, phÝ khai th¸c tÝnh thu mét lÇn. NÕu c¸c doanh nghiÖp trªn tù khai ph¸t, phÝ sö dông cao nhÊt ®îc tÝnh lµ mçi m2 mçi n¨m 3 NDT.
-H¹ thÊp phÝ lao ®éng: c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn, giao th«ng, th«ng tin thu phÝ theo tiªu chuÈn cña c¸c doanh nghiÖp quèc doanh ®Þa ph¬ng.
-MiÔn gi¶m thuÕ: ®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu, s¶n phÈm dÇu th«, thµnh phÈm dÇu vµ mét sè s¶n phÈm kh¸c do nhµ níc quy ®Þnh ®îc miÔn thuÕ c«ng th¬ng thèng nhÊt.
-KhÝch lÖ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi t¸i ®Çu t lîi nhuËn. NÕu thêi gian kinh doanh cña dù ¸n t¸i ®Çu t trªn 5 n¨m, qua c¬ quan thuÕ vô xÐt duyÖt, ngêi ®Çu t sÏ ®îc tr¶ l¹i 40% thuÕ thu nhËp ®· nép ®èi víi phÇn t¸i ®Çu t.
-B¶o ®¶m hai ®iÒu kiÖn bªn ngoµi cña doanh nghiÖp kinh doanh s¶n xuÊt (bao gåm nhËp khÈu hµng ho¸ cã liªn quan), t¹o m«i trêng ho¹t ®éng tiÒn tÖ thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. “22 ®iÒu môc” ®· t¹o mét ph¹m vi réng ®¸ng kÓ so víi c¸c chÝnh s¸ch tríc ®ã. Tríc ®©y, c¸c c¬ së ®Çu t liªn doanh ®îc hëng u ®·i h¬n c¸c c¬ së hîp ®ång kinh doanh vµ c¬ së 100% vèn níc ngoµi. Cßn “22 ®iÒu môc” kh«ng tÝnh ®Õn sù ph©n biÖt ®ã miÔn lµ chóng ®ñ t c¸ch lµ c¬ së kinh doanh xuÊt khÈu hoÆc c¬ së kü thuËt tiªn tiÕn.
-VÒ mÆt ®¶m b¶o quyÒn lîi cho nhµ ®Çu t níc ngoµi trong trêng hîp cã xung ®ét: Trung Quèc ®· tiÕn hµnh rÊt nhiÒu ho¹t ®éng. Ch¼ng h¹n, níc nµy ®· c«ng bè quy ®Þnh cho phÐp c¸c xÝ nghiÖp dïng vèn níc ngoµi cã quyÒn tõ chèi vµ kiÖn nh÷ng ai tuú tiÖn ®Õn thu c¸c kho¶n lÖ phÝ bÊt hîp ph¸p tõ cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng cho ®Õn cÊp Trung ¦¬ng. ViÖc lµm nµy kh«ng nh÷ng cho phÐp Trung Quèc gi¶m ®¸ng kÓ t×nh tr¹ng h¹ch s¸ch cña mét sè cÊp chÝnh quyÒn ®èi víi chñ ®Çu t níc ngoµi mµ cßn gióp gi¶i quyÕt nhanh chãng nh÷ng th¾c m¾c cña hä. Ngoµi ra, ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho c¸c nhµ ®Çu t nÕu ph¶i ®a sù vô ra träng tµi, Trung Quèc ®· tham gia vµo Trung T©m quèc tÕ vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Çu t (ICSID) vµ phª chuÈn c«ng íc New York vÒ thi hµnh c¸c b¶n ¸n cña träng tµi níc ngoµi. Ngoµi ra, c¸c c¬ quan träng tµi cña níc nµy còng ®· ký nhiÒu tho¶ thuËn song ph¬ng víi c¸c c¬ quan níc ngoµi nh Trung t©m träng tµi B¾c Kinh (BCC) ký tho¶ thuËn hîp t¸c víi HiÖp héi träng tµi Mü (AAA) vÒ hîp t¸c gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Çu t gi÷a Mü vµ Trung Quèc.
GÇn ®©y, sau khi gia nhËp WTO, Trung Quèc ®· c«ng bè “B¶n danh s¸ch vÒ c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t níc ngoµi”. B¶n danh s¸ch nµy bao gåm 371 lÜnh vùc dµnh cho ®Çu t níc ngoµi vµ cã 34 lÜnh vùc kh«ng dµnh cho ®Çu t níc ngoµi. Riªng B¾c Kinh ®· më cöa hoµn toµn víi 262 lÜnh vùc dµnh cho c¸c nhµ ®Çu t. Tríc khi gia nhËp WTO, con sè nµy chØ lµ 186 lÜnh vùc. PhÇn lín nh÷ng lÜnh vùc t¨ng thªm gåm c¸c ngµnh c«ng nghÖ sinh häc, ®iÖn tö, thiÕt bÞ viÔn th«ng, dông cô vµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt. ViÖc ®Þnh ra danh s¸ch nµy thÓ hiÖn quyÕt t©m cña Trung Quèc híng FDI vµo nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
Tãm l¹i, ta thÊy chÝnh phñ Trung Quèc ®· rÊt chó träng ®Õn viÖc t¹o lËp vµ hoµn thiÖn c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng t¹o nªn thµnh c«ng cho ho¹t ®éng thu hót vµ sö dông FDI ë Trung Quèc trong nh÷ng n¨m qua.
2.1.2. C¸c u ®·i tµi chÝnh:
C¸c u ®·i tµi chÝnh ®îc coi lµ ®ßn bÈy trùc tiÕp v× nã liªn quan trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña c¸c nhµ ®Çu t. Do ®ã, nã ®îc xem nh mét c¬ së so s¸nh ®Ó nhµ ®Çu t ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cã ®Çu t hay kh«ng. Bëi vËy, trong nh÷ng n¨m qua, Trung Quèc rÊt quan t©m ®Õn viÖc thiÕt lËp c¬ chÕ u ®·i tµi chÝnh cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, cô thÓ lµ:
¦u ®·i vÒ khu vùc ®Çu t:
C¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi x©y dùng ë ®Æc khu kinh tÕ vµ c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi mang tÝnh chÊt s¶n xuÊt x©y dùng ë khu khai th¸c ph¸t triÓn kü thuËt t¹i 14 thµnh phè ven biÓn ®îc gi¶m thuÕ thu nhËp 15% theo tû lÖ thuÕ.
¦u ®·i vÒ kú h¹n kinh doanh:
§èi víi doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, nÕu kú h¹n kinh doanh trªn 10 n¨m, tÝnh tõ n¨m b¾t ®Çu cã l·i, n¨m thø nhÊt vµ n¨m thø hai, hä ®îc miÔn thuÕ thu nhËp, tõ n¨m thø 3 ®Õn n¨m thø 5 hä ®îc gi¶m mét nöa thuÕ thu nhËp.
¦u ®·i dµnh cho hµnh vi t¸i ®Çu t
-§·i ngé dµnh cho hµnh vi t¸i ®Çu t th«ng thêng: ngêi ®Çu t níc ngoµi dïng sè lîi nhuËn thu ®îc cña xÝ nghiÖp ®Ó t¸i ®Çu t trùc tiÕp cho ...
-T«n träng tËp qu¸n quèc tÕ: c¸c nhµ ®Çu t cã quyÒn tù chñ t¬ng ®èi lín trong s¶n xuÊt kinh doanh. Hä cã thÓ ¸p dông c¸c ph¬ng thøc qu¶n lý phæ biÕn trªn thÕ giíi, kh«ng bÞ bã buéc bëi thÓ chÕ qu¶n lý hiÖn hµnh cña Trung Quèc.
Trªn c¸c nguyªn t¾c ®ã, Bé luËt hîp t¸c ®Çu t gi÷a Trung Quèc vµ níc ngoµi ra ®êi ngµy 1/7/1979, ®· ®Æt nÒn mãng cho c¸c nhµ ®Çu t vµo Trung Quèc. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña Bé luËt bao gåm:
-C¸c doanh nghiÖp liªn doanh Trung Quèc víi níc ngoµi lµ ph¸p nh©n Trung Quèc chÞu sù qu¶n lý vµ b¶o vÖ cña ph¸p luËt Trung Quèc. C¸c doanh nghiÖp nµy ®îc phÐp kinh doanh vµo c¸c ngµnh khai th¸c n¨ng lîng, c«ng nghiÖp vËt liÖu x©y dùng, c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, luyÖn kim, chÕ t¹o c¬ khÝ, ®iÖn tö, m¸y tÝnh, thiÕt bÞ th«ng tin, c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghiÖp thùc phÈm, n«ng nghiÖp, ch¨n nu«i trång trät, dÞch vô...
-Ph¬ng thøc gãp vèn cã thÓ b»ng hµng ho¸, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, nhµ xëng, thiÕt bÞ m¸y mãc, hoÆc vËt liÖu kh¸c, b¶n quyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt kü thuËt, ®Êt ®ai...
-Kü thuËt mµ doanh nghiÖp tiÕp thu ph¶i thÝch hîp víi viÖc sö dông, ph¶i tiªn tiÕn, khiÕn cho s¶n phÈm cña nã ph¶i cã hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi râ rÖt ®èi víi trong níc hoÆc cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. Kú h¹n chuyÓn nhîng hîp ®éng kü thuËt nãi chung kh«ng qu¸ 10 n¨m.
-C¸c quy ®Þnh u ®·i vÒ thuÕ thu nhËp, thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu ®èi víi doanh nghiÖp liªn doanh.
-C¸c quy ®Þnh vÒ chuyÓn lîi nhuËn ra níc ngoµi cña chñ ®Çu t, c¸c u ®·i ®èi víi ho¹t ®éng t¸i ®Çu t.
Th¸ng 4 n¨m 1990, Trung Quèc ®· tiÕn hµnh söa ®æi luËt nµy, cã nh÷ng quy ®Þnh cã lîi h¬n cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ë ba vÊn ®Ò: quèc h÷u ho¸, kú h¹n hîp doanh vµ lùa chän gi¸m ®èc:
-Nhµ níc kh«ng thùc hiÖn quèc h÷u ho¸ vµ trng thu doanh nghiÖp liªn doanh.
-Ngêi phÝa níc ngoµi cã thÓ lµm gi¸m ®èc.
-Kú h¹n hîp doanh: ®îc quy ®Þnh kh¸c nhau ®èi víi c¸c ngµnh kh¸c nhau, c¸c t×nh huèng kh¸c nhau. Cã doanh nghiÖp cÇn ph¶i quy ®Þnh, cã doanh nghiÖp kh«ng cÇn. ë nh÷ng doanh nghiÖp cã quy ®Þnh kú h¹n hîp doanh, nÕu c¸c bªn hîp doanh ®ång ý kÐo dµi kú h¹n, cÇn ph¶i nép ®¬n xin c¬ quan cã thÈm quyÒn tríc 6 th¸ng tÝnh tíi khi hÕt h¹n hîp doanh.
Nh×n chung, bé luËt ®Çu t cña Trung Quèc ®¸p øng ®îc hai nguyªn t¾c c¬ b¶n mµ níc nµy ®Ò ra, xøng ®¸ng lµ nÒn t¶ng ph¸p lý quan träng nhÊt cho ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi.
Sau khi ban hµnh bé luËt nãi trªn, ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a khung ph¸p lý cho ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp, Trung Quèc ®· ban hµnh hµng lo¹t bé luËt, v¨n b¶n díi luËt trªn nhiÒu mÆt cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nµy, bao gåm:
-VÒ ho¹t ®éng cña c¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi: Trung Quèc ®· ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt nh: Quy ®Þnh vÒ c¸ch thøc ®¨ng ký doanh nghiÖp liªn doanh, th¸ng 8/1990; Quy ®Þnh vÒ lao ®éng trong xÝ nghiÖp liªn doanh, th¸ng 8/1990; LuËt thuÕ thu nhËp xÝ nghiÖp níc ngoµi, th¸ng 12/1981; QuyÕt ®Þnh söa ®æi thuÕ thu nhËp cña doanh nghiÖp liªn doanh, th¸ng 8/1993; LuËt xÝ nghiÖp 100% vèn níc ngoµi, th¸ng 4/1986...Nh vËy, chóng ta thÊy c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp cã vèn níc ngoµi lµ kh¸ ®Çy ®ñ vµ chi tiÕt, tõ thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh ®Õn tuyÓn dông lao ®éng, hay c¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ...H¬n n÷a, c¸c quy ®Þnh nµy l¹i rÊt cô thÓ vµ râ rµng, t¹o rÊt nhiÒu thuËn lîi cho c¸c xÝ nghiÖp nµy ho¹t ®éng. Theo ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia luËt níc ngoµi th× sù ®¶m b¶o vÒ mÆt ph¸p lý cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi díi h×nh thøc lËp c¸c xÝ nghiÖp ë Trung Quèc lµ kh¸ ®Çy ®ñ vµ hiÖu qu¶.
-VÒ viÖc b¶o hé b¶n quyÒn: Trung Quèc ®· ban hµnh nh÷ng bé luËt sau: LuËt nh·n hiÖu, LuËt li-x¨ng, LuËt quyÒn t¸c gi¶, §iÒu lÖ b¶o hé phÇn mÒm m¸y tÝnh...Ngoµi ra, Trung Quèc cßn tham gia c¸c tæ chøc quèc tÕ vÒ b¶o vÖ quyÒn tri thøc, quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp nh viÖc tham gia c«ng íc Paris vÒ b¶o vÖ b¶n quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp. Trung Quèc cßn ký hiÖp ®Þnh b¶o hé ®Çu t víi 67 níc, ký hiÖp íc b¶o hé ®a biªn...Nh÷ng viÖc lµm nh vËy cña Trung Quèc ®· t¹o ®îc t©m lý an toµn cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, nhÊt lµ c¸c nhµ t b¶n ph¬ng t©y vµ c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia bëi hä ®Æc biÖt sî bÞ ®¸nh c¾p b¶n quyÒn khi ®Çu t vµo nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn nh Trung Quèc.
-VÒ ®Þnh híng chiÕn lîc thu hót FDI: §©y lµ mét vÊn ®Ò kh«ng chØ Trung Quèc mµ c¸c nhµ ®Çu t còng rÊt quan t©m. VÊn ®Ò nµy ®· ®îc Trung Quèc ®Ò cËp tíi khi ban hµnh “Quy ®Þnh cña Quèc vô viÖn vÒ khuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi” (gäi t¾t lµ quy ®Þnh “22 ®iÒu môc”) n¨m 1986. Quy ®Þnh nµy nhÊn m¹nh viÖc u ®·i ®Æc biÖt cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ doanh nghiÖp kü thuËt tiªn tiÕn trªn 5 mÆt:
-H¹ thÊp phÝ sö dông ®Êt ®ai. Ngoµi c¸c khu vùc phån hoa sÇm uÊt cña c¸c thµnh phè lín, phÝ khai th¸c vµ phÝ sö dông tÝnh thu mçi n¨m mçi m2 lµ 5-20 NDT, phÝ khai th¸c tÝnh thu mét lÇn. NÕu c¸c doanh nghiÖp trªn tù khai ph¸t, phÝ sö dông cao nhÊt ®îc tÝnh lµ mçi m2 mçi n¨m 3 NDT.
-H¹ thÊp phÝ lao ®éng: c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn, giao th«ng, th«ng tin thu phÝ theo tiªu chuÈn cña c¸c doanh nghiÖp quèc doanh ®Þa ph¬ng.
-MiÔn gi¶m thuÕ: ®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu, s¶n phÈm dÇu th«, thµnh phÈm dÇu vµ mét sè s¶n phÈm kh¸c do nhµ níc quy ®Þnh ®îc miÔn thuÕ c«ng th¬ng thèng nhÊt.
-KhÝch lÖ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi t¸i ®Çu t lîi nhuËn. NÕu thêi gian kinh doanh cña dù ¸n t¸i ®Çu t trªn 5 n¨m, qua c¬ quan thuÕ vô xÐt duyÖt, ngêi ®Çu t sÏ ®îc tr¶ l¹i 40% thuÕ thu nhËp ®· nép ®èi víi phÇn t¸i ®Çu t.
-B¶o ®¶m hai ®iÒu kiÖn bªn ngoµi cña doanh nghiÖp kinh doanh s¶n xuÊt (bao gåm nhËp khÈu hµng ho¸ cã liªn quan), t¹o m«i trêng ho¹t ®éng tiÒn tÖ thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. “22 ®iÒu môc” ®· t¹o mét ph¹m vi réng ®¸ng kÓ so víi c¸c chÝnh s¸ch tríc ®ã. Tríc ®©y, c¸c c¬ së ®Çu t liªn doanh ®îc hëng u ®·i h¬n c¸c c¬ së hîp ®ång kinh doanh vµ c¬ së 100% vèn níc ngoµi. Cßn “22 ®iÒu môc” kh«ng tÝnh ®Õn sù ph©n biÖt ®ã miÔn lµ chóng ®ñ t c¸ch lµ c¬ së kinh doanh xuÊt khÈu hoÆc c¬ së kü thuËt tiªn tiÕn.
-VÒ mÆt ®¶m b¶o quyÒn lîi cho nhµ ®Çu t níc ngoµi trong trêng hîp cã xung ®ét: Trung Quèc ®· tiÕn hµnh rÊt nhiÒu ho¹t ®éng. Ch¼ng h¹n, níc nµy ®· c«ng bè quy ®Þnh cho phÐp c¸c xÝ nghiÖp dïng vèn níc ngoµi cã quyÒn tõ chèi vµ kiÖn nh÷ng ai tuú tiÖn ®Õn thu c¸c kho¶n lÖ phÝ bÊt hîp ph¸p tõ cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng cho ®Õn cÊp Trung ¦¬ng. ViÖc lµm nµy kh«ng nh÷ng cho phÐp Trung Quèc gi¶m ®¸ng kÓ t×nh tr¹ng h¹ch s¸ch cña mét sè cÊp chÝnh quyÒn ®èi víi chñ ®Çu t níc ngoµi mµ cßn gióp gi¶i quyÕt nhanh chãng nh÷ng th¾c m¾c cña hä. Ngoµi ra, ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho c¸c nhµ ®Çu t nÕu ph¶i ®a sù vô ra träng tµi, Trung Quèc ®· tham gia vµo Trung T©m quèc tÕ vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Çu t (ICSID) vµ phª chuÈn c«ng íc New York vÒ thi hµnh c¸c b¶n ¸n cña träng tµi níc ngoµi. Ngoµi ra, c¸c c¬ quan träng tµi cña níc nµy còng ®· ký nhiÒu tho¶ thuËn song ph¬ng víi c¸c c¬ quan níc ngoµi nh Trung t©m träng tµi B¾c Kinh (BCC) ký tho¶ thuËn hîp t¸c víi HiÖp héi träng tµi Mü (AAA) vÒ hîp t¸c gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Çu t gi÷a Mü vµ Trung Quèc.
GÇn ®©y, sau khi gia nhËp WTO, Trung Quèc ®· c«ng bè “B¶n danh s¸ch vÒ c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t níc ngoµi”. B¶n danh s¸ch nµy bao gåm 371 lÜnh vùc dµnh cho ®Çu t níc ngoµi vµ cã 34 lÜnh vùc kh«ng dµnh cho ®Çu t níc ngoµi. Riªng B¾c Kinh ®· më cöa hoµn toµn víi 262 lÜnh vùc dµnh cho c¸c nhµ ®Çu t. Tríc khi gia nhËp WTO, con sè nµy chØ lµ 186 lÜnh vùc. PhÇn lín nh÷ng lÜnh vùc t¨ng thªm gåm c¸c ngµnh c«ng nghÖ sinh häc, ®iÖn tö, thiÕt bÞ viÔn th«ng, dông cô vµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt. ViÖc ®Þnh ra danh s¸ch nµy thÓ hiÖn quyÕt t©m cña Trung Quèc híng FDI vµo nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
Tãm l¹i, ta thÊy chÝnh phñ Trung Quèc ®· rÊt chó träng ®Õn viÖc t¹o lËp vµ hoµn thiÖn c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng t¹o nªn thµnh c«ng cho ho¹t ®éng thu hót vµ sö dông FDI ë Trung Quèc trong nh÷ng n¨m qua.
2.1.2. C¸c u ®·i tµi chÝnh:
C¸c u ®·i tµi chÝnh ®îc coi lµ ®ßn bÈy trùc tiÕp v× nã liªn quan trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña c¸c nhµ ®Çu t. Do ®ã, nã ®îc xem nh mét c¬ së so s¸nh ®Ó nhµ ®Çu t ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cã ®Çu t hay kh«ng. Bëi vËy, trong nh÷ng n¨m qua, Trung Quèc rÊt quan t©m ®Õn viÖc thiÕt lËp c¬ chÕ u ®·i tµi chÝnh cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, cô thÓ lµ:
¦u ®·i vÒ khu vùc ®Çu t:
C¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi x©y dùng ë ®Æc khu kinh tÕ vµ c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi mang tÝnh chÊt s¶n xuÊt x©y dùng ë khu khai th¸c ph¸t triÓn kü thuËt t¹i 14 thµnh phè ven biÓn ®îc gi¶m thuÕ thu nhËp 15% theo tû lÖ thuÕ.
¦u ®·i vÒ kú h¹n kinh doanh:
§èi víi doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, nÕu kú h¹n kinh doanh trªn 10 n¨m, tÝnh tõ n¨m b¾t ®Çu cã l·i, n¨m thø nhÊt vµ n¨m thø hai, hä ®îc miÔn thuÕ thu nhËp, tõ n¨m thø 3 ®Õn n¨m thø 5 hä ®îc gi¶m mét nöa thuÕ thu nhËp.
¦u ®·i dµnh cho hµnh vi t¸i ®Çu t
-§·i ngé dµnh cho hµnh vi t¸i ®Çu t th«ng thêng: ngêi ®Çu t níc ngoµi dïng sè lîi nhuËn thu ®îc cña xÝ nghiÖp ®Ó t¸i ®Çu t trùc tiÕp cho ...