“Bí kíp” sử dụng các hộp ổ đĩa lắp ngoài (HDD Box)
Giải pháp ổ đĩa cứng cơ động gắn ngoài trong thực tế vừa chứng minh là rất lý tưởng cho những ai phải thường xuyên cơ động các dữ liệu. Hiện nay trên thị trường linh kiện máy tính ở Việt Nam xuất hiện ngày càng nhiều loại hộp để đựng ổ đĩa cứng gắn bên ngoài có giao diện USB 2.0 hay IEEE 1394 trên cả tuyệt cú vời. Bạn có thể dễ dàng dùng chúng để tự tạo ra cho mình một ổ cứng gắn ngoài tốc độ cao với giá rẻ đến... ngẩn ngơ so với hàng chính hiệu, mà bảo đảm chất lượng chẳng hề “xấu thiếp hổ chàng”.
**************************************
Hiện nay loại hộp đựng ổ đĩa cứng lắp ngoài (HDD Box), kết nối với máy tính qua đường USB 2.0 hay IEEE1394 đang được ưa chuộng vì có thể “thu nạp” cả ổ cứng (dung lượng không hạn chế) lẫn ổ CD-RW/DVD-RW và có tốc độ truyền dữ liệu rất cao (xem bảng). Các mainboard đời mới cũng hoàn toàn hỗ trợ loại HDD Box USB, thậm chí bạn có thể chỉ định trong BIOS cho máy khởi động từ chúng (tương tự như ổ mềm hay CD-ROM).
Vì HDD Box được sử dụng như một ổ đĩa lưu động nên vấn đề đặt ra là làm sao để các mainboard không hỗ trợ cũng như tất cả hệ điều hành, đều đọc được dữ liệu chứa trong HDD Box này, kể cả khi khởi động bằng đĩa mềm hay đĩa CD-ROM với hệ điều hành cơ bản là DOS? Và làm thế nào để tuổi thọ ổ đĩa gắn bên trong HDD Box không bị sụt giảm trong điều kiện phải “chạy sô” thường xuyên như vậy? Bài viết đưa ra một số kinh nghiệm nhằm giúp các bạn sử dụng HDD Box có hiệu quả nhất.
Lắp đặt và kết nối với máy tính
- Nên gắn cố định ổ cứng vào HDD Box, hạn chế tối đa chuyện tháo lắp dây cáp nguồn, dây cáp tín hiệu vì chúng rất dễ đứt do quá ngắn (đặc biệt dây cáp tín hiệu thường bị đứt ngầm qua vài lần thao tác mạnh tay và rất khó thay thế). Nếu nguồn cấp điện cho ổ cứng nằm luôn trong HDD Box, cần thường xuyên kiểm tra quạt giải nhiệt, nếu quạt hỏng sẽ nguy hiểm cho ổ cứng.
- Nên thiết đặt jumper của ổ cứng gắn trong HDD Box theo đúng hướng dẫn. Nếu không có bản chỉ dẫn thì set ở vị trí Master (trong trường hợp hệ thống không nhận diện thì thử đổi lại thành Slave) và không bao giờ được đặt ở vị trí Cable Select.
- Tùy theo HDD Box, có thể chỉ có một đầu nối USB hay nhiều đầu IEEE1394 và USB. Nói chung, bạn chỉ được sử dụng một đầu để kết nối với máy tính. Nếu bạn cùng lúc dùng hai đầu nối với một máy hay hai máy khác nhau, có thể gây ra tình trạng “treo” ổ cứng, mất dữ liệu, mất partition...
Sử dụng trong Windows
- Nếu dùng trong Windows 9x/ME/ NT, bạn phải cấp nguồn cũng như kết nối HDD Box vào máy tính trước khi chạy Windows (dĩ nhiên là vừa cài driver cho cổng USB trước đó). Nếu sử dụng HDD Box với Windows 2000/XP, bạn có thể tắt nguồn cho HDD Box “nghỉ xả hơi” khi không cần và bật nguồn lại khi cần, vì Windows 2000/XP có thể tự nhận dạng và biết được tình trạng hoạt động của HDD Box (chức năng Hot Plug - cắm nóng).
- Để tăng tốc độ truy xuất dữ liệu đối với HDD Box, trong Windows XP, vào Control Panel/ System -> chọn Hardware -> bấm Device Manager -> mở rộng lớn nhánh Disk drives -> bấm phím phải chuột vào thiết bị USB Device, chọn lệnh Properties -> chọn bảng Policies, trong phần Write cache (dùng bộ nhớ đệm khi ghi dữ liệu) và Safe Removal (tháo gỡ an toàn), chọn Optimize for performance để hiệu lực chuyện dùng bộ nhớ đệm cho HDD Box. Tuy nhiên sau này mỗi khi muốn tháo gỡ thiết bị (tắt hay rút dây), bạn phải bấm chuột vào biểu tượng Safely Remove Hardware dưới thanh Taskbar rồi chọn Stop. Làm như vậy để tránh tình trạng Windows chưa kịp ghi hết dữ liệu trong bộ nhớ đệm vào HDD Box (dữ liệu này coi như “tiêu”).
Sử dụng với DOS
- HDD Box USB có thể kết nối với cổng USB trên máy bất kể phiên bản 1.1 hay 2.0. Nhưng nó sẽ chỉ chạy với tốc độ USB 2.0 khi cả HDD Box lẫn cổng trên máy tính đều cùng là chuẩn USB 2.0.
- Có một số mainboard hỗ trợ USB 2.0 và các thiết bị USB “cổ lỗ” (Legacy USB) không làm chuyện được với HDD Box USB 2.0. Bạn có thể khắc phục bằng cách vào BIOS (đây chỉ là thí dụ với một loại BIOS), xác lập trong Advance/ USB Configuration/ Legacy Support là Disable.
- Các mainboard đời cũ không tự động nhận dạng được HDD Box, còn các mainboard đời mới tuy cho phép bạn xác lập khởi động bằng HDD Box, nhưng nếu HDD Box không khởi động được hay khi khởi động trong môi trường DOS, các phân vùng trên ổ đĩa gắn trong HDD Box sẽ không được hệ thống tự động nhận biết, bạn bắt buộc phải cài driver (trình điều khiển thiết bị) nếu muốn sử dụng HDD Box với DOS. Tốt nhất nên phân vùng (ổ đĩa gắn trong) HDD Box theo định dạng FAT32, để khi “di động” HDD Box qua các máy khác ít gặp trở ngại. Trường hợp phân vùng theo định dạng NTFS, bạn nên phải có thêm chương trình hỗ trợ DOS truy xuất được dữ liệu NTFS, vì không phải máy nào cũng cài Windows 2000/ XP và khi máy cài windows 2000/XP bị hỏng, bạn cũng phải làm chuyện trong môi trường DOS để “cứu” nó.
Làm đĩa khởi động hỗ trợ HDD Box USB 1.1/ 2.0, IEEE1394 và NTFS trong DOS
- Chuẩn bị Driver: Cần có các file Ecscdide.sys, Mscdex.exe (ổ CDROM). Aspi1394.sys (IEEE1394). Aspiehci.sys (USB 2.0). Aspiohci.sys, Aspiuhci.sys (USB 1.1). Guest.exe (gán tên cho các phân vùng của HDD Box không định dạng theo NTFS). Và các chương trình tiện ích khác, giúp bạn có thể làm chuyện với phân vùng NTFS, quản lý thư mục/ file có tên file dài và nhất là dùng để... “cấp cứu” máy tính.
- Tạo đĩa mềm khởi động: Bạn làm một đĩa mềm khởi động bằng Dos hay Windows đều được, sau đó xóa hết các file có trên đĩa, chỉ chừa lại ba file hệ thống Command.com, Io.sys, Msdos.sys. Chép lên đĩa mềm khởi động các file driver kể trên và thêm: Cp437uni.tbl, Doslfn.com, Ecscdide.sys, Fdisk.exe, Format.com, Himem.sys, Mscdex.exe, Nc.exe, Nc.ini, Nc.msg, Ncedit.exe, Ncedit.msg, Ncmain.exe, Smartdrv.exe, Sys.com.
Dùng trình soạn thảo text để tạo hai file autoexec.bat, Config.sys có nội dung như bảng 1 và 2. Lưu cả hai file mới tạo lên đĩa mềm khởi động.
Bảng 1-Tạo file Autoexec.bat với nội dung sau:
@echo off
prompt $p$g
path c:\;c:\windows;c:\dos;c:
c;
doslfn
mscdex.exe /d:mscd001
goto %config%
:CDROM
goto end
:USB1
:USB2
:FIREWIRE
guest.exe
goto end
:END
smartdrv.exe
Bảng 2-Tạo file Config.sys có nội dung sau:
[menu]
menuitem=CDROM, Khoi dong voi
driver CDROM
menuitem=USB1, Khoi dong voi
driver CDROM va USB 1.1
menuitem=USB2, Khoi dong voi
driver CDROM va USB 2.0
menuitem=FIREWIRE, Khoi dong voi
driver CDROM va IEEE1394
[COMMON]
device=himem.sys /testm
ff
lastdrive=z
[CDROM]
device=ecscdide.sys /d:mscd001
[USB2]
include cdrom
device = aspiehci.sys /int /all
[USB1]
include cdrom
device = aspiohci.sys /int /all
device = aspiohci.sys /int /all /d1
device = aspiohci.sys /int /all /d2
device = aspiohci.sys /int /all /d3
device = aspiuhci.sys /int /all
device = aspiuhci.sys /int /all /d1
device = aspiuhci.sys /int /all /d2
device = aspiuhci.sys /int /all /d3
[FIREWIRE]
include cdrom
device = aspi1394.sys /int /all
Sau khi khởi động, tất cả các phân vùng FAT32 trên HDD Box đều được tự động nhận biết và được gán tên tiếp theo ổ đĩa CD-ROM. Do đĩa mềm có dung lượng quá nhỏ, không thể chứa thêm các chương trình khác nên sau khi khởi động xong, bạn cần chạy chương trình NTFS Pro trên đĩa CDROM để có thể làm chuyện với phân vùng NTFS (nếu có).
- Tạo CD-ROM khởi động: Về cơ bản, tạo CD-ROM khởi động chính là đưa một bản sao y khuôn của đĩa mềm khởi động lên CD-ROM (vào một vị trí được quy định chính xác). Ưu thế của CD-ROM là dung lượng rất lớn nên có thể bổ sung thêm nhiều chương trình cần thiết. Tiến hành tạo CD-ROM khởi động theo các bước sau:
1. Đưa đĩa mềm khởi động vừa tạo sẵn (theo chỉ dẫn ở trên) vào ổ đĩa A -> Chạy Nero Burning ROM, mở menu File/New. Trong hộp thoại New Compilation, chọn CD-ROM (Boot), trong phần Source of boot image data chọn Bootable logical drive. Nếu vừa có sẵn file hình ảnh (file image) của đĩa mềm khởi động, được tạo bởi Norton DiskEdit hay WinImage trên đĩa cứng, bạn hãy chọn mục Image file rồi chỉ định địa chỉ lưu trữ file image bằng nút Browse (cách này nhanh và an toàn hơn dùng trực tiếp đĩa mềm) -> Đặt tên cho đĩa CD Boot thông qua bảng Label/ Volume Label -> Bấm New.
2. Trong màn hình chính hai cửa sổ của Nero, bạn có thể chọn File/ Save As để lưu thành file CD Boot mẫu (chung thư mục với file hình ảnh của đĩa mềm boot) để có thể dùng lại sau này. Chọn lựa các thư mục và file cần ghi lên đĩa CD trong cửa sổ bên phải File Browser (nếu cửa sổ nầy không hiện diện, bạn chọn View/ New File Browser) rồi dùng chuột kéo thả vào cửa sổ bên trái ISO.
3. Mở menu File, chọn lệnh Write CD rồi bấm nút Write trong hộp thoại này để tiến hành ghi đĩa.
Với đĩa khởi động này, bạn có thể an tâm dùng các chương trình (Ghost, DriveImage, TrueImage...) sao lưu ổ cứng lên HDD Box. Khi có trục trặc, chỉ cần gắn HDD Box vào, khởi động bằng đĩa vừa làm rồi phục hồi lại dữ liệu cho ổ cứng. Tốc độ sao lưu, phục hồi cực nhanh (với USB 2.0, IEEE1394), không còn sợ bị hạn chế dung lượng và mất thời (gian) gian nhiều như khi dùng CD-ROM.
Theo echip