cobecodon_972000
New Member
Download Đề tài Một số kinh nghiệm nhỏ để rèn kỹ năng cảm thụ thơ văn cho học sinh thông qua thơ trữ tình hiện đại ở học sinh lớp 9 miễn phí
Về chủ quan, các văn bản thơ trữ tình được đưa vào chương trình trong thời điểm cụ thể từng bài, tuần đã đảm bảo tính tích hợp bởi đó là nguyên tắc xây dựng chương trình. Tích hợp giữa Văn - Tiếng Việt và Tập làm văn (tích hợp ngang) và tích hợp dọc các nội dung, các kiểu văn bản đã học từ lớp 6 đến lớp 9. Thực thế dạy - học Tiếng Việt từ lớp 6 - lớp 9 đã cung cấp cho các em các tri thức về các dấu hiệu nghệ thuật trong văn bản, nhất là văn bản thơ. Các kiểu từ loại, các kiểu câu, các cách cấu tạo câu, các phép liên kết , tất cả đều có giá trị sử dụng của chúng. Ứng dụng các kiến thức Tiếng Việt các em sẽ phát hiện và phân tích bình giá các tín hiệu nghệ thuật ấy để hiểu và cảm thụ bài thơ sâu sắc. Song có điều, những kiến thức về Tiếng Việt có thể các em đã học từ lớp 6, lớp 7 nên các em dễ quên. Với mỗi bài, các em phải được hướng dẫn ôn tập thường xuyên để củng cố kiến thức và tăng cường kỹ năng phát hiện, vận dụng phân tích. Sau mỗi một bài dạy - học thơ trữ tình cần có bài tập viết đoạn trình bày cảm thụ để học sinh luyện về kiểu bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. Thông thường, phần luyện tập của mỗi bài đều có, song không nhất thiết phải luyện tập ngay trên lớp. Phần vì đảm bảo thời gian, phần vì để cho học sinh có độ “ngấm” sâu hơn nên cho các em về nhà làm bài tập viết đoạn (vào giấy) và kiểm tra lại bằng cách cho các em nộp lại cho giáo viên đánh giá.
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
nháy mời gọi, ngân nga hoài trong ta mãi không thôi. Cái “tôi” trữ tình luôn cảm xúc thực sự, bộc lộ hẳn ra.Tiếng nói trữ tình trở thành tiếng lòng thầm kín của mọi người. Quả thật nó là “Lời gửi của nghệ sĩ với cuộc đời”. Nói như cố nhà thơ Tố Hữu: “Thơ là tiếng nói của người nào đó đến với những người nào đó dựa trên cơ sở đồng ý, đồng tình. Thơ là tiếng nói đồng ý, đồng tình, tiếng nói đồng chí”.Tuy nhiên, có những bài thơ người ta đọc một lần rồi sau đó mãi mãi để trong quên lãng; có những bài thơ người ta đọc đi đọc lại mãi không muốn thôi. hay lại cũng có bài thơ, người này đọc thấy hay, thấy xúc động, người khác lại chẳng thấy gì là thích thú. Đấy là do sức hấp dẫn từ bản thân tác phẩm và một điều quan trọng nữa là hứng thú và kĩ năng cảm nhận ở mỗi người khi đến với văn bản thơ. Năng lực cảm thụ của mỗi người không giống nhau, cũng không phải tự nhiên vốn sẵn có mà phải qua quá trình hình thành bồi dưỡng. Nhất là đối với các em học sinh. Với những học sinh lớp 9 - những học sinh sắp tốt nghiệp THCS - trước ngã rẽ đầu tiên của cuộc đời (các em có thể tiếp tục học lên hay bước sang một hướng khác của cuộc sống), để các em có thêm những nhận thức và tình cảm tốt đẹp với cuộc sống trong và sau tác phẩm văn chương, giúp các em tiếp tục nâng cao năng lực cảm thụ khi học văn học ở cấp THPT, tui mạnh dạn đưa ra vấn đề: “Rèn kĩ năng cảm thụ thơ văn cho học sinh thông qua bài dạy - học đọc - hiểu văn bản thơ trữ tình”. Với phạm vi rất hạn hẹp là các tiết dạy thơ hiện đại cho đối tượng là học sinh hai lớp 9B, 9C của trường THCS Xi Măng; quá trình tích luỹ kinh nghiệm còn rất ngắn. Song tui hi vọng sẽ nhận được sự góp ý của đồng nghiệp để mình có thể góp một kinh nghiệm nhỏ vào quá trình dạy học ngữ văn của bản thân với những lớp học sinh tiếp theo.
II. Thực trạng của vấn đề.
Nói đến bồi dưỡng năng lực cảm thụ thơ văn là nói đến một vấn đề mang tính chiến lược trong quá trình dạy- học văn chương. Bản thân mỗi tác phẩm văn chương đã có khả năng tạo cho người đọc sức hấp dẫn để rồi bằng nhiều con đường, người ta được tìm hiểu về nó. Với mỗi học sinh lơp 9 THCS, đặt ra vấn đề bồi dưỡng năng lực cảm thụ thơ văn không phải là sớm nhưng cũng không thể nói là muộn. Kể từ khi các em chưa đến trường các em đã được tiếp xúc và cảm thụ các tác phẩm văn chương. Nghe một truyện cổ tích, đọc theo người lớn một bài thơ, nghe một người “ngâm” thơ trên các phương tiện thông tin đại chúng. Khi đến trường cùng với việc đọc, học bài học ở trường các em còn tiếp tục được cảm nhận, thưởng thức văn chương qua những sinh hoạt tập thể của Đội - Đoàn, đoc báo, diễn thơ trong hoạt động văn nghệ, nghe nói chuyện về thơ. Nhưng ở đây, điều tui muốn nói đến thiên về những việc làm của Thầy và Trò trong quá trình chuẩn bị và thực hiên đọc- hiểu văn bản thơ trữ tình. Làm thế nào để qua một bài dạy - học thơ có thể góp thêm một kinh nghiệm để rèn kĩ năng cảm thụ thơ văn cho các em. Hay nói cách khác những việc làm cụ thể để rèn luyện kĩ năng cảm thụ tác phẩm diễn ra trước, trong và sau tiết bài dạy- học đọc - hiểu văn bản thơ trữ tình. Đây là những việc làm khó.
Như trên đã nói, việc cảm thụ văn chương ở mỗi người không hề giống nhau hơn nữa hoạt động thưởng thức văn chương của học sinh trong nhà trường không giống như hoạt động thưởng thức của bạn đọc ở ngoài xã hội. Hoạt động thưởng thức văn chương ở ngoài xã hội là hoàn toàn tự do, hoàn toàn mang tính chất cá nhân. Còn hoạt động thưởng thức văn chương trong nhà trường là có giới hạn nhất định về thời gian kể cả trong chính khoá và ngoại khoá; có sự hướng dẫn của giáo viên, có sự kích thích tác động lẫn nhau của những người cùng thưởng thức, được khuyến khích phát hiện thưởng thức những cái hay, cái đẹp theo một cách riêng nhưng chủ yếu phải thưởng thức, tiếp nhận cái hay, cái đẹp là những kiến thức có tính mục tiêu khái quát về tác phẩm. Và nguyên tắc dạy học văn cũng chỉ ra rằng: dạy học văn chương phải vừa dạy môn khoa học vừa dạy môn nghệ thuật bởi văn học vừa là khoa học, vừa là nghệ thuật. Vì thế việc cảm thụ tác phẩm phải dựa trên cả tính khoa học, nghệ thuật và tính nhà trường. Rõ ràng việc rèn kĩ năng cảm thụ thơ văn, nhất là qua đọc - hiểu văn bản thơ trữ tình là một việc đòi hỏi tính liên kết khá cao.
Phần nữa, xét về kĩ năng cảm thụ tác phẩm văn chương của những học sinh lớp 9 hiện tại - cụ thể là ở hai lớp 9B, 9C của trường THCS Xi Măng tui được phụ trách cũng còn nhiều điều nan giải. Chỉ nói về kĩ năng tiếp xúc với tác phẩm đã có rất nhiều điều phải bàn.
Thứ nhất là các em rất lười đọc. Chưa nói đến những kĩ năng cao siêu, đọc là khâu đầu tiên để học sinh tiếp cận tác phẩm, song vì có lẽ đánh giá là mình đang là người lớn nên phần lớn các em học sinh chỉ đọc bằng cách lia mắt lướt qua để rồi sau đó vội vội vàng, vàng trả lời mấy câu hỏi hướng dẫn trong sách giáo khoa cho xong việc chuẩn bị bài để tránh bị cán bộ lớp hay cô giáo phê bình. Thử làm một phép điều tra nho nhỏ đầu năm với bài chuẩn bị học đoạn trích “Quang Trung đại phá quân Thanh”- trích “Hoàng Lê nhất thống chí ” (đây là một tác phẩm truyện), tui không khỏi giật mình. Khi được hỏi học sinh học lớp 9B, 9C các em đã cho biết:
Số lần đọc bài: nhiều nhất là một lần .
Số lượng học sinh đọc đầy đủ từ đầu đến cuối đoạn trích: 9B: 20/34
9C: 31/34
Số còn lại đọc loáng thoáng một số câu, một vài đoạn. Đặc biệt có các em: Mai Thanh Bình (9C), Nguyễn Trung Kiên (9B) không cần đọc một câu nào. Lý do không đọc hết hay đọc một lần: văn bản dài, là văn xuôi khó đọc.
Đến thơ, tình trạng có khá hơn. Số em đọc bài thơ “ Bếp lửa” từ 2 lần trở lên đã có : 9B : 16 em
9C : 30 em
Đọc một lần : 9B : 33 em
9C : 30 em
Đấy là việc đọc trước. Còn việc chuẩn bị trả lời câu hỏi đọc - hiểu văn bản thì sao ?
Cũng đã nói ở trên, vì tâm lý “sợ’’ cô giáo và tập thể phê bình nên các em có trả lời các câu hỏi chuẩn bị bài vào vở bài tập ngữ văn. Song việc trả lời chỉ là sao chép lại những gợi ý trong sách “Để học tốt Văn và Tiếng Việt 9” sao chép không cần suy nghĩ, miễn sao có đủ bài.
Như thế, ở khâu đầu tiên tiếp xúc với văn bản, các kĩ năng đọc, tìm hiểu nếu không được rèn luyện sẽ dần dần chuyển sang kĩ năng sao chép tài liệu hướng dẫn thành thạo hay không thành thạo mà thôi.
Còn trong quá trình đọc - hiểu. Rất nhiều giờ dạy - học, nhất là giờ dạy - học những bài thơ trữ tình hay. Trước đây, với phương pháp dạy học cũ, thầy giảng trò nghe, dạy những bài thơ như: “Đoàn thuyền đánh cá”, không ít giáo viên đã để “cháy” giáo án vì thầy giáo quá say sưa với những ngôn từ, vẻ đẹp trong cách thể hiện của tác giả. Hiện nay, với phương pháp dạy học mới, người thầy lại không bị “cháy” vì mình quá say sưa mà “c...
Tags: bồi dưỡng năng lực cảm thu tác phẩm ngoài chương trìnhsách giáo khoa, phương pháp dạy bài ôn tập thơ hiện đại lớp 9 violet, kỹ năng làm bài cảm thụ thơ tự do, Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng viết văn nghị luận về đoạn thơ, bài thơ có hiệu quả cho học sinh lớp 9 THCS Thành Mỹ”., rèn luyen kĩ năng đọc van bản thơ cho học sinh thpt, giáo án rèn kỹ năng cảm thụ thơ hiện đại, giáo án rèn luyện kĩ năng đọc hiểu văn bản thơ trữ tình cho học sinh lớp 11, GIÁO ÁN RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ĐỌC HIỂU VĂN BẢN THƠ TRỮ TÌNH, thư viện bài giảng điện tử kĩ năng cảm thụ thơ văn lớp 8, Rèn kĩ năng cảm thụ tác phẩm thơ hiện đại qua đọc hiểu - violet