Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết Nối
Lời nói đầu
Chúng ta vẫn thường nhắc đến từ “ nhà nước ”trong ngôn ngữ hàng ngày hay khi đề cập đến những vấn đề về kinh tế - chính trị - xã hội,nhưng hiểu biết về nhà nước và sự tồn tại của nó trong lịch sử đối với chúng ta còn rất khiêm tốn.Vì vậy, để làm rõ những vấn đề đó chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về nhà nước và cách mạng xã hội.
Trong quá trình thực hiện tiểu luận này, do những hạn chế về năng lực cũng như tài liệu, nên không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, rất mong được sự giúp đỡ của thay để bài tiểu luận của em hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Nhà nước và cách mạng xã hội
1. Nhà nước.
1.1.Nguồn gốc và bản chất nhà nước:
1.1.1.Quan diểm về nhà nước của những học thuyết trước Mác:
Vấn đề nguồn gốc và bản chất của nhà nước luôn là một vấn đề hết sức phức tạp trong xã hội có các giai cấp đối kháng và đây cũng chính là vấn đề trung tâm của cuộc đấu tranh. Vậy nguồn gốc ra đời nhà nước là từ đâu? Bản chất nhà nước là gì? Trong lịch sử triết học có nhiều lí giải khác nhau về vấn đề này trên cơ sở điều kiện lịch sử lúc đó. Nhưng hầu hết những học thuyết trước đây về nguyên nhân đều mang tính duy tâm, thần bí, tôn giáo.
• Chủ nghĩa duy tâm đã cho rằng: nhà nước là do lực lượng siêu nhiên hay do lý chí và đạo đức tối thượng sinh ra để duy trì trật tự ở trần gian.Từ đó mà xã hội nảy sinh quan điểm vua là “thiên tử” nên có quyền lực tối cao với xã hội.
• Hê-ghen lại cho rằng nhà nước chính là sự tha hóa của ý niệm tuyệt đối sinh ra.Do vậy cũng như ý niệm tuyệt đối, nhà nước cũng có quá trình phát triển,vận động và tồn tại vĩnh viễn mà đỉnh cao nhất là nhà nước phổ.
• Một quan điểm nữa cũng mang tính thần thánh là quan điểm của chủ nghĩa Tômat mới : nhà nước có nguồn gốc thiêng liêng từ chúa,do vậy nhà nước có thần tính .Từ cách lí giải đó họ cho rằng nhà nước bảo vệ quyền lợi cho mọi thành viên trong xã hội,và vì thế nhà nước cũng có tính giai cấp.
• Một số nhà xã hội học lại tìm cách gắn nhà nước với tâm lí con người.Theo họ những nhóm ý chí mạnh sẽ giữ vai trò thống trị, nắm quyền lực, xây dựng bộ máy nhà nước để cai trị các nhóm ý chí yếu.
Trước Mác có quan điểm cho rằng nhà nước xuất hiện như là một kết quả của sự phát triển gia đình. Quyền lực nhà nước chính là sự chuyển hóa quyền lực của người cha-gia trưởng.Vì vậy nhà nước không mang tính giai cấp.
• Đến thời cận đại xuất hiện những quan điểm mới, tiêu biểu là Hôp-xơ(1588-1671), Lốc-cơ(1632-1704), Rút-xô(1712-1778). Trong đó Hốp-xơ cho rằng nhà nước như là sản phẩm của một khế ước xã hội và khế ước ở đây là sự thỏa thuận của mọi người trên cơ sở ý chí chung nhằm mục đích chống lại sụ thống trị chuyên chế. Từ đó tạo ra một trật tự xã hội mới mà ở đó các quyền tự nhiên của con người được coi trọng.
Quan điểm này đã được Rut- xô tiếp tục phát triển. Trên cơ sở phân chia các giai đoạn của quá trình phát triển lịch sử,ông cho rằng nhà nước là kết quả của sự phát triển xã hội từ trạng thái tự nhiên sang trạng thái công dân, gắn liền với chế độ sở hữu tư nhân. Ông coi sự xuất hiện chế độ tư hữu dã làm biến dạng các quan hệ tự nhiên của con người, đẩy xã hội vào tình trạng bất công, áp bức. Trong quan điểm này nhà nước trên cơ sở khế ước xã hội do nhân dân lập ra để bảo vệ quyền bình đẳng của họ. Như vậy theo Rut- xô nhà nước là sản phẩm của ý chí chung của nhân dân, do họ kiểm soát. Nhà nước cũng không phải là một bộ máy quyền lực tách rời nhân dân, đàn áp nhân dân. Nhà nước là người dược nhân dân ủy quyền điều hành xã hội. Mọi hoạt động của nhà nước phải phù hợp với nhân dân. Điểm tiến bộ trong quan điểm của các lí thuyết gia tư sản là ở chỗ nó hướng đến việc chống lại nhà nước phong kiến hà khắc. Tuy nhiên các quan điểm này vẫn bị hạn chế, chưa tìm ra được nguồn gốc và bản chất của nhà nước. Do vậy vấn đề nhà nước vẫn là điều bí ẩn.
1.1.2.Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về nguồn gốc và bản chất nhà nước:
a) Nguồn gốc:
Vậy để giải quyết vấn đề này một cách khoa học chúng ta cần nhìn về mặt lịch sử, bởi bất kì hiện tượng xã hội nào đều phải gắn bó với lịch sử để từ đó ta có thể xem hiện nay nó phát triển như thế nào. Lịch sử xã hội đã trải qua 4 kiểu nhà nước: chủ nô, phong kiến, tư bản chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. Ba hình thức nhà nước ban đầu đều có điểm chung dựa trên quan hệ sở hữa tư nhân.
• Nhà nước chủ nô: giai cấp chủ nô là người sở hữu ruộng đất,của cải dư thừa. Còn những người nô lệ thì không có gì cả, bị bóc lột thậm tệ.
• Nhà nước phong kiến: 3 giai cấp cơ bản là địa chủ, chủ nô và nông nô. Sự khác biệt ỏ đây là quan hệ về mặt sở hữu, con người không còn bị coi là vật sở hữu.
• Nhà nước tư bản chủ nghĩa: cách mạng khoa học kĩ thuât thế kỉ 18-19 đã khiến cho xã hội có sự thay đổi rõ rệt, đặc biệt là sự ra đời của 2 giai cấp mới là tư sản và vô sản.
• Nhà nước cộng sản chủ nghĩa: là nhà nước tiến bộ nhất trong lịch sử , là nơi mà không có chế độ người bóc lột người, mọi của của cải là của chung dựa trên chế độ công hữu.
Trên cơ sở phép biện chứng duy vật lịch sử, lí luận khoa học về nhà nước mà chủ nghĩa Mác-Lênin đưa ra đã trả lời 2 câu hỏi quan trọng ở trên về nguồn gốc và bản chất nhà nước. Theo đó nhà nước không phải là kết quả của sự phát triển gia đình cũng không phải là một thế lực mang bản chất thần tính được áp đặt từ bên ngoài vào xã hội. Nhà nước không đồng thời xuất hiện cùng với lịch sử ra đời của xã hội loài người và không là một hiện tượng tồn tại vĩnh viễn. Nhà nước là một hiện tượng lịch sử, xuất hiện và tồn tại trong những điều kiện kinh tế-xã hội nhất định. Khi những điều kiện kinh tế-xã hội cho sự tồn tại của nhà nước không còn thì nó cũng sẽ tự tiêu vong.
Đến đây, ta lại tự đặt ra một câu hỏi là tại sao không có nhà nước khi không có giai cấp và tại sao lại có nhà nước khi giai cấp xuất hiện? Khi xã hội chưa có giai cấp và trước áp lực của tự nhiên và trình còn quá hạn chế của con người, do vậy mà họ phải lao động trong những điều kiện năng suất lao động thấp, bình đẳng cao, khó khăn lắ họ mới tìm được những tư liệu sản xuất thô sơ để phục vụ cho đời sống hàng ngày. Có nghĩa là họ chưa thể có của cải dư thừa dẫn đến không thể có những nhóm người thống trị được. Điều nay có nghĩa là chế độ công hữu nguyên thủy là một tất yếu, quan hệ kinh tế bình đẳng, không tồn tại giai cấp. Do vậy mà nhà nước chưa xuất hiện. Cho đến cuối thời kì xã hội nguyên thủy do có sự phát triển của lực lượng sản xuất dẫn đến việc hình thành chế độ tư hữu và sự phân hóa xã hội thành những nhóm người có lợi ích khác nhau; trong đó có một nhóm người chuyên việc sản xuất dẫn đến việc tạo ra được dư thừa của cải(giai cấp nô lệ) và bị nhóm người khác chiếm đoạt (giai cấp chủ nô). Nguyên nhân này dẫn đến các cuộc đấu tranh, xung đột liên tục xảy ra thì giai cấp chủ nô phải được củng cố để bảo vệ lợi ích và quyền thống trị của mình về kinh tế, họ đã lập ra một bộ máy sử dụng bạo lực để trấn áp, tiêu diệt giai cấp đối lập. Cùng với thời gian bộ máy ấy được củng cố, hoàn thiện và trở thành nhà nước.Ở đây nhà nước như là một lực lượng đứng trên toàn xã hội và ngày càng trở nên xa lạ với xã hội, có thể làm dịu bớt những xung đột để không dẫn đến kết quả những giai cấp nuốt nhau, nuốt cả xã hội mà đẻ mọi thứ nằm trong trật tự.
Như vậy, nguồn gốc sâu xa dẫn đến sự ra đời của nhà nước là từ kinh tế, nguồn gốc trực tiếp về kinh tế xã hội là chế độ tư hữu và mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được. Sự ra đời của nhà nước là hệ quả của sự phát triển lực lượng sản xuất đạt tới trình độ có chế độ tư hữu nhưng không phải để điều hòa mâu thuẫn giai cấp mà là để làm dịu nó. Lênin đã chỉ rõ:”nếu có thể điều hòa được giai cấp thì nhà nước không thể xuất hiện và không thể đứng vững được”.
Trên cơ sở phân tích những tư tưởng của Ăngghen về vai trò lịch sử và ý nghĩa của nhà nước, Lênin đã đưa ra kết luận về nguồn gốc xã hội trực tiếp dẫn đến sự ra đời và tồn tại của nhà nước: nhà nướclà sản phẩm và biểu hiện của những mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được. Bất cứ ở đâu, hễ lúc nào và chừng nào mà về mặt khách quan, những mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được, thì nhà nước xuất hiện và ngược lại sự tồn tại của nhà nước chứng tỏ rằng những mâu thuẫn giai cấp là không thể điều hòa được.
b) Bản chất:
Phê phán, bác bỏ những quan điểm xuyên tạc học thuyết Mác về nguồn gốc và bản chất nhà nước của những phần tử trong Quốc tế 2 mà đại biểu là E.Bectanh, C.Cauxki khi họ cố tình cho rằng vai trò của nhà nước chỉ là một cơ quan “điều hòa giai cấp” và trong cuộc đấu tranh chống lại những luận điệu của các học giả tư sản về nhà nước “trong đó họ tự biện hộ sự thống trị của các giai cấp bóc lộ, xóa nhòa tính chất giai cấp của nhà nước tư sản” tán dương nhà nước đế quốc hiện đại, miêu tả nó như một nhà nước siêu giai cấp, phủ nhận vai trò phản động của nó trong đời sống xã hội .Cũng ở tác phẩm “ nhà nước cách mạng”, Lênin khẳng định bản chất giai cấp của nhà nước với tinh thần của Mác như sau “Theo Mác nhà nướclà một cơ quan thống trị giai cấp, là một cơ quan áp bức của giai cấp này đối với một giai cấp khác; đó là sự kiến lập ra một trật tự”,trật tự này hợp pháp hóa và củng cố sự áp bức kia bằng bằng cách làm dịu xung đột giai cấp. Theo Lênin, trong các xã hội có đối kháng giai cấp, bất kì nhà nước cũng là một tổ chức chính trị mang tính chất giai cấp, là một bộ máy đặc biệt phục vụ cho giai cấp này đàn áp giai cấp khác. Nhưng cần hiểu rằng, nhà nước là công cụ quyền lực của một giai cấp và chỉ một giai cấp mà thôi, không có cái gọi là nhà nước của nhiều giai cấp. Cũng không phải bất cứ giai cấp nào cũng nắm được quyền lực nhà nước. Trong xã hội, giai cấp nào giữ địa vị thống trị về kinh tế là giai cấp có thế lực nhất và nó cũng chính là giai cấp thiết lập và sử dụng bộ máy nhà nước. Điều này thể hiện mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng, trong đó cơ sở hạ tầng là yếu tố quyết định, mà cơ sở hạ tầng vầ kiến trúc thượng tầng được biểu hiện thông qua 2 mặt của đời sống xã hội là kinh tế và chính trị. Cơ sở hạ tầng vì vậy giai cấp có thế mạnh về kinh tế sẽ trở thành giai cấp thống trị về chính trị là tất yếu. Nhờ có nhà nước mà giai cấp này có thêm phương tiện mới để đàn áp và bóc lột giai cấp bị áp bức.Về vấn đề này Ăngghen cho rằng “Vì cơ sở hạ tầng xuất hiện sự cần thiết phải kiềm chế sự đối lập giữa các giai cấp, vì nhà nước đồng thời cũng xuất hiện chính bằng những cuộc xung đột giữa các giai cấp ấy, cho nên theo quy luật chung, nó là nhà nước của giai cấp phát triển nhất giữ địa vị thống trị về kinh tế, do đó cũng thống trị cả về mặt chính trị.
Như vậy bản chất của nhà nước là ở chỗ nó là công cụ để giai cấp thống trị bảo vệ sở hữu và địa vị thống trị của mình trong xã hội, đồng thời để trấn áp giai cấp bị trị. Trong xã hội có đối kháng giai cấp, giai cấp nào nắm được quyền lực nhà nước thì nhà nước mang bản chất của giai cấp đó. Bản chất của nhà nước chủ nô là nhà nước mang tên giai cấp chủ nô, của nhà nước phong kiến là địa chủ phong kiến, còn bản chất của nhà nước tư bản chủ nghĩa là nhà nước của giai cấp tư sản.
Tuy nhiên trong lịch sử phát triển của nhà nước cũng xuất hiện những hiện tượng phá cách không tuân theo đúng quy luật. Đó là hiện tượng nhà nước của 2 giai cấp, nó giữ được một mức độ độc lập nào đó giữa 2 giai cấp đối địch khi cuộc đấu tranh của chúng đạt đến một mức độ cân bằng nhất định. Ăngghen gọi đây là “…trường hợp ngoại lệ tức là những thời kì mà giai cấp đang đấu tranh đã đạt đến một sự cân bằng lực lượng khiến cho chính quyền nhà nước tạm thời có được một sự độc lập nào đó đối với cả 2 giai cấp, tựa hồ như một bên trung gian đứng giữa các giai cấp...Chế độ quân chủ chuyên chế vào thế kỉ 17-18,chế độ Bônapacto của Đế chế thứ nhất và thứ hai ở Pháp, chế độ Bixmac ở Đức, là như thế “
Trong xã hội có giai cấp, nhà nước không chỉ là người thay mặt cho giai cấp thống trị bảo vệ lợi ích cho mình mà ở mức độ nhất định còn thay mặt cho lợi ích chung của toàn xã hội. Nói cách khác,bên cạnh tính giai cấp thể hiện mặt bản chất của nhà nước thì tính xã hội cũng là một mặt thể hiện bản chất của nhà nước. Đây là hai mặt của một vấn đề, chúng vận động ngược chiều nhau, nếu một mặt thể hiện rõ thì mặt kia lại mờ nhạt nhưng chúng lại gắn bó mật thiết với nhau bởi nếu nhà nước chỉ là nhà nước của giai cấp thống trị thì xã hội sẽ không thể tồn tại được, bởi bất kì xã hội nào cũng có lợi ích chung cần duy trì. Tính xã hội của nhà nước được biểu hiện ở những nhiệm vụ sau đây: duy trì trật tự công cộng, xét xử tranh chấp giữa các thành viên trong xã hội, quản lí kinh tế, văn hóa... sao cho phù hợp với lợi ích của giai cấp thống trị. Giai cấp nắm quyền lực nhà nước nhân danh xã hội điều chỉnh và quản lí xã hội trong việc quyết định công việc chung, điều tiết các lĩnh vực đời sống xã hội, thực hiện lợi ích xã hội. Trên cơ sở đó giai cấp thống trị mới duy trì được địa vị của mình đối với các giai cấp khác trong xã hội.
1.1.3.Một số quan điểm về nhà nước trong thời đại ngày nay:
• Nhà nước tư bản nhân dân: do hiện nay công dân và người dân có cổ phần trong các công ty, tập đoàn tức là có giá trị thặng dư, tạo điều kiện cho toàn dân là nhà tư bản. Do vậy mà nó không mang bản chất giai cấp.
• Còn một quan điểm khác: nhà nước là nhà nước kỷ thị chung xuất phát từ quan điểm thời đại ngày nay là thời đại của những tri thức và tri thức trở thành lực lượng lao động trực tiếp.
Hai quan điểm trên đều không đúng.Bởi sự chênh lệch cổ phần,cổ phiếu giữa các nhà tư bản và công nhân là rất lớn.Do vậy quyền quyết định công việc của công ty,tập đoàn vẫn lầ của giai cấp tư sản.Vậy là khoảng cách giàu cùng kiệt không mất đi mà ngày càng cao.
Còn ở quan điểm thứ hai:quyền quyết định áp dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất vẫn thuộc về giai cấp tư sản tức là địa vị của giai cấp tư sản trong hệ thóng sản xuất vẫn không thay đổi hay giai cấp tư sản vẫn là giai cấp thống trị.
Như vậy những quan điểm trên đều không đúng vì phần lớn tư liệu sản xuất trong xã hội đều thuộc quyền nắm giữ của giai cấp tư sản nên về cơ bản bản chất nhà nước tư bản vẫn không thay đổi mà nó chỉ thay đổi một chút về tính xã hội.
1.1.4.Một số nét về vấn đề nguồn gốc và bản chất nhà nước ở Việt Nam:
Trải qua 3 giai đoạn phùng nguyên(thuộc sơ kỳ đồng thau cách đây 4000 năm),đồng đậu(thuộc trung kỳ đồng thau cách đây 3500 năm) và Gômun(thuộc hậu kỳ đồng thau cáh đây 3000 năm) công cụ sản xuất bằng đồng đã thay thế cho công
dung chủ nghĩa xã hội. Đây là 1 sứ mệnh vô cùng khó khăn nhất là trong điều kiện thế giới ngày nay.
• Trên thực tế cách mạng XHCN đã xảy ra tại một số quốc gia, nhưng không theo đúng tiến trình tự nhiên của lịch sử mà thường là từ chế độ phong kiến, thực dân nửa phong kiến làm cách mạng xã hội, quá độ CNXH. Từ những cuộc cách mạng xã hội trên chúng ta khẳng định rằng cách mạng chỉ xảy ra khi sự chín muồi của điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan. Tức là sự chín muồi của mâu thuẫn giữa LLSX-QHSX, của mâu thuẫn giai cấp trong xã hội dẫn tới những đảo lộn trong nền tảng kinh tế xã hội, tạo nên một cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc khiến cho việc thay thể chế chính trị đó bằng thể chế chính trị khác tiến bộ hơn như là một thực tế không thể dảo ngược, kết hợp với trình độ cao của tính tổ choc, ở mức độ quyết tâm đến đỉnh điểm của giai cấp cách mạng sẵn sàng tiến hành các hoạt động cách mạng mạnh mẽ nhất, kiên quyết nhất để lật đổ chính quyền đương thời, xác lập chính quyền cách mạng do giai cấp đó làm chủ thể. Kinh nghiệm lịch sử đã chứng minh rằng nếu chưa có những điều kiện khách quan cho cuộc cách mạng đã chín muồi thì vận mệnh của một cuộc cách mạng lại hoàn toàn phụ thuộc vào nhân tố chủ quan và lúc đó nhân tố chủ quan là nhân tố chủ đạo.
Vậy chúng ta tự hỏi, trong điều kiện thế giới ngày nay, cách mạng xã hội có phảI là tất yếu?
Trong thời đại đế quốc chủ nghĩa ngày nay tồn tại rất nhiều những mâu thuẫn, xung đột khó có thể điều hoà mà mâu thuẫn lớn nhất, quan trọng nhất, cơ bản nhất trong xã hội tư bản là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất đã mang tính xã hội hoá cao với quan hệ sản xuất dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân TBCN về tư liệu sản xuất lạc hậu, kìm hãm sự phát triển của lực lưọng sản xuất. Dưới CNTB, giai cấp công nhân là sản phẩm của nên đại công nghiệp TBCN, nó ra đời , phát triển cùng với sự hình thành phát triển nền đại công nghiệp TBCN. Dưới TBCN giai cấp công nhân là bộ phận quan trọng nhất trong các bộ phận cấu thành lực lượng sản xuất, họ thay mặt cho lực lượng sản xuất tiên tiến nhất với trình dộ xã hội hoá ngày càng cao. Nhưng CNTB lại xây dung trên nền tảng của chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản cuất mà giai cấp tư sản là đại diện. Biểu hiện về mặt chính trị xã hội của mâu thuãn cơ bản đó là mâu thuẫn đối kháng không thể điều hoà, mâu thuẫn này trực tiếp dẫn đến cách mạng xã hội
Trong thời đại đế quốc chủ nghĩa còn xuất hiện thêm những mâu thuẫn giữa các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc với CNDQ, mâu thuẫn giữa các nước đế quốc với nhau. Tất cả những mâu thuẫn đó càng đẩy nhanh tới sự chín muồi khách quan của cách mạng XHCN.
Trong khi đó, giai cấp công nhân- sản phẩm của nền đại công nghiệp từ khi ra đời đã không ngừng lớn mạnh, phát triển cả về số lượng và chất lượng, cũng như bản lĩnh và trình độ tổ chức. Trong tất cả các giai cấp đang đối lập với các giai cấp tư sản thì chỉ có giai cấp công nhân là thực sự cách mạngvì nó là sản phẩm của nền đại công nghiệp, thay mặt cho lực lượng sản xuất với trình độ xã hội hoá ngày càng cao và nó lao động trong nền đại công nghiệp với trình độ công nghệ ngày càng hiện đai và sản xuất ra tuyệt đại của cải cho xã hội. Bởi vậy họ là giai cấp cách mạng.
Cùng với quá trình lao động sản xuất và có chủ nghĩa Mác-Lênnin xây dung tư tưởng họ là giai cấp tiên tiến nhất cả về chính trị, kinh tế, tư tưởng, văn hoá.
Do điều kiện sản xuất đại công nghiệp và được tui luyện trong đấu tranh cách mạng do đó họ có khả năng tập hợp, đoàn kết, là giai cấpcó tính tổ chức kỷ luật cao. Mặt khác, giai cấp công nhân do có lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của đông đảo nhân dân lao động nên họ có khả năng liên kết với đông đảo quần chúng nhân dân lao động, liên minh công-nông-trí thức ngày càng vững mạnh. Ngày nay, bộ máy tổ choc của giai cấp công nhân không chỉ bó hẹp trong phạm vi quốc gia, châu lục mà trải rộng trên toàn thế giới. Những người công nhân có cùng địa vị kinh tế xã hội, cùng một kẻ thù, cùng chung một mục tiêu, lý tưởng. Điều này tạo nên sức mạnh đoàn kết quốc tế hùng hậu nhất của giai cấp công nhân. Là giai cấp thay mặt cho lực lượng sản xuất tiên tiến,là người làm ra đại đa số của cải cho xã hội, đồng thời cũng là người hứng chịu những bất công lớn trong xã hội tư bản, giai cấp công nhân sẵn sàng đứng lên giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội, thiết lập nền chuyên chính vô sản.
Ở một số nước trên thế giới, cách mạng xã hội chủ nghĩa đã xảy ra ( Việt Nam, Trung Quốc, Cuba..) đạt được những thành tựu đáng kể, giai cấp công nhân tong bước giải phóng mình, giải phóng xã hội, làm chủ tư liệu sản xuất chủ yếu trong xã hội. Quan trọng hơn, đó còn là chỗ dựa cho phong trào cách mạng thế giới, là nơi cung cấp kinh nghiệm và những điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân.
Sự phát triển mạnh mẽ của chủ nghĩa tư bản trong những năm vừa qua đã tạo ra lượng của cải vật chất lớn tạo tiền đề vật chất cho chủ nghĩa xã hội. Dưới tác động của hai cuộc cách mạng khoa học, kỹ thuật, máy móc được cải tiến hiện đại, năng suet lao động tăng cao, giai cấp công nhân ngày càng trưởng thành, những điều kiện cần thiết cho một cuộc cách mạng xã hội đang dần xuất hiện đầy đủ.
Trong nội bộ chủ nghĩa tư bản, mặc dù đã có những điều chỉnh nhất định duy trì sự tồn tại của nó, xoa dịu mâu thuẫn giai cấp, song với bản chất vốn có , CNTB không đủ khả năng điều hoà những mâu thuẫn căn bản ấy mà nó càng làm cho mâu thuẫn ấy trở nên gay gắt, đòi hỏi phải được giải quyết. Những bất ổn về an ninh chính trị thường xuyên xảy ra chứng tỏ đã đến lúc CNTB cần thay thế bằng một xã hội văn minh hơn, tiến bộ hơn. Những vụ khủng bố, những cuộc bạo động, đấu tranh đòi ly khai, những vụ đánh bm tự sát, đảo chính, những cuộc biểu tình của quần chúng…. Trong xã hội tư bản đã chứng tỏ sự bất ổn về an ninh chính trị. Những cuộc khủng hoảng kinh tế có chu kỳ, những việc làm, chất thải gây ô nhiễm, phá hoại môi trường đã chứng tỏ sự bất ổn về kinh tế trong CNTB. Thậm chí chất thải công nghiệp của CNTB còn tác động trực tiếp lên con người, gây ra những hậu quả không lường, những căn bệnh không thuốc chữa và có tính di truyền.
Xã hội tư bản còn là môt trường thuận lợi cho những tệ nạn xã hội phát sinh và phát triển. Những vụ buôn bán trẻ em và phụ nữ, mại dâm, buôn bán thuốc kích thích gây nghiện….. ngày càng tinh vi và chuyên nghiệp hơn. Xã hội tư bản là nơi châm ngòi cho những vụ khủng bố và làm cho nó có nguy cơ lan ra toàn cầu.
Trên thế giới ngày nay, dưới hình thức chuyển giao công nghệ bên cạnh mặt tích cực của nó, thì mặt tiêu cực cũng không kém phần. Các nước chậm phát triển nghiễm nhiên trở thành bác rác thải cho những nước tư bản phát triển và bị ràng buộc chi phối về kinh tế chính trị….
Một xã hội tồn tại nhiều vấn đề, mâu thuẫn không thể điều hoà như vậy đòi hỏi phải được thay thế bằng một xã hội khác tiến bộ hơn. Chỉ có cách mạng xã hội mới có khả năng làm được điều đó. Theo học thuyết hình thái kinh tế- xa hội của Mác sự thay thế CNTB bằng CNXH là một quá trình tự nhiên, trong điều kiện hiện nay do đó cach mạng xã hội là một tất yếu lịch sử.
Trước sự sụp đổ hệ thống XHCN ở Liên Xô và Đông Âu, cũng như những sai lầm mà CNXH phạm phải trong thời gian qua, đã có rất nhiều học giả tư sản cho rằng CNTB mới là hình thức nhà nước tiên tiến họ đã lớn tiếng bác bỏ lý luận cách mạng xã hội chủ nghĩa Mác-Lênin.
Tuy nhiên dù các lý luận gia tư sản có bác bỏ thế nào đối với lý luận cách mạng xã hội thì cũng không thể bác bỏ được tính qui luật vận động, phát triển của các hình thía kinh tế-xã hội là phải thông qua các cuộc cách mạng xã hội. Hình thái kinh tế-xã hội TBCN không thể là hình thái kinh tế xã hội vĩnh viễn của lịch sử, nó tất yếu sẽ bị phủ định bởi sự ra đời của một hình thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa và điều đó chỉ có được nhờ vào cuộc cách mạng vô sản.
Những biến đổi to lớn trong thời đại ngày nay, một mặt ngày càng chứng minh tính tất yếu của các cuộc cách mạng vô sản trong thời đại ngày nay chỉ có thể thành công nếu giai cấp cách mạng tìm được những hình thức và phương pháp mới thích hợp với những biến đổi lớn lao của ngày nay.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
Lời nói đầu
Chúng ta vẫn thường nhắc đến từ “ nhà nước ”trong ngôn ngữ hàng ngày hay khi đề cập đến những vấn đề về kinh tế - chính trị - xã hội,nhưng hiểu biết về nhà nước và sự tồn tại của nó trong lịch sử đối với chúng ta còn rất khiêm tốn.Vì vậy, để làm rõ những vấn đề đó chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về nhà nước và cách mạng xã hội.
Trong quá trình thực hiện tiểu luận này, do những hạn chế về năng lực cũng như tài liệu, nên không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, rất mong được sự giúp đỡ của thay để bài tiểu luận của em hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Nhà nước và cách mạng xã hội
1. Nhà nước.
1.1.Nguồn gốc và bản chất nhà nước:
1.1.1.Quan diểm về nhà nước của những học thuyết trước Mác:
Vấn đề nguồn gốc và bản chất của nhà nước luôn là một vấn đề hết sức phức tạp trong xã hội có các giai cấp đối kháng và đây cũng chính là vấn đề trung tâm của cuộc đấu tranh. Vậy nguồn gốc ra đời nhà nước là từ đâu? Bản chất nhà nước là gì? Trong lịch sử triết học có nhiều lí giải khác nhau về vấn đề này trên cơ sở điều kiện lịch sử lúc đó. Nhưng hầu hết những học thuyết trước đây về nguyên nhân đều mang tính duy tâm, thần bí, tôn giáo.
• Chủ nghĩa duy tâm đã cho rằng: nhà nước là do lực lượng siêu nhiên hay do lý chí và đạo đức tối thượng sinh ra để duy trì trật tự ở trần gian.Từ đó mà xã hội nảy sinh quan điểm vua là “thiên tử” nên có quyền lực tối cao với xã hội.
• Hê-ghen lại cho rằng nhà nước chính là sự tha hóa của ý niệm tuyệt đối sinh ra.Do vậy cũng như ý niệm tuyệt đối, nhà nước cũng có quá trình phát triển,vận động và tồn tại vĩnh viễn mà đỉnh cao nhất là nhà nước phổ.
• Một quan điểm nữa cũng mang tính thần thánh là quan điểm của chủ nghĩa Tômat mới : nhà nước có nguồn gốc thiêng liêng từ chúa,do vậy nhà nước có thần tính .Từ cách lí giải đó họ cho rằng nhà nước bảo vệ quyền lợi cho mọi thành viên trong xã hội,và vì thế nhà nước cũng có tính giai cấp.
• Một số nhà xã hội học lại tìm cách gắn nhà nước với tâm lí con người.Theo họ những nhóm ý chí mạnh sẽ giữ vai trò thống trị, nắm quyền lực, xây dựng bộ máy nhà nước để cai trị các nhóm ý chí yếu.
Trước Mác có quan điểm cho rằng nhà nước xuất hiện như là một kết quả của sự phát triển gia đình. Quyền lực nhà nước chính là sự chuyển hóa quyền lực của người cha-gia trưởng.Vì vậy nhà nước không mang tính giai cấp.
• Đến thời cận đại xuất hiện những quan điểm mới, tiêu biểu là Hôp-xơ(1588-1671), Lốc-cơ(1632-1704), Rút-xô(1712-1778). Trong đó Hốp-xơ cho rằng nhà nước như là sản phẩm của một khế ước xã hội và khế ước ở đây là sự thỏa thuận của mọi người trên cơ sở ý chí chung nhằm mục đích chống lại sụ thống trị chuyên chế. Từ đó tạo ra một trật tự xã hội mới mà ở đó các quyền tự nhiên của con người được coi trọng.
Quan điểm này đã được Rut- xô tiếp tục phát triển. Trên cơ sở phân chia các giai đoạn của quá trình phát triển lịch sử,ông cho rằng nhà nước là kết quả của sự phát triển xã hội từ trạng thái tự nhiên sang trạng thái công dân, gắn liền với chế độ sở hữu tư nhân. Ông coi sự xuất hiện chế độ tư hữu dã làm biến dạng các quan hệ tự nhiên của con người, đẩy xã hội vào tình trạng bất công, áp bức. Trong quan điểm này nhà nước trên cơ sở khế ước xã hội do nhân dân lập ra để bảo vệ quyền bình đẳng của họ. Như vậy theo Rut- xô nhà nước là sản phẩm của ý chí chung của nhân dân, do họ kiểm soát. Nhà nước cũng không phải là một bộ máy quyền lực tách rời nhân dân, đàn áp nhân dân. Nhà nước là người dược nhân dân ủy quyền điều hành xã hội. Mọi hoạt động của nhà nước phải phù hợp với nhân dân. Điểm tiến bộ trong quan điểm của các lí thuyết gia tư sản là ở chỗ nó hướng đến việc chống lại nhà nước phong kiến hà khắc. Tuy nhiên các quan điểm này vẫn bị hạn chế, chưa tìm ra được nguồn gốc và bản chất của nhà nước. Do vậy vấn đề nhà nước vẫn là điều bí ẩn.
1.1.2.Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về nguồn gốc và bản chất nhà nước:
a) Nguồn gốc:
Vậy để giải quyết vấn đề này một cách khoa học chúng ta cần nhìn về mặt lịch sử, bởi bất kì hiện tượng xã hội nào đều phải gắn bó với lịch sử để từ đó ta có thể xem hiện nay nó phát triển như thế nào. Lịch sử xã hội đã trải qua 4 kiểu nhà nước: chủ nô, phong kiến, tư bản chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. Ba hình thức nhà nước ban đầu đều có điểm chung dựa trên quan hệ sở hữa tư nhân.
• Nhà nước chủ nô: giai cấp chủ nô là người sở hữu ruộng đất,của cải dư thừa. Còn những người nô lệ thì không có gì cả, bị bóc lột thậm tệ.
• Nhà nước phong kiến: 3 giai cấp cơ bản là địa chủ, chủ nô và nông nô. Sự khác biệt ỏ đây là quan hệ về mặt sở hữu, con người không còn bị coi là vật sở hữu.
• Nhà nước tư bản chủ nghĩa: cách mạng khoa học kĩ thuât thế kỉ 18-19 đã khiến cho xã hội có sự thay đổi rõ rệt, đặc biệt là sự ra đời của 2 giai cấp mới là tư sản và vô sản.
• Nhà nước cộng sản chủ nghĩa: là nhà nước tiến bộ nhất trong lịch sử , là nơi mà không có chế độ người bóc lột người, mọi của của cải là của chung dựa trên chế độ công hữu.
Trên cơ sở phép biện chứng duy vật lịch sử, lí luận khoa học về nhà nước mà chủ nghĩa Mác-Lênin đưa ra đã trả lời 2 câu hỏi quan trọng ở trên về nguồn gốc và bản chất nhà nước. Theo đó nhà nước không phải là kết quả của sự phát triển gia đình cũng không phải là một thế lực mang bản chất thần tính được áp đặt từ bên ngoài vào xã hội. Nhà nước không đồng thời xuất hiện cùng với lịch sử ra đời của xã hội loài người và không là một hiện tượng tồn tại vĩnh viễn. Nhà nước là một hiện tượng lịch sử, xuất hiện và tồn tại trong những điều kiện kinh tế-xã hội nhất định. Khi những điều kiện kinh tế-xã hội cho sự tồn tại của nhà nước không còn thì nó cũng sẽ tự tiêu vong.
Đến đây, ta lại tự đặt ra một câu hỏi là tại sao không có nhà nước khi không có giai cấp và tại sao lại có nhà nước khi giai cấp xuất hiện? Khi xã hội chưa có giai cấp và trước áp lực của tự nhiên và trình còn quá hạn chế của con người, do vậy mà họ phải lao động trong những điều kiện năng suất lao động thấp, bình đẳng cao, khó khăn lắ họ mới tìm được những tư liệu sản xuất thô sơ để phục vụ cho đời sống hàng ngày. Có nghĩa là họ chưa thể có của cải dư thừa dẫn đến không thể có những nhóm người thống trị được. Điều nay có nghĩa là chế độ công hữu nguyên thủy là một tất yếu, quan hệ kinh tế bình đẳng, không tồn tại giai cấp. Do vậy mà nhà nước chưa xuất hiện. Cho đến cuối thời kì xã hội nguyên thủy do có sự phát triển của lực lượng sản xuất dẫn đến việc hình thành chế độ tư hữu và sự phân hóa xã hội thành những nhóm người có lợi ích khác nhau; trong đó có một nhóm người chuyên việc sản xuất dẫn đến việc tạo ra được dư thừa của cải(giai cấp nô lệ) và bị nhóm người khác chiếm đoạt (giai cấp chủ nô). Nguyên nhân này dẫn đến các cuộc đấu tranh, xung đột liên tục xảy ra thì giai cấp chủ nô phải được củng cố để bảo vệ lợi ích và quyền thống trị của mình về kinh tế, họ đã lập ra một bộ máy sử dụng bạo lực để trấn áp, tiêu diệt giai cấp đối lập. Cùng với thời gian bộ máy ấy được củng cố, hoàn thiện và trở thành nhà nước.Ở đây nhà nước như là một lực lượng đứng trên toàn xã hội và ngày càng trở nên xa lạ với xã hội, có thể làm dịu bớt những xung đột để không dẫn đến kết quả những giai cấp nuốt nhau, nuốt cả xã hội mà đẻ mọi thứ nằm trong trật tự.
Như vậy, nguồn gốc sâu xa dẫn đến sự ra đời của nhà nước là từ kinh tế, nguồn gốc trực tiếp về kinh tế xã hội là chế độ tư hữu và mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được. Sự ra đời của nhà nước là hệ quả của sự phát triển lực lượng sản xuất đạt tới trình độ có chế độ tư hữu nhưng không phải để điều hòa mâu thuẫn giai cấp mà là để làm dịu nó. Lênin đã chỉ rõ:”nếu có thể điều hòa được giai cấp thì nhà nước không thể xuất hiện và không thể đứng vững được”.
Trên cơ sở phân tích những tư tưởng của Ăngghen về vai trò lịch sử và ý nghĩa của nhà nước, Lênin đã đưa ra kết luận về nguồn gốc xã hội trực tiếp dẫn đến sự ra đời và tồn tại của nhà nước: nhà nướclà sản phẩm và biểu hiện của những mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được. Bất cứ ở đâu, hễ lúc nào và chừng nào mà về mặt khách quan, những mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được, thì nhà nước xuất hiện và ngược lại sự tồn tại của nhà nước chứng tỏ rằng những mâu thuẫn giai cấp là không thể điều hòa được.
b) Bản chất:
Phê phán, bác bỏ những quan điểm xuyên tạc học thuyết Mác về nguồn gốc và bản chất nhà nước của những phần tử trong Quốc tế 2 mà đại biểu là E.Bectanh, C.Cauxki khi họ cố tình cho rằng vai trò của nhà nước chỉ là một cơ quan “điều hòa giai cấp” và trong cuộc đấu tranh chống lại những luận điệu của các học giả tư sản về nhà nước “trong đó họ tự biện hộ sự thống trị của các giai cấp bóc lộ, xóa nhòa tính chất giai cấp của nhà nước tư sản” tán dương nhà nước đế quốc hiện đại, miêu tả nó như một nhà nước siêu giai cấp, phủ nhận vai trò phản động của nó trong đời sống xã hội .Cũng ở tác phẩm “ nhà nước cách mạng”, Lênin khẳng định bản chất giai cấp của nhà nước với tinh thần của Mác như sau “Theo Mác nhà nướclà một cơ quan thống trị giai cấp, là một cơ quan áp bức của giai cấp này đối với một giai cấp khác; đó là sự kiến lập ra một trật tự”,trật tự này hợp pháp hóa và củng cố sự áp bức kia bằng bằng cách làm dịu xung đột giai cấp. Theo Lênin, trong các xã hội có đối kháng giai cấp, bất kì nhà nước cũng là một tổ chức chính trị mang tính chất giai cấp, là một bộ máy đặc biệt phục vụ cho giai cấp này đàn áp giai cấp khác. Nhưng cần hiểu rằng, nhà nước là công cụ quyền lực của một giai cấp và chỉ một giai cấp mà thôi, không có cái gọi là nhà nước của nhiều giai cấp. Cũng không phải bất cứ giai cấp nào cũng nắm được quyền lực nhà nước. Trong xã hội, giai cấp nào giữ địa vị thống trị về kinh tế là giai cấp có thế lực nhất và nó cũng chính là giai cấp thiết lập và sử dụng bộ máy nhà nước. Điều này thể hiện mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng, trong đó cơ sở hạ tầng là yếu tố quyết định, mà cơ sở hạ tầng vầ kiến trúc thượng tầng được biểu hiện thông qua 2 mặt của đời sống xã hội là kinh tế và chính trị. Cơ sở hạ tầng vì vậy giai cấp có thế mạnh về kinh tế sẽ trở thành giai cấp thống trị về chính trị là tất yếu. Nhờ có nhà nước mà giai cấp này có thêm phương tiện mới để đàn áp và bóc lột giai cấp bị áp bức.Về vấn đề này Ăngghen cho rằng “Vì cơ sở hạ tầng xuất hiện sự cần thiết phải kiềm chế sự đối lập giữa các giai cấp, vì nhà nước đồng thời cũng xuất hiện chính bằng những cuộc xung đột giữa các giai cấp ấy, cho nên theo quy luật chung, nó là nhà nước của giai cấp phát triển nhất giữ địa vị thống trị về kinh tế, do đó cũng thống trị cả về mặt chính trị.
Như vậy bản chất của nhà nước là ở chỗ nó là công cụ để giai cấp thống trị bảo vệ sở hữu và địa vị thống trị của mình trong xã hội, đồng thời để trấn áp giai cấp bị trị. Trong xã hội có đối kháng giai cấp, giai cấp nào nắm được quyền lực nhà nước thì nhà nước mang bản chất của giai cấp đó. Bản chất của nhà nước chủ nô là nhà nước mang tên giai cấp chủ nô, của nhà nước phong kiến là địa chủ phong kiến, còn bản chất của nhà nước tư bản chủ nghĩa là nhà nước của giai cấp tư sản.
Tuy nhiên trong lịch sử phát triển của nhà nước cũng xuất hiện những hiện tượng phá cách không tuân theo đúng quy luật. Đó là hiện tượng nhà nước của 2 giai cấp, nó giữ được một mức độ độc lập nào đó giữa 2 giai cấp đối địch khi cuộc đấu tranh của chúng đạt đến một mức độ cân bằng nhất định. Ăngghen gọi đây là “…trường hợp ngoại lệ tức là những thời kì mà giai cấp đang đấu tranh đã đạt đến một sự cân bằng lực lượng khiến cho chính quyền nhà nước tạm thời có được một sự độc lập nào đó đối với cả 2 giai cấp, tựa hồ như một bên trung gian đứng giữa các giai cấp...Chế độ quân chủ chuyên chế vào thế kỉ 17-18,chế độ Bônapacto của Đế chế thứ nhất và thứ hai ở Pháp, chế độ Bixmac ở Đức, là như thế “
Trong xã hội có giai cấp, nhà nước không chỉ là người thay mặt cho giai cấp thống trị bảo vệ lợi ích cho mình mà ở mức độ nhất định còn thay mặt cho lợi ích chung của toàn xã hội. Nói cách khác,bên cạnh tính giai cấp thể hiện mặt bản chất của nhà nước thì tính xã hội cũng là một mặt thể hiện bản chất của nhà nước. Đây là hai mặt của một vấn đề, chúng vận động ngược chiều nhau, nếu một mặt thể hiện rõ thì mặt kia lại mờ nhạt nhưng chúng lại gắn bó mật thiết với nhau bởi nếu nhà nước chỉ là nhà nước của giai cấp thống trị thì xã hội sẽ không thể tồn tại được, bởi bất kì xã hội nào cũng có lợi ích chung cần duy trì. Tính xã hội của nhà nước được biểu hiện ở những nhiệm vụ sau đây: duy trì trật tự công cộng, xét xử tranh chấp giữa các thành viên trong xã hội, quản lí kinh tế, văn hóa... sao cho phù hợp với lợi ích của giai cấp thống trị. Giai cấp nắm quyền lực nhà nước nhân danh xã hội điều chỉnh và quản lí xã hội trong việc quyết định công việc chung, điều tiết các lĩnh vực đời sống xã hội, thực hiện lợi ích xã hội. Trên cơ sở đó giai cấp thống trị mới duy trì được địa vị của mình đối với các giai cấp khác trong xã hội.
1.1.3.Một số quan điểm về nhà nước trong thời đại ngày nay:
• Nhà nước tư bản nhân dân: do hiện nay công dân và người dân có cổ phần trong các công ty, tập đoàn tức là có giá trị thặng dư, tạo điều kiện cho toàn dân là nhà tư bản. Do vậy mà nó không mang bản chất giai cấp.
• Còn một quan điểm khác: nhà nước là nhà nước kỷ thị chung xuất phát từ quan điểm thời đại ngày nay là thời đại của những tri thức và tri thức trở thành lực lượng lao động trực tiếp.
Hai quan điểm trên đều không đúng.Bởi sự chênh lệch cổ phần,cổ phiếu giữa các nhà tư bản và công nhân là rất lớn.Do vậy quyền quyết định công việc của công ty,tập đoàn vẫn lầ của giai cấp tư sản.Vậy là khoảng cách giàu cùng kiệt không mất đi mà ngày càng cao.
Còn ở quan điểm thứ hai:quyền quyết định áp dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất vẫn thuộc về giai cấp tư sản tức là địa vị của giai cấp tư sản trong hệ thóng sản xuất vẫn không thay đổi hay giai cấp tư sản vẫn là giai cấp thống trị.
Như vậy những quan điểm trên đều không đúng vì phần lớn tư liệu sản xuất trong xã hội đều thuộc quyền nắm giữ của giai cấp tư sản nên về cơ bản bản chất nhà nước tư bản vẫn không thay đổi mà nó chỉ thay đổi một chút về tính xã hội.
1.1.4.Một số nét về vấn đề nguồn gốc và bản chất nhà nước ở Việt Nam:
Trải qua 3 giai đoạn phùng nguyên(thuộc sơ kỳ đồng thau cách đây 4000 năm),đồng đậu(thuộc trung kỳ đồng thau cách đây 3500 năm) và Gômun(thuộc hậu kỳ đồng thau cáh đây 3000 năm) công cụ sản xuất bằng đồng đã thay thế cho công
dung chủ nghĩa xã hội. Đây là 1 sứ mệnh vô cùng khó khăn nhất là trong điều kiện thế giới ngày nay.
• Trên thực tế cách mạng XHCN đã xảy ra tại một số quốc gia, nhưng không theo đúng tiến trình tự nhiên của lịch sử mà thường là từ chế độ phong kiến, thực dân nửa phong kiến làm cách mạng xã hội, quá độ CNXH. Từ những cuộc cách mạng xã hội trên chúng ta khẳng định rằng cách mạng chỉ xảy ra khi sự chín muồi của điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan. Tức là sự chín muồi của mâu thuẫn giữa LLSX-QHSX, của mâu thuẫn giai cấp trong xã hội dẫn tới những đảo lộn trong nền tảng kinh tế xã hội, tạo nên một cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc khiến cho việc thay thể chế chính trị đó bằng thể chế chính trị khác tiến bộ hơn như là một thực tế không thể dảo ngược, kết hợp với trình độ cao của tính tổ choc, ở mức độ quyết tâm đến đỉnh điểm của giai cấp cách mạng sẵn sàng tiến hành các hoạt động cách mạng mạnh mẽ nhất, kiên quyết nhất để lật đổ chính quyền đương thời, xác lập chính quyền cách mạng do giai cấp đó làm chủ thể. Kinh nghiệm lịch sử đã chứng minh rằng nếu chưa có những điều kiện khách quan cho cuộc cách mạng đã chín muồi thì vận mệnh của một cuộc cách mạng lại hoàn toàn phụ thuộc vào nhân tố chủ quan và lúc đó nhân tố chủ quan là nhân tố chủ đạo.
Vậy chúng ta tự hỏi, trong điều kiện thế giới ngày nay, cách mạng xã hội có phảI là tất yếu?
Trong thời đại đế quốc chủ nghĩa ngày nay tồn tại rất nhiều những mâu thuẫn, xung đột khó có thể điều hoà mà mâu thuẫn lớn nhất, quan trọng nhất, cơ bản nhất trong xã hội tư bản là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất đã mang tính xã hội hoá cao với quan hệ sản xuất dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân TBCN về tư liệu sản xuất lạc hậu, kìm hãm sự phát triển của lực lưọng sản xuất. Dưới CNTB, giai cấp công nhân là sản phẩm của nên đại công nghiệp TBCN, nó ra đời , phát triển cùng với sự hình thành phát triển nền đại công nghiệp TBCN. Dưới TBCN giai cấp công nhân là bộ phận quan trọng nhất trong các bộ phận cấu thành lực lượng sản xuất, họ thay mặt cho lực lượng sản xuất tiên tiến nhất với trình dộ xã hội hoá ngày càng cao. Nhưng CNTB lại xây dung trên nền tảng của chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản cuất mà giai cấp tư sản là đại diện. Biểu hiện về mặt chính trị xã hội của mâu thuãn cơ bản đó là mâu thuẫn đối kháng không thể điều hoà, mâu thuẫn này trực tiếp dẫn đến cách mạng xã hội
Trong thời đại đế quốc chủ nghĩa còn xuất hiện thêm những mâu thuẫn giữa các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc với CNDQ, mâu thuẫn giữa các nước đế quốc với nhau. Tất cả những mâu thuẫn đó càng đẩy nhanh tới sự chín muồi khách quan của cách mạng XHCN.
Trong khi đó, giai cấp công nhân- sản phẩm của nền đại công nghiệp từ khi ra đời đã không ngừng lớn mạnh, phát triển cả về số lượng và chất lượng, cũng như bản lĩnh và trình độ tổ chức. Trong tất cả các giai cấp đang đối lập với các giai cấp tư sản thì chỉ có giai cấp công nhân là thực sự cách mạngvì nó là sản phẩm của nền đại công nghiệp, thay mặt cho lực lượng sản xuất với trình độ xã hội hoá ngày càng cao và nó lao động trong nền đại công nghiệp với trình độ công nghệ ngày càng hiện đai và sản xuất ra tuyệt đại của cải cho xã hội. Bởi vậy họ là giai cấp cách mạng.
Cùng với quá trình lao động sản xuất và có chủ nghĩa Mác-Lênnin xây dung tư tưởng họ là giai cấp tiên tiến nhất cả về chính trị, kinh tế, tư tưởng, văn hoá.
Do điều kiện sản xuất đại công nghiệp và được tui luyện trong đấu tranh cách mạng do đó họ có khả năng tập hợp, đoàn kết, là giai cấpcó tính tổ chức kỷ luật cao. Mặt khác, giai cấp công nhân do có lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của đông đảo nhân dân lao động nên họ có khả năng liên kết với đông đảo quần chúng nhân dân lao động, liên minh công-nông-trí thức ngày càng vững mạnh. Ngày nay, bộ máy tổ choc của giai cấp công nhân không chỉ bó hẹp trong phạm vi quốc gia, châu lục mà trải rộng trên toàn thế giới. Những người công nhân có cùng địa vị kinh tế xã hội, cùng một kẻ thù, cùng chung một mục tiêu, lý tưởng. Điều này tạo nên sức mạnh đoàn kết quốc tế hùng hậu nhất của giai cấp công nhân. Là giai cấp thay mặt cho lực lượng sản xuất tiên tiến,là người làm ra đại đa số của cải cho xã hội, đồng thời cũng là người hứng chịu những bất công lớn trong xã hội tư bản, giai cấp công nhân sẵn sàng đứng lên giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội, thiết lập nền chuyên chính vô sản.
Ở một số nước trên thế giới, cách mạng xã hội chủ nghĩa đã xảy ra ( Việt Nam, Trung Quốc, Cuba..) đạt được những thành tựu đáng kể, giai cấp công nhân tong bước giải phóng mình, giải phóng xã hội, làm chủ tư liệu sản xuất chủ yếu trong xã hội. Quan trọng hơn, đó còn là chỗ dựa cho phong trào cách mạng thế giới, là nơi cung cấp kinh nghiệm và những điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân.
Sự phát triển mạnh mẽ của chủ nghĩa tư bản trong những năm vừa qua đã tạo ra lượng của cải vật chất lớn tạo tiền đề vật chất cho chủ nghĩa xã hội. Dưới tác động của hai cuộc cách mạng khoa học, kỹ thuật, máy móc được cải tiến hiện đại, năng suet lao động tăng cao, giai cấp công nhân ngày càng trưởng thành, những điều kiện cần thiết cho một cuộc cách mạng xã hội đang dần xuất hiện đầy đủ.
Trong nội bộ chủ nghĩa tư bản, mặc dù đã có những điều chỉnh nhất định duy trì sự tồn tại của nó, xoa dịu mâu thuẫn giai cấp, song với bản chất vốn có , CNTB không đủ khả năng điều hoà những mâu thuẫn căn bản ấy mà nó càng làm cho mâu thuẫn ấy trở nên gay gắt, đòi hỏi phải được giải quyết. Những bất ổn về an ninh chính trị thường xuyên xảy ra chứng tỏ đã đến lúc CNTB cần thay thế bằng một xã hội văn minh hơn, tiến bộ hơn. Những vụ khủng bố, những cuộc bạo động, đấu tranh đòi ly khai, những vụ đánh bm tự sát, đảo chính, những cuộc biểu tình của quần chúng…. Trong xã hội tư bản đã chứng tỏ sự bất ổn về an ninh chính trị. Những cuộc khủng hoảng kinh tế có chu kỳ, những việc làm, chất thải gây ô nhiễm, phá hoại môi trường đã chứng tỏ sự bất ổn về kinh tế trong CNTB. Thậm chí chất thải công nghiệp của CNTB còn tác động trực tiếp lên con người, gây ra những hậu quả không lường, những căn bệnh không thuốc chữa và có tính di truyền.
Xã hội tư bản còn là môt trường thuận lợi cho những tệ nạn xã hội phát sinh và phát triển. Những vụ buôn bán trẻ em và phụ nữ, mại dâm, buôn bán thuốc kích thích gây nghiện….. ngày càng tinh vi và chuyên nghiệp hơn. Xã hội tư bản là nơi châm ngòi cho những vụ khủng bố và làm cho nó có nguy cơ lan ra toàn cầu.
Trên thế giới ngày nay, dưới hình thức chuyển giao công nghệ bên cạnh mặt tích cực của nó, thì mặt tiêu cực cũng không kém phần. Các nước chậm phát triển nghiễm nhiên trở thành bác rác thải cho những nước tư bản phát triển và bị ràng buộc chi phối về kinh tế chính trị….
Một xã hội tồn tại nhiều vấn đề, mâu thuẫn không thể điều hoà như vậy đòi hỏi phải được thay thế bằng một xã hội khác tiến bộ hơn. Chỉ có cách mạng xã hội mới có khả năng làm được điều đó. Theo học thuyết hình thái kinh tế- xa hội của Mác sự thay thế CNTB bằng CNXH là một quá trình tự nhiên, trong điều kiện hiện nay do đó cach mạng xã hội là một tất yếu lịch sử.
Trước sự sụp đổ hệ thống XHCN ở Liên Xô và Đông Âu, cũng như những sai lầm mà CNXH phạm phải trong thời gian qua, đã có rất nhiều học giả tư sản cho rằng CNTB mới là hình thức nhà nước tiên tiến họ đã lớn tiếng bác bỏ lý luận cách mạng xã hội chủ nghĩa Mác-Lênin.
Tuy nhiên dù các lý luận gia tư sản có bác bỏ thế nào đối với lý luận cách mạng xã hội thì cũng không thể bác bỏ được tính qui luật vận động, phát triển của các hình thía kinh tế-xã hội là phải thông qua các cuộc cách mạng xã hội. Hình thái kinh tế-xã hội TBCN không thể là hình thái kinh tế xã hội vĩnh viễn của lịch sử, nó tất yếu sẽ bị phủ định bởi sự ra đời của một hình thái kinh tế xã hội cộng sản chủ nghĩa và điều đó chỉ có được nhờ vào cuộc cách mạng vô sản.
Những biến đổi to lớn trong thời đại ngày nay, một mặt ngày càng chứng minh tính tất yếu của các cuộc cách mạng vô sản trong thời đại ngày nay chỉ có thể thành công nếu giai cấp cách mạng tìm được những hình thức và phương pháp mới thích hợp với những biến đổi lớn lao của ngày nay.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links
Tags: nhà nước và cách mạng xã hội triết học, sự hiểu biết về nhà nước tư sản tiểu luận, cách mạng xã hội và nhà nước, câu hỏinhà nước và cách mạng xã hội, triết bài 7 nhà nước và cách mạng xã hội, trình bày giai cấp nhà nước và cách mạng xã hội, Trình bày những tiền đề kinh tế - xã hội dẫn đến sự xuất hiện của nhà nước? Tại sao nói bản chất của nhà nước thể hiện tính giai cấp và tính xã hội? Liên hệ với nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay, Lê nin cho rằng : “ Nhà nước là sản phẩm và biểu hiện của những mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa được , là một cơ quan thống trị giai cấp , là cơ quan áp bức của một giai cấp này đối với một giai cấp khác ; là một bộ máy cho phép một giai cấp này được áp bức một giai cấp khác .”, tiểu luận nhà nước không còn nguyên nghĩa, tiểu luận vấn đề nhà nước trong tác phẩm nhà nước và cách mạng, tiểu luận nhà nước và cách mạng xã hội, nhà nước là những mâu thuẫn giai cấp không thể điềuhòa được trong tác phẩm nhà nước và cách mạng
Last edited by a moderator: