Download Tiểu luận Luật thuế nhà, đất: Sự cần thiết ban hành và một số nội dung cơ bản miễn phí
Theo nhận xét của các chuyên gia, giá đất ở Việt Nam cao một cách bất thường là do hoạt động đầu cơ tích trữ đất, nhà ở. Theo điều tra khảo sát của Bộ Tài chính, tỷ lệ căn hộ chưa ở nhưng có chủ tại các chung cư ở Hà Nội thấp nhất là 38% và cao nhất là 70%(10). Trong các dự án khu dân cư ở TP. Hồ Chí Minh hiện có rất nhiều đất đai để hoang, nhưng cũng đều đã có chủ. Và ai cũng biết, nhiều trường hợp người mua nhà, đất chỉ với mục đích đầu cơ. Kết quả là đất đai, nhà ở chỉ nằm trong tay một nhóm người. Tình trạng này khá phổ biến ở các đô thị và một trong các nguyên nhân là do thuế sử dụng đất phi nông nghiệp hiện nay đang được đánh với mức rất thấp theo Pháp lệnh Thuế nhà, đất năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 1994) - nơi có giá đất cao nhất cũng chỉ là 2 kg thóc /m2/năm. Người ở rộng thế nào, có bao nhiêu nhà ở, người có nhà tích trữ mà không sử dụng, cũng chỉ tính số cân thóc nhân với mét vuông mà trả cho Nhà nước, rất có lợi cho những nhà đầu cơ. Chính vì thuế sử dụng đất quá thấp nên người dân có tích trữ nhiều đất đai, nhà cửa cũng chẳng sao. Nếu có Luật TNĐ với mức thuế hợp lý thì việc đầu cơ, tích trữ đất sẽ được hạn chế nhiều, bởi giữ càng nhiều đất, nhà, người dân càng phải đóng thuế nhiều, trong khi nhà và đất khó có thể sinh lợi như đầu tư vào những lĩnh vực khác.
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
Luật thuế nhà, đất: Sự cần thiết ban hành và một số nội dung cơ bảnTrong những năm gần đây, thị trường bất động sản (BĐS) và các diễn biến trên thị trường này luôn giành được sự quan tâm của toàn xã hội. Đảng và Nhà nước ta cũng xác định rõ tầm quan trọng của thị trường BĐS, nên Nghị quyết Trung ương 7, khóa IX của Đảng đã đặt ra yêu cầu khá toàn diện về xây dựng, quản lý thị trường BĐS; thực hiện chính sách tài chính về đất đai. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng cũng khẳng định: “Thực hiện công khai, minh bạch và tăng cường tính pháp lý, kỷ luật, kỷ cương trong quản lý đất đai. Nhà nước điều tiết giá đất bằng quan hệ cung - cầu về đất đai và thông qua các chính sách về thuế có liên quan đến đất đai”. Tuy nhiên đến nay, việc thể chế hóa đường lối của Đảng theo yêu cầu lành mạnh hóa thị trường BĐS triển khai còn chậm và thiếu đồng bộ, nhất là thực hiện chính sách tài chính về đất đai (1). Hiện thị trường BĐS ở nước ta đang tồn tại vô vàn sự bất hợp lý, đặc biệt là vấn đề cung - cầu, giá BĐS không phản ánh đúng giá trị thực, giới đầu cơ lợi dụng trục lợi, trong khi người có thu nhập thấp có nhu cầu mua nhà ở nhưng khó có cơ hội mua nhà... Nhằm khắc phục những bất hợp lý này, tạo ra một thị trường BĐS lành mạnh, cần có công cụ tài chính. Chính vì vậy, theo kế hoạch, Dự án Luật thuế nhà, đất (Luật TNĐ) sẽ được Chính phủ trình Quốc hội vào kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XII.
1. Sự cần thiết ban hành Luật thuế nhà, đất
Có nhiều ý kiến khác nhau về việc xây dựng và ban hành Luật TNĐ. Một số người cho rằng, nên cân nhắc việc đưa Dự luật Thuế tài sản (cách gọi ban đầu của Luật TNĐ) vào chương trình xây dựng luật vì nhiều nước trên thế giới đã bỏ loại thuế này (2). Chúng tui cho rằng, việc một số nước bỏ thuế tài sản không có nghĩa là chúng ta không nên xây dựng và ban hành loại thuế này, bởi mỗi một quốc gia có những đặc trưng riêng. Hơn nữa, họ bỏ thuế tài sản nhưng có thể có những loại thuế khác thay thế cho thuế tài sản (3). Ngược lại, có một số nước không những duy trì mà còn tăng thuế BĐS như Hàn Quốc (4). Vì vậy, không thể vì lý do một số quốc gia bỏ thuế tài sản mà chúng ta chậm triển khai việc xây dựng và ban hành loại thuế này. Theo chúng tôi, hiện nay việc ban hành Luật TNĐ là cần thiết; bởi lẽ, thuế nhà, đất:
1.1. Góp phần bổ sung nguồn thu ngân sách
Gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới, theo lộ trình, Việt Nam buộc phải cắt giảm thuế quan; điều này dẫn đến nguồn thu từ thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu giảm sút, trong khi nhu cầu chi tiêu của ngân sách phục vụ các chức năng, nhiệm vụ kinh tế - xã hội của Nhà nước không ngừng tăng lên, đòi hỏi chúng ta phải có sự cải cách đối với hệ thống chính sách thuế nội địa. Việc xây dựng và ban hành Luật Thuế thu nhập cá nhân là một trong số các giải pháp. Tuy nhiên, theo chúng tôi, khác với thuế thu nhập cá nhân, thuế tài sản dễ thu hơn, dễ quản lý, định giá và tất nhiên là sẽ thu được số lượng nhiều hơn. Ví dụ, nếu thuế BĐS là 1%/năm thì một căn nhà trị giá một tỉ đồng hàng năm phải trả một khoản thuế là 10 triệu. Chỉ riêng ở hai thành phố lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã có rất nhiều căn hộ và mảnh đất có giá từ một tỉ đồng trở lên. Thuế tài sản được xác định và thu hàng năm dựa trên giá trị vốn thực tế theo thị trường của tài sản nhà, đất hay giá trị thay mặt của giá trị này. ở nhiều quốc gia như Mexico, Brazil, ấn Độ, Indonesia... thuế tài sản là nguồn thu chính, chiếm tới 40 - 50% tổng số thu thuế tại các đô thị và nó thường chiếm từ 15% - 40% trong tổng thu ngân sách địa phương (5). ở Mỹ, thuế BĐS là nguồn ngân quỹ giáo dục và an sinh chính cho các tiểu bang. Ví dụ, ở California, thuế BĐS là 1,25% trên trị giá của nhà đất và cung cấp đến 50% nguồn ngân sách tiểu bang. ở Texas, tỷ lệ thuế BĐS lên cao đến 2,5%, tùy từng vùng (6).
Ở Việt Nam, theo quy định của pháp luật hiện hành thì người được quyền sử dụng đất phải nộp cho Nhà nước: tiền sử dụng đất hay tiền thuê đất khi được Nhà nước giao quyền sử dụng đất hay cho thuê đất; hàng năm phải nộp thuế sử dụng đất nông nghiệp hay thuế đất ở, đất xây dựng công trình; khi chuyển quyền sử dụng đất phải nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất. Trường hợp khai thác tài nguyên thiên nhiên thuộc tài sản quốc gia, phải nộp thuế tài nguyên. Tuy nhiên, thuế tài nguyên cũng chỉ chiếm một tỷ trọng thấp (khoảng 6 -7%) trong tổng nguồn thu ngân sách nhà nước (NSNN) và cũng chưa thực sự giữ một vị trí quan trọng trong ngân sách địa phương như ở các quốc gia khác trên thế giới (7). Rõ ràng, chúng ta từ trước đến nay đã bỏ qua một khoản thu lớn cho ngân sách.
Thuế BĐS hay thuế tài sản là loại thuế giúp Nhà nước có vốn để phát triển cơ sở hạ tầng, làm đỡ gánh nặng cho NSNN. Nếu mở một con đường và làm giá trị của 500 lô đất quanh đó tăng lên và các lô đất đó được đánh thuế, tiền thu được từ thuế nhà đất này sẽ lại được dùng để xây cơ sở hạ tầng khác (8). Điều đó là hợp lý, bởi Nhà nước bỏ tiền ra để xây dựng, mở đường nhưng người hưởng lợi trực tiếp và lớn nhất là những người dân hai bên đường. Nhờ con đường mà giá trị tài sản của họ được tăng lên gấp nhiều lần, cho dù sự tăng lên đó là do sự đóng góp của toàn xã hội.
1.2. Tạo ra và đảm bảo sự công bằng trong xã hội
Việc xây dựng Luật TNĐ có thực sự cần thiết và mang lại cho xã hội Việt Nam sự công bằng hay không là những vấn đề chúng ta cần giải quyết trước khi bàn đến Luật này.
Thông thường, trong các hợp đồng gửi giữ tài sản, tài sản có giá trị cao hơn, chiếm nhiều diện tích hơn thì giá gửi giữ cũng cao hơn. Ví dụ, giá giữ một chiếc xe đạp là 500 đồng; giá giữ một chiếc xe gắn máy là 1000 đồng; giá gửi một chiếc xe ô tô du lịch 10.000 đồng. ở đây, giá gửi xe ô tô du lịch cao hơn cả vì giá trị của nó cao. Liên tưởng tới lĩnh vực nhà đất, nhìn từ góc độ này, có thể nói Nhà nước đóng vai trò là người giữ tài sản cho cá nhân, tổ chức mặc dù việc gửi giữ này không thông qua hợp đồng gửi giữ. Để giữ tài sản cho người dân, Nhà nước phải có bộ máy gồm các cơ quan quản lý nhà nước, quân đội, cảnh sát. Tiền để nuôi bộ máy đó được lấy từ ngân sách - tiền nộp thuế. Cá nhân, tổ chức muốn Nhà nước giữ tài sản cho mình thì phải trả tiền cho người giữ tài sản - là Nhà nước. Theo lẽ thông thường, tài sản có giá trị càng lớn thì phí gửi giữ càng cao, đó mới là sự công bằng.
Theo các quy định hiện hành trong pháp luật Việt Nam, sự đóng góp cho Nhà nước của người sở hữu nhiều đất đai, nhà cửa không hơn bao nhiêu so với sự đóng góp của những người bình thường, ít tài sản khác. Một người có thể sở hữu hàng chục ngôi nhà, một diện tích lớn đất đai cũng chẳng sao, bởi vì hàng năm họ chỉ phải đóng cho Nhà nước một khoản tiền không đáng kể. Nhà nước giữ tài sản cho h