Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
1. Lí do chọn đề tài
1.1.Phân tâm học đã, đang và sẽ là chiếc chìa khóa để đi vào phần khuất lấp
nhất trong quá trình sáng tạo và thế giới nghệ thuật của các nhà thơ. Phê bình phân
tâm học ở Việt Nam xuất hiện từ những năm 30 của thế kỉ XX nhưng sau đó bị cấm
kị trong một khoảng thời gian dài cho đến khi đất nước đổi mới thì được phục hồi
và phát triển. Trênmọi chặng trong con đường chìm nổi ấy, phê bình phân tâm học
đều ít nhiều đạt được những thành tựu nhất định, góp phần đem lại sự đa dạng trong
nghiên cứu phê bình văn học. Một trong những con đường rộng mở mà chiếc chìa
khóa phân tâm học đưa giới lý luận văn học đến đó là nghiên cứu yếu tố vô thức
trong tác phẩm của các thi nhân.
1.2.Trong văn học hiện đại của Bắc Ninh - Kinh Bắc, có thể nói Hoàng Cầm
là nhà thơ lớn nhất. Cùng với dân ca quan họ, với những hội hè đình đám… thì thơ
Hoàng Cầm là đặc sản tuyệt vời của vùng quê phên dậu kinh thành. Nói như nhà
văn Đỗ Chu thì Hoàng Cầm “là ngọn gió lành, là hồn cốt của xứ Kinh Bắc, là sự
hoành tráng sang trọng, là âm vang của miền đất ngàn năm văn vật” [4, 18]. Có lẽ
mỗi người học trò Bắc Ninh đều biết tên thi nhân như biết tên quê hương, đều đọc
và thuộcthơ của thi sĩ như đã từng đi và thuộc các con đường, dòng sông trên xứ sở
của họ.
1.3.Trong nền văn chương nước nhà, sự nghiệp của Hoàng Cầm chưa hẳn là
đồ sộ. Nhưng ông luôn có cho riêng mình một chỗ ngồi độc đáo. Phong cách thơ
ông là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Người đọc có thể tìm được
trong thơ Hoàng Cầm nỗi day dứt của ca dao dân ca, sự ngọt ngào của thơ tình đôi
lứa và cả cái ám ảnh phù sinh trong thơ tượng trưng, siêu thực. Không tuyên ngôn,
không lý luận và cả không tự giác nữa, Hoàng Cầm đã gợi ý cho những nhà thơ
cùng thời và hậu thế đôi điều về sáng tạo. Đóng góp nổi bật của Hoàng Cầm với thi
ca dân tộc là ở chỗ đó.
Được lấy thơ Hoàng Cầm để nghiên cứu trong luận văn, người viết coi đó là
một vinh dự và cả niềm tự hào về quê hương Bắc Ninh - Kinh Bắc của mình. Trước
người viết đã có những cuốn sách, luận án, luận văn, báo cáo khoa học viết về thơ
Hoàng Cầm nhưng chưa có một công trình nào hoàn toàn nghiên cứu yếu tố vô thức
dưới góc nhìn phân tâm học. Đó là những lí do để người viết thực hiện đề tài: “Yếu
tố vô thức trong thơ Hoàng Cầm”.
2. Lịch sử vấn đề
2.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề vô thức trong sáng tạo văn học
2.1.1. Trên thế giới
Thuật ngữ phân tâm học (psychoanalysis) do Sigmund Freud đặt ra vào năm
1896. Thời gian đầu, phân tâm học chỉ là một khoa học chữa bệnh tâm lí. Sau đó,
những phát hiện về tính dục và mặc cảm Oedipe của Freud đã thu hút được sự chú ý
của nhiều nhà nghiên cứu nhân văn lúc bấy giờ. Tiếp nhận ảnh hưởng từ Freud, nhà
tâm lí học phân tích Thụy Sỹ C.Jung, đã là người kéo phân tâm học tách khỏi bệnh
lí học và hòa đồng lí thuyết này vào trong môi trường khoa học xã hội - nhân văn.
Lí thuyết về siêu mẫu (archétype) như là cốt yếu của tâm lí học các chiều sâu, yếu
tố nền tảng của vô thức tập thể thực sự đã tạo nên một cú huých đáng kể trong
nghiên cứu phê bình văn học. Tuy nhiên phải khẳng định rằng Freud và Jung là hai
nhà bác học tâm lý chứ không phải là hai nhà nghiên cứu văn học.
Từ nền tảng lí thuyết về vô thức của Freud và Jung, phân tâm học thế giới đã
phát triển thành rất nhiều hướng nghiên cứu, trong đó có văn học. Trong số những
nhà phân tâm học văn học, nổi bật hơn cả là Charles Baudoin với tác phẩm Phân
tâm học nghệ thuật (1929). Charles Baudoin cho rằng phân tâm học trong văn học
gồm ba phần: một dành cho sự sáng tạo của nhà văn, hai cho sự đọc của độc giả và
ba cho các chức năng của nghệ thuật. Bên cạnh đó, Charles Baudoin còn phân biệt,
trong cái vô thức sản sinh ra trong tác phẩm văn học, cái gì thuộc về vô thức tập thể
và cái gì thuộc về vô thức cá nhân. Đây là thao tác mà người viết tiếp thu được từ
tác giả này.
Có những tác giả nghiên cứu vô thức trong văn học ở vấn đề tác giả và tác
phẩm như: Marie Bonapart, J. Delay, Jeal Bellemin-Noel. Trong chuyên luận Phân
tâm học và văn học (1978), J.Bellemin-Noel đã đi tìm dấu ấn của vô thức ở một loạt
vấn đề trong tác phẩm: nhân vật (mục Con ngƣời và biểu trƣng); thể loại văn học
(mục Huyền thoại, cổ tích và truyền thuyết); típ và môtíp. Không chỉ vậy, ông còn
đi phân tích quá trình tâm lý tác giả gắn với tiểu sử của họ. Cuối chuyên luận ông
kết luận: “Cái Vô thức, đó là cái sự chúng ta bị cưỡng chế phải nhắc lại một quá
khứ mà chúng ta không nhớ và phải xem như là ký ức cái sẽ không bao giờ còn
được lặp lại dưới dạng ban đầu của nó. Nền Văn học, đó là tổng thể các bài viết
được xếp đặt một cách rõ ràng dưới dấu hiệu của sự hư cấu… Đọc tác phẩm hư cấu
với cái nhìn của phân tâm học cho phép đồng thời vừa tặng cho văn bản một chiều
kích khác, vừa quan sát được cách viết trong sự sinh thành và trong sự vận hành của
nó”[25, 195 - 196] (Psychanalyse et litérature PUF, Paris, 1978 - Đỗ Lai Thúy và
Phan Ngọc Hà dịch). Như vậy, một điều dễ nhận thấy là J.Bellemin-Noel và những
tác giả theo hướng này gần với Freud.
Ở một chiều kích khác lại có những nhà nghiên cứu về vô thức trong văn học
có tư tưởng gần với Jung. Đó là các tác giả nghiên cứu theo chủ đề mà thay mặt tiêu
biểu nhất là Gaston Bachelard với chuyên luận Phân tâm học về lửa (1938).
G.Baschelard tìm thấy sự tác động của những giá trị vô thức trên cơ sở những hiểu
biết của kinh nghiệm và của khoa học. Từ chủ đề tính chất của lửa, Bachelard xác
định các mặc cảm: Prométhée, Empédocle, Novalis, Hoffmann… Những mặc cảm
này khác hẳn với mặc cảm tính dục của Freud. Chúng như những ám ảnh đối với tác
giả văn học. Với G.Baschelard, vô thức như ngọn lửa lúc nào cũng âm ỉ trong nhà
văn và quá trình sáng tạo được miêu tả như sau: “Ngay khi một tình cảm dâng lên
tới sắc độ của lửa, ngay khi nó bộc lộ ra, với sức mạnh của nó trong những siêu
hình của lửa, người ta có thể tin chắc là nó sắp thu gom một tổng số những mâu
thuẫn. Lúc đó người đang yêu muốn mình được thanh khiết và nhiệt tình, độc đáo
và toàn năng, bi kịch và chung thủy, thoảng qua và bền vững”.[25, 348 - 349](La
psychanalyse du feu, Paris, 1938, Ngô Bình Lâm dịch).
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
1. Lí do chọn đề tài
1.1.Phân tâm học đã, đang và sẽ là chiếc chìa khóa để đi vào phần khuất lấp
nhất trong quá trình sáng tạo và thế giới nghệ thuật của các nhà thơ. Phê bình phân
tâm học ở Việt Nam xuất hiện từ những năm 30 của thế kỉ XX nhưng sau đó bị cấm
kị trong một khoảng thời gian dài cho đến khi đất nước đổi mới thì được phục hồi
và phát triển. Trênmọi chặng trong con đường chìm nổi ấy, phê bình phân tâm học
đều ít nhiều đạt được những thành tựu nhất định, góp phần đem lại sự đa dạng trong
nghiên cứu phê bình văn học. Một trong những con đường rộng mở mà chiếc chìa
khóa phân tâm học đưa giới lý luận văn học đến đó là nghiên cứu yếu tố vô thức
trong tác phẩm của các thi nhân.
1.2.Trong văn học hiện đại của Bắc Ninh - Kinh Bắc, có thể nói Hoàng Cầm
là nhà thơ lớn nhất. Cùng với dân ca quan họ, với những hội hè đình đám… thì thơ
Hoàng Cầm là đặc sản tuyệt vời của vùng quê phên dậu kinh thành. Nói như nhà
văn Đỗ Chu thì Hoàng Cầm “là ngọn gió lành, là hồn cốt của xứ Kinh Bắc, là sự
hoành tráng sang trọng, là âm vang của miền đất ngàn năm văn vật” [4, 18]. Có lẽ
mỗi người học trò Bắc Ninh đều biết tên thi nhân như biết tên quê hương, đều đọc
và thuộcthơ của thi sĩ như đã từng đi và thuộc các con đường, dòng sông trên xứ sở
của họ.
1.3.Trong nền văn chương nước nhà, sự nghiệp của Hoàng Cầm chưa hẳn là
đồ sộ. Nhưng ông luôn có cho riêng mình một chỗ ngồi độc đáo. Phong cách thơ
ông là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Người đọc có thể tìm được
trong thơ Hoàng Cầm nỗi day dứt của ca dao dân ca, sự ngọt ngào của thơ tình đôi
lứa và cả cái ám ảnh phù sinh trong thơ tượng trưng, siêu thực. Không tuyên ngôn,
không lý luận và cả không tự giác nữa, Hoàng Cầm đã gợi ý cho những nhà thơ
cùng thời và hậu thế đôi điều về sáng tạo. Đóng góp nổi bật của Hoàng Cầm với thi
ca dân tộc là ở chỗ đó.
Được lấy thơ Hoàng Cầm để nghiên cứu trong luận văn, người viết coi đó là
một vinh dự và cả niềm tự hào về quê hương Bắc Ninh - Kinh Bắc của mình. Trước
người viết đã có những cuốn sách, luận án, luận văn, báo cáo khoa học viết về thơ
Hoàng Cầm nhưng chưa có một công trình nào hoàn toàn nghiên cứu yếu tố vô thức
dưới góc nhìn phân tâm học. Đó là những lí do để người viết thực hiện đề tài: “Yếu
tố vô thức trong thơ Hoàng Cầm”.
2. Lịch sử vấn đề
2.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề vô thức trong sáng tạo văn học
2.1.1. Trên thế giới
Thuật ngữ phân tâm học (psychoanalysis) do Sigmund Freud đặt ra vào năm
1896. Thời gian đầu, phân tâm học chỉ là một khoa học chữa bệnh tâm lí. Sau đó,
những phát hiện về tính dục và mặc cảm Oedipe của Freud đã thu hút được sự chú ý
của nhiều nhà nghiên cứu nhân văn lúc bấy giờ. Tiếp nhận ảnh hưởng từ Freud, nhà
tâm lí học phân tích Thụy Sỹ C.Jung, đã là người kéo phân tâm học tách khỏi bệnh
lí học và hòa đồng lí thuyết này vào trong môi trường khoa học xã hội - nhân văn.
Lí thuyết về siêu mẫu (archétype) như là cốt yếu của tâm lí học các chiều sâu, yếu
tố nền tảng của vô thức tập thể thực sự đã tạo nên một cú huých đáng kể trong
nghiên cứu phê bình văn học. Tuy nhiên phải khẳng định rằng Freud và Jung là hai
nhà bác học tâm lý chứ không phải là hai nhà nghiên cứu văn học.
Từ nền tảng lí thuyết về vô thức của Freud và Jung, phân tâm học thế giới đã
phát triển thành rất nhiều hướng nghiên cứu, trong đó có văn học. Trong số những
nhà phân tâm học văn học, nổi bật hơn cả là Charles Baudoin với tác phẩm Phân
tâm học nghệ thuật (1929). Charles Baudoin cho rằng phân tâm học trong văn học
gồm ba phần: một dành cho sự sáng tạo của nhà văn, hai cho sự đọc của độc giả và
ba cho các chức năng của nghệ thuật. Bên cạnh đó, Charles Baudoin còn phân biệt,
trong cái vô thức sản sinh ra trong tác phẩm văn học, cái gì thuộc về vô thức tập thể
và cái gì thuộc về vô thức cá nhân. Đây là thao tác mà người viết tiếp thu được từ
tác giả này.
Có những tác giả nghiên cứu vô thức trong văn học ở vấn đề tác giả và tác
phẩm như: Marie Bonapart, J. Delay, Jeal Bellemin-Noel. Trong chuyên luận Phân
tâm học và văn học (1978), J.Bellemin-Noel đã đi tìm dấu ấn của vô thức ở một loạt
vấn đề trong tác phẩm: nhân vật (mục Con ngƣời và biểu trƣng); thể loại văn học
(mục Huyền thoại, cổ tích và truyền thuyết); típ và môtíp. Không chỉ vậy, ông còn
đi phân tích quá trình tâm lý tác giả gắn với tiểu sử của họ. Cuối chuyên luận ông
kết luận: “Cái Vô thức, đó là cái sự chúng ta bị cưỡng chế phải nhắc lại một quá
khứ mà chúng ta không nhớ và phải xem như là ký ức cái sẽ không bao giờ còn
được lặp lại dưới dạng ban đầu của nó. Nền Văn học, đó là tổng thể các bài viết
được xếp đặt một cách rõ ràng dưới dấu hiệu của sự hư cấu… Đọc tác phẩm hư cấu
với cái nhìn của phân tâm học cho phép đồng thời vừa tặng cho văn bản một chiều
kích khác, vừa quan sát được cách viết trong sự sinh thành và trong sự vận hành của
nó”[25, 195 - 196] (Psychanalyse et litérature PUF, Paris, 1978 - Đỗ Lai Thúy và
Phan Ngọc Hà dịch). Như vậy, một điều dễ nhận thấy là J.Bellemin-Noel và những
tác giả theo hướng này gần với Freud.
Ở một chiều kích khác lại có những nhà nghiên cứu về vô thức trong văn học
có tư tưởng gần với Jung. Đó là các tác giả nghiên cứu theo chủ đề mà thay mặt tiêu
biểu nhất là Gaston Bachelard với chuyên luận Phân tâm học về lửa (1938).
G.Baschelard tìm thấy sự tác động của những giá trị vô thức trên cơ sở những hiểu
biết của kinh nghiệm và của khoa học. Từ chủ đề tính chất của lửa, Bachelard xác
định các mặc cảm: Prométhée, Empédocle, Novalis, Hoffmann… Những mặc cảm
này khác hẳn với mặc cảm tính dục của Freud. Chúng như những ám ảnh đối với tác
giả văn học. Với G.Baschelard, vô thức như ngọn lửa lúc nào cũng âm ỉ trong nhà
văn và quá trình sáng tạo được miêu tả như sau: “Ngay khi một tình cảm dâng lên
tới sắc độ của lửa, ngay khi nó bộc lộ ra, với sức mạnh của nó trong những siêu
hình của lửa, người ta có thể tin chắc là nó sắp thu gom một tổng số những mâu
thuẫn. Lúc đó người đang yêu muốn mình được thanh khiết và nhiệt tình, độc đáo
và toàn năng, bi kịch và chung thủy, thoảng qua và bền vững”.[25, 348 - 349](La
psychanalyse du feu, Paris, 1938, Ngô Bình Lâm dịch).
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links