conquysong2000
New Member
Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết Nối
CÂU CHUYỆN BÁO CHÍ
I. Vài nét về khái quát về “câu chuyện báo chí”
Câu chuyện báo chí, hay còn gọi là câu chuyện nhân cảm, là một thể loại báo chí, có quá trình phát sinh phát triển nhiều năm trên báo chí thế giới cugnx như báo chí nước ta
Trước cách mạng tháng tám 1945, thuật ngữ câu chuyện báo chí dùng để chỉ toàn bộ những truyện ngắn, truyện vừa được in trên báo. Từ sau cách mạng tháng tám 1945, thuật ngữ câu chuyện báo chí được dùng để chỉ những tác phẩm tự sự cỡ nhỏ.Nội dung của thể loại câu chuyện bao trùm hầu hết các phương diện của đời sống như đời tư, thế sự hay nhân tình thế thái với lối viết ngắn gọn độc đáo, bút pháp linh hoạt dễ cuốn hút người đọc.
Đặc biệt trong những năm qua, thể loại câu chuyện báo chí xuất hiện trên báo chí ngày càng nhiều hơn, đề tài cũng đa dạng và phong phú hơn. Nó được công chúng đón nhận với lòng ngưỡng mộ và yêu thích, coi đó như món ăn tinh thần bổ ích, lí thú mỗi khi đọc báo nghe đài, xem truyền hình.
Trong báo chí hiện đại, câu chuyện báo chí thể hiện một kiểu tư duy mới, cách nhìn cuộc sống, cách nắm bắt đời sống rất riêng. Câu chuyện báo chí với lối viết giản dị, súc tích, có kết cấu linh hoạt, đề tài gần với cuộc sống đời thường đã có ảnh hưởng lớn tới việc giáo dục nhân cách, lối sống của mọi người.
Cũng giống như các thể loại báo chí khác như tin tức, phóng sự, bình luận...câu chuyên báo chí là một thể loại cáo khả năng đáp ứng nhu cầu thồn tin xác thực và thông tin thời sự, có nghĩa là nó phải trả lời được các câu hỏi: ai? cái gì? ở đâu, khi nào, tại sao, như thế nào...và có tác dụng định hướng dư luận. Mặt khác, câu chuyện báo chí còn sử dụng cả bút pháp văn nghệ với bút pháp giàu hình ảnh, có sức biểu cảm cao, chi tiết cô đúc, cách hành văn mang nhiều ẩn ý để tạo chiều sâu cho câu chuyện. Ở đây, yếu tố văn nghệ được coi là yếu tố phụ trợ, là phương pháp truyền đạt một vấn đề thời sự mang tính báo chí. Câu chuyện báo chí là một thể loại kết hợp cả yếu tố văn nghệ và yếu tố báo chí, nó nằm trong miền giao thoa giữa hai thể loại báo chí và văn nghệ. Vì vậy, khó có thể định ra ranh giới cụ thể, loại biệt giữa tính văn nghệ và tính báo chí ở thể loại này
Câu chuyện báo chí là thể loại báo chí sử dụng một số phương pháp của văn nghệ, truyền đạt một cốt truyện có tính thời sự nóng hổi đến người tiếp nhận qua các phương tiện truyền thông đại chúng.
Với vai trò quan trọng của mình trong hệ thống thể loại, câu chuyện báo chí là thể loại không thể thiếu được đối với công chúng và các phương tiện truyền thông đại chúng.
1. Đặc điểm của câu chuyện báo chí
1.1. Cốt truyện
Cốt truyện phải ngắn gọn. Nó có thể bao gồm nhiều tình tiết, được cấu trúc dưới nhiều dạng thức khác nhau nhưng phải hoàn chỉnh và ngắn gọn, phát triển theo logic sự việc. Với tư cách là một yếu tố của nội dung tác phẩm, cốt truyện sẽ là một hệ thống những biến cố có quan hệ biện chứng, tác động qua lại lẫn nhau, làm thành phần nội dung quan trọng nhất của tác phẩm. Những tính cách nhân vật khác nhau, những xung đột, mâu thuẫn khác nhau trong đời sống được câu chuyện báo chí khắc họa, bố cục trong một dung lượng hạn chế theo kiểu: “qua một giọt nước biết vị mặn của biển cả, qua một tia sáng biếtánh trăng”.
Trong câu chuyện báo chí, chất liệu và đơn vị cơ bản để tạo thành cốt truyện chính là các sự kiện. Các sự kiện được sắp xếp theo nhiều cách khác nhau, gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc hay làm nổi bật tư tưởng chủ đề của tác phẩm.
Các bước diễn biến của cốt truyện có mối liện hệ chặt chẽ với chủ đề tư tưởng, làm toát lên nội dung của tác phẩm. Các bước diễn biến của cốt truyện, cũng giống như quá trình vận động của xung đột: có mở đầu, thắt nút, phát triển, đỉnh điểm và kết thúc. Từng phần cốt truyện đều có nhiệm vụ riêng của nó.
1.2. Chủ đề tư tưởng
Chủ đề tư tưởng bao giờ cũng hình thành từ cốt truyện. Chủ đề được thể hiện ở bản thân cốt truyện, xung đột hay hình tượng nhân vật thông qua các tình tiết, tính cách nội dung của câu chuyện. Chủ đề của câu chuyện báo chí thường hoàn chỉnh nhựng đơn tuyến. Thông thường mỗi câu chuyện báo chí có chủ đề khá rõ và mọi tình huống trong câu chuyện đều nhằm xoay quanh làm nổi bật chủ đề. Chủ đề của câu chuyên báo chí thường được thể hiện thông qua tên gọi của câu chuyện, qua những lời phát biểu của tác giả câu chuyện, thông qua việc miêu tả các biến cố... Về cơ bản, chủ đề thường được biểu hiện thông qua hệ thống các nhân vật, đặc biệt là nhân vật chính trong câu chuyện báo chí. Qua các tình tiết, tính cách, nội dung câu chuyện, chủ đề tư tưởng hiện lên mỗi lúc một rõ ràng sâu sắc. Chủ đề của câu chuyện báo chí đáp ứng yêu cầu tuyên truyền của tờ báo trong từng thời kì, từng giai đoạn nhưng không có tính thời sự.
Trong câu chuyện báo chí, chủ đề không tách rời tư tưởng của tác phẩm. Tư tưởng có vai trò đặc biệt quan trọng vì nó có tác dụng chỉ đạo với toàn bộ tác phẩm. Nó quy định phạm vi đề tài, tạo ra ý nghĩa của chủ đề, chi phối sự hoạt động và môí liện hệ giữa các nhân vật, dẫn dắt quá trình phát triển của cốt truyện, lựa chọn hình thức kết cấu, các biện pháp thể hiện sao cho phù hợp. Mỗi câu chuyện nhằm thể hiện một chủ đề nào đó, tuy nhiện cũng có trường hợp một câu chuyện lại có nhiều mạch tư tưởng.
3. Đề tài
Đề tài của câu chuyện báo chí là là phạm vi hiện thực đời sống xã hội mà tác giả chọn để phản ánh. Đề tài trong câu chuyện báo chí hết sức phong phú, đ a dạng, mang dấu ấn của đời sống khách quan song cũng là sự ghi nhận dấu ấn chủ quan của người viết. Mặc dù có thể phản ánh cuộc sống trên bình diện rộng nhưng như vậy không có nghĩa là bất cứ đề tài nào cũng được đưa vào câu chuyện. Đề tài trong câu chuyện báo chí phải gần gũi với đời sống báo chí . Do vậy, một yêu cầu đặt ra là chọn đề tài phải phù hợp với tình hình, không tách rời quỹ đạo tuyên truyền của báo chí và yêu cầu bức xúc của đời sống
4. Kết cấu
Kết cấu là hình thức của câu chuyện báo chí. Kết cấu chịu sự chỉ đạo và chi phối của chủ đề tư tưởng, cốt truyện song cũng có nhiệm vụ tổ chức tác phẩm sao cho chủ đề tập trung, tư tưởng thống nhất , thấm sâu vào từng bộ phận của tác phẩm.
Thông thường, kết cấu của câu chuyện báo chí có ba phần cơ bản:
Phần mở đầu: giới thiệu hoàn cảnh nảy sinh xung đột, giới thiệu nhân vật với những nét khái quát,mang tính thời sự và đặc trưng nhất, tạo ra một khung cảnh đi vào nọi dung cốt truyện.
Phần diễn giải câu chuyện: dân dắt trình bày những biến cố, sự kiện liên quan đến vấn đề chủ yếu của câu chuyện. Những biến cố ấy cùng với những hành động tính cách của nhân vật sẽ làm nên nội dung cơ bản của tác phẩm. Kết cấu của câu chuyện báo chí nhìn chung khá đa dạng, phong phú.
5. Ngôn ngữ
Ngôn ngữ trong câu chuyện báo chí là ngôn ngữ kịch, đòi hỏi tính hành động cao. Ngôn ngữ gần gũi với đời thường, gắn bó với công chúng, giúp tác phẩm đi sâu vào tâm tư tình cảm của họ.
6. Nhân vật
Nhân vật trung tâm trong câu chuyện báo chí phản ánh là con người. Thông qua đối tượng được phản ánh, ý tưởng của tác giả được tỏa sáng. Nhân vật trung tâm của câu chuyện báo chí phải được thể hiện bằng những nét nổi bật về tính cách và hành động để hướng tới chủ đề tư tưởng.
7. Bút pháp
Bút pháp trần thuât, tự sự, đôi khi bút pháp liện tưởng cũng được thể hiện trong thể loại này. Do đặc điểm bút pháp trong câu chuyện báo chí là cái tui trần thuật, nên người viết với tư cách là người thẩm định phải thể hiện được cái tui thẩm mĩ nhưng năng động, nhạy bén và hoạt bát hơn.
Tóm lại, câu chuyện báo chí là một thể loại báo chí vừa mang yếu tố báo chí vừa mang yếu tố văn nghệ được sử dụng ngày càng nhiều trên các phương tiện truyền thông đai chúng ở nước ta cũng như trên thế giới. Những yếu tố cơ bản của câu chuyện báo chí là cốt truyện, chủ đề tư tưởng, đề tài, kết cấu, ngôn ngữ nhân vật và bút pháp- cái tôi. Việc nắm vững những đặc trưng về đặc điểm, thể loại là yêu cầu cấp thiết đối với người viết. Câu chuyên báo chí nhằm khai thác thế mạnh của thể loại này trong việc thực hiện chức năng giáo dục tuyện truyền của báo chí.
II. Một số ví dụ về “Câu chuyện báo chí”
1. Câu chuyện thứ nhất
Cái đầu sài và chiếc quần thủng
tui lớn lên trong lời chọc ghẹo của thiên hạ, nước mắt mẹ còn nhiều hơn nước lũ đầu mùa. Dân làng bảo mẹ cho tui vào chùa nương nhờ cửa Phật. Nếu làm thế, có nghĩa là mẹ thoái thác nuôi tôi, phó mặc tui cho số phận, nhưng không, mẹ đã kiên quyết giữ con bên mình để chạy chữa.
11 tháng tuổi, căn bệnh sài (chàm) quái ác ngự trị trên đầu mãi đến năm tui 12 tuổi. Ba mẹ tằn tiện tích góp để cất căn nhà mới đành gác lại dự định, đem tui đi chạy chữa tứ phương nhưng tiền mất tật mang. Không cam chịu số phận của con, mẹ vẫn ngày ngày lên núi hái lá lấu theo đơn thuốc của thầy lang trong làng. Trên cái đầu sài của tui không có lấy một cọng tóc, mà chỉ là một tấm khăn trắng to cồng kềnh cùng 1kg nếp thuốc. Đi học, đi ngủ tui cũng phải mang nó, nó trở thành vật bất ly thân với tui suốt quãng đời tuổi thơ.
Ba buồn rầu, tiền gia đình tích cóp khánh kiệt vì đứa con mắc bệnh. Ba lấy rượu để trút bỏ nỗi buồn. Ba say, ba tàn nhẫn với mọi người. Ba đánh mẹ khi có cớ, ba chửi mẹ khi đã có chén rượu vào. Là tộc trưởng nên ba phải chịu bao lời dị nghị từ dòng họ. Ba bỏ đi Nam biền biệt không một tin tức gì về cho mẹ con tôi. Đôi gánh cuộc đời mẹ nhọc nhằn gấp bội phần. Mẹ phải mưu sinh bằng nghề cào đá núi, đôi tay chai sần, đôi chân nham nhở những vết thương bị nhiễm trùng.
Những thau nước gội đầu cho con chỉ rặt một màu máu đỏ. Đôi tay mẹ 12 năm gội đầu cho tui vì thế cũng bị sài. Nhưng điều làm mẹ khóc nhiều là vì con bị người xung quanh xa lánh, hắt hủi. Tuổi thơ con chỉ chơi với cỏ cây, côn trùng, củ khoai, củ sắn... và thiếu sự dạy bảo của ba.
Đi học, tui không có bạn bè vì ai cũng sợ bị lây sài. tui không được gọi tên như ba mẹ đặt (tên gọi ở nhà của tui là Lê Phi Lốp), mà bị trêu chọc: "Tên mày là Lốp Sài, Lốp bốp cứt trâu". tui tủi thân ngồi một mình co ro ở góc phòng, cô giáo cũng chỉ đứng từ rất xa để giảng bài và trò chuyện. Nhiều lần tui xin mẹ cho nghỉ học để thôi bị chọc ghẹo. Nhưng mẹ lại đưa tui đi học và ngồi chơi để tui có bạn cho tới khi tui vào lớp, cuối giờ mẹ lại đến ngồi ngoài cổng trường chờ con tan trường với chiếc nón rách tả tơi.
Đến năm 13 tuổi, tui mới biết trên đầu mình còn có tóc, đó là những ngọn tóc đầu tiên mà từ khi mới sinh đến giờ tui mới nhìn thấy trên đầu mình. Mẹ sung sướng biết bao khi tui hết bệnh. Cũng vì bị bạn bè xa lánh mà tui có thời gian học nhiều hơn và cũng vì gia đình cùng kiệt chạy cơm từng bữa do một tay mẹ gánh vác nên tui quyết tâm học thay luôn cả phần của mẹ. tui luôn là đứa dẫn đầu trong các kỳ thi.
Một sáng mùa đông lớp 9, trong cơn gió heo may buốt giá, bạn bè quần áo chỉn chu, còn tui đến trường với chiếc quần thủng hai lỗ sau mông. Tiếng khẩu lệnh của thầy tổng phụ trách vang lên: "Chào cờ, chào!", thế nhưng hai tay tui vẫn không thể thoát ra được hai lỗ thủng trên quần để giơ lên đầu làm lễ. Thầy Hùng, chủ nhiệm lớp, thấy đôi tay tui cứ ôm khư khư lấy cái mông trong khi mọi người đang chào cờ nghiêm chỉnh. Thầy giật đôi tay tui ra đưa lên đầu làm lễ, để lại hai lỗ thủng sau mông huếch hoác. Đám bạn phía sau, rồi mọi con mắt ở sân trường đổ dồn về phía tôi, mọi người chỉ tay cười rộ trong giờ chào cờ. tui ôm mặt nức nở khóc, chạy thật mau về nhà. Hôm ấy tui khóc thật nhiều với mẹ, mẹ ôm tui vào lòng và hai mẹ con cùng khóc.
Một tuần sau sân trường, lớp học thiếu bóng dáng tôi. tui không còn mặt mũi nào để đến trường nữa. Thầy Hùng đến thăm, ngạc nhiên vì căn nhà trống huếch chỉ độc chiếc giường của hai mẹ con và cái bàn ọp ẹp tui vẫn ngồi học mỗi tối. Thầy đến vì hành động sáng thứ hai vừa rồi. Đây là lần đầu tiên trong cuộc đời đi dạy của mình, thầy đến nhà xin lỗi một học sinh. Thầy mở cặp đưa tui một chiếc quần màu xanh da trời thật đẹp và nói: "Thầy xin lỗi, sáng mai con hãy đến trường. Lớp ta không thể thiếu con". Đó là lần đầu tiên trong cuộc đời tui được mặc chiếc quần đẹp như vậy. Cũng là lần đầu tiên tui nhận một món quà từ tay người khác. Chiếc quần đó theo tui suốt thời học sinh. Chiếc quần đó bây giờ tui vẫn giữ và cất một nơi thật trang trọng trong góc học tập của mình.
Bây giờ là sinh viên báo chí năm 3, tui đã từng làm gia sư, từng bưng bê cà phê với đồng lương ít ỏi để có tiền ăn học. Cái đầu sài cùng chiếc quần thầy tặng là hành trang để tui bước hết quãng đời sinh viên và tương lai. tui muốn khẳng định mình, tui học để không ai còn gọi tui là thằng Lốp Sài, và làm điều gì đó có ý nghĩa nhất cho cuộc đời của mẹ. Mẹ vẫn thường nói người ta hơn nhau không phải cái đầu bề ngoài mà hơn nhau ở cái đầu suy nghĩ bên trong.
LÊ VĂN PHI
2. Câu chuyện thứ hai
Anh hai ơi!
Có thể các con tui không hiểu tại sao đã 50 tuổi mà mẹ của chúng lại thích ăn cơm nguội cục, chỉ riêng tui mới hiểu do mình không thể bỏ được thói quen, hay đó là sự trừng phạt cho đến cuối đời.
Anh hai hơn tui năm tuổi. 40 năm qua trong ký ức của tui không thể nào xóa nhòa mọi hình ảnh của anh, dù bây giờ anh chỉ còn hiện diện qua bức di ảnh bằng bàn tay đã ngả màu vàng trên bàn thờ bấy lâu nay cứ nhìn tui không chớp mắt.
Lên mười, anh đã chịu cực với chúng tui vì má tui sinh sòn sòn mỗi năm. Bồng em, đưa em đi học, giặt đồ, đổ rác xa nhà cả cây số vừa đổ vừa chạy vì sợ bị bắt lại. Vì làm công việc nhà cực quá nên lên cấp II anh học tụt dần. Nhìn học bạ trường gửi về hằng tháng ba tui cứ đánh anh mà không tìm hiểu tại sao anh lại học kém, rồi vì vậy mà anh hay trốn học vào xóm trong, nơi có ao cá và những căn nhà lụp xụp cất trên ao khó biết tìm anh ở đâu. Việc nhà anh không làm nên tui phải lãnh.
- Lớp tui đã có học sinh tham gia cách mạng. tui chỉ biết em là con của một bí thư xã bên cạnh. Em lớn tuổi và được bầu làm lớp trưởng.
Sau buổi sinh hoạt lớp ngày hôm đó, phương cách giáo dục của tui đã đổi khác. tui quan tâm tới từng em hơn, không áp đặt những việc nên làm, không nên làm đối với các em một cách máy móc. Các mặt hoạt động của lớp ngày càng tiến bộ. Học sinh gần gũi với tui hơn. Các em sẻ chia, tâm sự xem tui như một người anh trai trong nhà.
Cách đây bốn năm tui có đến phòng cảnh sát giao thông tỉnh để đăng ký xe máy cho con. Bị mắc mưa giữa đường nên cảm giác khá lạnh. Lúc đang loay hoay lấy số ở sườn xe thì nghe giọng nói:
- Thầy để em, đưa giấy tờ cho em và ra băng ngoài chờ.
Đó là một anh công an, nét mặt rất quen nhưng tui không nhớ là đã gặp nơi nào. tui ngồi chờ mà vẫn chưa hết lạnh. Trong lòng cũng lo vì nghe nói người đăng ký xe phải trực tiếp làm thủ tục.
Một lúc lâu cô thư ký gọi tên con tôi, tui bước đến bàn, cô nhìn sững tui một lúc, có lẽ do tên và tuổi người khác nhau. Nhưng rồi cô cũng đưa giấy hẹn và bảng số xe cho tôi. Khi đi qua các băng ghế có người khẽ đẩy bảng số xe ra và nói "số đẹp lắm". tui thấy số ghi 4546, lúc đó tui nghĩ đẹp bởi các số liên tiếp nhau.
Đến giờ tui cũng chưa có dịp trở lại phòng cảnh sát giao thông để nói lời Thank với anh công an đó, mà tui biết chắc là một học sinh của lớp tui chủ nhiệm.
Cuộc đời dạy học của tui không có những học trò vinh danh như ông Carnot, nhưng khi ở trong lớp nhìn những cơn mưa ngoài cửa lòng tui lại ấm lên.
MAI VĂN THẮNG
MỤC LỤC
I. Vài nét về khái quát về “câu chuyện báo chí” 1
1. Đặc điểm của câu chuyện báo chí 2
1.1. Cốt truyện 2
1.2. Chủ đề tư tưởng 3
3. Đề tài 3
4. Kết cấu 4
5. Ngôn ngữ 4
6. Nhân vật 4
7. Bút pháp 4
II. Một số ví dụ về “Câu chuyện báo chí” 5
1. Câu chuyện thứ nhất 5
2. Câu chuyện thứ hai 7
3. Câu chuyện thứ ba 9
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
CÂU CHUYỆN BÁO CHÍ
I. Vài nét về khái quát về “câu chuyện báo chí”
Câu chuyện báo chí, hay còn gọi là câu chuyện nhân cảm, là một thể loại báo chí, có quá trình phát sinh phát triển nhiều năm trên báo chí thế giới cugnx như báo chí nước ta
Trước cách mạng tháng tám 1945, thuật ngữ câu chuyện báo chí dùng để chỉ toàn bộ những truyện ngắn, truyện vừa được in trên báo. Từ sau cách mạng tháng tám 1945, thuật ngữ câu chuyện báo chí được dùng để chỉ những tác phẩm tự sự cỡ nhỏ.Nội dung của thể loại câu chuyện bao trùm hầu hết các phương diện của đời sống như đời tư, thế sự hay nhân tình thế thái với lối viết ngắn gọn độc đáo, bút pháp linh hoạt dễ cuốn hút người đọc.
Đặc biệt trong những năm qua, thể loại câu chuyện báo chí xuất hiện trên báo chí ngày càng nhiều hơn, đề tài cũng đa dạng và phong phú hơn. Nó được công chúng đón nhận với lòng ngưỡng mộ và yêu thích, coi đó như món ăn tinh thần bổ ích, lí thú mỗi khi đọc báo nghe đài, xem truyền hình.
Trong báo chí hiện đại, câu chuyện báo chí thể hiện một kiểu tư duy mới, cách nhìn cuộc sống, cách nắm bắt đời sống rất riêng. Câu chuyện báo chí với lối viết giản dị, súc tích, có kết cấu linh hoạt, đề tài gần với cuộc sống đời thường đã có ảnh hưởng lớn tới việc giáo dục nhân cách, lối sống của mọi người.
Cũng giống như các thể loại báo chí khác như tin tức, phóng sự, bình luận...câu chuyên báo chí là một thể loại cáo khả năng đáp ứng nhu cầu thồn tin xác thực và thông tin thời sự, có nghĩa là nó phải trả lời được các câu hỏi: ai? cái gì? ở đâu, khi nào, tại sao, như thế nào...và có tác dụng định hướng dư luận. Mặt khác, câu chuyện báo chí còn sử dụng cả bút pháp văn nghệ với bút pháp giàu hình ảnh, có sức biểu cảm cao, chi tiết cô đúc, cách hành văn mang nhiều ẩn ý để tạo chiều sâu cho câu chuyện. Ở đây, yếu tố văn nghệ được coi là yếu tố phụ trợ, là phương pháp truyền đạt một vấn đề thời sự mang tính báo chí. Câu chuyện báo chí là một thể loại kết hợp cả yếu tố văn nghệ và yếu tố báo chí, nó nằm trong miền giao thoa giữa hai thể loại báo chí và văn nghệ. Vì vậy, khó có thể định ra ranh giới cụ thể, loại biệt giữa tính văn nghệ và tính báo chí ở thể loại này
Câu chuyện báo chí là thể loại báo chí sử dụng một số phương pháp của văn nghệ, truyền đạt một cốt truyện có tính thời sự nóng hổi đến người tiếp nhận qua các phương tiện truyền thông đại chúng.
Với vai trò quan trọng của mình trong hệ thống thể loại, câu chuyện báo chí là thể loại không thể thiếu được đối với công chúng và các phương tiện truyền thông đại chúng.
1. Đặc điểm của câu chuyện báo chí
1.1. Cốt truyện
Cốt truyện phải ngắn gọn. Nó có thể bao gồm nhiều tình tiết, được cấu trúc dưới nhiều dạng thức khác nhau nhưng phải hoàn chỉnh và ngắn gọn, phát triển theo logic sự việc. Với tư cách là một yếu tố của nội dung tác phẩm, cốt truyện sẽ là một hệ thống những biến cố có quan hệ biện chứng, tác động qua lại lẫn nhau, làm thành phần nội dung quan trọng nhất của tác phẩm. Những tính cách nhân vật khác nhau, những xung đột, mâu thuẫn khác nhau trong đời sống được câu chuyện báo chí khắc họa, bố cục trong một dung lượng hạn chế theo kiểu: “qua một giọt nước biết vị mặn của biển cả, qua một tia sáng biếtánh trăng”.
Trong câu chuyện báo chí, chất liệu và đơn vị cơ bản để tạo thành cốt truyện chính là các sự kiện. Các sự kiện được sắp xếp theo nhiều cách khác nhau, gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc hay làm nổi bật tư tưởng chủ đề của tác phẩm.
Các bước diễn biến của cốt truyện có mối liện hệ chặt chẽ với chủ đề tư tưởng, làm toát lên nội dung của tác phẩm. Các bước diễn biến của cốt truyện, cũng giống như quá trình vận động của xung đột: có mở đầu, thắt nút, phát triển, đỉnh điểm và kết thúc. Từng phần cốt truyện đều có nhiệm vụ riêng của nó.
1.2. Chủ đề tư tưởng
Chủ đề tư tưởng bao giờ cũng hình thành từ cốt truyện. Chủ đề được thể hiện ở bản thân cốt truyện, xung đột hay hình tượng nhân vật thông qua các tình tiết, tính cách nội dung của câu chuyện. Chủ đề của câu chuyện báo chí thường hoàn chỉnh nhựng đơn tuyến. Thông thường mỗi câu chuyện báo chí có chủ đề khá rõ và mọi tình huống trong câu chuyện đều nhằm xoay quanh làm nổi bật chủ đề. Chủ đề của câu chuyên báo chí thường được thể hiện thông qua tên gọi của câu chuyện, qua những lời phát biểu của tác giả câu chuyện, thông qua việc miêu tả các biến cố... Về cơ bản, chủ đề thường được biểu hiện thông qua hệ thống các nhân vật, đặc biệt là nhân vật chính trong câu chuyện báo chí. Qua các tình tiết, tính cách, nội dung câu chuyện, chủ đề tư tưởng hiện lên mỗi lúc một rõ ràng sâu sắc. Chủ đề của câu chuyện báo chí đáp ứng yêu cầu tuyên truyền của tờ báo trong từng thời kì, từng giai đoạn nhưng không có tính thời sự.
Trong câu chuyện báo chí, chủ đề không tách rời tư tưởng của tác phẩm. Tư tưởng có vai trò đặc biệt quan trọng vì nó có tác dụng chỉ đạo với toàn bộ tác phẩm. Nó quy định phạm vi đề tài, tạo ra ý nghĩa của chủ đề, chi phối sự hoạt động và môí liện hệ giữa các nhân vật, dẫn dắt quá trình phát triển của cốt truyện, lựa chọn hình thức kết cấu, các biện pháp thể hiện sao cho phù hợp. Mỗi câu chuyện nhằm thể hiện một chủ đề nào đó, tuy nhiện cũng có trường hợp một câu chuyện lại có nhiều mạch tư tưởng.
3. Đề tài
Đề tài của câu chuyện báo chí là là phạm vi hiện thực đời sống xã hội mà tác giả chọn để phản ánh. Đề tài trong câu chuyện báo chí hết sức phong phú, đ a dạng, mang dấu ấn của đời sống khách quan song cũng là sự ghi nhận dấu ấn chủ quan của người viết. Mặc dù có thể phản ánh cuộc sống trên bình diện rộng nhưng như vậy không có nghĩa là bất cứ đề tài nào cũng được đưa vào câu chuyện. Đề tài trong câu chuyện báo chí phải gần gũi với đời sống báo chí . Do vậy, một yêu cầu đặt ra là chọn đề tài phải phù hợp với tình hình, không tách rời quỹ đạo tuyên truyền của báo chí và yêu cầu bức xúc của đời sống
4. Kết cấu
Kết cấu là hình thức của câu chuyện báo chí. Kết cấu chịu sự chỉ đạo và chi phối của chủ đề tư tưởng, cốt truyện song cũng có nhiệm vụ tổ chức tác phẩm sao cho chủ đề tập trung, tư tưởng thống nhất , thấm sâu vào từng bộ phận của tác phẩm.
Thông thường, kết cấu của câu chuyện báo chí có ba phần cơ bản:
Phần mở đầu: giới thiệu hoàn cảnh nảy sinh xung đột, giới thiệu nhân vật với những nét khái quát,mang tính thời sự và đặc trưng nhất, tạo ra một khung cảnh đi vào nọi dung cốt truyện.
Phần diễn giải câu chuyện: dân dắt trình bày những biến cố, sự kiện liên quan đến vấn đề chủ yếu của câu chuyện. Những biến cố ấy cùng với những hành động tính cách của nhân vật sẽ làm nên nội dung cơ bản của tác phẩm. Kết cấu của câu chuyện báo chí nhìn chung khá đa dạng, phong phú.
5. Ngôn ngữ
Ngôn ngữ trong câu chuyện báo chí là ngôn ngữ kịch, đòi hỏi tính hành động cao. Ngôn ngữ gần gũi với đời thường, gắn bó với công chúng, giúp tác phẩm đi sâu vào tâm tư tình cảm của họ.
6. Nhân vật
Nhân vật trung tâm trong câu chuyện báo chí phản ánh là con người. Thông qua đối tượng được phản ánh, ý tưởng của tác giả được tỏa sáng. Nhân vật trung tâm của câu chuyện báo chí phải được thể hiện bằng những nét nổi bật về tính cách và hành động để hướng tới chủ đề tư tưởng.
7. Bút pháp
Bút pháp trần thuât, tự sự, đôi khi bút pháp liện tưởng cũng được thể hiện trong thể loại này. Do đặc điểm bút pháp trong câu chuyện báo chí là cái tui trần thuật, nên người viết với tư cách là người thẩm định phải thể hiện được cái tui thẩm mĩ nhưng năng động, nhạy bén và hoạt bát hơn.
Tóm lại, câu chuyện báo chí là một thể loại báo chí vừa mang yếu tố báo chí vừa mang yếu tố văn nghệ được sử dụng ngày càng nhiều trên các phương tiện truyền thông đai chúng ở nước ta cũng như trên thế giới. Những yếu tố cơ bản của câu chuyện báo chí là cốt truyện, chủ đề tư tưởng, đề tài, kết cấu, ngôn ngữ nhân vật và bút pháp- cái tôi. Việc nắm vững những đặc trưng về đặc điểm, thể loại là yêu cầu cấp thiết đối với người viết. Câu chuyên báo chí nhằm khai thác thế mạnh của thể loại này trong việc thực hiện chức năng giáo dục tuyện truyền của báo chí.
II. Một số ví dụ về “Câu chuyện báo chí”
1. Câu chuyện thứ nhất
Cái đầu sài và chiếc quần thủng
tui lớn lên trong lời chọc ghẹo của thiên hạ, nước mắt mẹ còn nhiều hơn nước lũ đầu mùa. Dân làng bảo mẹ cho tui vào chùa nương nhờ cửa Phật. Nếu làm thế, có nghĩa là mẹ thoái thác nuôi tôi, phó mặc tui cho số phận, nhưng không, mẹ đã kiên quyết giữ con bên mình để chạy chữa.
11 tháng tuổi, căn bệnh sài (chàm) quái ác ngự trị trên đầu mãi đến năm tui 12 tuổi. Ba mẹ tằn tiện tích góp để cất căn nhà mới đành gác lại dự định, đem tui đi chạy chữa tứ phương nhưng tiền mất tật mang. Không cam chịu số phận của con, mẹ vẫn ngày ngày lên núi hái lá lấu theo đơn thuốc của thầy lang trong làng. Trên cái đầu sài của tui không có lấy một cọng tóc, mà chỉ là một tấm khăn trắng to cồng kềnh cùng 1kg nếp thuốc. Đi học, đi ngủ tui cũng phải mang nó, nó trở thành vật bất ly thân với tui suốt quãng đời tuổi thơ.
Ba buồn rầu, tiền gia đình tích cóp khánh kiệt vì đứa con mắc bệnh. Ba lấy rượu để trút bỏ nỗi buồn. Ba say, ba tàn nhẫn với mọi người. Ba đánh mẹ khi có cớ, ba chửi mẹ khi đã có chén rượu vào. Là tộc trưởng nên ba phải chịu bao lời dị nghị từ dòng họ. Ba bỏ đi Nam biền biệt không một tin tức gì về cho mẹ con tôi. Đôi gánh cuộc đời mẹ nhọc nhằn gấp bội phần. Mẹ phải mưu sinh bằng nghề cào đá núi, đôi tay chai sần, đôi chân nham nhở những vết thương bị nhiễm trùng.
Những thau nước gội đầu cho con chỉ rặt một màu máu đỏ. Đôi tay mẹ 12 năm gội đầu cho tui vì thế cũng bị sài. Nhưng điều làm mẹ khóc nhiều là vì con bị người xung quanh xa lánh, hắt hủi. Tuổi thơ con chỉ chơi với cỏ cây, côn trùng, củ khoai, củ sắn... và thiếu sự dạy bảo của ba.
Đi học, tui không có bạn bè vì ai cũng sợ bị lây sài. tui không được gọi tên như ba mẹ đặt (tên gọi ở nhà của tui là Lê Phi Lốp), mà bị trêu chọc: "Tên mày là Lốp Sài, Lốp bốp cứt trâu". tui tủi thân ngồi một mình co ro ở góc phòng, cô giáo cũng chỉ đứng từ rất xa để giảng bài và trò chuyện. Nhiều lần tui xin mẹ cho nghỉ học để thôi bị chọc ghẹo. Nhưng mẹ lại đưa tui đi học và ngồi chơi để tui có bạn cho tới khi tui vào lớp, cuối giờ mẹ lại đến ngồi ngoài cổng trường chờ con tan trường với chiếc nón rách tả tơi.
Đến năm 13 tuổi, tui mới biết trên đầu mình còn có tóc, đó là những ngọn tóc đầu tiên mà từ khi mới sinh đến giờ tui mới nhìn thấy trên đầu mình. Mẹ sung sướng biết bao khi tui hết bệnh. Cũng vì bị bạn bè xa lánh mà tui có thời gian học nhiều hơn và cũng vì gia đình cùng kiệt chạy cơm từng bữa do một tay mẹ gánh vác nên tui quyết tâm học thay luôn cả phần của mẹ. tui luôn là đứa dẫn đầu trong các kỳ thi.
Một sáng mùa đông lớp 9, trong cơn gió heo may buốt giá, bạn bè quần áo chỉn chu, còn tui đến trường với chiếc quần thủng hai lỗ sau mông. Tiếng khẩu lệnh của thầy tổng phụ trách vang lên: "Chào cờ, chào!", thế nhưng hai tay tui vẫn không thể thoát ra được hai lỗ thủng trên quần để giơ lên đầu làm lễ. Thầy Hùng, chủ nhiệm lớp, thấy đôi tay tui cứ ôm khư khư lấy cái mông trong khi mọi người đang chào cờ nghiêm chỉnh. Thầy giật đôi tay tui ra đưa lên đầu làm lễ, để lại hai lỗ thủng sau mông huếch hoác. Đám bạn phía sau, rồi mọi con mắt ở sân trường đổ dồn về phía tôi, mọi người chỉ tay cười rộ trong giờ chào cờ. tui ôm mặt nức nở khóc, chạy thật mau về nhà. Hôm ấy tui khóc thật nhiều với mẹ, mẹ ôm tui vào lòng và hai mẹ con cùng khóc.
Một tuần sau sân trường, lớp học thiếu bóng dáng tôi. tui không còn mặt mũi nào để đến trường nữa. Thầy Hùng đến thăm, ngạc nhiên vì căn nhà trống huếch chỉ độc chiếc giường của hai mẹ con và cái bàn ọp ẹp tui vẫn ngồi học mỗi tối. Thầy đến vì hành động sáng thứ hai vừa rồi. Đây là lần đầu tiên trong cuộc đời đi dạy của mình, thầy đến nhà xin lỗi một học sinh. Thầy mở cặp đưa tui một chiếc quần màu xanh da trời thật đẹp và nói: "Thầy xin lỗi, sáng mai con hãy đến trường. Lớp ta không thể thiếu con". Đó là lần đầu tiên trong cuộc đời tui được mặc chiếc quần đẹp như vậy. Cũng là lần đầu tiên tui nhận một món quà từ tay người khác. Chiếc quần đó theo tui suốt thời học sinh. Chiếc quần đó bây giờ tui vẫn giữ và cất một nơi thật trang trọng trong góc học tập của mình.
Bây giờ là sinh viên báo chí năm 3, tui đã từng làm gia sư, từng bưng bê cà phê với đồng lương ít ỏi để có tiền ăn học. Cái đầu sài cùng chiếc quần thầy tặng là hành trang để tui bước hết quãng đời sinh viên và tương lai. tui muốn khẳng định mình, tui học để không ai còn gọi tui là thằng Lốp Sài, và làm điều gì đó có ý nghĩa nhất cho cuộc đời của mẹ. Mẹ vẫn thường nói người ta hơn nhau không phải cái đầu bề ngoài mà hơn nhau ở cái đầu suy nghĩ bên trong.
LÊ VĂN PHI
2. Câu chuyện thứ hai
Anh hai ơi!
Có thể các con tui không hiểu tại sao đã 50 tuổi mà mẹ của chúng lại thích ăn cơm nguội cục, chỉ riêng tui mới hiểu do mình không thể bỏ được thói quen, hay đó là sự trừng phạt cho đến cuối đời.
Anh hai hơn tui năm tuổi. 40 năm qua trong ký ức của tui không thể nào xóa nhòa mọi hình ảnh của anh, dù bây giờ anh chỉ còn hiện diện qua bức di ảnh bằng bàn tay đã ngả màu vàng trên bàn thờ bấy lâu nay cứ nhìn tui không chớp mắt.
Lên mười, anh đã chịu cực với chúng tui vì má tui sinh sòn sòn mỗi năm. Bồng em, đưa em đi học, giặt đồ, đổ rác xa nhà cả cây số vừa đổ vừa chạy vì sợ bị bắt lại. Vì làm công việc nhà cực quá nên lên cấp II anh học tụt dần. Nhìn học bạ trường gửi về hằng tháng ba tui cứ đánh anh mà không tìm hiểu tại sao anh lại học kém, rồi vì vậy mà anh hay trốn học vào xóm trong, nơi có ao cá và những căn nhà lụp xụp cất trên ao khó biết tìm anh ở đâu. Việc nhà anh không làm nên tui phải lãnh.
- Lớp tui đã có học sinh tham gia cách mạng. tui chỉ biết em là con của một bí thư xã bên cạnh. Em lớn tuổi và được bầu làm lớp trưởng.
Sau buổi sinh hoạt lớp ngày hôm đó, phương cách giáo dục của tui đã đổi khác. tui quan tâm tới từng em hơn, không áp đặt những việc nên làm, không nên làm đối với các em một cách máy móc. Các mặt hoạt động của lớp ngày càng tiến bộ. Học sinh gần gũi với tui hơn. Các em sẻ chia, tâm sự xem tui như một người anh trai trong nhà.
Cách đây bốn năm tui có đến phòng cảnh sát giao thông tỉnh để đăng ký xe máy cho con. Bị mắc mưa giữa đường nên cảm giác khá lạnh. Lúc đang loay hoay lấy số ở sườn xe thì nghe giọng nói:
- Thầy để em, đưa giấy tờ cho em và ra băng ngoài chờ.
Đó là một anh công an, nét mặt rất quen nhưng tui không nhớ là đã gặp nơi nào. tui ngồi chờ mà vẫn chưa hết lạnh. Trong lòng cũng lo vì nghe nói người đăng ký xe phải trực tiếp làm thủ tục.
Một lúc lâu cô thư ký gọi tên con tôi, tui bước đến bàn, cô nhìn sững tui một lúc, có lẽ do tên và tuổi người khác nhau. Nhưng rồi cô cũng đưa giấy hẹn và bảng số xe cho tôi. Khi đi qua các băng ghế có người khẽ đẩy bảng số xe ra và nói "số đẹp lắm". tui thấy số ghi 4546, lúc đó tui nghĩ đẹp bởi các số liên tiếp nhau.
Đến giờ tui cũng chưa có dịp trở lại phòng cảnh sát giao thông để nói lời Thank với anh công an đó, mà tui biết chắc là một học sinh của lớp tui chủ nhiệm.
Cuộc đời dạy học của tui không có những học trò vinh danh như ông Carnot, nhưng khi ở trong lớp nhìn những cơn mưa ngoài cửa lòng tui lại ấm lên.
MAI VĂN THẮNG
MỤC LỤC
I. Vài nét về khái quát về “câu chuyện báo chí” 1
1. Đặc điểm của câu chuyện báo chí 2
1.1. Cốt truyện 2
1.2. Chủ đề tư tưởng 3
3. Đề tài 3
4. Kết cấu 4
5. Ngôn ngữ 4
6. Nhân vật 4
7. Bút pháp 4
II. Một số ví dụ về “Câu chuyện báo chí” 5
1. Câu chuyện thứ nhất 5
2. Câu chuyện thứ hai 7
3. Câu chuyện thứ ba 9
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links
Last edited by a moderator: