hanjuri_37
New Member
Download miễn phí Luận văn Thiết kế giờ học tác phẩm Chí Phèo theo hướng đối thoại
Thời gian và không gian trong sáng tác của Nam Cao được nhào nặn, tái tạo trởthành một hiện
tượng nghệthuật độc đáo, thấm đẫm cá tính sáng tạo của nhà văn. Cảm quan bức bối, ngột ngạt, chật
chội vềthời gian và không gian trong Chí Phèo đã tạo được không khí căng thẳng, dồn nén, tập trung bao nhiêu biến cố đầy mâu thuẫn, tù túng, thểhiện được bức tranh nông thôn trong những đêm tối đất tối trời trước Cách mạng Tháng Tám.
Với tưcách là nhà văn hiện thực, Nam Cao ý thức sâu sắc được tính không đảo ngược của thời
gian, các nhân vật của ông hầu hết nhìn thấy thời gian trôi đi một cách tàn nhẫn. Đối với Chí Phèo, thời gian không chỉtàn phá nhân hình mà còn hủy hoại cảnhân tính, cảtâm hồn con người “Bây giờhắn đã thành người không tuổi rồi. Ba mươi tám hay ba mươi chín ? Bốn mươi hay ngoài bốn mươi?. Cuộc đời mà hắn cũng chảbiết đã dài bao nhiêu năm rồi”.
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
ng yếu tố thể hiện tập trung nhất, cô đọng nhất dụng ý nghệ thuật củanhà văn muốn gửi gắm thông qua tác phẩm; và vai trò của nó, nói như Umberto Eco, một nhà kí hiệu
học nổi tiếng người Ý: “Một nhan đề, khổ thay, đã là một chìa khoá diễn giải”. Có những trường hợp
nhan đề tác phẩm giống như một sự rút gọn đến cùng cực toàn bộ nội dung tác phẩm – trường hợp của
những tác phẩm mang tính chất luận đề – từ một cốt truyện cụ thể với những hoàn cảnh xã hội cụ thể,
những số phận con người cụ thể, tác giả muốn hướng tới một nhận thức khái quát: một vấn đề của dân
tộc, thời đại, thậm chí toàn nhân loại. Ví dụ: các nhan đề tiểu thuyết Đỏ và đen của Stendhal, Chiến
tranh và hoà bình của L. Tolstoi, Đám cưới không có giấy giá thú của Ma Văn Kháng, Cõi người rung
chuông tận thế của Hồ Anh Thái, Thiên thần sám hối của Tạ Duy Anh…
Lại có những trường hợp nhan đề giống như sự đối nghịch, thậm chí giễu nhại nội dung mà tác
phẩm chuyển tải. Ví dụ: các nhan đề tiểu thuyết Mặt trận miền Tây yên tĩnh (bản tiếng Việt là "Phía
Tây không có gì lạ") của Eric Maria Remarque và Sông Đông êm đềm của Mikhail Solokhov – Có ai
trong số những người lính tham chiến trong Đại chiến thế giới thứ nhất lại cảm giác yên tĩnh hay quen
thuộc đến bình thản với cảnh chết chóc khủng khiếp? Có cái gì là êm đềm ở vùng sông Đông trong cơn
bão táp cách mạng? Không gì cả! Không ai cả! Nhưng đó cũng có thể là một khát vọng, một niềm hi
vọng của con người bừng lên ngay trong những hoàn cảnh dữ dội nhất, đáng thất vọng nhất…
Với ý nghĩa quan trọng như thế, khi phân tích, lí giải giá trị nhan đề tác phẩm, chúng ta cần đặt
nó trong mối quan hệ với các yếu tố khác như các nhân vật, các chi tiết sự kiện của tác phẩm... và đặc
biệt là mối quan hệ với chủ đề tư tưởng của tác phẩm.
Chúng ta biết rằng truyện Chí Phèo ban đầu được Nam Cao đặt tên là Cái lò gạch cũ, khi xuất
bản bị nhà xuất bản sửa lại là Đôi lứa xứng đôi; đến khi in lại trong tập “Luống cày” (1945) mới có tên
là Chí Phèo. Như vậy, đây cũng có thể trở thành một đề tài trao đổi, đối thoại rất thú vị trong giờ dạy
học tác phẩm này:
– Truyện ngắn Chí Phèo đã mấy lần đổi tên, đó là những tên nào?
– Phát biểu suy nghĩ của em về những lí do đặt tên, đổi tên và mức độ phù hợp của từng nhan
đề cụ thể đối với chủ đề tư tưởng của tác phẩm?
Nhan đề Cái lò gạch cũ gắn liền với chi tiết cái lò gạch cũ ở phần đầu truyện – nơi người ta nhặt
được Chí “trần truồng, tím ngắt trong cái váy đụp”– và ở phần cuối truyện – khi Thị Nở nhìn xuống
bụng mình, mơ hồ e sợ cho sự ra đời của một Chí Phèo con; truyện Chí Phèo bởi vậy có kết cấu
đóng. Ý nghĩa của chi tiết cái lò gạch cũ không chỉ là biểu trưng cho hình ảnh làng xã Việt Nam mà
qua sự lặp lại hình ảnh đó, Nam Cao còn muốn khẳng định một quy luật: hiện tượng Chí Phèo chưa
hết chừng nào bọn địa chủ cường hào còn tác oai tác quái trên đầu dân lành, không để ai được sống
yên ổn, được “làm người lương thiện”. Qua một nhan đề tưởng như hiền lành, tưởng như chỉ “thấy
thoáng hiện ra một cái lò gạch cũ bỏ không, xa nhà cửa và vắng người lại qua”, truyện Cái lò gạch cũ
đã vạch ra và phê phán quyết liệt cái quy luật tàn bạo, khủng khiếp trong xã hội thực dân phong kiến
Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám 1945: “Tre già măng mọc, có bao giờ hết những thằng du
côn!”. Không phải ngẫu nhiên mà Nam Cao đã lấy nhan đề này để đặt tên cho tác phẩm của mình.
Nhan đề Đôi lứa xứng đôi thiên về mối quan hệ giữa hai nhân vật Chí Phèo – Thị Nở và có liên
quan đến một câu trong truyện: “Chúng sẽ làm thành một cặp rất xứng đôi”. Theo tiến sĩ Nguyễn
Thành Thi, quả là “hơn bốn mươi năm vật lộn với đời, Chí Phèo chỉ được thực sự sống như con người
trong vỏn vẹn năm, sáu ngày ngắn ngủi, ấm áp tình người. Việc gặp và chung sống với Thị Nở là một
sự bù đắp cho Chí Phèo tất cả những loại tình cảm của giống loài mà trước đó anh chưa từng biết đến:
Thị Nở đâu chỉ là người tình, Thị còn là người yêu, hơn thế, còn như là bạn, là mẹ” [62, tr.135]. Như
vậy, mối tình Chí Phèo – Thị Nở đúng là một nội dung quan trọng của truyện Chí Phèo, nhưng nội
dung đó không bao quát được chủ đề tư tưởng của tác phẩm. Có thể cho rằng việc nhà xuất bản của Lê
Văn Trương hồi đó tự ý đổi tên tác phẩm từ Cái lò gạch cũ thành Đôi lứa xứng đôi một phần muốn né
tránh mối xung đột gay gắt giữa nông dân – địa chủ đang diễn ra hết sức gay gắt, phần khác muốn câu
khách, tạo sự giật gân, gợi trí tò mò của độc giả đến một mối tình lãng mạn nào đó – chủ đề hết sức ăn
khách trong văn chương Việt Nam những năm 1935 - 19451. Có vẻ như với cách đổi tên truyện Cái lò
gạch cũ thành Đôi lứa xứng đôi, Lê Văn Trương đã hiểu, và do đó muốn hướng người đọc đến “sự hấp
dẫn của loại chuyện tình bờ bụi của hạng nửa người nửa ngợm, ngưu tầm ngưu mã tầm mã” [30,
tr.416]; và như vậy hoá ra lại làm cho thiên truyện này xa lạ với tâm huyết của tác giả.
Vậy tại sao đến khi tác phẩm được in lại, Nam Cao không giữ cái tên Cái lò gạch cũ mà lại đổi
thành Chí Phèo? Như đã biết, Chí Phèo là nhân vật chính của truyện, mọi tình tiết, sự kiện của câu
chuyện đều xoay xung quanh số phận bi kịch của nhân vật này: bi kịch của một người lương thiện bị
tha hoá thành quỷ dữ, bi kịch của con người bị từ chối quyền làm người, bi kịch của một sự thức tỉnh
quá muộn và phải trả giá bằng cái chết… Hơn thế nữa, cách trần thuật và kết cấu truyện Chí Phèo là
trần thuật và kết cấu theo dòng ý thức của nhân vật chính. Theo phân tích rất xác đáng của tiến sĩ
Nguyễn Thành Thi: “Nương theo dòng ý thức và điểm nhìn của nhân vật, nhà văn, người đọc cùng
nhân vật nhìn vào hiện tại, quá khứ, tương lai của anh ta. Từ đó, tác phẩm mở ra một hành trình để
1 Nhà văn Nguyên Hồng cũng cho rằng vào thời đó, rất nhiều nhà văn “đều phải tìm cho truyện của mình những cái tên dí vào người
đọc như điện” như Sự động cỡn của đàn bà, Khi chiếc yếm rơi xuống, Ngựa đã thuần rồi mời ngài lên, Đời mưa gió, Trại Bồ Tùng
Linh , ... (Giảng văn văn học Việt Nam, NXB GD, 2007, tr.424)
nhân vật chính tự nhận thức, tự phát hiện con người bên trong của mình. Hành động tự nhận thức và tự
phát hiện này, đặc biệt từ sau khi Chí Phèo tỉnh rượu, được diễn đạt rất ấn tượng và hiệu quả bằng một
kiểu lời văn nửa trực tiếp độc đáo và bằng một khung cú pháp đặc thù: Hắn + động từ tâm lí (hắn
thấy…, hắn nghe…, hắn sợ…). Người đọc, vì thế, cơ hồ không cưỡng lại được, cứ trôi miên man theo
dòng chảy cảm xúc, suy tư của Chí Phèo” [62, tr.133-134]. Trước đây, để bám lấy sự sống, Chí phải từ
bỏ nhân phẩm, bán linh hồn cho quỷ để trở thành Chí Phèo; đến khi ý thức nhân phẩm thức tỉnh, Chí
Phèo l...