sosof_solo
New Member
Tải Khảo sát động học quay vòng của xe 4 cầu chủ động có 2 cầu dẫn hướng
BỘ QUỐC PHÒNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
HỌC VIỆN KỸ THUẬT QUÂN SỰ Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
KHOA ĐỘNG LỰC
Phê chuẩn Độ mật:
Ngày tháng năm 2008 Số:
CHỦ NHIỆM KHOA
NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Họ và tên: Võ Kim Hòa Lớp khoá: 38
Ngành: Cơ khí Chuyên ngành: Xe quân sự
1. Tên đề tài: Khảo sát động học quay vòng của xe 4 cầu chủ động có 2 cầu dẫn hướng
2. Các số liệu ban đầu: Các thông số kỹ thuật của xe MAZ-543
3. Nội dung bản thuyết minh:
Mở đầu
Chương 1. Tổng quan về xe 4 cầu và xe 4 cầu có 2 cầu dẫn hướng.
Chương 2. Đặc điểm kết cấu hệ thống lái xe MAZ-543
Chương 3. Động học quay vòng hệ thống lái MAZ-543
Chương 4. Khảo sát động học quay vòng MAZ-543 bằng phần mềm ADAM.
Kết luận.
4. Số lượng, nội dung các bản vẽ:
Sơ đồ bố trí chung hệ thống lái xe MAZ-543 A0 .
Kết cấu cơ cấu lái và hộp tay lái xe MAZ-543 A0 .
Kết cấu trợ lực lái và van phân phối xe MAZ-543 A0 .
Sơ đồ nguyên lý hệ thống lái xe MAZ-543 A0 .
Kết quả kiểm tra động học hình thang lái xe MAZ-543 A0 .
5. Cán bộ hướng dẫn (Ghi rõ họ tên, chức vụ, đơn vị, hớng dẫn toàn bộ hay từng phần)
Trần Minh Sơn, Thượng tá, TS, GVC.
Bộ môn Ô tô quân sự, Khoa Động lực, HVKTQS
Hướng dẫn toàn bộ
Ngày giao nhiệm vụ: 13-3- 2008 Ngày hoàn thành 13- 06- 2008
Hà Nội, ngày 13 tháng 06năm 2008
Chủ nhiệm bộ môn Cán bộ hướng dẫn
(Ký, ghi rõ họ tên, học hàm, học vị)
Thượng tá, TS. Nguyễn Văn Trà Thượng tá, TS. Trần Minh Sơn
Đã hoàn thành và nộp đồ án ngày tháng . năm 2008
Học viên thực hiện
(Ký và ghi rõ họ tên)
Võ Kim Hòa
http://s1.luanvan.co/qYjQuXJz1boKCeiU9qAb3in9SJBEGxos/swf/2013/06/26/khao_sat_dong_hoc_quay_vong_cua_xe_4_cau_chu_dong.EYvvWpuErw.swf luanvanco /luan-van/de-tai-ung-dung-tren-liketly-30209/
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Trong ca bin bªn tr¸i cã l¾p èng ®Ó l¾p vµnh tay l¸i, c¸c cÇn sè, van ®iÒu khiÓn hép sè phô, van ®iÒu khiÓn hép trÝch c«ng suÊt, ch©n ga, ch©n phanh (bµn ®¹p phanh) cÇn van b¬m lèp, cÇn phanh tay, b¬m tay cña hÖ thèng nhiªn liÖu, van ph©n phèi nhiªn liÖu, van th«ng cña hép khëi ®éng ®éng c¬ b»ng khÝ nÐn, tay ®iÒu khiÓn ®Ó ng¾t truyÒn lùc thuû c¬ khái ®éng c¬. PhÝa ph¶i ghÕ sau trªn thµnh ca bin cã l¾p 2 b×nh khÝ nÐn vµ b¶ng ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ läc kh«ng khÝ. MÆt trong phÝa tríc cña ca bin l¾p b¶ng ®ång hå vµ nót ®iÒu khiÓn bé xÊy nãng ®éng c¬.
Trong ca bin bªn ph¶i cã bè trÝ n¬i ®Ó l¾p m¸y thu ph¸t v« tuyÕn ®iÖn, hép cøu th¬ng, b×nh chøa níc uèng.
Trªn c¸c xe MAZ-543B, MAZ-543M cã mét ca bin bªn tr¸i. Trong ca bin ®îc l¾p ®Æt tÊt c¶ c¸c côm ®iÒu khiÓn vµ b¶ng ®ång hå.
F- HÖ thèng ®iÖn.
Sö dông hÖ 1 d©y dÉn. Dßng mét chiÒu, ®iÖn ¸p 24 V«n. C¸c thiÕt bÞ ®iÖn bao gåm nguån cung cÊp n¨ng lîng ®iÖn, c¸c thiÕt bÞ tiªu thô ®iÖn, b¶ng ®ång hå, thiÕt bÞ hç trî vµ d©y dÉn.
HÖ thèng d©y dÉn ®îc bäc líp chèng nhiÔu, vá xe ®îc nèi víi cùc ©m cña ¸c quy.
G- C¸c thiÕt bÞ phô:
Bao gåm: Hép trÝch c«ng suÊt, thïng dÇu (chóng chØ cã trªn xe MAZ-543), hÖ thèng th«ng giã c¸c côm thiÕt bÞ vµ van trÝch khÝ x¶. Trªn xe cßn trang bÞ hÖ thèng läc khÝ. DÉn ®éng hép trÝch c«ng suÊt ®îc thùc hiÖn tõ hép truyÒn cao.
Van trÝch khÝ x¶ dïng ®Ó tÈy röa xe ®Çu kÐo. HÖ thèng th«ng giã lµ hÖ thèng c¸c ®êng èng nèi c¸c khoang phÝa trong cña c¸c te c¸c côm víi khÝ trêi qua c¸c bÇu läc. HÖ thèng läc kh«ng khÝ dïng ®Ó läc kh«ng khÝ vµ n¹p kh«ng khÝ ®· läc nµy vµo cabin t¹o ¸p suÊt d trong ®ã.
ch¬ng 2
®Æc ®iÓm kÕt cÊu hÖ thèng l¸i XE MAZ-543
§Ó cã thÓ hiÓu râ nguyªn lý ho¹t ®éng cña hÖ thèng l¸i xe MAZ-543 cÇn ph¶i n¾m v÷ng vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña nã. Néi dung ch¬ng 2 sÏ nãi râ h¬n vÒ ®Æc ®iÓm kÕt cÊu hÖ thèng l¸i xe MAZ-543.
Kh¸i qu¸t chung vÒ hÖ thèng l¸i «t« MAZ-543:
Bè trÝ chung:
HÖ thèng l¸i trªn «t« dïng ®Ó chuyÓn híng vµ æn ®Þnh chuyÓn ®éng th¼ng cña «t« khi chuyÓn ®éng trªn ®êng. S¬ ®å bè trÝ hÖ thèng l¸i ®îc thÓ hiÖn trªn h×nh 2.1.
H×nh 2.1. S¬ ®å bè trÝ hÖ thèng l¸i MAZ-543
Hép tay l¸i; 2- Vµnh tay l¸i; 3- §ßn quay; 4- C¬ cÊu l¸i; 5- trî lùc cña cÇu thø nhÊt; 6- cÇn g¹t kÐp; 7- thanh nèi; 8- cÇn g¹t kiÓu con l¾c cña cÇu thø 1; 9- thanh kÐo bªn ph¶i cña cÊu thø 1; 10- cÇn g¹t bªn ph¶i cña h×nh thang l¸i cÇu thø 1; 11- thanh kÐo ngang cña h×nh thang l¸i cÇu thø 1; 12- cÇn g¹t dÉn ®éng h×nh thang l¸i cña cÇu thø 1; 13- cÇn kÐo gi÷a dÉn ®éng cÇu thø 2; 14- cÇu trung gian dÉn ®éng cña cÇu thø 2; 15- thanh kÐo dÉn ®éng cÇu thø 2; 16- cÇn g¹t bªn ph¶i cña h×nh thang l¸i; 17- thanh kÐo bªn ph¶i cÇu thø 2; 18- cÇn g¹t kiÓu con l¾c cÇu thø 2; 19- thanh kÐo ngang h×nh thang l¸i cña cÇu thø 2; 20- cÇn g¹t sau phÝa díi dÉn ®éng cña cÇu thø 2; 21- cÇn g¹t sau phÝa trªn dÉn ®éng cÇu thø 2; 22- trî lùc cÇu thø 2; 23- thanh kÐo bªn tr¸i cña cÇu thõ 2; 24- cÇn g¹t bªn tr¸i h×nh thang l¸i cña cÇu thõ 2; 25- cÇn g¹t bªn tr¸i cña h×nh thang l¸i cña cÇu thø 1; 26- thanh kÐo bªn tr¸i cÇu thø 1; 27- cÇn g¹t phÝa trªn dÉn ®éng cÇu thø 2; 28- thanh kÐo phÝa tríc dÉn ®éng cÇu thø 2; 29- thao kÐo ph©n phèi.
CÊu t¹o chung:
* C¬ cÊu l¸i lo¹i vÝt- ®ai èc- thanh r¨ng- cung r¨ng. L¾p ®Æt ®Æt trùc tiÕp trªn khung xe.
* DÉn ®éng l¸i c¬ khÝ gåm vµnh l¸i, trôc vµnh l¸i, vá trôc vµnh l¸i, hép tay l¸i, ®ßn quay, c¸c thanh kÐo däc, thanh bªn h×nh thang l¸i, thanh ngang h×nh thang l¸i, cam quay, ®ßn quay ngang, c¸c khíp nèi (r« tuyn).
* Trî lùc l¸i: Trî lùc l¸i thuû lùc cã van ph©n phèi liÒn khèi víi xi lanh lùc ë cÇu dÉn híng thø nhÊt, xi lanh lùc ë cÇu dÉn híng thø hai c¬ cÊu l¸i riªng biÖt. B¬m dÇu trî lùc l¸i kiÓu b¸nh r¨ng chiÒu quay tr¸i ®îc ®Æt trªn vá hép truyÒn cao bªn ph¶i phÝa sau theo híng ®i cña xe dÉn ®éng b»ng trôc dÉn ®éng b¬m.
§Æc ®iÓm kÕt cÊu hÖ thèng l¸i MAZ-543
Hép tay l¸i:
Hép tay l¸i (h×nh 2.2) ®Ó truyÒn lùc tõ vµnh tay l¸i qua trôc c¸c ®¨ng lªn ®Õn c¬ cÊu l¸i, thay ®æi híng truyÒn lùc mét gãc 90o . §©y lµ mét bé truyÒn b¸nh r¨ng c«n cã tû sè truyÒn b»ng 1.
H×nh 2.2. Hép tay l¸i MAZ-543
1- Nót læ ®æ dÇu; 2- læ ®æ dÇu; 3- nót lç x¶ dÇu; 4- èng trôc l¸i; 5- gi¸ ®ì hép tay l¸i; 6- trôc chñ ®éng; 7- b¸nh r¨ng chñ ®éng; 8 vµ 11- æ bi c«n cña trôc b¸nh r¨ng c«n; 9- trôc b¸nh r¨ng bÞ ®éng; 10- vá hép tay l¸i; 12- æ bi c«n cña trôc chñ ®éng.
Hép tay l¸i ®Æt ë bªn tr¸i híng ®i cña xe vµ ®îc l¾p chÆt trªn sµn ca bin bªn tr¸i b»ng gi¸ ®ì 5, ®îc hµn cïng èng 4 cña trôc tay l¸i. Bªn trong èng cã trôc chñ déng 6 cña hép tay l¸i. Trªn then hoa cña trôc cã l¾p b¸nh r¨ng c«n chñ ®éng 7, ¨n khíp víi b¸nh r¨ng trôc bÞ ®éng 9. Trôc chñ ®éng vµ bÞ ®éng ®îc l¾p lªn vßng bi c«n 12,8 vµ 11. Trong vá 10 cña hép tay l¸i cã lç n¹p vµ x¶ ®îc ®ãng kÝn b»ng nót 1 vµ 3.
C¬ cÊu l¸i
C¬ cÊu l¸i (h×nh 2.3) truyÒn lùc tõ hép tay l¸i lªn trôc cung r¨ng (Trôc ®ßn quay ngang) cã tû sè truyÒn 26,9.
Tõ hép tay l¸i chuyÓn ®éng quay ®îc truyÒn ®Õn vÝt 14 (®Æt trong vá 11) cã 2 æ bi 13. Trôc vÝt b¾t buéc dÞch chuyÓn ®ai èc thanh r¨ng, ë mét phÝa cña ®ai èc ngêi ta t¹o r¨ng ¨n khíp víi r¨ng cu¶ trôc cung r¨ng 9.
H×nh 2.3. C¬ cÊu l¸i MAZ-543
1- N¾p che vÝt ®iÒu chØnh; 2- ®ai èc h·m; 3- vÝt ®iÒu chØnh; 4- nót lç ®æ dÇu; 5- nót lç kiÓm tra møc dÇu; 6- bi; 7- nót x¶ dÇu; 8- æ bi kim; 9- trôc cung r¨ng l¸i; 10- vßng dÉn híng; 11- vá c¬ cÊu l¸i; 12- ®ai èc thanh r¨ng; 13- æ bi kim; 14- vÝt.
Trôc cung r¨ng cña c¬ cÊu l¸i l¾p trong vá hép tay l¸i trªn ba æ thanh l¨n kim 8. §Ó ®iÒu chØnh khe hë ¨n khíp trong cÆp ®ai èc-thanh r¨ng vµ cung r¨ng, r¨ng cung r¨ng ®îc lµm theo kiÓu nghiªng c«n. §Ó gi¶m ma s¸t trong c¬ cÊu t¹o nªn khe hë x¸c ®Þnh däc trôc gi÷a vÝt vµ ®ai èc l¾p bi (trôc vÝt bi).
C¸c ®Çu ra r·nh c¾t cña ®ai èc ®îc nèi b»ng hai èng dÉn híng 10 còng ®îc l¾p ®Çy c¸c viªn bi 6. èng chia r·nh vÝt ra hai dßng khÐp kÝn, t¹o ra r·nh vÝt ®éc lËp cho c¸c viªn bi khi quay trôc vÝt 14. C¸c viªn bi n»m gi÷a trôc vµ ®ai èc, di chuyÓn phô thuéc vµo híng quay tíi mét trong c¸c mÆt ®Çu ®ai èc vµ theo èng dÉn quay trë l¹i.
§Ó l¾p ®óng trôc cung r¨ng trªn trôc, ë mÆt ®Çu cña trôc ren 9 cã ®¸nh dÊu. DÊu ®ã ®îc v¹ch lªn mÆt ngoµi cña gê trªn cung r¨ng. Sau khi l¾p cung r¨ng lªn trôc c¸c dÊu nµy ph¶i trïng nhau.
C¬ cÊu l¸i ®îc l¾p chÆt vµo phÝa ngoµi cña dÇm däc tr¸i cña khung xe. Trªn vá c¬ cÊu l¸i cã lç n¹p vµ x¶ dÇu ®îc ®ãng b»ng nót 7 vµ 4 vµ lç ®Ó kiÓm tra møc dÇu ®îc ®Ëy b»ng nót 5.
Khi quay vµnh l¸i, lùc truyÒn qua hép tay l¸i ®Õn c¬ cÊu l¸i. Khi ®ã ®ai èc 12 sÏ chuyÓn dÞch däc trôc vÝt sÏ lµm cho cung r¨ng, qua dÉn ®éng l¸i sÏ lµm thay ®æi híng chuyÓn ®éng cña xe (lóc nµy coi nh hÖ thèng l¸i kh«ng cã trî lùc). Trong lç trªn pitt«ng cã ®Æt èng chøa bi 6 ®ång thêi r·nh trôc vÝt 14 vµ r·nh ®ai èc 12 sÏ t¹o thµnh r·nh chøa c¸c viªn bi. Khi trôc vÝt quay t¬ng ®èi so víi ®ai èc c¸c viªn bi sÏ bÞ l¨n theo c¸c r·nh xo¾n vµ trong èng rçng 6. R·nh trªn trôc vÝt 14 cã ®é s©u kh¸c nhau t¨ng dÇn tõ phÇn gi÷a ra phÇn cËn ngoµi cña trôc vÝt, kÕt cÊu nµy nh»m gi¶m lùc ma s¸t trong c¬ cÊu l¸i lµm cho qu¸ tr×nh tù ®éng quay cña b¸nh xe dÉn híng díi t¸c dông cña m« men æn ®Þnh ®îc dÔ dµng vµ hµnh tr×nh tù do cña vµnh tay l¸i ë vÞ trÝ trung gian ®îc h¹n chÕ. ChiÒu dµy r¨ng trªn cung r¨ng vµ thanh r¨ng lµm thay ®æi theo chiÒu dµi r¨ng, do ®ã cho phÐp ®iÒu chØnh khe hë ¨n khíp cña cÆp thanh r¨ng ...
Download miễn phí Khảo sát động học quay vòng của xe 4 cầu chủ động có 2 cầu dẫn hướng
BỘ QUỐC PHÒNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
HỌC VIỆN KỸ THUẬT QUÂN SỰ Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
KHOA ĐỘNG LỰC
Phê chuẩn Độ mật:
Ngày tháng năm 2008 Số:
CHỦ NHIỆM KHOA
NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Họ và tên: Võ Kim Hòa Lớp khoá: 38
Ngành: Cơ khí Chuyên ngành: Xe quân sự
1. Tên đề tài: Khảo sát động học quay vòng của xe 4 cầu chủ động có 2 cầu dẫn hướng
2. Các số liệu ban đầu: Các thông số kỹ thuật của xe MAZ-543
3. Nội dung bản thuyết minh:
Mở đầu
Chương 1. Tổng quan về xe 4 cầu và xe 4 cầu có 2 cầu dẫn hướng.
Chương 2. Đặc điểm kết cấu hệ thống lái xe MAZ-543
Chương 3. Động học quay vòng hệ thống lái MAZ-543
Chương 4. Khảo sát động học quay vòng MAZ-543 bằng phần mềm ADAM.
Kết luận.
4. Số lượng, nội dung các bản vẽ:
Sơ đồ bố trí chung hệ thống lái xe MAZ-543 A0 .
Kết cấu cơ cấu lái và hộp tay lái xe MAZ-543 A0 .
Kết cấu trợ lực lái và van phân phối xe MAZ-543 A0 .
Sơ đồ nguyên lý hệ thống lái xe MAZ-543 A0 .
Kết quả kiểm tra động học hình thang lái xe MAZ-543 A0 .
5. Cán bộ hướng dẫn (Ghi rõ họ tên, chức vụ, đơn vị, hớng dẫn toàn bộ hay từng phần)
Trần Minh Sơn, Thượng tá, TS, GVC.
Bộ môn Ô tô quân sự, Khoa Động lực, HVKTQS
Hướng dẫn toàn bộ
Ngày giao nhiệm vụ: 13-3- 2008 Ngày hoàn thành 13- 06- 2008
Hà Nội, ngày 13 tháng 06năm 2008
Chủ nhiệm bộ môn Cán bộ hướng dẫn
(Ký, ghi rõ họ tên, học hàm, học vị)
Thượng tá, TS. Nguyễn Văn Trà Thượng tá, TS. Trần Minh Sơn
Đã hoàn thành và nộp đồ án ngày tháng . năm 2008
Học viên thực hiện
(Ký và ghi rõ họ tên)
Võ Kim Hòa
http://s1.luanvan.co/qYjQuXJz1boKCeiU9qAb3in9SJBEGxos/swf/2013/06/26/khao_sat_dong_hoc_quay_vong_cua_xe_4_cau_chu_dong.EYvvWpuErw.swf luanvanco /luan-van/de-tai-ung-dung-tren-liketly-30209/
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
l¾p qu¹t giã ®Ó thæi s¹ch kÝnh vµ æ c¾m ®iÖn ®Ó l¾p thiÕt bÞ nh×n ban ®ªm (thiÕt bÞ hång ngo¹i).Trong ca bin bªn tr¸i cã l¾p èng ®Ó l¾p vµnh tay l¸i, c¸c cÇn sè, van ®iÒu khiÓn hép sè phô, van ®iÒu khiÓn hép trÝch c«ng suÊt, ch©n ga, ch©n phanh (bµn ®¹p phanh) cÇn van b¬m lèp, cÇn phanh tay, b¬m tay cña hÖ thèng nhiªn liÖu, van ph©n phèi nhiªn liÖu, van th«ng cña hép khëi ®éng ®éng c¬ b»ng khÝ nÐn, tay ®iÒu khiÓn ®Ó ng¾t truyÒn lùc thuû c¬ khái ®éng c¬. PhÝa ph¶i ghÕ sau trªn thµnh ca bin cã l¾p 2 b×nh khÝ nÐn vµ b¶ng ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ läc kh«ng khÝ. MÆt trong phÝa tríc cña ca bin l¾p b¶ng ®ång hå vµ nót ®iÒu khiÓn bé xÊy nãng ®éng c¬.
Trong ca bin bªn ph¶i cã bè trÝ n¬i ®Ó l¾p m¸y thu ph¸t v« tuyÕn ®iÖn, hép cøu th¬ng, b×nh chøa níc uèng.
Trªn c¸c xe MAZ-543B, MAZ-543M cã mét ca bin bªn tr¸i. Trong ca bin ®îc l¾p ®Æt tÊt c¶ c¸c côm ®iÒu khiÓn vµ b¶ng ®ång hå.
F- HÖ thèng ®iÖn.
Sö dông hÖ 1 d©y dÉn. Dßng mét chiÒu, ®iÖn ¸p 24 V«n. C¸c thiÕt bÞ ®iÖn bao gåm nguån cung cÊp n¨ng lîng ®iÖn, c¸c thiÕt bÞ tiªu thô ®iÖn, b¶ng ®ång hå, thiÕt bÞ hç trî vµ d©y dÉn.
HÖ thèng d©y dÉn ®îc bäc líp chèng nhiÔu, vá xe ®îc nèi víi cùc ©m cña ¸c quy.
G- C¸c thiÕt bÞ phô:
Bao gåm: Hép trÝch c«ng suÊt, thïng dÇu (chóng chØ cã trªn xe MAZ-543), hÖ thèng th«ng giã c¸c côm thiÕt bÞ vµ van trÝch khÝ x¶. Trªn xe cßn trang bÞ hÖ thèng läc khÝ. DÉn ®éng hép trÝch c«ng suÊt ®îc thùc hiÖn tõ hép truyÒn cao.
Van trÝch khÝ x¶ dïng ®Ó tÈy röa xe ®Çu kÐo. HÖ thèng th«ng giã lµ hÖ thèng c¸c ®êng èng nèi c¸c khoang phÝa trong cña c¸c te c¸c côm víi khÝ trêi qua c¸c bÇu läc. HÖ thèng läc kh«ng khÝ dïng ®Ó läc kh«ng khÝ vµ n¹p kh«ng khÝ ®· läc nµy vµo cabin t¹o ¸p suÊt d trong ®ã.
ch¬ng 2
®Æc ®iÓm kÕt cÊu hÖ thèng l¸i XE MAZ-543
§Ó cã thÓ hiÓu râ nguyªn lý ho¹t ®éng cña hÖ thèng l¸i xe MAZ-543 cÇn ph¶i n¾m v÷ng vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña nã. Néi dung ch¬ng 2 sÏ nãi râ h¬n vÒ ®Æc ®iÓm kÕt cÊu hÖ thèng l¸i xe MAZ-543.
Kh¸i qu¸t chung vÒ hÖ thèng l¸i «t« MAZ-543:
Bè trÝ chung:
HÖ thèng l¸i trªn «t« dïng ®Ó chuyÓn híng vµ æn ®Þnh chuyÓn ®éng th¼ng cña «t« khi chuyÓn ®éng trªn ®êng. S¬ ®å bè trÝ hÖ thèng l¸i ®îc thÓ hiÖn trªn h×nh 2.1.
H×nh 2.1. S¬ ®å bè trÝ hÖ thèng l¸i MAZ-543
Hép tay l¸i; 2- Vµnh tay l¸i; 3- §ßn quay; 4- C¬ cÊu l¸i; 5- trî lùc cña cÇu thø nhÊt; 6- cÇn g¹t kÐp; 7- thanh nèi; 8- cÇn g¹t kiÓu con l¾c cña cÇu thø 1; 9- thanh kÐo bªn ph¶i cña cÊu thø 1; 10- cÇn g¹t bªn ph¶i cña h×nh thang l¸i cÇu thø 1; 11- thanh kÐo ngang cña h×nh thang l¸i cÇu thø 1; 12- cÇn g¹t dÉn ®éng h×nh thang l¸i cña cÇu thø 1; 13- cÇn kÐo gi÷a dÉn ®éng cÇu thø 2; 14- cÇu trung gian dÉn ®éng cña cÇu thø 2; 15- thanh kÐo dÉn ®éng cÇu thø 2; 16- cÇn g¹t bªn ph¶i cña h×nh thang l¸i; 17- thanh kÐo bªn ph¶i cÇu thø 2; 18- cÇn g¹t kiÓu con l¾c cÇu thø 2; 19- thanh kÐo ngang h×nh thang l¸i cña cÇu thø 2; 20- cÇn g¹t sau phÝa díi dÉn ®éng cña cÇu thø 2; 21- cÇn g¹t sau phÝa trªn dÉn ®éng cÇu thø 2; 22- trî lùc cÇu thø 2; 23- thanh kÐo bªn tr¸i cña cÇu thõ 2; 24- cÇn g¹t bªn tr¸i h×nh thang l¸i cña cÇu thõ 2; 25- cÇn g¹t bªn tr¸i cña h×nh thang l¸i cña cÇu thø 1; 26- thanh kÐo bªn tr¸i cÇu thø 1; 27- cÇn g¹t phÝa trªn dÉn ®éng cÇu thø 2; 28- thanh kÐo phÝa tríc dÉn ®éng cÇu thø 2; 29- thao kÐo ph©n phèi.
CÊu t¹o chung:
* C¬ cÊu l¸i lo¹i vÝt- ®ai èc- thanh r¨ng- cung r¨ng. L¾p ®Æt ®Æt trùc tiÕp trªn khung xe.
* DÉn ®éng l¸i c¬ khÝ gåm vµnh l¸i, trôc vµnh l¸i, vá trôc vµnh l¸i, hép tay l¸i, ®ßn quay, c¸c thanh kÐo däc, thanh bªn h×nh thang l¸i, thanh ngang h×nh thang l¸i, cam quay, ®ßn quay ngang, c¸c khíp nèi (r« tuyn).
* Trî lùc l¸i: Trî lùc l¸i thuû lùc cã van ph©n phèi liÒn khèi víi xi lanh lùc ë cÇu dÉn híng thø nhÊt, xi lanh lùc ë cÇu dÉn híng thø hai c¬ cÊu l¸i riªng biÖt. B¬m dÇu trî lùc l¸i kiÓu b¸nh r¨ng chiÒu quay tr¸i ®îc ®Æt trªn vá hép truyÒn cao bªn ph¶i phÝa sau theo híng ®i cña xe dÉn ®éng b»ng trôc dÉn ®éng b¬m.
§Æc ®iÓm kÕt cÊu hÖ thèng l¸i MAZ-543
Hép tay l¸i:
Hép tay l¸i (h×nh 2.2) ®Ó truyÒn lùc tõ vµnh tay l¸i qua trôc c¸c ®¨ng lªn ®Õn c¬ cÊu l¸i, thay ®æi híng truyÒn lùc mét gãc 90o . §©y lµ mét bé truyÒn b¸nh r¨ng c«n cã tû sè truyÒn b»ng 1.
H×nh 2.2. Hép tay l¸i MAZ-543
1- Nót læ ®æ dÇu; 2- læ ®æ dÇu; 3- nót lç x¶ dÇu; 4- èng trôc l¸i; 5- gi¸ ®ì hép tay l¸i; 6- trôc chñ ®éng; 7- b¸nh r¨ng chñ ®éng; 8 vµ 11- æ bi c«n cña trôc b¸nh r¨ng c«n; 9- trôc b¸nh r¨ng bÞ ®éng; 10- vá hép tay l¸i; 12- æ bi c«n cña trôc chñ ®éng.
Hép tay l¸i ®Æt ë bªn tr¸i híng ®i cña xe vµ ®îc l¾p chÆt trªn sµn ca bin bªn tr¸i b»ng gi¸ ®ì 5, ®îc hµn cïng èng 4 cña trôc tay l¸i. Bªn trong èng cã trôc chñ déng 6 cña hép tay l¸i. Trªn then hoa cña trôc cã l¾p b¸nh r¨ng c«n chñ ®éng 7, ¨n khíp víi b¸nh r¨ng trôc bÞ ®éng 9. Trôc chñ ®éng vµ bÞ ®éng ®îc l¾p lªn vßng bi c«n 12,8 vµ 11. Trong vá 10 cña hép tay l¸i cã lç n¹p vµ x¶ ®îc ®ãng kÝn b»ng nót 1 vµ 3.
C¬ cÊu l¸i
C¬ cÊu l¸i (h×nh 2.3) truyÒn lùc tõ hép tay l¸i lªn trôc cung r¨ng (Trôc ®ßn quay ngang) cã tû sè truyÒn 26,9.
Tõ hép tay l¸i chuyÓn ®éng quay ®îc truyÒn ®Õn vÝt 14 (®Æt trong vá 11) cã 2 æ bi 13. Trôc vÝt b¾t buéc dÞch chuyÓn ®ai èc thanh r¨ng, ë mét phÝa cña ®ai èc ngêi ta t¹o r¨ng ¨n khíp víi r¨ng cu¶ trôc cung r¨ng 9.
H×nh 2.3. C¬ cÊu l¸i MAZ-543
1- N¾p che vÝt ®iÒu chØnh; 2- ®ai èc h·m; 3- vÝt ®iÒu chØnh; 4- nót lç ®æ dÇu; 5- nót lç kiÓm tra møc dÇu; 6- bi; 7- nót x¶ dÇu; 8- æ bi kim; 9- trôc cung r¨ng l¸i; 10- vßng dÉn híng; 11- vá c¬ cÊu l¸i; 12- ®ai èc thanh r¨ng; 13- æ bi kim; 14- vÝt.
Trôc cung r¨ng cña c¬ cÊu l¸i l¾p trong vá hép tay l¸i trªn ba æ thanh l¨n kim 8. §Ó ®iÒu chØnh khe hë ¨n khíp trong cÆp ®ai èc-thanh r¨ng vµ cung r¨ng, r¨ng cung r¨ng ®îc lµm theo kiÓu nghiªng c«n. §Ó gi¶m ma s¸t trong c¬ cÊu t¹o nªn khe hë x¸c ®Þnh däc trôc gi÷a vÝt vµ ®ai èc l¾p bi (trôc vÝt bi).
C¸c ®Çu ra r·nh c¾t cña ®ai èc ®îc nèi b»ng hai èng dÉn híng 10 còng ®îc l¾p ®Çy c¸c viªn bi 6. èng chia r·nh vÝt ra hai dßng khÐp kÝn, t¹o ra r·nh vÝt ®éc lËp cho c¸c viªn bi khi quay trôc vÝt 14. C¸c viªn bi n»m gi÷a trôc vµ ®ai èc, di chuyÓn phô thuéc vµo híng quay tíi mét trong c¸c mÆt ®Çu ®ai èc vµ theo èng dÉn quay trë l¹i.
§Ó l¾p ®óng trôc cung r¨ng trªn trôc, ë mÆt ®Çu cña trôc ren 9 cã ®¸nh dÊu. DÊu ®ã ®îc v¹ch lªn mÆt ngoµi cña gê trªn cung r¨ng. Sau khi l¾p cung r¨ng lªn trôc c¸c dÊu nµy ph¶i trïng nhau.
C¬ cÊu l¸i ®îc l¾p chÆt vµo phÝa ngoµi cña dÇm däc tr¸i cña khung xe. Trªn vá c¬ cÊu l¸i cã lç n¹p vµ x¶ dÇu ®îc ®ãng b»ng nót 7 vµ 4 vµ lç ®Ó kiÓm tra møc dÇu ®îc ®Ëy b»ng nót 5.
Khi quay vµnh l¸i, lùc truyÒn qua hép tay l¸i ®Õn c¬ cÊu l¸i. Khi ®ã ®ai èc 12 sÏ chuyÓn dÞch däc trôc vÝt sÏ lµm cho cung r¨ng, qua dÉn ®éng l¸i sÏ lµm thay ®æi híng chuyÓn ®éng cña xe (lóc nµy coi nh hÖ thèng l¸i kh«ng cã trî lùc). Trong lç trªn pitt«ng cã ®Æt èng chøa bi 6 ®ång thêi r·nh trôc vÝt 14 vµ r·nh ®ai èc 12 sÏ t¹o thµnh r·nh chøa c¸c viªn bi. Khi trôc vÝt quay t¬ng ®èi so víi ®ai èc c¸c viªn bi sÏ bÞ l¨n theo c¸c r·nh xo¾n vµ trong èng rçng 6. R·nh trªn trôc vÝt 14 cã ®é s©u kh¸c nhau t¨ng dÇn tõ phÇn gi÷a ra phÇn cËn ngoµi cña trôc vÝt, kÕt cÊu nµy nh»m gi¶m lùc ma s¸t trong c¬ cÊu l¸i lµm cho qu¸ tr×nh tù ®éng quay cña b¸nh xe dÉn híng díi t¸c dông cña m« men æn ®Þnh ®îc dÔ dµng vµ hµnh tr×nh tù do cña vµnh tay l¸i ë vÞ trÝ trung gian ®îc h¹n chÕ. ChiÒu dµy r¨ng trªn cung r¨ng vµ thanh r¨ng lµm thay ®æi theo chiÒu dµi r¨ng, do ®ã cho phÐp ®iÒu chØnh khe hë ¨n khíp cña cÆp thanh r¨ng ...