blogpe_pup
New Member
Download Tiểu luận Công nghiệp hóa và quá trình xác định mô hình công nghiệp hóa miễn phí
MỤC LỤC
I. Khái niệm cơ bản 2
1. Công nghiệp hóa 2
2. Mô hình công nghiệp hóa 5
II. Các nhân tố ảnh hưởng tới quá trình công nghiệp hóa ở Việt Nam 5
1. Khoa học công nghệ 5
2. Hội nhập kinh tế 6
3. Nguồn vốn 7
4. Nguồn nhân lực 9
5. Quản lý của Nhà nước 10
III. Xác định mô hình công nghiệp hóa ở Việt Nam 12
1. Mô hình công nghiệp hóa (CNH) thời kỳ trước năm 1986. 12
2. Mô hình CNH từ năm 1986 đến nay- những điều chỉnh. 15
Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho
Tóm tắt nội dung:
Cộng sản số 11, tháng 6/2006, tác giả Đỗ Quốc Sam đã đưa ra quan niệm CNH, HĐH theo nghĩa hẹp và nghĩa rộng:Theo nghĩa hẹp, công nghiệp hóa được hiểu là quá trình chuyển dịch từ kinh tế nông nghiệp (hay tiền công nghiệp) sang nền kinh tế lấy công nghiệp làm chủ đạo, từ chỗ tỷ trọng lao động nông nghiệp chiếm đa số giảm dần và nhường chỗ cho lao động công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn hơn.
Theo nghĩa rộng, công nghiệp hóa là quá trình chuyển dịch từ kinh tế nông nghiệp (hay tiền công nghiệp) sang kinh tế công nghiệp, từ xã hội nông nghiệp sang xã hội công nghiệp, từ văn minh nông nghiệp sang văn minh công nghiệp.
Tuy nhiên, khi bàn tới khái niệm CNH, người ta thường đề cập tới CNH theo nghĩa hẹp, tức là nói tới quá trình hình thành cách sản xuất dựa trên cơ sở kĩ thuật, cơ khí và tổ chức sản xuất theo lối công nghiệp trong một thời kì lịch sử nhất định
Dù có những điểm khác nhau, nhưng trong quan niệm của các tác giả cả trong và ngoài nước vẫn đều có những điểm chung. Trên cơ sở các quan điểm đó có thể khái quát lại như sau:
Công nghiệp hóa là quá trình tạo ra sự chuyển biến từ kinh tế nông nghiệp với cơ cấu kinh tế lạc hậu, dựa trên lao động thủ công, năng suất thấp sang nền kinh tế công nghiệp với cơ cấu kinh tế hiện đại, dựa trên lao động bằng máy móc, tạo ra năng suất lao động cao.
Mô hình công nghiệp hóa
Mô hình: theo nghĩa hẹp: là mẫu, khuôn, tiêu chuẩn theo đó mà chế tạo ra sản phẩm hàng loạt; còn theo nghĩa rộng, mô hình là hình ảnh (hình tượng, sơ đồ, sự mô tả…) ước lệ của một khách thể, các quá trình hay hiện tượng. Theo đó, có thể hiểu mô hình chính là sản phẩm chủ quan của cong người dựa trên cơ sở sự vật khách quan.
Cho đến nay vẫn chưa có một khái niệm nào chính thống thế nào về mô hình công nghiệp hóa. Ngay cả trong các văn kiện Đảng cũng chưa nói cụ thể về vấn đề này. Song, trên cơ sở các khái niệm về mô hình, mô hình kinh tế và công nghiệp hóa, chúng ta có thể đưa ra quan niệm về mô hình công nghiệp hóa như sau: Mô hình công nghiệp hóa là một tổng thể bao gồm nhiều thành phần, nhiều mối quan hệ lôgic (mục tiêu, bước đi, cách thức thực hiện…) được kết hợp trong một cấu trúc nhất định thay mặt cho một quá trình công nghiệp hóa trên thực tế.
Các nhân tố ảnh hưởng tới quá trình công nghiệp hóa ở Việt Nam
Khoa học công nghệ
Trước hết, và là điều quan trọng nhất để rút ngắn thời kì công nghiệp hóa là phải có sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất, của khoa học kĩ thuật và công nghệ. Nếu được tiếp thu và có các tiền đề vật chất của khoa học công nghệ cao có thể phát triển kinh tế, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, rút ngắn khoảng cách so với các nước đi trước, thậm chí trong một số lĩnh vực còn có thể vượt các nước đi trước. Vi dụ: như các nước NICs và ASEAN đã được có ưu thế hơn trong việc thừa hưởng các thành tựu công nghệ của các nước như Nhật Bản, Anh…., thêm vào đó học hỏi kinh nghiệm của các nước khác và nhờ đó tránh được những rủi ro, tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế.
Việt Nam đang tiến hành công nghiệp hóa, và sự phát triển nhanh chóng, mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học- công nghệ thế giới đã có tác động tới nhiều mặt đến đời sống kinh tế của nước ta giúp chúng ta có thể rút ngắn được thời kì công nghiệp hóa đất nước. Việt Nam có điều kiện áp dụng các thành tựu mới nhất của khoa học công nghệ ngay từ đầu (thông qua nhập khẩu), bỏ qua một bước trung gian trong phát triển để đạt tới trình độ hiện đại nhất trong thời gian ngắn hơn so với các nước đi trước và đây chính là tiền tề rất quan trọng để Việt Nam có thể rút ngắn thời kì công nghiệp hóa của mình.
Việt Nam là nước đi sau nên có rất nhiều cơ hội để lựa chọn công nghệ tiên tiến mà không nhất thiết phải trải qua những bước phát triển tuần tự về công nghệ với thời gian hàng trăn năm như các nước đi đầu đã từng trải qua. Nhưng để chuyển giao công nghệ mới từ các nước phát triển một cách có hiệu quả, đòi hỏi phải có những điều kiện trong nước tương thích, đó là phải có một nguồn nhân lực trình độ cao đủ sức nắm bắt và áp dụng công nghệ hiện đại một cách sáng tạo vào điều kiện cụ thể của Việt Nam. Đó là phải có một chính phủ đủ năng lực để điều hành nền kinh tế trong bối cảnh phát triển kinh tế tri thức và hội nhập kinh tế quốc tế.
Hội nhập kinh tế
Nền kinh tế thị trường sẽ có khả năng giải quyết nhanh nhậy các vấn đề kinh tế xã hội đặt ra, do đó được coi là cách tích lũy vốn hữu hiệu để tăng trưởng kinh tế. Nguyên tắc thị trường là giới doanh gia tự do di chuyển vốn, tự do sản xuất và phân phối các nguồn tài lực, còn vai trò Nhà nước tuy là điều không thể thiếu đối với sự tiến bộ xã hội nhưng cũng chỉ can thiệp khi cần thiết. Vì vậy, chỉ có thông qua thị trường các nước đi sau mới có cơ hội nắm bắt thành tựu của các nước đã tạo ra, cũng như chuyển giao những thế mạnh của mình cho nước khác. Cho nên, kinh tế thị trường càng phát triển thì những cơ hội này càng lớn và việc nắm bắt cơ hội đó sẽ tác động mạnh mẽ đế hiệu quả tiến trình công nghiệp hóa nền kinh tế.
Công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong bối cảnh quốc tế và trong nước có những biến động như trên, đòi hỏi phải dựa vào nguồn lực trong nước là chính đi đôi với tranh thủ tối đa nguồn lực bên ngoài, xây dựng nền kinh tế mở, hội nhập với khu vực và thế giới, hướng mạnh về xuất khẩu, đồng thời thay thế nhập khẩu bằng những sản phẩm trong nước sản xuất có hiệu quả.
Thị trường toàn cầu ngày càng phát triển tạo cơ hội cho du nhập những kiến thức, khoa học kĩ thuật, những thành tựu mới nhất của thế giới, giành được sự phân công sản xuất hay thực thi những công đoạn có giá trị gia tăng cao trong toàn bộ chuỗi giá trị của từng ngành công nghiệp, đó chính là cơ hội để rút ngắn quá trình công nghiệp hóa của mỗi nước. Công nghiệp hoá theo quan điểm mới bảo đảm kế hợp tăng trưởng kinh tế với bảo vệ vững chắc độc lập tự chủ của đất nước, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại và phù hợp với đặc điểm của thời đại, phù hợp với xu hướng quốc tế hoá, khu vực hoá kinh tế, khai thác những ưu thế về vốn, công nghệ, thị trường… của thế giới và khu vực để đẩy nhanh sự tăng trưởng kinh tế và hiện đại hoá đất nước.
Nguồn vốn
Vốn được hiểu là các của cải vật chất do con người tạo ra và tích luỹ lại. Nó có thể tồn tại dưới dạng vật thể hay vốn tài chính. Công nghiệp hoá hiện đại hoá của nước ta hiện nay đòi hỏi phải có nhiều vốn, trong đó nguồn vốn trong nước đóng vai trò quyết định, vốn ngoài nước đóng vai trò chủ đạo. Vốn trong nước bao gồm các tài nguyên thiên nhiên, các tài sản được tích luỹ qua nhiều thế hệ, vị trí địa lý... Việc tích luỹ vốn từ nội bộ nền kinh tế được thực hiện trên cơ sở hiệu quả sản xuất, nguồn của nó là lao động thặng dư của người lao động thuộc...