h0n3m9ju4v0n9v4y_ndt
New Member
Download miễn phí Chủ nghĩa duy vật lịch sử -Một cống hiến vĩ đại của C.Mác trong lĩnh vực triết học
Quan điểm của C.Mác về chủ nghĩa xã hội có liên quan với quan điểm của ông
về triết học nói chung, triết học xã hội nói riêng. Tuy nhiên, quan điểm của ông
về triết học chỉ là một trong những cơ sở lý luận để ông xây dựng các quan
điểm về chủ nghĩa xã hội. Vì vậy, không nhất thiết hễ quan điểm của C.Mác về
triết học đã được thực tiễn xác nhận là đúng thì quan điểm của ông về chủ
nghĩa xã hội cũng phải như vậy. Cũng không nhất thiết hễ quan điểm của
C.Mác về chủ nghĩa xã hội chưa được thực tiễn xác nhận là đúng hay sai thì
quan điểm của ông về triết học cũng phải như vậy. Quan điểm của C.Mác về
triết học là duy vật, biện chứng và đã được thực tiễn xác nhận là đúng (sự đúng
này cần được hiểu theo nghĩa tương đối, bởi quan điểm triết học duy vật biện
chứng của C.Mác đã và đang được phát triển hơn, đã và đang được làm cho
duy vật nhiều hơn và biện chứng nhiều hơn).
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ - MỘT CỐNG HIẾN VĨ ĐẠI CỦAC.MÁC TRONG LĨNH VỰC TRIẾT HỌC
NGUYỄN NGỌC HÀ (*)
Phân tích những nội dung cơ bản trong chủ nghĩa duy vật lịch sử của C.Mác,
khẳng định tính cách mạng và khoa học của nó, đồng thời luận giải giá trị lịch
sử và ý nghĩa thời đại của nó trong bối cảnh quốc tế hiện thời, tác giả đã đi
đến kết luận: Chủ nghĩa duy vật lịch sử của C.Mác là đúng và sự đúng đắn đó
đã được thực tiễn lịch sử nhân loại minh chứng. Không chỉ thế, chủ nghĩa duy
vật lịch sử của C.Mác còn là thành tựu vĩ đại của tư tưởng khoa học, là dấu
hiệu cơ bản để phân biệt triết học mácxít và các triết học khác.
Trong lịch sử triết học, C.Mác là người đầu tiên sáng tạo ra chủ nghĩa duy vật
lịch sử. Nội dung cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử được C.Mác trình bày
ngắn gọn trong Lời tựa của tác phẩm Góp phần phê phán kinh tế chính trị
học(1).
Đánh giá về ý nghĩa của việc phát hiện ra chủ nghĩa duy vật lịch sử của C.Mác,
Ph.Ăngghen viết: “Giống như Đácuyn đã tìm ra quy luật phát triển của thế giới
hữu cơ, Mác đã tìm ra quy luật phát triển của lịch sử loài người: cái sự thật
giản đơn đã bị những tầng tầng lớp lớp những tư tưởng phủ kín cho đến ngày
nay là: con người trước hết cần ăn, uống, chỗ ở và mặc đã rồi mới có thể
làm chính trị, khoa học, nghệ thuật, tôn giáo và v.v. được”(2). V.I.Lênin cũng
khẳng định ý nghĩa khoa học to lớn của chủ nghĩa duy vật lịch sử. Ông viết:
“Chủ nghĩa duy vật lịch sử của Mác là thành tựu vĩ đại nhất của tư tưởng khoa
học. Một lý luận khoa học hết sức hoàn chỉnh và chặt chẽ đã thay cho sự lộn
xộn và tuỳ tiện, vẫn ngự trị từ trước đến nay trong các quan niệm về lịch sử và
chính trị; lý luận đó chỉ cho ta thấy rằng, do chỗ lực lượng sản xuất lớn lên, thì
từ một hình thức tổ chức đời sống xã hội này, nảy ra và phát triển lên như thế
nào một hình thức tổ chức đời sống xã hội khác, cao hơn”(3); “việc phát hiện
ra quan niệm duy vật lịch sử, hay nói cho đúng hơn, việc áp dụng, việc vận
dụng triệt để chủ nghĩa duy vật để xem xét lĩnh vực những hiện tượng xã hội,
đã loại bỏ được hai khuyết điểm căn bản của những lý luận lịch sử trước kia.
Một là, những lý luận này cùng lắm thì cũng chỉ xem xét những động cơ tư
tưởng của hoạt động lịch sử của con người, mà không nghiên cứu căn nguyên
của những hiện tượng đó, không phát hiện ra tính quy luật khách quan trong sự
phát triển của hệ thống quan hệ xã hội và không thấy rằng trình độ phát triển
của sản xuất vật chất là nguồn gốc của những quan hệ ấy. Hai là, những lý luận
trước kia đã không nói đến chính ngay hành động của quần chúng nhân dân,
còn chủ nghĩa duy vật lịch sử, thì lần đầu tiên, đã giúp ta nghiên cứu một cách
chính xác như khoa học tự nhiên, những điều kiện xã hội của đời sống quần
chúng và những biến đổi của những điều kiện ấy”(4).
Nhận xét trên đây của Ph.Ăngghen và V.I.Lênin về tính khoa học, tính đúng
đắn và ý nghĩa to lớn của chủ nghĩa duy vật lịch sử là chỉ dẫn quan trọng cho
các nhà khoa học trong việc xem xét và lựa chọn các quan điểm triết học về xã
hội. Xã hội loài người là một lĩnh vực phức tạp, liên quan đến hoạt động có ý
thức của con người. Vì tính phức tạp ấy nên các nhà triết học trước C.Mác, kể
cả các nhà triết học có quan điểm duy vật, khi nghiên cứu tự nhiên, đều rơi vào
quan điểm duy tâm khi nghiên cứu xã hội. Theo quan điểm duy tâm này, sự
vận động và phát triển của xã hội phụ thuộc vào ý thức, tư tưởng của con
người, thậm chí phụ thuộc vào ý thức, tư tưởng của một số cá nhân. Với việc
phát hiện ra chủ nghĩa duy vật lịch sử, C.Mác đã loại bỏ được quan điểm duy
tâm về xã hội. Mặc dù chủ nghĩa duy vật lịch sử “là thành tựu vĩ đại nhất của
tư tưởng khoa học” như V.I.Lênin nói, nhưng cho đến nay, không phải ai cũng
thực sự thừa nhận tính khoa học, tính đúng đắn và ý nghĩa to lớn của nó. Một
số người cho rằng, luận điểm “con người trước hết cần ăn, uống, chỗ ở và
mặc đã rồi mới có thể làm chính trị, khoa học, nghệ thuật, tôn giáo và v.v.
được” là một chân lý giản đơn và đã được biết đến từ trước C.Mác. Đây là một
“luận cứ” để họ bác bỏ ý nghĩa của việc phát hiện ra chủ nghĩa duy vật lịch sử.
Luận cứ này không đúng, bởi phát hiện ra chân lý và nhận biết về chân lý là
hai việc khác nhau. Chẳng hạn, định lý Pitago là một chân lý giản đơn; một
học sinh ở bậc tiểu học cũng có thể nhận biết được về chân lý này; song, ngay
cả những nhà toán học trước Pitago cũng không phát hiện được nó. Phát hiện
chân lý (kể cả những chân lý giản đơn) thường là một việc làm phức tạp mà
những người có trình độ cao về trí tuệ mới làm được. Nhưng, khi chân lý được
phát hiện rồi thì ngay cả những người bình thường về trí tuệ cũng có thể dễ
dàng nhận biết được chân lý do người khác truyền đạt. Đối với chân lý “con
người trước hết cần ăn, uống, chỗ ở và mặc đã rồi mới có thể làm chính
trị, khoa học, nghệ thuật, tôn giáo và v.v. được” cũng như vậy. Tuy chân lý này
là giản đơn, nhưng công lao phát hiện ra nó thuộc về C. Mác.
Ai cũng biết rằng, mọi người đều cần ăn, uống, chỗ ở và mặc. Nhưng, vì
cái để ăn, uống, mặc và ở lại do con người sản xuất ra, nên việc sản xuất ra cái
để ăn, uống, mặc và ở (sản xuất ra các sản phẩm vật chất) cần được coi là hành
vi lịch sử đầu tiên, cơ bản nhất, quyết định sự tồn tại và phát triển của con
người và của xã hội loài người. Hơn nữa, những người sản xuất ra cái để ăn,
uống, mặc và ở cần được coi là những người quyết định sự tồn tại và phát triển
của xã hội loài người. Mặc dù biết rằng ai cũng đều cần ăn, uống, chỗ ở
và mặc; nhưng khi rút ra quan điểm triết học về xã hội thì những nhà triết học
trước C.Mác lại tuyệt đối hoá vai trò của hoạt động chính trị, khoa học, nghệ
thuật, tôn giáo đến mức coi thường hoạt động sản xuất ra các sản phẩm vật
chất và coi thường vai trò của người sản xuất ra chúng. Do coi thường vai trò
của người sản xuất ra cái để ăn, uống, mặc và ở, đồng thời tuyệt đối hoá vai trò
của người “làm chính trị, khoa học, nghệ thuật, tôn giáo”, nên họ đã giải thích
lịch sử trước hết từ hoạt động “làm chính trị, khoa học, nghệ thuật, tôn giáo”,
chứ không phải trước hết từ hoạt động sản xuất ra cái để ăn, uống, mặc và ở.
Nói cách khác, họ đã giải thích lịch sử theo quan điểm duy tâm chứ không theo
quan điểm duy vật. Rõ ràng là, nội dung của chân lý “con người trước hết cần
phải ăn, uống, chỗ ở và mặc đã rồi mới có thể làm chính trị, khoa học, nghệ
thuật, tôn giáo và v.v. được” thì giản đơn, nhưng trước C.Mác, chưa có ai phát
hiện ra chân lý đó. Chính vì thế mà Ph.Ăngghen nhận xét rằng: “Lần...