Download miễn phí Từ lôgíc học biện chứn” của E.V.ilencốp tới triết học văn hoá ngày nay





Có thể nói một cách vắn tắt, Lôgíc biện chứng –sơ khảo lịch sử và lý luận
của E.V.Ilencốp đã xây dựng một lý luận mới về tư duy, trên cơ sở kế thừa
những học thuyết về tư duy được hình thành và phát triển trong lịch sử triết
học, đặc biệt là trong triết học cổ điển Đức. Tiếp tục truyền thống triết học
từ Hêghen tới C.Mác, E.V.Ilencốp đã xây dựng và lý giải lôgíc mới này trên
hai trụ cột chính: một là, đồng nhất lôgíc học với phép biện chứng và lý luận
nhận thức; hai là, hiểu tư duy theo một cách mới -tư duy chính là văn hoá
tinh thần của nhân loại đã được tích luỹ trong quá trình hoạt động thực tiễn
cải tạo tự nhiên, cải tạo xã hội và cải tạo chính bản thân con người. Mặt
khác, cũng cần thấy rằng, hai trụ cột đó gắn bó chặt chẽ với nhau thông
qua hoạt động của con người



Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí

Tóm tắt nội dung tài liệu:

TỪ “LÔGÍC HỌC BIỆN CHỨNG” CỦA E.V.ILENCỐP TỚI TRIẾT HỌC
VĂN HOÁ NGÀY NAY
NGUYỄN HUY HOÀNG (*)
Bài viết đã phân tích, luận chứng để làm rõ lôgíc học với chữ L viết hoa
mà E.V.Ilencốp xây dựng nhờ sự chú giải những tư tưởng của các nhà kinh
điển của chủ nghĩa Mác chính là triết học văn hoá. Đồng thời, luận chứng
quan điểm của E.V.Ilencốp về sự thống nhất giữa lôgíc học, lý luận nhận
thức và phép biện chứng; khẳng định rằng lôgíc học còn phải thống nhất
với chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử.
Ngày nay, triết học văn hoá đang được nghiên cứu, giảng dạy rộng rãi theo
những khuynh hướng khác nhau. Bên cạnh việc xem nó như một bộ môn
triết học lấy văn hoá làm đối tượng nghiên cứu của mình, còn xuất hiện
một khuynh hướng bao quát hơn, sâu xa hơn khi xem triết học chính là triết
học văn hoá. Sẽ không quá cường điệu khi nói rằng, quá trình phát triển
của triết học cổ điển Đức với đỉnh cao là triết học Hêghen chính là quá
trình xây dựng một triết học mới: triết học văn hoá. Liệu có phải do việc
tiếp nhận đường hướng ấy mà các nhà kinh điển của triết học mácxít đã
không ít lần nhắc đến việc xây dựng một lôgíc học mới - lôgíc biện chứng
với chữ L viết hoa hay không? E.V.Ilencốp là người đã dành cả đời mình
để theo đuổi đường hướng này.
Một trong những đặc thù của các khoa học nhân văn nói chung, của triết
học nói riêng là phải luôn quay trở lại với trước tác của những người đi
trước, nghiên cứu và chú giải chúng trong những tình huống mới của cuộc
sống. Dựa vào các trước tác và suy ngẫm chính là một đòi hỏi quyết định
của quá trình sáng tạo. Vào những năm 60 - 70 của thế kỷ XX, sau nhiều
biến đổi trong đời sống chính trị, một bầu không khí mới đã được mở ra
với các nhà triết học Xô viết. Mọi người đều hướng tới nghiên cứu và suy
ngẫm lại về hàng loạt những tư tưởng nhân đạo và khoa học của C.Mác.
Họ đã xem triết học như lý luận nhận thức hay chính xác hơn, lý luận nhận
thức khoa học. Sự khác nhau trong việc giải thích lý luận nhận thức và
những tư tưởng triết học của C.Mác tất yếu dẫn đến sự xuất hiện những
trường phái triết học khác nhau. Mỗi trường phái đều cố gắng tìm con
đường sáng tạo triết học riêng của mình. E.V.Ilencốp đã xuất hiện với tư
cách một trong những thủ lĩnh trẻ của một trường phái triết học như thế.
Thực ra, việc hướng tới lý luận nhận thức khoa học đã được E.V.Ilencốp
bắt đầu thực hiện từ năm 1953 trong luận án phó tiến sĩ triết học với đề tài
Một vài vấn đề của phép biện chứng duy vật trong tác phẩm “Góp phần
phê phán khoa kinh tế chính trị” của C.Mác. Vào những năm 60, tiếp tục
đường hướng ấy trong việc khai thác di sản theo truyền thống Hêghen -
C.Mác, ông đã nghiên cứu quá trình đi từ trừu tượng tới cụ thể trong nhận
thức khoa học. Khi vạch ra phương pháp đi từ trừu tượng tới cụ thể, (trên
cơ sở phân tích phương pháp của C.Mác trong Tư bản), E.V.Ilencốp đã
hình thành vấn đề xây dựng hệ thống lý luận và cội nguồn của nó trên cơ
sở của một “tế bào” nào đó. Ông đã liên kết việc đi từ trừu tượng tới cụ thể
với vấn đề phép biện chứng của cái lôgíc và cái lịch sử, với vấn đề giải
quyết mâu thuẫn trong tư duy lý luận. Do đạt được những thành quả quan
trọng trong nghiên cứu vấn đề này, năm 1965, Viện Hàn lâm khoa học Liên
Xô đã quyết định trao cho E.V.Ilencốp giải thưởng mang tên
N.G.Trécnưxépski. cần lưu ý rằng, dưới cái nhìn của E.V.Ilencốp,
phương pháp đi từ trừu tượng đến cụ thể cũng chính là con đường mô tả sự
vận động và phát triển của đối tượng được nghiên cứu như một hệ thống
hữu cơ. Những nghiên cứu trong phương pháp nhận thức khoa học của ông
đã mở ra con đường để đi tới đỉnh điểm của sự sáng tạo: lôgíc biện chứng.
Thực ra, vấn đề thu hút toàn bộ sức mạnh tinh thần của E.V.Ilencốp chính
là vấn đề đồng nhất phép biện chứng, lý luận nhận thức và lôgíc học để xây
dựng một Lôgíc học mới, Lôgíc học với chữ L viết hoa. Có thể nói, Lôgíc
biện chứng - sơ khảo lịch sử và lý luận của E.V.Ilencốp được xuất bản năm
1974 đã tạo nên tiếng vang trong giới triết học, là thành quả lao động khoa
học không chỉ của cá nhân ông, mà còn là niềm tự hào của triết học Xô
viết. Tác phẩm đã được dịch ra nhiều thứ tiếng khác nhau: Đức, Ý, Anh,
Tây Ban Nha, Việt Nam v.v..
Có thể nói một cách vắn tắt, Lôgíc biện chứng – sơ khảo lịch sử và lý luận
của E.V.Ilencốp đã xây dựng một lý luận mới về tư duy, trên cơ sở kế thừa
những học thuyết về tư duy được hình thành và phát triển trong lịch sử triết
học, đặc biệt là trong triết học cổ điển Đức. Tiếp tục truyền thống triết học
từ Hêghen tới C.Mác, E.V.Ilencốp đã xây dựng và lý giải lôgíc mới này trên
hai trụ cột chính: một là, đồng nhất lôgíc học với phép biện chứng và lý luận
nhận thức; hai là, hiểu tư duy theo một cách mới - tư duy chính là văn hoá
tinh thần của nhân loại đã được tích luỹ trong quá trình hoạt động thực tiễn
cải tạo tự nhiên, cải tạo xã hội và cải tạo chính bản thân con người. Mặt
khác, cũng cần thấy rằng, hai trụ cột đó gắn bó chặt chẽ với nhau thông
qua hoạt động của con người.
Như vậy, có thể nói, tiếp cận hoạt động đã đem lại cho E.V.Ilencốp sự chú
giải độc đáo về dòng chảy của triết học từ Hêghen đến C.Mác. Thực ra,
trước E.V.Ilencốp, tiếp cận hoạt động đã được các nhà tâm lý học Xô viết
nổi tiếng, như Vưgốtxki, Rubistêin, Lêônchiép nghiên cứu và áp dụng
thành công vào tâm lý học, đã tạo dựng lên trường phái văn hoá - lịch sử
của tâm lý học Xô viết. Nhưng, cần lưu ý là, cả Vưgốtxki lẫn Rubistêin đều
là những người rất thấu hiểu triết học cổ điển Đức; do đó, họ đã tiếp nhận
và phát triển lý luận hoạt động từ di sản triết học này. I.Cantơ đã tuyên bố
thực tiễn cao hơn tri thức, còn Phíchtơ thì xây dựng hệ thống triết học của
mình từ lời kêu gọi hoạt động nữa, hoạt động mãi. Tiếp cận hoạt động của
E.V.Ilencốp xuất phát từ triết học, giải quyết những vấn đề triết học và bản
thân nó - “hoạt động” cũng được hiểu như một phạm trù triết học. Vận
dụng tiếp cận hoạt động của mình để chú giải triết học cổ điển Đức nói
chung, triết học Hêghen nói riêng, E.V.Ilencốp không chỉ gắn vấn đề đồng
nhất phép biện chứng, lý luận nhận thức, lôgíc học với khái niệm tư duy,
mà còn mở ra một hướng nhìn nhận mới về triết học văn hoá.
Theo E.V.Ilencốp, trước Hêghen, các nhà lôgíc học thường hiểu tư duy như
một trạng thái tâm sinh lý của một chủ thể riêng biệt. Với cách hiểu như
thế, tư duy chỉ còn một hình thức để tồn tại, đó là ngôn ngữ. Giống như
ngữ pháp học, lôgíc học có nhiệm vụ nghiên cứu những quy luật của tư duy
để nói và viết cho rõ ràng, minh triết. Hêghen không phủ nhận lợi ích của
...
 

Các chủ đề có liên quan khác

Top