Tải Thiết kế bố trí chung xe con, trọng tải 750 kg (7 người và 100 kg hàng)
Các số liệu ban đầu:
Tham khảo xe CH – 551
3. Nội dung bản thuyết minh:Mở đầuPhân tích chọn phương án thiết kếTính toán sức kéoThiết kế bố chí chung động cơ - hệ thống truyền lực và bố trí sàn xeKết luận4. Số lượng, nội dung các bản vẽ:Bản vẽ bố trí chung động cơ và hệ thống truyền lực (2 A0)
Hình chiếu đứng (A0)Hình chiếu bằng (A0)Bản vẽ bố trí chung sàn xe (A0)Đồ thị đặc tính kéo, đặc tính động lực học của ô tô (3 A0)4. Cán bộ hướng dẫn:
Đại tá - PGS – TS :
Trung uý – KS :
Ngày 14/03/2005 Ngày hoàn thành: 27/05/2005
Hà Nội, ngày .tháng .năm
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Trong thùc tÕ ViÖt Nam ë gian ®o¹n hiÖn nay, khi ®iÒu kiÖn sö dông cßn phøc t¹p, hÖ thèng söa ch÷a, b¶o dìng cha ®¸p øng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn söa ch÷a dßng xe hiÖn ®¹i. V× vËy, trong ®å ¸n nµy chän lo¹i ®éng c¬ x¨ng, 4 kú, chÕ hoµ khÝ do Liªn bang Nga s¶n xuÊt, cã ký hiÖu ®éng c¬ 417.10 (h·ng UAZ). C¸c th«ng sè cña ®éng c¬ nh sau:
B¶ng 2.2. C¸c th«ng sè cña ®éng c¬ UAZ 417.10.
STT
TÝnh n¨ng kü thuËt
Gi¸ trÞ
§¬n vÞ
1
Nh·n hiÖu
417.10
2
KiÓu
X¨ng, 4 kú, 4 xilanh, xup¸p treo, chÕ hoµ khÝ.
3
§êng kÝnh hµnh tr×nh
9292
mm
4
ThÓ tÝch c«ng t¸c
2,445
lÝt
5
Tû sè nÐn
7,0
6
C«ng suÊt lín nhÊt ë 4000 (vg/ph)
90
M· lùc
7
M«men xo¾n lín nhÊt ë 2000…2500 (vg/ph)
17,2
kG.m
8
Nhiªn liÖu
X¨ng A76
2.4. Bè trÝ hÖ thèng truyÒn lùc:
D¹ng cña hÖ thèng truyÒn lùc cã ¶nh hëng nhiÒu ®Õn bè trÝ chung cña « t«. V× vËy cÇn xem xÐt tham kh¶o c¸c lo¹i bè trÝ hÖ thèng truyÒn lùc ®Ó cã thÓ ¸p dông hîp lý.
Xe ®îc thiÕt kÕ cã c¸c b¸nh xe ®Òu chñ ®éng (). V× vËy hÖ thèng truyÒn lùc ph¶i dÉn ®éng ®Õn tõng b¸nh xe. NghÜa lµ m«men xo¾n ®îc truyÒn tõ ®éng c¬, qua ly hîp, hép sè, hép sè ph©n phèi, truyÒn ®éng c¸c ®¨ng, cÇu xe (gåm truyÒn lùc chÝnh, vi sai, b¸n trôc vµ gi¶m tèc b¸nh xe) ®Õn c¸c b¸nh xe.
Cã nhiÒu d¹ng s¬ ®å truyÒn lùc ®Ó dÉn ®éng ®Õn c¸c b¸nh xe. VÝ dô:
H×nh 2.6. C¸c d¹ng bè trÝ hÖ thèng truyÒn lùc
Trªn s¬ ®å a, dßng lùc tõ ®éng c¬ qua hép sè ph©n phèi (thêng lµ cã vi sai) ®îc chia ®Õn tõng b¸nh xe. S¬ ®å nµy tuy t¨ng kho¶ng s¸ng gÇm xe nhng kÕt cÊu phøc t¹p.
Trªn s¬ ®å b, dßng lùc tõ ®éng c¬, qua hép sè chÝnh, ®Õn hép sè ph©n phèi, ®Õn truyÒn lùc chÝnh cña c¸c cÇu (cã vi sai). S¬ ®å nµy thêng ®îc sö dông réng r·i trªn c¸c xe ®îc chÕ t¹o hiÖn nay. V× vËy t«i chän s¬ ®å nµy ®Ó thiÕt kÕ.
2.5. X¸c ®Þnh ph©n bè t¶i träng.
Ph©n bè t¶i träng cã ¶nh hëng lín ®Õn tÝnh æn ®Þnh (täa ®é trung t©m), kh¶ n¨ng tËn dông lùc kÐo theo b¸m, lùc phanh lín nhÊt cã thÓ cã, tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu…
Ph©n bè t¶i träng cña xe cã thÓ thay ®æi (trong giíi h¹n tõ kh«ng t¶i ®Õn ®Çy t¶i). Khi thiÕt kÕ bè trÝ chung ph¶i x¸c ®Þnh ph©n bè t¶i träng cho xe lªn c¸c cÇu ë tr¹ng th¸i kh«ng t¶i vµ ®Çy t¶i. T¶i träng trªn cÇu xe ®îc x¸c ®Þnh theo tiÒu chuÈn quy ®Þnh, kh«ng vît khái t¶i träng cho phÐp trªn tõng cÇu xe trªn c¸c lo¹i ®êng ho¹t ®éng, b¶o ®¶m sö dông ®Õn chÕ ®é t¶i trªn c¸c lèp xe; ®ång thêi t¨ng æn ®Þnh khi xe chuyÓn ®éng.
Theo c¸c tµi liÖu [1], [2], [3] ph©n bè t¶i träng víi c¸c xe 2 cÇu chñ ®éng (), lèp sau ®¬n lµ:
Khi kh«ng t¶i: ë cÇu tríc lµ 50 ¸ 60%; ë cÇu sau lµ 40 ¸ 50%
Khi cã t¶i: ë cÇu tríc lµ 40 ¸ 45%; ë cÇu sau lµ 55 ¸ 60%
Sau ®©y lµ b¶ng ph©n bè t¶i träng lªn c¸c cÇu cña 1 sè xe hai cÇu chñ ®éng (), lèp sau ®¬n:
B¶ng 2.3. Ph©n bè t¶i träng lªn c¸c cÇu
STT
Tªn xe
Kh«ng t¶i %
Cã t¶i %
CÇu tríc
CÇu sau
CÇu tríc
CÇu sau
1
GAZ 69
56
44
43,2
56,8
2
UAZ 469 B
55
45
42
58
3
UAZ 31512
55
45
41,2
58,8
4
CH 551
55
45
41,2
58,8
5
BT 212
52
48
45,4
54,6
6
UAZ 3160
49
51
43
57
Trong thiÕt kÕ ta chän phËn bè t¶i träng lªn c¸c cÇu nh sau:
Khi kh«ng t¶i:
CÇu tríc: 55 %
CÇu sau: 45 %
Khi cã t¶i:
CÇu tríc: 41,2 %
CÇu sau: 58,8 %
2.6. X¸c ®Þnh t¶i träng tÝnh to¸n:
¤ t« lµ mét hÖ thèng ®éng lùc häc phøc t¹p, di chuyÓn víi tèc ®é cao (®éng n¨ng lín), trªn c¸c lo¹i ®êng, ®Þa h×nh kh¸c nhau. Cho nªn t×nh tr¹ng chÞu t¶i cña xe lµ rÊt phøc t¹p. Do ®ã ngoµi t¶i träng tÜnh cÇn xÐt ®Õn t¶i träng ®éng. Trªn c¬ së ph©n tÝch ®Æc ®iÓm cña c¸c t¶i träng, tÇn suÊt thêng gÆp ®Ó lùa chän chÕ ®é t¶i träng tÝnh to¸n thÝch hîp. Th«ng thêng cã nh÷ng d¹ng lùc t¸c ®éng nh sau:
T¸c ®éng kh«ng ®æi, hoÆc thay ®æi chËm, Ýt (nh träng lîng riªng cña xe).
Thay ®æi cã chu kú g©y ra hiÖn tîng mái
Va ®Ëp ngÉu nhiªn, t¶i träng lín trong thêi gian ng¾n.
Nãi chung « t« chÞu t¸c ®éng tæng hîp cña c¸c d¹ng t¶i träng trªn. V× vËy ®Ó ®¬n gi¶n cho tÝnh to¸n, chóng ta cã thÓ dïng hÖ sè t¶i träng ®éng:
K® = t¶i träng ®éng/ t¶i träng tÜnh
Cã thÓ xem xÐt mét sè trêng hîp sinh ra t¶i träng ®éng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña « t« nh sau:
2.6.1. §ãng ly hîp ®ét ngét:
Khi khëi hµnh xe, ®ãng ly hîp ®ét ngét sÏ g©y ra t¶i träng lín, lµm xuÊt hiÖn gia tèc gãc vµ m«men qu¸n tÝnh. Trong trêng hîp nµy thêng dÉn ®Õn ®éng c¬ chÕt m¸y hoÆc xe giËt m¹nh. Kinh nghiÖm thùc tÕ, ngêi ta sö dông c«ng thøc sau ®Ó x¸c ®Þnh hÖ sè t¶i träng ®éng:
(2.1)
Trong ®ã:
: HÖ sè dù tr÷ m«men ( = 1,8 ¸ 2,5)
i: tû sè truyÒn cña hÖ thèng truyÒn lùc ë tay sè ®ang tÝnh.
2.6.2. Phanh xe kh«ng c¾t ly hîp:
§©y lµ trêng hîp g©y ra t¶i träng ®éng díi d¹ng m«men qu¸n tÝnh. Møc ®é cña t¶i träng tuú thuéc vµo møc ®é phanh. Gia tèc chËm dÇn kh«ng qua hÖ sè truyÒn lùc ®îc chuyÓn thµnh gia tèc gãc ©m ë trôc khuûu ®éng c¬, t¸c ®éng lªn c¸c chi tiÕt cña ®éng c¬.
M«men qu¸n tÝnh lín nhÊt t¸c ®éng lªn ®îc tÝnh nh sau:
(2.2)
Trong ®ã:
Jbd: m«men qu¸n tÝnh cña b¸nh ®µ. (kG.m2)
rd: b¸n kÝnh tÝnh to¸n cña b¸nh xe. (m)
ih: tû sè truyÒn cña hép sè ë tay sè t¬ng øng.
io: tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh.
jp: gia tèc khi phanh. (m.s-2)
Gia tèc phanh lín nhÊt cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
(2.3)
Trong ®ã:
: hÖ sè b¸m.
g: gia tèc träng trêng. (m.s-2)
: hÖ sè khèi lîng quay quy ®æi.
Khi ®ã:
(2.4)
2.6.3. Dïng phanh tay ®ét ngét:
Trong nhiÒu trêng hîp, do hÖ thèng phanh vµ b¸nh xe kh«ng ho¹t ®éng, lóc khÈn cÊp cã thÓ kÐo phanh tay. T¸c ®éng nµy lµm kho¸ cøng hÖ thèng truyÒn lùc. Tuy nhiªn do qu¸n tÝnh, b¸nh xe vÉn cßn xoay mét gãc nµo ®ã råi míi dõng h¼n, t¹o nªn gia tèc gãc chËm dÇn, lµm xuÊt hiÖn m«men qu¸n tÝnh:
(2.5)
2.6.4. C¸c trêng hîp va ®Ëp ®ét ngét kh¸c:
Khi xe ch¹y trªn ®êng kh«ng b»ng ph¼ng, vµo c¸c hè hoÆc va vµo c¸c ®iÓm låi trªn ®êng, ®Òu g©y t¶i träng ®éng ®Õn hÖ thèng vËn hµnh, khung xe.
Nh ®· ph©n tÝch ë trªn, tÝnh to¸n « t« theo t¶i träng ®éng rÊt phøc t¹p, v× nã lu«n thay ®æi theo ®iÒu kiÖn sö dông. V× vËy trong thùc tÕ ngêi ta lÊy t¶i träng tÜnh ®Ó tÝnh vµ chän hÖ sè t¶i träng ®éng thÝch hîp.
§èi víi hÖ thèng truyÒn lùc, ngêi ta x¸c ®Þnh t¶i träng tõ m«men ®éng c¬ truyÒn xuèng hoÆc theo kh¶ n¨ng b¸m truyÒn lªn, vµ lÊy gi¸ trÞ nhá h¬n ®Ó lµm c¬ së tÝnh to¸n.
(2.6)
Trong ®ã:
: m«men tÝnh to¸n x¸c ®Þnh.
Kd: hÖ sè t¶i träng ®éng ®éng.
Mk: m«men kÐo tõ ®éng c¬ truyÒn ®Õn.
(2.7)
: m«men xo¾n lín nhÊt cña ®éng c¬. (N.m)
i: tû sè truyÒn lùc chung ®Õn ®iÓm tÝnh.
: hiÖu suÊt truyÒn lùc ®Õn ®iÓm tÝnh.
(2.8)
x: sè b¸nh xe chñ ®éng.
Pbx: t¶i träng th¼ng ®øng trªn b¸nh xe chñ ®éng. (N)
: hÖ sè b¸m. ( = 0,7…0,8)
rd: b¸n kÝnh tÝnh to¸n b¸nh xe chñ ®éng. (m)
: hiÖu suÊt truyÒn lùc tõ ®iÓm tÝnh ®Õn b¸nh xe chñ ®éng.
§èi víi b¸nh xe chñ ®éng ngêi ta chän m«men phanh theo b¸m, khi ®ã m«men phanh ®îc x¸c ®Þnh:
(2.9)
Zbx: ph¶n lùc th¼ng ®øng t¸c dông lªn b¸nh xe. (N)
: hÖ sè b¸m.
rd: b¸n kÝnh tÝnh to¸n b¸nh xe chñ ®éng. (m)
2.7. Lùa chän mÉu xe tham kh¶o ®Ó thiÕt kÕ:
Trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch ®· nªu, sö dông, kÕ thõa nh÷ng kÕt qu¶ ®· cã, ®Ó thiÕt kÕ « t« theo yªu cÇu ®· cho, phï hîp víi ®IÒu kiÖn ho¹t ®éng ë ViÖt Nam, ®ång thêi ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè, t«i chän mÉu xe CH-551 do nhµ m¸y Z-551 l¾p r¸p chÕ t¹o ®Ó lµm mÉu so s¸nh phôc vô cho tÝnh to¸n thiÕt kÕ.
¤ t« CH-551 ®îc ph¸t triÓn trªn c¬ së mÉu xe UAZ-31512, lµ lo¹i xe cã c«ng thøc b¸nh xe . §©y lµ lo¹i xe cã 4 cöa bªn më riªng biÖt vµ mét cña h©u...
Download miễn phí Thiết kế bố trí chung xe con, trọng tải 750 kg (7 người và 100 kg hàng)
Các số liệu ban đầu:
Tham khảo xe CH – 551
3. Nội dung bản thuyết minh:Mở đầuPhân tích chọn phương án thiết kếTính toán sức kéoThiết kế bố chí chung động cơ - hệ thống truyền lực và bố trí sàn xeKết luận4. Số lượng, nội dung các bản vẽ:Bản vẽ bố trí chung động cơ và hệ thống truyền lực (2 A0)
Hình chiếu đứng (A0)Hình chiếu bằng (A0)Bản vẽ bố trí chung sàn xe (A0)Đồ thị đặc tính kéo, đặc tính động lực học của ô tô (3 A0)4. Cán bộ hướng dẫn:
Đại tá - PGS – TS :
Trung uý – KS :
Ngày 14/03/2005 Ngày hoàn thành: 27/05/2005
Hà Nội, ngày .tháng .năm
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
i c¸c dßng xe hiÖn ®¹i ®¾t tiÒn.Trong thùc tÕ ViÖt Nam ë gian ®o¹n hiÖn nay, khi ®iÒu kiÖn sö dông cßn phøc t¹p, hÖ thèng söa ch÷a, b¶o dìng cha ®¸p øng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn söa ch÷a dßng xe hiÖn ®¹i. V× vËy, trong ®å ¸n nµy chän lo¹i ®éng c¬ x¨ng, 4 kú, chÕ hoµ khÝ do Liªn bang Nga s¶n xuÊt, cã ký hiÖu ®éng c¬ 417.10 (h·ng UAZ). C¸c th«ng sè cña ®éng c¬ nh sau:
B¶ng 2.2. C¸c th«ng sè cña ®éng c¬ UAZ 417.10.
STT
TÝnh n¨ng kü thuËt
Gi¸ trÞ
§¬n vÞ
1
Nh·n hiÖu
417.10
2
KiÓu
X¨ng, 4 kú, 4 xilanh, xup¸p treo, chÕ hoµ khÝ.
3
§êng kÝnh hµnh tr×nh
9292
mm
4
ThÓ tÝch c«ng t¸c
2,445
lÝt
5
Tû sè nÐn
7,0
6
C«ng suÊt lín nhÊt ë 4000 (vg/ph)
90
M· lùc
7
M«men xo¾n lín nhÊt ë 2000…2500 (vg/ph)
17,2
kG.m
8
Nhiªn liÖu
X¨ng A76
2.4. Bè trÝ hÖ thèng truyÒn lùc:
D¹ng cña hÖ thèng truyÒn lùc cã ¶nh hëng nhiÒu ®Õn bè trÝ chung cña « t«. V× vËy cÇn xem xÐt tham kh¶o c¸c lo¹i bè trÝ hÖ thèng truyÒn lùc ®Ó cã thÓ ¸p dông hîp lý.
Xe ®îc thiÕt kÕ cã c¸c b¸nh xe ®Òu chñ ®éng (). V× vËy hÖ thèng truyÒn lùc ph¶i dÉn ®éng ®Õn tõng b¸nh xe. NghÜa lµ m«men xo¾n ®îc truyÒn tõ ®éng c¬, qua ly hîp, hép sè, hép sè ph©n phèi, truyÒn ®éng c¸c ®¨ng, cÇu xe (gåm truyÒn lùc chÝnh, vi sai, b¸n trôc vµ gi¶m tèc b¸nh xe) ®Õn c¸c b¸nh xe.
Cã nhiÒu d¹ng s¬ ®å truyÒn lùc ®Ó dÉn ®éng ®Õn c¸c b¸nh xe. VÝ dô:
H×nh 2.6. C¸c d¹ng bè trÝ hÖ thèng truyÒn lùc
Trªn s¬ ®å a, dßng lùc tõ ®éng c¬ qua hép sè ph©n phèi (thêng lµ cã vi sai) ®îc chia ®Õn tõng b¸nh xe. S¬ ®å nµy tuy t¨ng kho¶ng s¸ng gÇm xe nhng kÕt cÊu phøc t¹p.
Trªn s¬ ®å b, dßng lùc tõ ®éng c¬, qua hép sè chÝnh, ®Õn hép sè ph©n phèi, ®Õn truyÒn lùc chÝnh cña c¸c cÇu (cã vi sai). S¬ ®å nµy thêng ®îc sö dông réng r·i trªn c¸c xe ®îc chÕ t¹o hiÖn nay. V× vËy t«i chän s¬ ®å nµy ®Ó thiÕt kÕ.
2.5. X¸c ®Þnh ph©n bè t¶i träng.
Ph©n bè t¶i träng cã ¶nh hëng lín ®Õn tÝnh æn ®Þnh (täa ®é trung t©m), kh¶ n¨ng tËn dông lùc kÐo theo b¸m, lùc phanh lín nhÊt cã thÓ cã, tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu…
Ph©n bè t¶i träng cña xe cã thÓ thay ®æi (trong giíi h¹n tõ kh«ng t¶i ®Õn ®Çy t¶i). Khi thiÕt kÕ bè trÝ chung ph¶i x¸c ®Þnh ph©n bè t¶i träng cho xe lªn c¸c cÇu ë tr¹ng th¸i kh«ng t¶i vµ ®Çy t¶i. T¶i träng trªn cÇu xe ®îc x¸c ®Þnh theo tiÒu chuÈn quy ®Þnh, kh«ng vît khái t¶i träng cho phÐp trªn tõng cÇu xe trªn c¸c lo¹i ®êng ho¹t ®éng, b¶o ®¶m sö dông ®Õn chÕ ®é t¶i trªn c¸c lèp xe; ®ång thêi t¨ng æn ®Þnh khi xe chuyÓn ®éng.
Theo c¸c tµi liÖu [1], [2], [3] ph©n bè t¶i träng víi c¸c xe 2 cÇu chñ ®éng (), lèp sau ®¬n lµ:
Khi kh«ng t¶i: ë cÇu tríc lµ 50 ¸ 60%; ë cÇu sau lµ 40 ¸ 50%
Khi cã t¶i: ë cÇu tríc lµ 40 ¸ 45%; ë cÇu sau lµ 55 ¸ 60%
Sau ®©y lµ b¶ng ph©n bè t¶i träng lªn c¸c cÇu cña 1 sè xe hai cÇu chñ ®éng (), lèp sau ®¬n:
B¶ng 2.3. Ph©n bè t¶i träng lªn c¸c cÇu
STT
Tªn xe
Kh«ng t¶i %
Cã t¶i %
CÇu tríc
CÇu sau
CÇu tríc
CÇu sau
1
GAZ 69
56
44
43,2
56,8
2
UAZ 469 B
55
45
42
58
3
UAZ 31512
55
45
41,2
58,8
4
CH 551
55
45
41,2
58,8
5
BT 212
52
48
45,4
54,6
6
UAZ 3160
49
51
43
57
Trong thiÕt kÕ ta chän phËn bè t¶i träng lªn c¸c cÇu nh sau:
Khi kh«ng t¶i:
CÇu tríc: 55 %
CÇu sau: 45 %
Khi cã t¶i:
CÇu tríc: 41,2 %
CÇu sau: 58,8 %
2.6. X¸c ®Þnh t¶i träng tÝnh to¸n:
¤ t« lµ mét hÖ thèng ®éng lùc häc phøc t¹p, di chuyÓn víi tèc ®é cao (®éng n¨ng lín), trªn c¸c lo¹i ®êng, ®Þa h×nh kh¸c nhau. Cho nªn t×nh tr¹ng chÞu t¶i cña xe lµ rÊt phøc t¹p. Do ®ã ngoµi t¶i träng tÜnh cÇn xÐt ®Õn t¶i träng ®éng. Trªn c¬ së ph©n tÝch ®Æc ®iÓm cña c¸c t¶i träng, tÇn suÊt thêng gÆp ®Ó lùa chän chÕ ®é t¶i träng tÝnh to¸n thÝch hîp. Th«ng thêng cã nh÷ng d¹ng lùc t¸c ®éng nh sau:
T¸c ®éng kh«ng ®æi, hoÆc thay ®æi chËm, Ýt (nh träng lîng riªng cña xe).
Thay ®æi cã chu kú g©y ra hiÖn tîng mái
Va ®Ëp ngÉu nhiªn, t¶i träng lín trong thêi gian ng¾n.
Nãi chung « t« chÞu t¸c ®éng tæng hîp cña c¸c d¹ng t¶i träng trªn. V× vËy ®Ó ®¬n gi¶n cho tÝnh to¸n, chóng ta cã thÓ dïng hÖ sè t¶i träng ®éng:
K® = t¶i träng ®éng/ t¶i träng tÜnh
Cã thÓ xem xÐt mét sè trêng hîp sinh ra t¶i träng ®éng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña « t« nh sau:
2.6.1. §ãng ly hîp ®ét ngét:
Khi khëi hµnh xe, ®ãng ly hîp ®ét ngét sÏ g©y ra t¶i träng lín, lµm xuÊt hiÖn gia tèc gãc vµ m«men qu¸n tÝnh. Trong trêng hîp nµy thêng dÉn ®Õn ®éng c¬ chÕt m¸y hoÆc xe giËt m¹nh. Kinh nghiÖm thùc tÕ, ngêi ta sö dông c«ng thøc sau ®Ó x¸c ®Þnh hÖ sè t¶i träng ®éng:
(2.1)
Trong ®ã:
: HÖ sè dù tr÷ m«men ( = 1,8 ¸ 2,5)
i: tû sè truyÒn cña hÖ thèng truyÒn lùc ë tay sè ®ang tÝnh.
2.6.2. Phanh xe kh«ng c¾t ly hîp:
§©y lµ trêng hîp g©y ra t¶i träng ®éng díi d¹ng m«men qu¸n tÝnh. Møc ®é cña t¶i träng tuú thuéc vµo møc ®é phanh. Gia tèc chËm dÇn kh«ng qua hÖ sè truyÒn lùc ®îc chuyÓn thµnh gia tèc gãc ©m ë trôc khuûu ®éng c¬, t¸c ®éng lªn c¸c chi tiÕt cña ®éng c¬.
M«men qu¸n tÝnh lín nhÊt t¸c ®éng lªn ®îc tÝnh nh sau:
(2.2)
Trong ®ã:
Jbd: m«men qu¸n tÝnh cña b¸nh ®µ. (kG.m2)
rd: b¸n kÝnh tÝnh to¸n cña b¸nh xe. (m)
ih: tû sè truyÒn cña hép sè ë tay sè t¬ng øng.
io: tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh.
jp: gia tèc khi phanh. (m.s-2)
Gia tèc phanh lín nhÊt cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
(2.3)
Trong ®ã:
: hÖ sè b¸m.
g: gia tèc träng trêng. (m.s-2)
: hÖ sè khèi lîng quay quy ®æi.
Khi ®ã:
(2.4)
2.6.3. Dïng phanh tay ®ét ngét:
Trong nhiÒu trêng hîp, do hÖ thèng phanh vµ b¸nh xe kh«ng ho¹t ®éng, lóc khÈn cÊp cã thÓ kÐo phanh tay. T¸c ®éng nµy lµm kho¸ cøng hÖ thèng truyÒn lùc. Tuy nhiªn do qu¸n tÝnh, b¸nh xe vÉn cßn xoay mét gãc nµo ®ã råi míi dõng h¼n, t¹o nªn gia tèc gãc chËm dÇn, lµm xuÊt hiÖn m«men qu¸n tÝnh:
(2.5)
2.6.4. C¸c trêng hîp va ®Ëp ®ét ngét kh¸c:
Khi xe ch¹y trªn ®êng kh«ng b»ng ph¼ng, vµo c¸c hè hoÆc va vµo c¸c ®iÓm låi trªn ®êng, ®Òu g©y t¶i träng ®éng ®Õn hÖ thèng vËn hµnh, khung xe.
Nh ®· ph©n tÝch ë trªn, tÝnh to¸n « t« theo t¶i träng ®éng rÊt phøc t¹p, v× nã lu«n thay ®æi theo ®iÒu kiÖn sö dông. V× vËy trong thùc tÕ ngêi ta lÊy t¶i träng tÜnh ®Ó tÝnh vµ chän hÖ sè t¶i träng ®éng thÝch hîp.
§èi víi hÖ thèng truyÒn lùc, ngêi ta x¸c ®Þnh t¶i träng tõ m«men ®éng c¬ truyÒn xuèng hoÆc theo kh¶ n¨ng b¸m truyÒn lªn, vµ lÊy gi¸ trÞ nhá h¬n ®Ó lµm c¬ së tÝnh to¸n.
(2.6)
Trong ®ã:
: m«men tÝnh to¸n x¸c ®Þnh.
Kd: hÖ sè t¶i träng ®éng ®éng.
Mk: m«men kÐo tõ ®éng c¬ truyÒn ®Õn.
(2.7)
: m«men xo¾n lín nhÊt cña ®éng c¬. (N.m)
i: tû sè truyÒn lùc chung ®Õn ®iÓm tÝnh.
: hiÖu suÊt truyÒn lùc ®Õn ®iÓm tÝnh.
(2.8)
x: sè b¸nh xe chñ ®éng.
Pbx: t¶i träng th¼ng ®øng trªn b¸nh xe chñ ®éng. (N)
: hÖ sè b¸m. ( = 0,7…0,8)
rd: b¸n kÝnh tÝnh to¸n b¸nh xe chñ ®éng. (m)
: hiÖu suÊt truyÒn lùc tõ ®iÓm tÝnh ®Õn b¸nh xe chñ ®éng.
§èi víi b¸nh xe chñ ®éng ngêi ta chän m«men phanh theo b¸m, khi ®ã m«men phanh ®îc x¸c ®Þnh:
(2.9)
Zbx: ph¶n lùc th¼ng ®øng t¸c dông lªn b¸nh xe. (N)
: hÖ sè b¸m.
rd: b¸n kÝnh tÝnh to¸n b¸nh xe chñ ®éng. (m)
2.7. Lùa chän mÉu xe tham kh¶o ®Ó thiÕt kÕ:
Trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch ®· nªu, sö dông, kÕ thõa nh÷ng kÕt qu¶ ®· cã, ®Ó thiÕt kÕ « t« theo yªu cÇu ®· cho, phï hîp víi ®IÒu kiÖn ho¹t ®éng ë ViÖt Nam, ®ång thêi ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè, t«i chän mÉu xe CH-551 do nhµ m¸y Z-551 l¾p r¸p chÕ t¹o ®Ó lµm mÉu so s¸nh phôc vô cho tÝnh to¸n thiÕt kÕ.
¤ t« CH-551 ®îc ph¸t triÓn trªn c¬ së mÉu xe UAZ-31512, lµ lo¹i xe cã c«ng thøc b¸nh xe . §©y lµ lo¹i xe cã 4 cöa bªn më riªng biÖt vµ mét cña h©u...