copedangyeu_tt
New Member
Download miễn phí Luận văn Đóng góp của thể loại ký giai đoạn văn học thế kỷ XVIII đến giữa thế kỷ XIX
Sựkiện cái chết của Trịnh Sâm đã làm đảo lộn cảphủchúa. Đó là sự đổvỡtừ
gia đình đến xã hội. Các tác giảhọNgô đã rất tài tình khi ghi chép lại sựkiện này.
Phút lâmchung của chúa Trịnh Sâm có Thánh mẫu và ThịHuệ ởbên. Cảba người
đều khóc nhưng chỉcó Trịnh Sâm là khóc thật vì nghĩ đến đạo hiếu chưa tròn và kiếp
này duyên cầm sắt dang dở. Thánh mẫu “nức nở, sụt sịt, ngập ngừng hồi lâu, ý muốn
nói đến ngôi thếtử, nhưng vì có ThịHuệ ở đấy nên cũng khó hé răng, dùng dằng mãi
chưa ra” [39, tr.29]. Nhưvậy bà đến đây không phải là đểvĩnh biệt con trai mà là
muốn nói đến ngôithếtử. Còn ThịHuệthì “nấc lên đến hơn một khắc”, “cắt tóc thề”
rồi xin liều thân mà chết theo chúa. Cách khóc của ThịHuệqua ngòi bút của các tác
giảhọNgô cũng thấy tiếc thương nhưng ẩn sâu bên trong chỉlà một màn kịch vì “sợ
không dự định trước, đến lúc tình thếkhẩn cấp sẽbịngười khác cướp mất” [39, tr.28]
ngôi thếtửcủa con. Khi Trịnh Sâmvừa nằm xuống, trong phủ đã xảy ra những cuộc
nội chiến tranh giành quyền lực lẫn nhau.
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
uệ ái phi của TrịnhSâm, Chỉnh nói “Chết được đấy” [39, tr.85] ngầm tỏ ý khen ngợi. hay đối với cái
chết của người bạn thân thiết Đỗ Thế Long, Chỉnh đều có những lời bình đanh thép
và tàn độc: “Rồng (Long) thì phải đưa xuống nước, không nên cho ở trên cạn để nó
làm mê hay thiên hạ” [39, tr.112].
Qua ngòi bút của các tác giả họ Ngô, ta nhận ra được sự phong phú trong tính
cách của nhân vật Nguyễn Hữu Chỉnh. Nhân vật này đã phản ánh một phần nào lịch
sử xã hội Việt Nam đầy biến động những năm cuối thế kỷ XVIII. Bên cạnh đó nhân
vật này còn là một thành công nghệ thuật rất đặc sắc của các tác giả họ Ngô.
Nguyễn Bình (Nguyễn Huệ) - nhân vật anh hùng
Trong Hoàng Lê nhất thống chí, nhân vật Nguyễn Bình (Nguyễn Huệ) hiện lên
rõ nét không nhờ diện mạo mà chủ yếu qua hành động ngôn ngữ. Có thể nói Nguyễn
Huệ là một trong những danh tướng kiệt xuất nhất trong lịch sử nước ta bắt đầu sự
nghiệp từ rất sớm. Trong phong trào Tây Sơn, nổi bật nhất có lẽ là Nguyễn Huệ, một
ngôi sao sáng nhất của vòm trời Nam Hà. Để làm nổi bật cái hơn đời của nhân vật,
nhà văn đã không đi theo con đường truyền thống và ngoại hình của nhân vật gần như
bị bỏ qua. Người đọc biết được con người này chủ yếu nhờ những gì mà nhân vật bộc
lộ qua lời nói và hành động. Nhận xét về nghệ thuật thể hiện nhân vật trong Hoàng
Lê nhất thống chí, nhà nghiên cứu Nguyễn Đăng Na có viết: “Để khắc họa tính cách
nhân vật, tác giả thường chọn những thời điểm mà vào khoảnh khắc đó, hoàn cảnh
cuộc sống trong mối quan hệ phức tạp đa phương với xã hội, nhân vật buộc phải bộc
lộ bản chất, bộc lộ tính cách, phải hiện nguyên hình. Ngô gia đã rất tài ở việc tạo
dựng tình huống như vậy” [36, tr.97].
Hoàng Lê nhất thống chí không trực tiếp ca ngợi Nguyễn Huệ nhưng từ cuộc sống
chiến đấu Nguyễn Huệ đã đi vào huyền thoại lịch sử như một anh hùng cứu nước hùng
vĩ. Phải chăng các tác giả đã quá đề cao nhân vật này khi đặt nhân vật xuất hiện ở
những thời điểm quyết định nhất. Đó là lần Nguyễn Bình ra Bắc Hà lần thứ nhất với
tinh thần “phò Lê diệt Trịnh” và lần ra Bắc Hà để đánh tan hơn hai mươi vạn quân
Thanh. Chính từ những tình huống này mà phẩm chất anh hùng lẫn đời thường của
nhân vật hiện lên rất sống động.
Lần đầu tiên khi Nguyễn Bình xuất hiện, cả triều thần nhà Lê ngẩn ngơ trước
thái độ của ông đối với vua của họ “Bình sập xuống đất lạy năm lạy và rập đầu vái ba
vái” [39, tr.114]. Khi vua Lê Hiển Tông mời ngồi vào chiếc sập ở bên trái sập ngự thì
“Bình nhún nhường không dám ngồi. Hoàng thượng phải hai ba lần dụ, Bình mới
ngồi ghé vào một góc chiếu cuối sập, một chân bỏ thõng xuống đất” [39, tr.114].
Điều này thể hiện một sự thần phục chân thành trước vương quyền cao quý. Vốn xuất
thân từ tầng lớp nông dân nên Bình rất e sợ khi đối diện với cuộc sống văn vật và
con người tài hoa Bắc Hà. “Bình tự nghĩ rằng ở nước ngoài xa xôi mới đến, chưa am
hiểu phong tục tập quán của nước này; cho nên công việc giao thiệp với các quan
trong triều, Bình đều nhất nhất nghe theo Chỉnh” [39, tr.117]. Vậy mà về sau, khi đã
nhận thức được vai trò của mình đối với thời cuộc Bình dần tự tin “ung dung uống
chè” cùng hoàng thượng.
Ở Nguyễn Bình hiện lên những nét rất dân dã, giản dị nhưng bên cạnh đó cũng
nổi lên tính kiêu hãnh tự phụ một cách chất phác. Sau ngày cưới Ngọc Hân, công
chúa thứ 9 của vua Cảnh Hưng, “Bình vốn có tính kiêu căng, chợt hỏi công chúa:
- Con trai con gái nhà vua, đã có mấy người được vẻ vang như nàng.
Công chúa đáp:
- Nhà vua ít lộc, các con trai con gái cũng thanh bạch cùng kiệt khó. Chỉ riêng thiếp
có duyên, lấy được lệnh công, ví như hạt mưa, bụi ngọc bay ở giữa trời được sa vào
chốn lâu đài như thế này, là sự may mắn của thiếp mà thôi!
Bình nghe câu ấy, thích thú lắm” [39, tr.122].
Khi về làm phò mã cho đến khi vua Lê mất, Nguyễn Bình thực hiện đầy đủ nghi
lễ của một phò mã. “Bình mặc đồ tang, đứng ở trên điện tế, coi xét lễ nghi hết sức
chu đáo, lúc đang tế có viên Tả phiên lại hơi có vẻ cười, Bình sai lôi ra chém ngay.
Đại khái đối với việc tang lễ, Bình hết sức kính cẩn như vậy” [39, tr.127]. Sau khi
việc an táng vua Cảnh Hưng đã chu toàn, “lúc công chúa Ngọc Hân về phủ, Bình
nhơn nhơn ra vẻ tự đắc mà rằng:
- Tiên đế có hơn ba mươi người con trai, ngày nay báo hiếu lại chỉ ở một người
con gái, nào có ai giúp được mảy may? Người xưa thường bảo “Con gái thường làm
rạng rỡ cho nhà cửa”, quả cũng đúng thật!
Công chúa cảm tạ và nói:
- Nhờ công đức của Thượng công, thiếp được báo hiếu với hoàng khảo, mở mặt
với anh chị em. Tục ngữ vẫn nói: “Trai không ăn mày vợ, gái phải ăn mày chồng”,
chính là như thế đó! Bình nghe nói, thích lắm” [39, tr.128].
Có thể nói trong bối cảnh triều nhà Lê bấy giờ, Nguyễn Bình có vai trò rất lớn.
Vai trò đó không chỉ thể hiện ở phương diện chính trị là bảo vệ vương quyền họ Lê
mà còn thể hiện ở phương diện gia đình dòng tộc với cương vị là chồng công chúa
Ngọc Hân và là con rể họ Lê. Thiết nghĩ với vai trò và công lao như vậy thì việc
Nguyễn Bình có những ngông nghênh “nhơn nhơn tự đắc”, “thích thú lắm” khi công
chúa Ngọc Hân tán thưởng đó cũng là chuyện thường tình trong tâm lý con người.
Ngoài những nét tính cách trên thì Nguyễn Bình (Nguyễn Huệ) còn bộc lộ tài năng và
khí phách của người anh hùng dân tộc đã tiến công như vũ bão tiêu diệt quân đội
hùng mạnh của phong kiến nhà Thanh sang xâm lược nước ta.
Để đáp ứng lại lời thỉnh cầu của Chiêu Thống, nhà Thanh đã kéo hơn 20 vạn
quân tràn sang nước ta với mưu đồ cướp nước. Nguyễn Bình đã vạch trần âm mưu
muốn “lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện” của chúng. Tại núi Tam Điệp, trước ba
quân tướng sĩ, Quang Trung (Nguyễn Huệ) động viên quân lính, kêu gọi họ đồng tâm
hiệp lực để dựng nghiệp lớn với lời hiển dụ khẩn thiết hào hùng.
“… Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam
phương Bắc chia nhau mà cai trị. Người phương Bắc không phải nòi giống nước ta,
bụng dạ ắt khác. Từ đời Hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại
nhân dân, vơ vét của cải, người mình không thể chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng
đi… Nay người Thanh lại sang, mưu đồ lấy nước Nam ta đặt làm quận huyện, không
biết trông gương mấy đời Tống, Nguyên, Minh ngày xưa. Vì vậy ta phải kéo quân ra
đánh đuổi chúng. Các ngươi đều là những kẻ có lương tri lương năng, hãy nên cùng
ta đồng tâm hiệp lực, để dựng nên công lớn…” [39, tr.356].
Ở Nguyễn Huệ đó là biểu hiện tập trung nhiều sứ mệnh lịch sử. Ông vừa là anh
hùng của dân tộc vừa là lãnh tụ kiệt xuất của nông dân. Bên cạnh đó, ông còn là một
nhà chính trị tài giỏi có tầm chiến lược xa rộng. “Vua Quang Trung lại nói:
- Lần này ta ra, thân hành cầm qu...