Download Tiểu luận Những vướng mắc, bất cập và hướng hoàn thiện quy định của Luật hôn nhân và gia đình về chế độ tài sản của vợ chồng miễn phí
Có ý kiến còn cho rằng nên xem xét đến nguồn gốc của đồ dùng, tư trang cá nhân. Những thứ được mua bằng tài sản chung thì thuộc khối tài sản chung còn những thứ mua bằng tài sản riêng của ai thì thuộc tài sản riêng của người đó. Thực ra việc xem xét nguồn gốc tài sản không đơn giản như vậy bởi tài sản còn có thể có được từ thừa kế hay được tặng cho. Thực tế, có nhiều trường hợp trong gia đình khi có con kết hôn, cha mẹ thường tuyên bố cho các con một số đồ dùng hay nữ trang. Khi ly hôn, một bên sẽ cho rằng đó là tài sản bố mẹ cho riêng mình nên thuộc khối tài sản riêng, còn bên kia thì cho rằng đó là tài sản chung vì được tuyên bố là cho chung. Thậm chí, cha mẹ khi cho thì tuyên bố là cho chung nhưng khi thấy có tranh chấp lại khảng định là cho riêng.
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
Trong một gia đình, quan hệ vợ chồng là quan hệ nền tảng ảnh hưởng tới mọi mối quan hệ khác của gia đình. Quan hệ vợ chồng được phát sinh từ một sự kiện pháp lý đặc biệt đó là kết hôn và được xây dựng từ hai yếu tố: tình cảm và vật chất. Tình cảm là điều kiện cần cho một cuộc hôn nhân bắt đầu và vật chất là điều kiện đủ để duy trì cuộc sống hôn nhân hạnh phúc. Vật chất ở đây hiểu đơn giản là tài sản có thể của chung hay của riêng vợ, chồng, liên quan tới quan hệ vợ chồng. Nếu như tình cảm là một yếu tố khó kiểm soát thì ngược lại vấn đề tài sản giữa vợ và chồng được nhà nước kiểm soát chặt chẽ thông qua một quy chế trong pháp luật về hôn nhân và gia đình, đó là chế độ tài sản của vợ chồng.Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 đã có những quy định chặt chẽ và tiến bộ về chế độ tài sản của vợ chồng. Các văn bản quy định, hướng dẫn áp dụng pháp luật của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền được ban hành sau đó cũng đã dự liệu được một số trường hợp phát sinh trong vấn đề này. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều điểm vướng mắc, bất cập trong thực tiễn áp dụng luật. Khi mà sự phát triển của kinh tế - xã hội kéo theo vai trò ngày càng quan trọng của yếu tố tài sản trong mối quan hệ vợ chồng, thì tính ứng dụng của các quy định đó bị giảm bớt, không dự liệu được nhiều tình huống phát sinh trong thực tế tranh chấp tài sản giữa vợ và chồng, gây lúng túng khi xử lý. Vì vậy cần có những đề xuất, sửa đổi kịp thời để các quy định đó thực sự đi vào đời sống gia đình.
Trong phạm vi một bài tiểu luận em xin trình bày những nghiên cứu của bản thân về những vướng mắc, bất cập và hướng hoàn thiện quy định của Luật hôn nhân và gia đình về chế độ tài sản của vợ chồng. Tuy đã tham khảo từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau nhưng bài viết không tránh khỏi những sai sót, rất mong sự chỉ bảo của các thầy cô.
A – LÝ luËn chung
I. Tài sản chung của vợ chồng
1, Khái niệm
Tại Khoản 1 Điều 27 Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định:
“Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hay được tặng cho chung và những tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng.”
2, Quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung
Đối với khối tài sản chung hợp nhất vợ chồng đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt. Tài sản chung của vợ chồng được chi dùng để đảm bảo những nhu cầu thiết yếu của gia đình, để thực hiện các nghĩa vụ chung của vợ chồng. Việc xác lập, thực hiện và chấm dứt các giao dịch dân sự liên quan đến tài sản chung có giá trị lớn hay là nguồn sống duy nhất của gia đình, hay việc dùng tài sản chung để đầu tư kinh doanh phải có sự bàn bạc, thỏa thuận của vợ chồng.
Khi hôn nhân còn đang tồn tại, vợ chồng vẫn có thể chia tài sản chung bằng cách tự thỏa thuận hay yêu cầu Tòa án giải quyết. Sau khi chia tài sản chung thì hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản đã được chia thuộc sở hữu riêng của mỗi người.
II. Tài sản riêng của vợ, chồng
1, Khái niệm
Tại Khoản 1 Điều 32 Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định:
“Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại Khoản 1 Điều 29 và Điều 30 của Luật này; đồ dùng, tư trang cá nhân.”
2, Quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng
Theo Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình năm 2000, vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình; vợ, chồng tự quản lý tài sản riêng; nghĩa vụ riêng về tài sản của mỗi người được thanh toán từ tài sản riêng của người đó. Tài sản riêng cũng được sử dụng vào các nhu cầu thiết yếu của gia đình trong trường hợp tài sản chung không đủ để đáp ứng. Trong trường hợp tài sản riêng đã được đưa vào sử dụng chung mà hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng đó là nguồn sống duy nhất của gia đình thì việc định đoạt phải có sự thỏa thuận của cả vợ chồng.
B – Nh÷ng víng m¾c, bÊt cËp vµ híng hoµn thiÖn quy ®Þnh cña LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh vÒ chÕ ®é tµi s¶n cña vî chång
Vấn đề 1: Xác định tài sản chung, riêng của vợ, chồng
1, Những tài sản chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu
Khoản 2 Điều 27 Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 đã quy định:
“Trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu thì trong giấy chứng nhận quyền sở hữu phải ghi tên của cả vợ chồng.”
Trong Khoản 1 Điều 5 Nghị Định số 70/2001/NĐ-CP ngày 3/10/2001 có quy định thêm về các tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng khi đăng ký quyền sở hữu phải ghi tên của cả vợ chồng bao gồm “nhà ở, quyền sử dụng đất và những tài sản khác mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu” Trong quy định trên bên cạnh nhà ở, quyền sử dụng đất là những tài sản tương đối dễ xác định thì những tài sản khác là tài sản gì vẫn chưa được quy định cụ thể.
Trong thực tế khi có tranh chấp về loại tài sản này, một bên vợ hay chồng thường dựa vào việc giấy chứng nhận quyền sở hữu chỉ ghi tên một người để yêu cầu xếp tài sản đó thuộc khối tài sản riêng, cho dù tài sản đó trên thực tế thuộc khối tài sản chung của vợ chồng. Vì vậy quy định này đưa ra nằm tạo cơ sở pháp lý vững chắc để Tòa án xác định đúng đắn tài sản chung, tài sản riêng và việc phân chia tài sản.
Đây không phải trường hợp duy nhất vướng mắc trong quy định về chứng cứ chứng minh tài sản chung, tài sản riêng. Tại Khoản 3 Điều 27 Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 đã quy định: “Trong trường hợp không có chứng cứ chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó là tài sản chung.”
Tuy nhiên tại Nghị định số 70/2001 lại quy định: Việc đăng ký các tài sản, quyền tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng phải ghi tên cả vợ và chồng được thực hiện kể từ ngày Nghị định có hiệu lực; trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng đã đăng ký quyền sở hữu trước ngày Nghị định có hiệu lực mà chỉ ghi tên của một bên vợ hay chồng thì vợ chồng có thể yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp lại giấy tờ. Nghĩa là không bắt buộc vợ chồng phải đăng ký lại những tài sản chung đã đứng tên một người, nếu có tranh chấp, bên nào cho đó là tài sản riêng của mình thì có nghĩa vụ chứng minh.
Trong Luật hôn nhân và gia đình năm 2000, tại Khoản 3 Điều 27 cũng không quy định cụ thể về việc chứng minh tài sản thuộc sở hữu chung hay riêng: “Trong trường hợp không có ch