Bí Mật Của May Mắn
1.Cuộc gặp gỡ kỳ lạ sau bao năm tháng
Đó là một buổi chiều mùa xuân đẹp trời tại công viên trung tâm. Khi ấy, Max - một người nổi tiếng được hầu hết tất cả người trong vùng biết đến như một biểu tượng thành đạt trong kinh doanh và cuộc sống - đang ngồi trên chiếc băng ghế dài, vô tư ngắm nhìn dòng người tản bộ quanh những lối đi rợp bóng mát trong công viên. Đôi mắt sáng và đôn hậu của ông biểu lộ sự lắng đọng của một người trải nghiệm và ánh lên cái nhìn của một tâm hồn rất trẻ trung. Tiếng cười thơ ngây của những đứa trẻ đang đùa nghịch gần đó làm cho ông như muốn quay trở lại thời (gian) niên thiếu của mình. Ông ngước nhìn những nhánh cây đu đưa trong cơn gió thoảng nhẹ của buổi ban chiều cùng những tia nắng lung linh trên thảm cỏ xanh mượt phủ đầy những cây cỏ bốn lá mềm mại như nhung trải rộng lớn dưới chân, chưa bao giờ ông thấy lòng mình bình yên đến thế. Một buổi chiều đẹp như muôn thuở!
Đột nhiên, từ đâu đến một ông già dáng vẻ mệt mỏi ngồi xuống bên cạnh Max. Ông ấy là Jim - cũng khoảng tuổi Max - cái tuổi sáu mươi nhưng lại có gương mặt trông thật khắc khổ bởi những năm tháng dãi dầu nắng mưa in đậm trên mái tóc vừa bạc quá nửa, thế nhưng trong dáng đi của ông cũng toát lên một tư thế kiêu hãnh và đầy tự trọng. Ông vừa trải qua không biết bao nhiêu thăng trầm của cuộc đời, đặc biệt ba mươi năm gần đây là thời (gian) gian khó khăn hơn bao giờ hết. Đã lâu lắm rồi ông không biết thế nào là mùi vị của niềm vui, thành công hay hạnh phúc.
Khi đưa ánh mắt nhìn sang người đối diện, cả hai chợt thấy có điều gì dường như quen lắm, gợi lên từ rất xa xăm nhưng cũng thật gần gũi.
- Anh là Max phải không? - Ông già lên tiếng hỏi.
- Còn anh có phải là Jim không? - Max nhìn thật lâu và hỏi với giọng ngạc nhiên không xiết.
- Ôi! Bao nhiêu năm vừa trôi qua! - Ông lão tên Jim thốt lên.
- Không thể nào như thế được! Thật không thể tin nổi! - Max nghẹn lời.
Họ đứng dậy ôm chầm lấy nhau.
Max và Jim từng là đôi bạn rất thân từ hồi họ còn sống ở khu phố nghèo. Ngày ấy, lúc nào người ta cũng thấy hai thằng bé gần nhom quấn quýt đùa giỡn bên nhau. Chúng chia cho nhau từng hòn bi, miếng bánh và lũ trẻ trong khu phố chẳng thể nào dễ dàng bắt nạt được chúng vì bất cứ ai "đụng" tới đứa này là đứa kia sống chết xông ra bảo vệ bạn hết mình. Tuổi thơ nhọc nhằn, vất vả nhưng ấm áp tình bạn giữa hai người bạn nhỏ đột ngột bị gián đoạn khi cả hai vừa bước qua tuổi thứ mười.
- tui vừa nhận ra ngay đôi mắt xanh của cậu, Jim ạ - Max xúc động.
- Còn tui thì không thể nào lầm vào đâu đượccái nhìn thẳng thắn và chân thành của cậu... từ cách đây năm mươi năm vẫn không thay đổi chút nào. tui vẫn nhớ cậu, dù ngần ấy thời (gian) gian vừa qua... - Jim nói giọng run run.
Sau khi bồi hồi nhớ lại và cùng nhau hàn huyên những kỷ niệm thời (gian) thơ ấu được một hồi lâu, Max nói:
- Anh bạn cũ thân mến, giờ cậu hãy kể cho tui nghe tình cảnh của cậu bây giờ đi... tui nhận thấy trong mắt cậu phảng phất một nỗi buồn lớn lắm.
Jim thở dài:
- Cuộc đời tui là một chuỗi dài những thất bại liên tiếp.
- Chuyện là như thế nào?
- Chắc cậu còn nhớ cái ngày mà gia đình tui dọn đi lúc chúng ta mới lên mười. tui vừa ra đi và không bao giờ trở lại. Chắc cậu không biết lý do tại sao phải không? Lúc đó, một người chú của cha tui vừa mới qua đời nhưng ông ấy lại không có con cái gì cả. Thế là cha tui được thừa hưởng toàn bộ gia tài của ông chú để lại. Cha mẹ tui không muốn để tất cả người biết chuyện nên vừa phải đổi nhà, đổi xe, đổi cả hàng xóm lẫn bạn bè và chúng ta cũng mất liên lạc từ ngày đó.
- Thì ra chuyện là như vậy. tui cứ luôn thắc mắc không biết chuyện gì vừa xảy đến với cậu. Chắc là món tiền thừa kế đó lớn lắm phải không?
- Đó là cả một gia tài khổng lồ. Ngoài tiền bạc, gia đình tui còn được thừa hưởng một nhà máy dệt đang rất ăn nên làm ra. Với tài năng của mình, cha tui ngày càng khuếch trương nhà máy đó lên. Khi cha tui mất đi, tui thay ông quản lý nó. Nhưng thật xui xẻo. Mọi chuyện cứ ngày càng tệ đi cho tới ngày hôm nay.
- Thế chính xác chuyện gì vừa xảy ra với cậu nào?
- Trong một thời (gian) gian dài quản lý công ty, tui đã không thực hiện bất kỳ sự thay đổi nào vì tất cả việc dường như diễn ra rất xuôi chèo mát nái. Nhưng sau đó các đối thủ cạnh tranh xuất hiện ngày càng nhiều và thế là lượng sản phẩm bán ra của công ty tui bắt đầu sụt giảm. Lúc đó sản phẩm của tui vẫn là loại tốt nhất, nên tui nghĩ khách hàng sẽ hiểu rằng mặc dù hàng của những hãng khác rẻ hơn nhưng chất lượng thì không thể nào bằng công ty tui được. Nhưng khách hàng có biết gì về các loại tốt hay xấu đâu. Họ cứ chuộng loại vải vừa rẻ vừa hợp thời (gian) trang hơn.
Jim ngừng lại hít một hơi dài. Thật không dễ dàng gì cho ông khi phải một lần nữa nhớ lại tất cả những chuyện này. Còn Max thì vẫn im lặng. Ông không biết phải nói gì để sẻ chia với người bạn thiếu thời (gian) trước tình cảnh này. Jim tiếp tục kể:
- Lợi nhuận đi xuống trầm trọng nhưng nhà máy vẫn tiếp tục hoạt động, thu nhỏ quy mô làm ăn, cắt giảm chi phí đến tối đa, thế nhưng càng ngày doanh thu của công ty lại càng giảm sút. tui cũng vừa xem xét đến chuyện tạo ra một sản phẩm mới nhưng chẳng có nhà đầu tư nào chịu bỏ tiền vốn ra cả. tui không có nhiều sự lựa chọn lúc đó. tui vừa nghĩ đến chuyện mở một dãy cửa hàng của riêng mình và vừa bỏ công nghiên cứu về chuyện này mất gần một năm. Nhưng cuối cùng khi tui đã có thể thực hiện được ý tưởng này thì lại không còn đủ tiền nữa. Thế là tui vỡ nợ. tui buộc lòng phải bán nhà máy, đất đai, nhà cửa... tất cả tài sản của mình. tui vừa có tất cả, có những gì mà mình hằng mong muốn và cũng vừa mất tất cả. Quả là may mắn không bao giờ ở bên tôi.
- Thế sau đó cậu vừa làm gì? - Max hỏi.
- tui không còn biết phải làm gì nữa. Tất cả những người vừa từng sát cánh bên tui thời hoàng kim giờ đều ngoảnh mặt lại. Ngay cả vợ tui cũng bỏ tui mà đi. tui làm hết chuyện này đến chuyện khác nhưng chẳng chuyện nào làm được lâu cả. Cuộc đời tui xuống dốc đến độ vừa có lúc tui biết cơn đói là như thế nào. Mười lăm năm gần đây tui đã phải cố gắng hết sức để có thể sống được qua ngày. tui sống nhờ vào số tiền tất cả người thưởng cho khi làm giúp họ những công chuyện lặt vặt. Và có lúc tui đã phải nhận thức ăn thừa từ những người hàng xóm tốt bụng. Quả thật cuộc đời vừa không mang lại cho tui nhiều may mắn, mà kết cục lại bất hạnh như thế này đây.
Jim không muốn tiếp tục kể thêm về chuyện mình nữa nên quay sang hỏi Max:
- Thế còn cậu? Cuộc sống của cậu như thế nào? Cậu có gặp nhiều may mắn không?
Max mỉm cười trả lời:
- Chắc cậu còn nhớ là nhà tui rất nghèo, cùng kiệt hơn cả nhà cậu khi chúng mình còn sống ở khu phố đó. Gia đình tui mấy đời đều cùng kiệt khó, rất nhiều đêm chúng tui đã đi ngủ với cái bụng trống không, đói cồn cào. Cậu chắc còn nhớ mẹ cậu vừa nhiều lần sẻ bớt thức ăn cho chúng tui vì bà hiểu là cuộc sống của nhà tui khó khăn như thế nào. tui nghĩ là cậu cũng biết tui không có đủ tiền để đi học. Mười tuổi, tui đã bắt đầu phải đi làm kiếm tiền phụ giúp gia đình, đúng ngay cái hồi mà nhà cậu biến mất một cách bí ẩn.
Max dừng lại, hồi tưởng một lúc rồi mới tiếp tục nói:
- Mới đầu tui đi rửa xe. Sau đó tui kiếm được chân xách hành lý ở một khách sạn lớn. Rồi tui xin được làm bảo vệ ở một khách sạn hạng sang khác. Khi hai mươi hai tuổi, một thời cơ lớn vừa đến với tôi.
Jim tò mò hỏi:
- Cơ hội gì thế?
- tui mua được một cửa hàng nhỏ sắp đóng cửa. tui vừa dùng hết số tiền mình dành dụm được và chạy vạy đi vay khắp nơi mới mua được nó. Đó là một cửa hàng sản xuất túi da. tui vừa từng nhìn qua hầu như tất cả các loại túi xách hồi còn làm ở các khách sạn sang trọng, vì thế tui biết người giàu KẾT những loại túi nào. Thế là tui chỉ chuyện làm lại những kiểu túi mà tui đã xách không biết bao nhiêu lần khi còn là một thằng bé khiên đồ cho khách.
Max say sưa kể tiếp:
- Lúc đầu tui phải vừa may vừa bán. tui làm chuyện hầu như không nghỉ, ngày cũng như đêm lẫn cuối tuần và ngày nghỉ. Năm đầu tiên công chuyện kinh doanh của tui diễn ra khá suôn sẻ, vì thế tui đầu tư nhiều hơn vào chuyện sản xuất túi xách với các nguyên liệu da thật và vừa đi khắp nơi để tìm hiểu về cách làm ăn của những cửa hàng da khác. tui nên phải hiểu rõ hơn bất cứ ai khác về các loại túi da. tui vừa học hỏi rất nhiều khi đi quan sát những cửa hàng khác. Hễ có dịp là tui lại hỏi bất cứ người nào đang dùng giỏ xách da về những điểm mà họ KẾT cũng như không KẾT khi dùng nó.
Max bồi hồi nhớ lại những ngày xưa. Ông tiếp tục:
- Doanh thu cứ thế tăng dần lên. Trong mười năm liên tục, tui luôn tái đầu tư những gì mình vừa có được. tui cũng luôn tìm kiếm những thời cơ mới ở bất kỳ nơi nào có thể. Mỗi năm, tui đều thay đổi những chiếc túi bán chạy nhất, tui luôn chỉnh sửa lại kiểu dáng để làm cho chúng ngày càng hấp dẫn hơn. tui không bao giờ trì hoãn công chuyện của ngày hôm nay sang ngày hôm sau. tui luôn có trách nhiệm về tất cả những chuyện diễn ra quanh mình. tui vừa có được cửa hàng thứ hai, thứ ba, rối thứ tư, và cứ thế... Cho đến bây giờ, tui đã có hơn 2000 công nhân làm chuyện cho 20 nhà máy của mình trên khắp thế giới. Và tui cũng giúp đỡ và sẻ chia với rất nhiều người còn khó khăn trong cuộc sống. Nói cho cùng thì tất cả việc cũng đâu có dễ dàng gì. tui vừa làm chuyện say mê với tất cả tâm huyết để có được ngày hôm nay và tui tự hào với những gì mình vừa đạt được.
Jim ngắt ngang lời Max:
- Thấy chưa, cậu vừa may mắn hơn tôi. Đời chỉ là thế mà thôi.
Max nói to ngạc nhiên:
- Cậu nghĩ thế thật sao? Có thật cậu chỉ đơn giản nghĩ là tui đã quá may mắn phải không?
Jim vội trả lời, giọng ôn hòa:
- Ồ, tui không có ý làm cho cậu bực mình hay coi nhẹ những gì cậu đạt được. Nhưng tui không nghĩ sự thành công của cậu chỉ hoàn toàn là nhờ vào bản thân cậu mà thôi. Số phận chỉ mỉm cười với những ai may mắn được nó chọn. Và nó vừa mỉm cười với cậu chứ không phải với tôi. Đơn giản chỉ có thế mà thôi, có đúng vậy không?
Max im lặng, suy nghĩ một hồi lâu rồi lên tiếng:
- Cậu nghe đây, tui chẳng hưởng một gia tài nào cả, nhưng tui đã được thừa hưởng một điều còn quý giá hơn từ ông nội của mình. Cậu có biết thế nào là sự may mắn tình cờ và sự may mắn thật sự hay không?
- Không - Jim trả lời nhưng không thật sự quan tâm lắm.
- tui vừa học được điều khác biết giữa sự may mắn tình cờ và sự may mắn thật sự qua một câu chuyện kỳ lạ mà người ông quá cố thường kể cho tui nghe. Rất nhiều lần, và ngay cả bây giờ nữa, tui luôn nghĩ rằng câu chuyện này vừa làm thay đổi cả cuộc đời tôi. Nó luôn bên tui trong những lúc sa cơ thất thế, lúc tui sợ hãi, hoài nghi, mất niềm tin, thất vọng lẫn khi tui thành công, hạnh phúc.
Cũng nhờ vào câu chuyện này mà tui đã quyết định dùng hết số tiền cật lực dành dụm suốt sáu năm để mua lại cái cửa hàng cũ kỹ đó. Cậu chuyện cũng vừa giúp tui thực hiện nhiều quyết định rất quan trọng cho cuộc đời mình.
Max kiên nhẫn nói tiếp trong khi Jim vẫn lơ đãng nhìn đâu đâu:
- Có lẽ ở tuổi sáu mươi như thế này thì chẳng còn ai lại muốn nghe kể chuyện cổ tích nữa, tuy nhiên tui nghĩ chúng ta không quá già đến nỗi không còn cần nghe một câu chuyện hữu ích nữa. Người ta thường nói: "Còn nước - còn tát. Còn sống - còn hy vọng." Nếu cậu muốn thì tui sẽ kể cho cậu nghe câu chuyện đó.
Jim im lặng không trả lời:
- Câu chuyện đặc biệt này vừa giúp ích rất nhiều người trong tất cả tầng lớp xã hội, ngành nghề, từ những vận động viên, nghệ sĩ, tới cả những nhà khoa học hay nhà nghiên cứu, kinh doanh, sinh viên, cho tất cả người ở tất cả độ tuổi. Những người thấy được sự khác biệt giữa sự may mắn tình cờ và sự may mắn thật sự vừa đạt được những kết quả ngoài mong đợi trong công việc. Nó cũng giúp nhiều người tìm được người mà họ hằng mơ ước. tui sẽ kể cho cậu nghe câu chuyện này vì nó vừa giúp ích cho chính bản thân tôi. Và tui cũng vừa chứng kiến sự hiệu nghiệm của nó ở không biết bao nhiêu người.
Nghe đến đây, Jim không thể nào còn thờ ơ được nữa. Ông nói:
- Thôi được rồi, cậu hãy nói đi: Điểm khác biệt giữa sự may mắn tình cờ và sự may mắn thật sự là gì?
Max trầm ngâm một hồi lâu rồi mới cất tiếng trả lời:
- Gia đình cậy vừa may mắn khi bất ngờ được thừa hưởng một gia tài lớn. Nhưng sự may mắn đó lại không tùy thuộc vào chúng ta, đó là lý do tại sao nó không kéo dài lâu được. Ngược lại sự may mắn thật sự là do chính cậu tạo ra, nó phụ thuộc vào cậu. Đó mới chính là sự may mắn thật sự.
Jim nghe thế, rất lấy làm ngạc nhiên:
- Có nghĩa là cậu không tin vào điềm may à?
- Được rồi, nếu cậu muốn thì tui cũng công nhận rằng sự may mắn "trên trời rơi xuống" quả thật là khó hiện hữu trên đời nhưng rất ít khi nó xảy đến với chúng ta và nếu có thì cũng chẳng kéo dài được mấy. Cậu không biết là chín mươi phần trăm những người từng trúng vé số vừa phá sản hay trở về tình cảnh trước đây trong vòng cchưa đầy mười năm kể từ ngày họ trúng số sao? Ngược lại, sự may mắn thật sự có thể đến với ta nếu ta thật lòng mong nó đến. Chính vì vậy mà ta gọi nó là sự may mắn tốt lành, là điều mà ai trong chúng ta cũng đều mong ước.
- Tại sao nó lại là sự may mắn thật sự? Chúng khác nhau ở chỗ nào?
- Cậu có muốn nghe câu chuyện đó không?
Jim lưỡng lự. Nhưng rồi ông chậc lưỡi đồng ý. Dẫu sao thì nghe câu chuyện này ông cũng có mất mát gì đâu. Ông cũng thấy vui vui khi thấy người bạn thời (gian) niên thiếu - vừa nửa thế kỷ nay mới gặp lại - của mình lại muốn kể cho ông nghe một câu chuyện cổ tích ở vào cái tuổi vừa bạc trắng mái đầu. Đã lâu lắm rồi mới có người trò chuyện với ông như thể ông vẫn còn là một cậu bé vậy.
- Được rồi, cậu hãy kể đi. tui nghe đây.