keobong_hp2012
New Member
Download Đề tài Hướng dẫn học sinh phát hiện và giải quyết vấn đề khi giải bài tập hoá học miễn phí
Bài tập 11: Hỗn hợp A gồm một axit no đơn chức và một este no đơn chức. Lấy a gam hỗn hợp này thì phản ứng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 0,5M. Đốt cháy a gam hỗn hợp này thì thu được 0,4 mol CO2. Tính số gam nước thu được ?
- Phát hiện vấn đề:
Công thức chung của axit no đơn chức và este no đơn chức có dạng CnH2nO2 nên khi đốt cháy đều cho số mol CO2 bằng số mol H2O
- Giải quyết vấn đề:
nCO2 = nH2O = 0,4 mol mH2O = 0,4 . 18 = 7,2 gam
Trên đây là một số bài tập mang tính chất điển hình để hướng dẫn học sinh phát hiện và giải quyết vấn đề. Vì vậy khi rèn luyện kĩ năng giải một dạng bài tập nào đó, cần cho học sinh giải từ 2 đến 3 bài tập cùng dạng thì mới có thể hình thành được kĩ năng. Mặt khác cần xây dựng bài tập theo mẫu có sẵn, để không lặp lại nguyên si ta có thể thay đổi lượng chất, thay đổi chất, thay đổi cách hỏi .
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
khách quan kết hợp với bài tập tự luận thì kết quả học tập sẽ tốt hơn. Để làm bài tập việc đầu tiên phải nắm vững và hiểu sâu lí thuyết đến mức phát biểu thành lời. Việc hiểu lí thuyết đến phát biểu thành lời và giải nhanh các bài tập theo tui là khâu còn hạn chế của học sinh@Thực tế qua giảng dạy bộ môn hoá học bậc THCS cho thấy :
Nhiều học sinh chưa biết cách giải bài tập hoá học, lí do là học sinh chưa nắm được phương pháp chung để giải hay thiếu kĩ năng tính toán . Tuy nhiên đó chưa đủ kết luận học sinh không biết gì về hoá học, mà còn do những nguyên nhân khác, khiến phần lớn học sinh khi giải bài tập thường cảm giác khó khăn lúng túng.
Học sinh chưa nắm được các định luật, các khái niệm cơ bản về hoá học, chưa hiểu được đầy đủ ý nghĩa định tính và định lượng của ký hiệu, công thức và phương trình hoá học.
Các kỹ năng như xác định hoá trị, lập công thức và phương trình hoá học còn yếu và chậm.
Chưa được quan tâm đúng mức hay phổ biến hơn là ít được rèn luyện. Do đó học sinh có khả năng giải được các bài tập nhỏ song khi lồng ghép vào các bài tập hoá học hoàn chỉnh thì lúng túng, mất phương hướng không biết cách giải quyết.
Câu hỏi hay bài tập do giáo viên đưa ra, chưa đủ kích thích tư duy của học sinh, chưa tạo được những tình huống giúp học sinh phát hiện và giải quyết được vấn đề.
Với suy nghĩ và trong thực tiễn làm công tác giảng dạy, tui soạn thảo đề tổng kết kinh nghiệm “Hướng dẫn học sinh phát hiện và giải quyết vấn đề khi giải bài tập hoá học”, nhằm giúp các em củng cố vững chắc các kiến thức lý thuyết và tự hoàn thiện các kỹ năng phân tích đề, rèn luyện cho các em kỹ năng nhạy bén khi chọn câu trả lời đúng trong các bài tập trắc nghiệm khách quan và bài tập tự luận. Hy vọng với chút ít kinh nghiệm được rút kết từ bản thân, cộng với những kinh nghiệm học hỏi được qua đồng nghiệp……sẽ góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy bộ môn
II. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI
Hướng dẫn học sinh bậc THCS
Thực hiện công tác bồi dưỡng học sinh giỏi
PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Dạy học nêu vấn đề là một hình thức có hiệu quả để nâng cao tính tích cực tư duy của học sinh, đồng thời gắn liền hai mặt kiến thức và tư duy. Tư duy của học sinh thường bắt đầu từ vấn đề mới lạ, đòi hỏi phải được giải quyết, nghĩa là tư duy của học sinh bắt đầu hoạt động, khi các em có thắc mắc về nhận thức, lúc đó tư duy sẽ mang tính chất tích cực tìm tòi phát hiện và từ đó học sinh sẽ có hứng thú cao với vấn đề nghiên cứu. I.P. Paplop gọi đó là phản xạ “cái gì đây".
Học tập sẽ không có kết quả cao, nếu không có sự hoạt động nhận thức tích cực của học sinh, nếu các em không tập trung chú ý vào vấn đề nghiên cứu, nếu không có lòng ham muốn, nhận thức điều chưa biềt.
Dạy học nêu vấn đề góp phần đáng kể vào việc hình thành ở học sinh nhân cách, có khả năng sáng tạo thực sự, góp phần vào việc rèn luyện trí thông minh cho học sinh. Muốn phát triển được trí thông minh, cần cho các em luyện tập, tiếp thu kiến thức, vận dụng kiến thức một cách sâu sắc và có hệ thống.
Dạy học nêu vấn đề giúp cho học sinh không chỉ nắm được tri thức, mà còn nắm được cả phương pháp chiếm lĩnh tri thức đó, phát triển tư duy tích cực sáng tạo, được chuẩn bị một năng lực thích ứng với đời sống xã hội, phát hiện kịp thời và giải quyết hợp lý các vấn đề nảy sinh.
Dạy học nêu vấn đề không chỉ giới hạn ở phạm trù phương pháp dạy học, nó đòi hỏi đổi mới nội dung, đổi mới cách tổ chức quá trình dạy học trong mối quan hệ thống nhất.
Dạy học nêu vấn đề dùng “Vấn đề ” làm điểm kích thích và làm tiêu điểm cho hoạt động học tập của học sinh, thường bắt đầu từ những vấn đề đặt ra, hơn là từ sự trình bày kiến thức, nó tạo điều kiện để học sinh tự chiếm lĩnh kiến thức, kỹ năng, thông qua giải quyết những vấn đề đặt ra, được sắp xếp một cách logich và được lấy từ nội dung bài học và sự hỗ trợ cũa giáo viên
II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
Trong dạy học nêu vấn đề không chỉ coi trọng việc truyền thụ kiến thức mà còn coi trọng cả việc hướng dẫn cho học sinh độc lập tìm ra con đường dẫn đến kiến thức mới. Những vấn đề trong học tập, luôn tồn tại một cách khách quan, nhưng không phải ai cũng nhận ra nó, không phải lúc nào học sinh cũng nhận ra nó, vì khả năng nhận thấy vấn đề là một phẩm chất, một thành phần quan trọng của tư duy sáng tạo. Ở đây bài tập có rất nhiều khả năng rèn luyện cho học sinh năng lực phát hiện vấn đề và giải quyết vấn đề
Ở bất cứ công đoạn nào của quá trình dạy học đều có thể sử dụng bài tập. Khi dạy bài mới có thể dùng bài để vào bài, để tạo tình huống có vấn đề, để chuyển tiếp phần này sang phần kia, để củng cố bài, để hướng dẫn học sinh học bài ở nhà, khi ôn tập củng cố, luyện tập và kiểm tra đánh giá thì nhất thiết phải dùng bài tập
Khi giải các bài tập trước tiên phải hướng dẫn học sinh giải bằng các phương pháp thông thường, sau đó yêu cầu các em tìm xem có gì đặc biệt không ? (Phát hiện vấn đề) để từ đó tìm ra cách giải nhanh (giải quyết vấn đề) một cách thông minh nhất. Sau đây là một số ví dụ về các bài tập hoá vô cơ và hữu cơ được sử dụng trong chương trình phổ thông
CÁC BÀI TẬP HOÁ VÔ CƠ
Bài tập 1:
Hoà tan hỗn hợp gồm có 0,2 mol Fe và 0,1 mol Fe2O3 trong dung dịch HCl dư được dung dịch A. Cho dung dịch A tác dụng với dung dịch NaOH dư, kết tủa thu được đem nung trong không khí đến khối lượng không đổi. Tính khối lượng chất rắn thu được ?
YCách giải thông thường
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
0,2mol 0,2mol
Fe2O3 + 6HCl 2FeCl3 + 3H2O
0,1 mol 0,2 mol
HCldư + NaOH NaCl + H2O
FeCl2 + 2NaOH Fe(OH)2 + 2NaCl
0,2mol 0,2mol
4Fe(OH)3 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)3
0,2mol 0,2mol
2Fe(OH)3 Fe2O3 + 3H2O
Khối lượng chất rắn thu được : 160 . 0,2 = 32 gam
C Cách giải nhanh
Phát hiện vấn đề : Chỉ có 0,2 mol Fe là có biến đổi thành Fe2O3
Giải quyết vấn đề : Chỉ cần tính lượng Fe2O3 sinh ra từ Fe để cộng với lượng Fe2O3 đã có từ đầu.
2Fe Fe2O3
0,2mol 0,2mol
mFe2O3 = 160. (0,1 + 0,1) = 32 gam
Bài tập 2: Để khử hoàn toàn 17,6 gam hỗn hợp Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 cần vừa đủ 2,24 lít CO (đktc). Tính khối lượng Fe thu được ?
YCách giải thông thường
Gọi x, y, z, t lần lượt là số mol Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3
Fe + CO /
FeO + CO Fe + CO2
y mol y mol y mol
Fe3O4 + 4CO 3Fe + 4CO2
z mol 4z mol 3z mol
Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2
t mol 3t mol 2t mol
Khối lượng hỗn hợp : 56x + 72y + 232z + 160t = 17,6 (a)
y + 4z + 3t = 0,1 (b)
Dựa vào các dữ kiện đã cho chỉ lập được 2 phương trình đại số mà chứa tới 4 ẩn số. Muốn tính khối lượng sắt thì từ hai phương trình đó phải tìm cách biến đổi để tính được giá trị của phương trình biểu diễn số mol sắt là : x + y + 3z + 2t. Việc này khá khó khăn
C Cách giải nhanh
Phát hiện vấn đề : Khử oxit sắt, CO lấy oxi của oxit sắt để tạo ra Fe và CO2 :
CO + O CO2 , số mol nguyên tử O trong oxit bằng số mol CO
Giải quyết vấn đề : Tính khối lượng oxi trong oxit, lấy khố...