tu_tra_loi
New Member
Download miễn phí Tiểu luận Phân tích sự phát triển của ngôn từ văn chương qua so sánh 2 tác phẩm Tuyện thầy Lazaro phiền của Nguyễn Trọng Quản và Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân
“Tiếng nói nhà văn phải là tiếng nói của thời đại. Thời đại mình càng có tổ chức càng giàu về sự đời và tình người. Tiếng nói của ta cũng phải giàu theo. Trên cái cơ sở vốn đã phong phú của ngôn ngữ, nay ta phải dậy cái vốn đó lên nữa mà đầu tư nó vào thời đại. Phía người làm nghề văn, càng phải đẩy mạnh và nâng cao lao động nghệ thuật, càng phải đóng góp nhiều. Muốn hay không muốn, ngôn ngữ chung của chúng ta rồi sẽ là một tay triệu phú” (Về tiếng ta - Tạp chí Văn học (3/1986).
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
Phân tích sự phát triển của ngôn từ văn chương qua so sánh 2 tác phẩm “Tuyện thầy Lazaro phiền” của Nguyễn Trọng Quản và “Vang bóng một thời” của Nguyễn TuânBÀI LÀM:
Truyện Thầy Lazaro phiền của Nguyễn Trọng Quản được viết vào năm 1887, còn Vang bóng một thời của Nguyễn tuân được xuất bản năm 1940 (cách nhau hơn nửa thế kỉ). Truyện Thầy Lazarô phiền được kể bằng giọng của chính tác giả, truyện kể về một thầy tu tên Lazaro vốn là một người tốt song đã gián tiếp giết chết hai người: một bạn thân thầy, một - vợ thầy - hai người mà thầy yêu quí nhất chỉ do một sự hiểu nhầm hay đúng hơn là bị sa vào cái lưới do một người đàn bà (xưa kia xúi dục Lazaro phạm tội song không được) giăng ra. Còn Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân như là bức tranh vẽ lại cái “đẹp xưa” của thời phong kiến suy tàn.
Thời có những ông nghè, ông cử, ông Tú chơi lan, chơi cúc, thú vui điền viên; họ uống rượu “thạch lan hương” và ngâm thơ Đường; họ nhấm nháp chén trà sớm mai với tất cả nghi lễ thiêng liêng; họ đánh bạc bằng thơ và hát ả đào trên sông Hương. Thời ấy, tên đao phủ còn chém người bằng gươm, những thầy khóa đi thi còn mang lều chõng, và người ta đi lại đường trường trên võng, trên cáng, vừa đi vừa đánh cờ tướng dềnh dàng, đủng đỉnh trên những con người vắng vẻ… Cả truyện thầy Lazaro phiền và Vang bóng một thời đều được sáng tác trong giai đoạn Pháp xâm lược Việt Nam, ấy vậy mà vẫn thấy được sự phát triển rõ rệt của ngôn từ văn chương qua so sánh hai tác phẩm ấy chứng tỏ ngôn từ văn chương có một con đường vận động riêng hay nó không bị súng ống, đạn pháp của kẻ thù chèn ép, vẫn đi lên ngày thêm phong phú, hoàn thiện. So sánh hai tác phẩm để thấy sự phát triển của ngôn từ văn chương, người viết chọn các cấp bậc ngôn ngữ làm tiêu chí so sánh.
Đầu tiên là về mặt từ vựng. Theo khảo sát thì trong truyện Thầy Lazaro phiền có tới gần 207 lỗi sai chính tả (những chỗ mà sách đã in nghiêng), tác giả còn sử dụng rất nhiều những từ ngữ mà chỉ riêng người miền Nam mới hiểu (từ địa phương), trang ít nhất thì cũng có tới hai lỗi (tr.18), trang nhiều nhất là mười bảy lỗi (tr. 22), chỉ một đoạn ngắn đã có tới sau lỗi: “Dẫu vậy mặt lòng cũng có lần lựa chưa muốn xuống mà hỏi. Vì đoán rằng: “Thầy này đã nói với tui rằng: “Xin chúa hãy giản ra khỏi đầu thầy sự dử đã đến cho tôi”, thì sự ấy là quái gở lắm, cho nên có lẽ thầy tu sẽ chẳng nói ra chăng? tui lần lựa như vậy, cho đến khi tầu đi qua khỏi xóm chiếu cho tồi đồn Cá trê, tui mới xuống phòng tôi”. Một trong những đăcông nghệ trưng của ngôn ngữ văn chương là có tính đại chúng, toàn dân song trong truyện Thầy Lazaro phiền sử dụng một hệ thống phương ngữ dày đặc khiến người đọc khó khăn trong việc tiếp nhận tinh thần của văn bản, chính vì vậy mà làm cho tác phẩm giảm giá trị nhận thức, giá trị biểu hiện cũng không được thành công.
Tới Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân, ông đã sử dụng chữ quốc ngữ tới độ điêu luyện và thành thạo hơn hẳn Nguyễn Trọng Quản - nhà văn sử dụng chữ quốc ngữ để viết nên tác phẩm quốc ngữ đầu tiên. Nói đến văn Nguyễn Tuân không thể không nói đến chữ nghĩa của ông. Con người này bước vào nghề văn như cố tình khoe tài chữ để chơi ngông và gây sự với đời. Để đặc tả một cái gì, để xoáy sâu vào một hiện tượng nào ông thường tung ra hàng loạt từ đồng nghĩa. Kho từ vựng phong phú của ông thưởng tỏ rõ những trường hợp ấy. Chẳng hạn cùng nói về hòn than đã tàn hết ông đã ném ra những từ ngữ như: “Hòn than sống chết một đối kháng chất”, “cái vỏ tàn tro dầy và trắng xốp”, “tàn than”, “cái hấp hối của lũ vô tri vô giác” (Chén trà sương). Những cái đấy mỗi chúng ta đều hiểu, vậy là tính toàn dân trong ngôn từ văn chương Nguyễn Tuân đã được đảm bảo. Nếu như trong truyện Thầy Lazaro phiền của Nguyễn Trọng quản, ngôn từ mang tính tự nhiên, đời thường thì trong Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân lại mang tính gọt giũa, mĩ thuật. Nguyễn Tuân có một kho từ vựng hết sức phong phú mà ông đã cần cù tích lũy với lòng yêu say mê tiếng mẹ đẻ.
Mà không chỉ tích lũy những từ đã có, ông luôn luôn có ý thức sáng tạo từ mới và cách dùng từ mới. Vốn từ vựng đối với người viết văn như nước đối với cá. Từ càng giàu, người viết cảng thả sức tung hoành. Đọc văn Nguyễn Tuân thấy ông như con cá vùng vẫy thoải mái giữa hồ sâu nước cả là vì thế. Dĩ nhiên đối với người viết có vốn từ vựng chưa đủ, còn phải biết sử dụng cho tốt nữa.
Sự trung thành thoái mái của ngòi bút Nguyễn Tuân thực ra còn phụ thuộc vào khả năng dùng từ thành thạo và sáng tạo của ông nữa. Nhiều từ thông thường, vào tay ông, trở nên có giá trị hơn, có “năng suất” hơn. Nguyễn Tuân đã sử dụng khéo léo những từ tượng thanh, tượng hình để tăng sức biểu cảm của lời văn, viết về đêm đông, ông viết “Nó mênh mông và tự hết rất chậm chạm” (Chén trà sương). Ngôn từ đối với Nguyễn Trọng Quản mới chỉ dựng lại ở phương tiện còn tới Nguyễn Tuân nó đã là mục đích.
Về mặt câu văn, truyện Thầy Lazaro phiền có nhiều kết cấu câu đơn giản, song nếu là câu dài thì đứt quãng, chập câu, thô mộc: “Đứng đó, lòng buồn một ít vì phải xa cách cửa nhà vợ con hơn tám bữa nữa, cho nên dầu trên bờ đèn sáng như ngày, kẻ qua người lại xe ngựa rầm rầm, đầy dẫy những kẻ vui chơi, tui cũng chẳng đem trí mà xem cái sự ấy, cứ một xem phía sông Thủ thiêm mà thôi, vì phía đó chẳng có sự sang trọng vui chơi, chẳng tỏ bày sự phàm xác thịt, nơi ấy là nơi cùng kiệt khổ làm ăn ban ngày, thong thả mà nghỉ ngơi ban đêm, nên còn một hai chỗ đèn leo léc mà chỉ còn vài nhà chưa ngũ mà thôi”. Nguyễn Trọng Quản viết truyện Thầy Lazaro phiền đường như không hề bị ảnh hưởng của thứ văn biền ngẫu của thơ văn Trung đại vì đọc truyện ta không hề thấy được nhịp điều câu văn. Tới Nguyễn Tuân câu văn trong Vang bóng một thời có nhiều kiểu kiến trúc đa dạng, ông là một nghệ sĩ ngôn từ biết chú trọng tới âm điệu, nhịp điệu của câu văn xuôi. Ông thường nói, người làm nghề viết phải biết tạo ra những câu văn có khớp xương biết co duỗi nhịp nhàng, chứ đừng bắt người ta phải đọc của mình những câu tê thấp. Câu văn Nguyễn tuân giàu màu sắc, giàu âm thanh, nhịp điệu trầm bổng hài hòa, khi có nội dung cảm xúc tương ứng sẽ trở thành những dòng thơ trữ tình ngân vang trong lòng người đọc. “Câu văn Nguyễn tuân thường có nhịp điệu, âm điệu hài hòa, trầm bổng, đầy chất thơ. Nhiều câu phức tạp mà không gây cảm giác dài dòng lê thê, vẫn khúc chiết, sáng sủa, nhẹ nhõm và êm tai” (Nguyễn Đăng Mạnh).
Ví dụ:
“Thế rồi trong cái vườn cây nhỏ, trong đám cỏ cây xanh rờn, những buổi sớm tình mơ và những biểu chiều tàn nắng, người ta thường thấy một ông già lông mày bạc, tóc bạc, râu bạc, mặc áo lông trắng. lom khom tỉa những lá vàng trong đám lá xanh. Cụ Kép nguyện đem cái quãng đời xế chiều của một nhà Nho để phụng sự lũ hoa thơm, cỏ ...