Download Tiểu luận Phân tích Quy định về hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật và ý nghĩa của nó miễn phí
c. Các tiêu chí cơ bản để đánh giá tác động của dự thảo VBQPPL:
- Chất lượng của dự thảo: phải xem xét ở cả hình thức thể hiện, chất lượng cũng như cấu trúc, xem xét tính hợp hiến hợp pháp, tính đồng bộ, tính thống nhất, tính toàn diện, tính phù hợp.
- Những mục đích, yêu cầu và định hướng của dự thảo : nghiên cứu xác định toàn diện những vấn đề pháp lý đặt ra trong đời sống xã hội, nhu cầu xã hội về điều chỉnh pháp luật đối với loại quan hệ xã hội, từ đó làm rõ sự cần thiết và hợp lý của dự thảo.
- Xem xét trạng thái của quan hệ xã hội khi chưa được pháp luật điều chỉnh cho phép xác định nhu cầu cần hay không điều chỉnh các quan hệ xã hội đó bằng công cụ pháp lý.
- Dự kiến kết quả đạt được sau khi dự thảo được xem xét, thông qua và ban hành, đi vào đời sống xã hội. Khi xây dựng pháp luật, nhà làm luật phải dự liệu được trước những biến đổi tích cực, tiêu cực (nếu có
sẽ diễn ra do sự tác động của quy định hay VBQPPL để cân nhắc xem nên hay không nên ban hành quy định hay văn bản đó.Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
Đề bài: Một trong những điểm mới của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008 là quy định về hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Phân tích và rút ra ý nghĩa ?BÀI LÀM
PHẦN MỞ ĐẦU:
Hoạt động đánh giá đánh giá có tính chất dự báo về khả năng tác động của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật (RIA) đã được chú trọng ngay từ những năm 70 ở một số nước có hệ thống pháp luật tiên tiến. RIA được coi là công cụ xác định việc có nên thực hiện hoạt động xây dựng luật hay không, những tác động của nó đối với đời sống sau khi được ban hành là ở mức độ như thế nào và nếu không can thiệp bằng chính sách có thể khả thi hơn việc can thiệp hay không. Trong khoa học lập pháp hiện đại, báo cáo đánh giá tác động sơ bộ của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật là công việc có vai trò quan trọng, như công cụ phản biện đảm bảo sự cân đo một cách chuẩn mực giá trị của chính sách vĩ mô khi Nhà nước quyết định cụ thể hoá bằng những quy định, những chế định luật.
Năm 2008, hệ thống lập pháp Việt Nam đã đánh dấu một dấu mốc quan trọng khi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2008 đã có những quy định bước đầu về hoạt động đánh giá tác động sơ bộ VBQPPL trong quá trình xây dựng Luật, điều này góp phần nâng cao từng bước trình độ, kỹ năng và kinh nghiệm làm luật của các nhà lập pháp Việt Nam.
PHẦN NỘI DUNG:
Đôi nét về hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo VBQPPL :
RIA ( Regulatory Impact Assessment ) là hoạt động dự báo đánh giá tác động điều chỉnh của dự thảo VBQPPL. Nó được thực hiện trong quá trình làm luật, sửa đổi bổ sung các quy định pháp luật hay ban hành chính sách mới. RIA là một công cụ không thể thiếu đối với quy trình làm luật của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Ở Anh và một số nước Châu Âu, đánh giá tác động điều chỉnh là một yêu cầu bắt buộc khi đem dự thảo luật ra xem xét thông qua hay không thông qua. Hoạt động đánh giá tác động sơ bộ văn bản sẽ cân đối những ảnh hưởng tích cực với hạn chế, đánh giá lợi ích đối với thể chế chính trị, nền kinh tế quốc dân, đời sống xã hội, môi trường... Điều đó tạo nên tư duy thực tế hơn trong công tác xây dựng VBQPPL, tăng cường tính khả thi của VBQPPL và giúp cơ quan quản lý có cơ chế quản lý Nhà nước một cách hiệu quả hơn.
Những quy định về hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật trong Luật ban hành VBQPPL 2008:
Năm 2008, lần đầu tiên, RIA được Việt Nam tiếp thu và đưa vào, trở thành một trong những quy định mới mẻ và cần thiết của Luật ban hành VBQPPL 2008: Quy định ở Điều 23 – Đề nghị, kiến nghị về luật, pháp lệnh; Điều 33 – Nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức chủ trì soạn thảo; Điều 34 – Nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, đại biểu Quốc hội trình dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết; Điều 34 – Nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, đại biểu Quốc hội trình dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết; Điều 37 – Hồ sơ dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết trình Chính phủ; Điều 42 – Hồ sơ và thời hạn gửi hồ sơ dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết để thẩm tra; Điều 59 – Lập chương trình xây dựng nghị định; Điều 61 – Nhiệm vụ của cơ quan chủ trì soạn thảo; Điều 64 – Hồ sơ dự thảo nghị định trình Chính phủ. Các quy định trên đều có phần yêu cầu phải lập báo cáo đánh giá tác động sơ bộ của dự thảo VBQPPL. Như vậy, ta có thể thấy quy định về RIA đã lan sâu rộng vào từng công đoạn, từng chủ thể trong quá trình xây dựng VBQPPL.
Nguyên nhân của việc xuất hiện các quy định về hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật trong Luật ban hành VBQPPL 2008:
Quá trình đánh giá tác động của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật là một phần cốt lõi của việc lập chính sách. Các lợi ích của nó là không thể phủ nhận được, ví dụ như làm sáng tỏ các vấn đề trong dự thảo; hiểu xuyên suốt các tác động của dự thảo đến đời sống chính trị và xã hội; xác định và đánh giá được các sự lựa chọn khác nhau để đạt được mục tiêu của chính sách; đảm bảo sự áp dụng tham khảo các chính sách có ý nghĩa và vươn tới được rộng rãi nhất các nguyên tắc có thể; tạo cơ hội đàm phán chính sách giữa những bên thay mặt lợi ích khác nhau; xác định xem lợi ích có bình đẳng với các chi phí hay không ; xác định xem có các nhóm ( đối tượng ) phổ biến nào có thể bị ảnh hưởng một cách không tương xứng…Vì những nguyên nhân trên, ở các nước tiên tiến trên thế giới đã coi trọng và sử dụng RIA như là một khâu không thể thiếu trong hoạt động lập pháp. Tiếp thu thành tựu của ngành khoa học lập pháp trên thế giới, năm 2008, lần đầu tiên Việt Nam đã quy định về công tác RIA vào Luật ban hành VBQPPL 2008.
Nội dung của hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo VBQPPL được quy định trong Luật ban hành VBQPPL 2008 :
Nghị định 24/2009/NĐ–CP là nghị định quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật ban hành VBQPPL 2008; trong đó điều 37, 38 có quy định chi tiết về việc Đánh giá tác động sơ bộ của văn bản và Đánh giá tác động trước và trong quá trình soạn thảo.
Hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo VBQPPL gồm nhiều công đoạn, cuối cùng tất cả các phần việc đều được thể hiện trong báo cáo đánh giá tác động.
Các yêu cầu của bản báo cáo đánh giá tác động gồm :
Với việc đánh giá sơ bộ: “Báo cáo đánh giá tác động sơ bộ phải nêu rõ vấn đề cần giải quyết và mục tiêu của chính sách dự kiến, các phương án để giải quyết vấn đề đó; lựa chọn phương án tối ưu để giải quyết vấn đề trên cơ sở đánh giá tác động về kinh tế, xã hội, môi trường, hệ thống pháp luật, tác động đến các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, khả năng tuân thủ của cơ quan, tổ chức, cá nhân và các tác động khác.” – Khoản 2 điều 37 NĐ 24.
Với việc đánh giá tác động trước và trong quá trình soạn thảo : “Báo cáo đánh giá tác động phải nêu rõ vấn đề cần giải quyết và mục tiêu của chính sách dự kiến, các phương án để giải quyết vấn đề; lựa chọn phương án tối ưu để giải quyết vấn đề trên cơ sở đánh giá tác động cụ thể các giải pháp để thực hiện các chính sách cơ bản của dự thảo văn bản dựa trên các phân tích định tính hay định lượng về chi phí, lợi ích, các tác động tích cực, tiêu cực của từng giải pháp” – Khoản 2 điều 38 NĐ 24.
Phạm vi của hoạt động dự báo đánh giá tác động của dự thảo VBQPPL:
Xét phạm vi lãnh thổ: Việc phân chia thành các đơn vị lãnh thổ để đánh giá tác động của dự thảoVBQPPL phụ thuộc vào đặc điểm về dân cư, địa lý, các điều kiện khác có ảnh hưởng đến ý thức pháp luật và việc thực hiện pháp luật ở các địa bàn đó, ngoài ra cần căn cứ giới hạn hiệu lực về không gian của dự thảo VB. Xét tác động theo phạm vi không gian: cả nước, ở mỗi địa phương, mỗi vùng hay khu vực lãnh thổ.
Xét phạm vi thời gian: thư