phonghieu9
New Member
Download miễn phí Ứng dụng GIS thiết lập mạng lưới quan trắc chất lượng nước nuôi cá tra, basa ở An Giang
Trong rất nhiều các thông sốlý – hóa có trong nước thì việc lựa chọn thông sốkhảo sát là
rất quan trọng. Lựa chọn đúng và vừa đủcác thông sốcần thiết sẽtiết kiệm được nhân lực,
thời gian, chi phí và đánh giá đúng mức độcũng nhưnguyên nhân gây ô nhiễm. Các thông số
quan trắc nước NTTS đềxuất gồm: t0, độtrong, pH, DO, COD, BOD5, SS, tổng N, tổng P, N –
NH3, nhóm các hợp chất hữu cơ( CN, dầu mỡtổng số, và hóa chất BVTV), nhóm kim lọai nặng
(Cu, Pb, Zn, Cd, Hg, As), nhóm thực vật phù du, nhóm vi sinh vật ( vi sinh vật tổng số, tổng
coliforms và Malachite Green). Trong lĩnh vực thủy sản, Malachite Green (hay còn gọi là xanh
Malachite) được sửdụng đểxửlý nước, dùng trịcác bệnh nấm thủy mi, bệnh trùng quả
dưa Nhưng Malachite Green là một hóa chất có thểgây bệnh ung thư, ảnh hưởng đến sức
khoẻcon người nên đã bịcấm sửdụng và được kiểm tra nghiêm ngặt vềdưlượng có trong
thực phẩm ởnhiều nước trên thếgiới
Để tải bản Đầy Đủ của tài liệu, xin Trả lời bài viết này, Mods sẽ gửi Link download cho bạn sớm nhất qua hòm tin nhắn.
Ai cần download tài liệu gì mà không tìm thấy ở đây, thì đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
phép của kim loại nặng trongđất (TCVN 7209:2000). Mẫu nước được lấy tại khu vực gần bờ ao với các chỉ tiêu phân tích
pH, DO, SS và nhiệt độ được đo bằng máy Horiba W-23XD. Cu được phân tích trực tiếp bằng
thiết bị HACH tại vị trí lấy mẫu. Các chỉ tiêu khác được trữ và đem về phân tích trong phòng
thí nghiệm. Mỗi chỉ tiêu sử dụng các phương pháp khác nhau như BOD5 được kiểm tra bằng
phương pháp VELP – IEC 001/1 (ISO – 9001); Phương pháp phân tích COD là Open Reflux
(APHA – 5220C); pH thì dung máy đo pH; tổng N, tổng P và N –NH3 dùng lần lượt APHA – 4500
D, APHA – 4550 p – D và phương pháp APHA 4500 – NH3 B.C. Mẫu bùn được lấy giữa ao. Dung
dịch bùn – nước được trộn lẫn bằng cách trộn 200g bùn với 1 lít nước cất và để trong vòng 1 tuần.
Bùn được lấy vào các thời điểm 1 giờ, 24 và 168 giờ để phân tích pH bằng thiết bị ICP. Tất cả các
chỉ tiêu COD, BOD5, NH3, DO đều được so sánh với tiêu chuẩn ngành 28 TCN 175:2004 do
Bộ Thủy sản ban hành theo quyết định số: 02/2002/QЖBTS ngày 23 tháng 01 năm 2002. Chỉ
tiêu SS so sánh theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5942:1995 (loại B). Còn chỉ tiêu bùn đáy
được so sánh theo TCVN 7209:2000. Từ kết quả chất lượng nước tại những khu vực nghiên
cứu điển hình, đề tài đề xuất mạng quan trắc chất lượng môi trường nước mặt cho khu vực
nuôi nuôi cá tra, basa của tỉnh: lựa chọn địa điểm, thời gian, tần suất và các thông số quan trắc.
Từ đó, thiết kế cơ sở dữ liệu, xây dựng mạng lưới quan trắc và biểu diễn mạng quan trắc vừa
xây dựng lên bản đồ GIS. GIS là một nhánh của công nghệ thông tin, được hình thành từ
những năm 1960s của thế kỷ trước. GIS thường được định nghĩa như như là một hệ thống tích
hợp của phần cứng máy tính, với các phần mềm và các dữ liệu không gian. Trong đó, Arcview
là phần mềm phục vụ tốt cho các ứng dụng của GIS và bản đồ. Arcview cho phép tạo cơ sở dữ
liệu hay kết nối dữ liệu từ những cơ sở dữ liệu khác nhau để từ đó thực hiện các thao tác như
TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 12, SỐ 02 - 2009
Bản quyền thuộc ĐHQG-HCM Trang 99
hiển thị, truy vấn, phân tích và tổ chức dữ liệu địa lý. Phần mềm này hoạt động trên hệ điều
hành Windows (Trần Vĩnh Phước, 2003).
3.KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
3.1.Chất lượng nước nuôi cá tra, cá ba sa
Giá trị pH tại các vị trí lấy mẫu dao động từ 6,4-7,78 và đều nằm trong khoảng pH phù
hợp cho sự phát triển bình thường của cá. Đây là một trong những yếu tố môi trường có ảnh
hưởng đến quá trình dinh dưỡng và sự sinh trưởng của các loài thủy sinh vật trong môi trường
nước.
Kết quả phân tích cho thấy hàm lượng cặn không tan trong hai ao nuôi (ao 1 và 2) từ 21-67
mg/l và các vị trí khác là 27-62 mg/l, đều thấp hơn giới hạn cho phép so với TCVN 5942:1995
(loại B). Sự biến động SS của các vị trí qua các đợt khảo sát được thể hiện trong Hình 2.
Hình 2. Nồng độ SS và N-NH3 tại các vị trí khảo sát
Đa số thời điểm lấy mẫu tại các ao nuôi, mương xả và Khe Long đều có hàm lượng SS
thấp hơn TCVN. Riêng chỉ có tháng 4 là hàm lượng SS tăng đột biến, nguyên nhân là do đây
là thời điểm cá nuôi đang tăng trưởng nên lượng thức ăn cho cá tăng. Và với thói quen sử dụng
thức ăn tươi tự chế có độ kết dính thấp của nông dân đã làm dư thừa thức ăn trong môi trường
nước ao làm cho hàm lượng SS trong ao nuôi và trong mương xả tăng cao, vượt tiêu chuẩn từ
1,04-1,34 lần. Tuy đoạn sông Hậu ở Mỹ Hòa Hưng có số lượng bè cá lớn (khoảng 300 bè)
nhưng hàm lượng SS vẫn thấp hơn tiêu chuẩn TCVN 5942:1995 (loại B) (chỉ có một vài thời
điểm cao hơn tiêu chuẩn nhưng không đáng kể) là do sông Hậu có tốc độ dòng chảy lớn và
liên tục nên lượng SS đã bị pha loãng. Nồng độ N-NH3 tại các vị trí khảo sát có giá trị dao
động từ 0,69-5,23 mg/l và vượt ngưỡng cho phép của tiêu chuẩn ngành 28 TCN 175:2004 gấp
1,2-4,4 lần. Hàm lượng amonia trong nước cao sẽ là điều kiện cho tảo phát triển, làm giảm oxy
hòa tan trong nước, ảnh hưởng đến hô hấp của cá. Không chỉ riêng ao nuôi và ao xả mà cả
sông Hậu và sông Trà Ôn cũng có nồng độ N-NH3 cao, gấp 1,6-5,23 lần tiêu chuẩn. Chỉ tiêu
Hàm lượng SS trong ao 1 và ao 2
0
20
40
60
80
7/2 21/4 6/5 14/5 26/5 10/6 24/6 TCVN
Năm 2007Ao 1 Ao 2 TCVN
SS
Hàm lượng SS tại mương xả và Khe Long
0
20
40
60
80
9/3 13/3 15/4 26/4 6/5 26/5 10/6 TCVN
SS
Mươig xả Khe Long TCVN Năm 2007
0
1
2
3
4
5
7/2 13/3 21/4 6/5 26/5 24/6 TCN
Ao 1 Ao 2 TCN Năm 2007
Nồng độ NH3 trong ao 1 và ao 2NH3
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5
4
4.5
9/3 13/3 21/4 26/4 6/5 26/5 24/6 TCN
Mươig xả Khe Long TCVN Năm 2007
NH3 Nồng độ NH3 tại mương xả và Khe Long
Science & Technology Development, Vol 12, No.02 - 2009
Trang 100 Bản quyền thuộc ĐHQG-HCM
amonia trong nước tại các vị trí khảo sát cao do nhiều nguyên nhân, trong đó việc thải trực tiếp
các chất thải từ các hoạt động sinh hoạt của công nhân trong quá trình nuôi, chất thải từ hoạt
động nuôi cá (thức ăn dư thừa, chất thải từ cá,…) và chất thải của cư dân sống gần 2 bên bờ
sông, kênh là một trong những nguyên nhân làm gia tăng nồng độ amonia trong nước.
Giá trị BOD5 tại các vị trí khảo sát dao động từ 5-62 mg/l, cao nhất là đợt khảo sát vào đầu
tháng 6 tại sông Hậu (62 mg/l) và tiếp theo là đợt lấy mẫu vào cuối tháng 2 tại ao nuôi 2. Tuy
nồng độ BOD5 tại các vị trí khảo sát biến động trong các lần đo nhưng nhìn chung đều vượt giá
trị cho phép rất nhiều chứng tỏ rằng các điểm khảo sát đều đã bị ô nhiễm hữu cơ dễ phân hủy,
đặc biệt là các ao có mật nuôi cao làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và sự tăng trưởng của cá.
Trong đợt lấy mẫu vào tháng 2, 3 tại ao 1 và ao 2 ta thấy nồng độ COD rất cao và vượt chuẩn
rất nhiều lần (từ 4-9 lần). Tuy vào đầu tháng 5, nồng độ COD có giảm nhưng cũng không ổn
định mà lại tăng vọt ở lần lấy mẫu tiếp theo. Dựa vào đồ thị biểu diễn sự biến thiên nồng độ
COD tại mương xả và Khe Long ta có kết luận: nhìn chung thì nồng độ COD ở mương xả cao
hơn ở Khe Long và cao hơn tiêu chuẩn ngành 28 TCN 175:2004 từ 3-7 lần. Từ đây ta cũng có
thể nhận xét rằng nguồn nước cấp cho các ao nuôi đã bị ô nhiễm hữu cơ nặng và cũng vì thế
mà nước xả ra lại càng ô nhiễm hơn. Do đó cần có biện pháp xử lý nước trước khi cấp
vào ao để không làm ảnh hưởng đến môi trường và khả năng sinh trưởng của cá nuôi. Tại sông
Hậu, do có sự pha loãng nên nồng độ COD đo được thấp. Tuy nhiên cũng có một vài thời điểm
mà nồng độ COD rất cao chứng tỏ sông Hậu đang có nguy cơ ô nhiễm hữu cơ nặng nếu sự xả
thải và phong trào nuôi cá bè cứ tiếp tục tăng không kiểm soát. Từ những kết quả đo đạc tại
các vị trí lấy mẫu trên cho ta thấy nồng độ DO tại các vị trí này cũng sẽ rất thấp vì các vi sinh
vật có trong nước sẽ sử dụng một phần oxy hòa tan trong nước cho hoạt động phân hủy chất
hữu cơ (BOD5, COD) của mình. Bên cạnh đó, nồng độ DO tại các vị trí lấy mẫu thấp còn do
đa số các bè và các ao nuôi chưa thực hiện việc thu gom và xử lý rác. Lượng bè neo đậu dày
cũng là một n...