Download Góp thêm một bản dịch tiếng Việt cho bài văn bia tưởng niệm bác sĩ Asaba Sakitaro của Phan Bội Châu
Download miễn phí Góp thêm một bản dịch tiếng Việt cho bài văn bia tưởng niệm bác sĩ Asaba Sakitaro của Phan Bội Châu
Việc đính kèm bức hình cụ Phan Bội Châu bên tấm bia kỉ niệm ân nhân trong buổi lễ khánh thành vào một ngày xuân năm 1918, và bản chữ Hán khôi phục nguyên văn ở tiếp theo đây sẽ được coi như là phần kết cho bài viết nhỏ và có phần vội vã do thiếu thời gian này, vì theo chúng tôi nguyên bản có vai trò quyết định đối với việc thẩm định của độc giả với các bản phiên âm và dịch Việt cho đến nay.
Xin nhắc lại để lưu ý rằng, mặc dù bản chữ Hán khôi phục nguyên văn (mà chúng tôi đã nhận được, giống như bản mà bản dịch năm 2005 in kèm) đã được các nhà nghiên cứu Nhật Bản làm tốt, nhưng vẫn còn thiếu một chữ. Các chữ Hán trong lòng bia được khắc sâu và tương đối lớn (“chữ lớn như bàn tay trẻ con&rdquo
, nên các bạn có thể đối chiếu được ngay qua bức hình Phan Bội Châu bên tấm bia [30] . Phan Bội Châu ngồi ở hàng trước, thứ hai tính từ bên phải sang, người bận đồ mùa rét với áo véc, áo len và giầy Tây. Có lẽ hôm đó là một ngày nắng, đẹp trời, nhưng khí lạnh vẫn còn đậm. Ở hàng sau, có lẽ là các nhà sư đã tới tụng kinh trong lễ khánh thành cho tấm bia.
http://cloud.liketly.com/flash/edoc/jh2i1fkjb33wa7b577g9lou48iyvfkz6-swf-2013-10-12-gop_them_mot_ban_dich_tieng_viet_cho_bai_van_bia_t.TzPtJBkRDi.swf /tai-lieu/de-tai-ung-dung-tren-liketly-40359/Để tải bản DOC Đầy Đủ xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.Tóm tắt nội dung:
giới cho nhiều, tuyên bố tội ác nước Pháp, khiến cho người thế giới chắc không thiếu hạng người ấy, mà chỉ duy hạng người ấy mới chịu giúp được các ngài”. tui lúc đầu chưa lấy lời nói ấy làm tin; tới nay mới đánh giá là nghiệm, mà tư tưởng liên kết thế giới cũng vì đó mà nẩy ra. Nhưng có một điều rất khốn nạn, bởi vì trong túi đã không có tiền lữ hành được thế giới, mà tiếng Tây, chữ Tây lại không hiểu, chỉ là người mù người điếc trong thế giới, muốn đi rong Âu Mỹ làm sao đi đặng, nên việc kết giao Âu Mỹ, chỉ nghe nói mà nhịn thèm. Phải trụt xuống một bước nữa là trước hết liên kết các chí sĩ ở toàn Á và những dân tộc vong quốc ở Á châu, làm thế nào đoàn kết thành một đảng, sẽ có lúc đồng thời cách mạng cả. Một phương diện đã tính như thế, còn một phương diện nữa chỉ lấy cách mạng tuyên truyền làm môn giáo dục ở trong thời kỳ vong quốc. Nghĩ được như thế, mà vấn đề khốn nạn lại xảy ra, nhưng cũng vì vấn đề ấy mà Thank ông Thiện Vũ hơn cha mẹ đẻ. Vì tui lúc bấy giờ nội khoản cũng không có, lại túi không như xối, trong khoảng mươi ngày vận động được bao nhiêu thảy cung cấp cho học sinh về nước hết, phí quán xá phí ngoại giao, phí in sách, nhất thiết chỉ giơ tay không. Hơn 10 người bạn trong một nhà, cười lạt thay khóc, thấp thoáng lại hát nghêu ngao ít câu: Non cùng sông hết e đường tịt Liễu lấp hoa lòe nứt lối ra (Sơn cùng thủy tận nghi vô lộ Liễu ám hoa minh biệt hữu thôn) Tình cờ gặp được một người nghĩa hiệp là tức là Thiên Vũ Thái Lang tiên sinh (Miyazaki Torazo) [10] . Thiện Vũ tiên sinh, trước nhân lúc đi đường gặp một người nước ta đương ăn xin dọc đường là Nguyễn Thái Bạt, tiên sinh hỏi đầu đuôi rồi đem về nhà nuôi và dạy cho học, xem như con nhà mình, thiệt là lòng hào hiệp hiếm có. Đến ngày sau, Hiệp Hội Việt Nam Công Hiến thành lập ở Đông Kinh, Nguyễn Thái Bạt được tin, xin với tiên sinh cho lên Đông Kinh tìm chúng tôi, tiên sinh ừ cho, mà lại cấp cho tiền học phí cho được vào Đồng Văn thư viện. Anh em chúng tui ai cũng lấy việc nghĩa hiệp ấy làm lạ. tui lúc bấy giờ nghĩ cảnh quẩn tình bức, tráng sĩ đồ cùng, chỉ còn một chước ăn mày nữa là sách tối hậu, Nhưng ăn mày bằng một cách cao đẳng há dễ dàng đâu! Tất biết sẵn là người nghĩa hiệp mới dám gõ cửa mà cầu cứu giúp. tui sực nhớ đến tiên sinh, mới đem ý ấy bàn với Nguyễn Thái Bạt. Nguyễn lấy làm phải, tui mới viết một bài văn khất ai, cậy Nguyễn quân cầm tới nhà tiên sinh. Than ôi! Ơn người chưa giả mà còn cầu nữa! Huống gì ăn mày to mà lại làm cách ăn mày lịch sự với một người thưở nay chưa biết mặt, mộng tưởng chẳng quá điên hay sao? Ai ngờ giấy tui gửi lại buổi sớm, mà ngân phiếu tiên sinh gửi lại buổi chiều. Tiên sinh đã gửi lên Đông Kinh cho tui 1.700 đồng Nhật [11] và lại cho tui bức thư, trong nói vắn tắt mấy câu: “Hiện nay tui vơ vét trong nhà chỉ sẵn có bấy nhiêu, chờ sau tui có kiếm được số bạc như các người còn dùng thì đánh giấy lại mau”. Chỉ có bấy nhiêu lời, ngoài ra không có chữ gì có giọng khách khí. Trong lúc cùng khốn mà được việc may mắn như thế, mừng biết chừng nào! tui bây giờ trích ở trong số bạc ấy, chia ra làm 3 khoản: 1. Phí ngoại giao nhiều hơn, 2. Phí in sách, 3. Lữ phí [12] . Theo tìm hiểu thêm của Vĩnh Sính thì Asaba Sakitaro sinh ngày 1 tháng 3 năm 1867 (cùng năm sinh với cụ Phan) tại thị trấn Asaba浅羽町, huyện Iwata磐田郡, tỉnh Shizuoka静岡県 ngày nay, trong một gia đình nối đời làm Shin-kan神官 (thầy cúng) tại ngôi đền Hachiman. Thân phụ của ông đã từng gia nhập vào quân đội của chính phủ mới, sau khi giải ngũ, đã từng làm giám đốc ngân hàng Shiba (Tokyo). Asaba đã tốt nghiệp y khoa ở Đại học Đế chế Tokyo (tiền thân của Đại học Tokyo ngày nay) năm 1894. Ông từng có dự định đi du học ở Đức, nhưng do sức khỏe mà đành thôi, quyết định ở lại Nhật trong bệnh viện tư của mình mở tại một làng đánh cá cùng kiệt và xa trung tâm. Ông nổi tiếng trong vùng là một bác sĩ ưu tú, nhân hậu. Nhờ có số tiền lớn mà Asaba trợ giúp khi cùng đường, Phan đã dựng lại được phong trào. Phan trích một số khoản để đóng góp cho Hội Điền Quế Việt Liên Minh vừa mới thành lập; một khoản dùng làm lữ phí để rời Nhật; và một khoản để in cuốn Hải ngoại huyết thư bằng ba thứ chữ Hán-Nôm-Quốc ngữ với 3000 bản, cuốn Việt Nam quốc sử khảo với 1000 bản, và cuốn Trần Đông Phong truyện. Nhưng rủi thay, khi 3000 cuốn Hải ngoại huyết thư chưa kịp gửi về Việt Nam thì bị nhà đương cục Nhật tịch thu theo yêu cầu của phía Pháp, đem đốt trước sân sứ quán Pháp ở Tokyo, may có người báo nên cụ giấu được 130 cuốn [13] . Về việc này, cụ Phan viết: Tuy nhiên, những việc hành động như trên kia, vẫn là việc thất bại, giở khóc giở cười. Nhưng còn làm ra được những cái thất bại ấy thì cũng gọi bằng thành công. Nếu lúc đó không có người khẳng khái vứt tiền như ông Thiện Vũ thì e muốn làm cái thất bại cũng không thể làm được. Nghĩ thế mà biết ơn ông Thiện Vũ to lớn không biết chừng nào [14] . Phan Bội Châu thuật tiếp: Trước khi toan lìa Nhật Bản, tui muốn tạ ơn ông Thiện Vũ, đi đến Quốc Phủ Tân [15] yết kiến tiên sinh. Khi mới vào cửa, Thái Bạt giới thiệu tui với tiên sinh, tui chưa kịp nói tạ ơn, tiên sinh vội vàng dắt tay tôi, kéo vào cùng nói chuyện, chốc bày cơm rượu ra, không một chút tục khí. (lược một đoạn) Khi tiên sinh nói chuyện với tôi, rất khinh bỉ chính khách Nhật Bản, như Đại Ôi, Khuyển Dưỡng [16] , tiên sinh cũng không xem ra gì, nên nói với tui rằng: “Bọn nó đối với các ngài chỉ là món ngoại giao của bọn âm mưu dã tâm mà thôi. tui từ biệt trở về Tàu, cách nhau 10 năm tui lại qua Nhật Bản thì tiên sinh đã tạ thế, tui rất Thank của tiên sinh, chưa kịp đền giả mà lấy làm thẹn, không lấy gì cảm mình với người tri kỷ, bèn trồng một tấm bia ở trước mả tiên sinh, có khắc bài văn [17] . Về nội dung bài văn bia chép lại theo trí nhớ và bản tự dịch của Phan, sẽ đề cập ở dưới đây. Tiếp theo, xin xem về quá trình dựng tấm bia này qua hồi kí của Phan. Việc dựng bia ông Thiện Vũ. Chỉ xem một việc dựng bia dưới này, cũng biết trình độ quốc dân của Nhật Bản, nên chép kỹ vào đây: Lúc tui mới đến huyện Tịnh Cường (Shizuoka), trù hoạch việc dựng bia, các phí tổn tài liệu và đục chạm vừa hết 100 đồng mà công trình vận tải và kiến trúc còn phải phí tổn 100 đồng nữa mới xong. Thế mà trong túi tui chỉ có 120 đồng, nghĩ chắc không làm đủ. Nhưng vì đã hứa với người chết thì quyết tính cho xong. tui mời người bạn Lý Trọng Bá tới nhà ông thôn trưởng thôn Thiện Vũ là Thiện Vũ Hạnh Thái Lang tỏ ý muốn với ông và thuật chuyện Thiện Vũ tiên sinh cứu giúp ngày trước cho ông nghe cùng việc dựng bia. Lúc bấy giờ mới biết việc tiên sinh làm, chưa nói với ai bao giờ. Thôn trưởng nghe, cảm động vô cùng, rất tán đồng ý với tôi, giục tui chóng làm xong. tui cũng nói thật tình với thôn trưởng vì hiện khoản chưa đủ, xin gửi 100 đồng nơi ông, còn nữa tui sẽ trở về Tàu trù đủ số khoản phí sẽ trở qua làm x...
