Truyện cười Azit Nexin...

[Edmond]

Anh lính Mêmét làng Êmét





Năm 1937 tui hãy còn là một thiến niên hiên ngang oai hùng lắm. Một ngày kia, tui phải mang theo một số trước lớn lên đường nhập ngũ. Thôi, thế là vĩnh biệt chuỗi ngày vui vẻ hồn nhiên rong chơi ngoài phố với chiếc áo phanh ngực bay phất phơ theo gió! tui phải thay đôi giày ngắn cổ xinh xắn, đánh xi bóng lộn bằng đôi ủng to tướng sực mùi da thô và đeo chiếc dây lưng to bự.

Nhập ngũ được hai tháng, thì bữa kia, đơn vị tui được tin sẽ có đoàn thanh tra xuống kiểm tra.

- Ðích thân ngài Tổng chỉ huy sẽ xuống kiểm tra đấy! - Viên chỉ huy đại đội căn dặn các sĩ quan trẻ chúng tui - Việc đầu tiên của ngài bao giờ cũng là bắt các sĩ quan đọc tên chiến sĩ, còn chiến sĩ thì đọc tên sĩ quan.

Các sĩ quan chúng tui ai nấy hoảng hốt, triệu tập ngay binh sĩ, bắt họ phải học thuộc những điểm ghi trong giấy khai sinh và họ tên các sĩ quan của mình.

Lần ấy, cũng như tất cả năm, ngài Tổng chỉ huy đến rất đúng giờ. Ngài cho dừng xe cạnh một đại đội và hỏi ngay người lính đầu tiên ngài gặp tên tuổi, quê quán anh ta, sau đó ra lệnh cho anh ta kể tên các cấp chỉ huy của mình, từ tiểu đội đến trung đội, đại đội... Anh lính nọ đang kể rất trơn tru, bỗng dưng tắc tị, đứng ngây ra như phỗng. Ngài Tổng chỉ huy giận lắm, nói dằn từng chữ :

- Người lính không thuộc hết tên các sĩ quan của mình thì không thể gọi là người lính!

Nói đoạn, ngài lên xe đi thẳng, không thèm kiểm tra nữạ

Viên sĩ quan quân nhu trung đoàn chúng tui có kể một câu chuyện như sau :

- Thật đến khổ vì những lần kiểm tra ấy! Hồi tui còn là Trung úy, tui cũng phải cố tìm cách học thuộc tên các binh sĩ của đại đội tôi. Thậm chí tui phải đóng một quyển sổ riêng, ghi tên tuổi và đặc điểm của từng người vào đấy để học. Chẳng hạn, Acmét Bôilơ, da ngăm ngăm đen, mũi tẹt. Ali Mectôgly, mắt xanh... Các binh sĩ thì suốt ngày ngồi nhẩm tên các sĩ quan, như tụng kinh vậy. Riêng có anh chàng Mêmét làng Êmét là tui dạy thế nào anh ta cũng không thuộc được. Anh chàng này là người thôn quê, cả đời chẳng bao giờ ra khỏi làng. Mà tiếng là sống ở làng, hắn cũng ít khi có mặt ở làng lắm. Hắn phải đi chăn súc vật, nên suốt ngày chỉ quanh quẩn trên núi. Mãi đến ngày bị gọi đi lính, hắn mới biết mặt mũi thế nào là tỉnh. Tính tình hắn rất hay. Lúc nào hắn cười, trông chất phác dễ thương lạ. Thế nhưng sức khỏe hắn thì ít ai bì kịp! Hắn cao 1 thước 9. Khẩu liên thanh nằm trên vai hắn trông cứ nhẹ tênh! Cái gì ở thành phố đối với hắn cũng đều mới lạ, nên cái gì hắn cũng muốn biết. Trí nhớ hắn không nhanh, nhưng được cái vừa nhớ, thì chắc như đóng đinh. Hắn có thể nhắm mắt lắp xong khẩu liên thanh trong đúng có 7 phút. Có lần tui theo dõi đồng hồ mà! Suốt ngày hắn cứ ôm kè kè khẩu súng, như đứa con gái khư khư con búp bê ấy! Lúc hắn tháo súng ra lau, bàn tay hộ pháp của hắn cầm các bộ phận của súng trông cứ như ta cầm đồ chơi vậy. các bạn cứ tưởng tượng là bàn tay của hắn to đùng gấp đôi tay tôi!

Thú thực là tui rất quý Mêmét, một anh chàng rất khá!

Một hôm, có một đô vật nổi tiếng đến chỗ trung đoàn chúng tui chơi. Anh này trổ tài đấu vật với Mêmét. Vì không có kinh nghiệm đấu, nên Mêmét chỉ tự vệ. Hắn cứ vừa lùi vừa cười như đứa trẻ. Còn anh chàng kia thì cứ nhảy hết bên này sang bên khác, lăm le xông vào chực chộp lấy hắn. Nhưng anh ta cứ nhảy như con choi choi thế suốt một tiếng đồng hồ mà không tài nào quật ngã được Mêmét. Cuối cùng trận đấu phải coi như hòa.

Ðã trót kể về Mêmét, nên tui phải tiếp tục câu chuyện. Vậy là tui không tài nào làm cho Mêmét nhớ được tên các sĩ quan chỉ huy. Hắn cứ lẫn lộn hết cả! Chỉ huy quân đoàn hay chỉ huy trung đoàn, đại uý hay đại tướng, hắn không làm sao phân biệt được!

- Này chú em, chú ý đây này!... Ta bắt đầu từ binh nhất nhé! Anh ta tên là gì? - tui hỏi Mêmét. Hắn chớp chớp mắt trông rất tội, cố nghĩ, rồi kêu lên :

- Mếchmét Ali!

- Không phải! Mếchmét Ali là Trung sĩ chứ!

- Thưa ngài chỉ huy, tui không thể nào nhớ được! - Hắn nói nghe rất thương hại.

- Thôi được, cố gắng lên một chút, chú em ạ! Bắt đầu lại từ đầu nhé!...

tui với Mêmét đánh vật với nhau như thế suốt hai tháng trời mà rốt cuộc vẫn không ăn thua gì cả. Sau tui phải bắt hắn mỗi ngày học thuộc cho tui một tên thôi. Chẳng hạn, hôm nay học thuộc tên của vị chỉ huy tiểu đoàn, mai thì tên vị chủ huy trung đoàn... Nhưng chỉ được hai hôm, đến ngày thứ ba thì hắn lại nhầm hết cả! tui bắt đầu cáu. Còn hắn, tuy to xác, nhưng những lúc ấy e thẹn như con gái, cứ cúi gầm xuống đất, mặt đỏ bừng.

- tui chả biết làm thế nào cả, thưa ngài chỉ huy! - Hắn bối rối nói khẽ.

Mà hôm ấy lại đúng hôm trước ngày kiểm tra mới nguy chứ!

- Liệu đấy, Mêmét ạ! Không khéo vì anh mà tui và cấp trên của tui bị ngài Tổng chỉ huy sạc cho một trận cũng nên! tui không hiểu anh ra tương tự người gì nữa! Cái đầu anh hình như không phải là đầu, mà là cái rây bột thì đúng hơn. Ðổ cái gì vào là lọt đi hết! Vô phúc anh bị ngài Tổng chỉ huy gọi lên thì lúc ấy anh mới biết!

Lúc này tui đã cáu thực sự.

Sáng hôm sau, đại đội tập hợp rất sớm. tui lo đến nỗi không dám nhìn về phía Mêmét nữa. Ô tô của ngài Tổng chỉ huy vừa đến rồi! tui thấy cửa ô tô mở ra. Vị chỉ huy trung đoàn đứng nghiêm chào, rồi bắt đầu báo cáo. Sau đó lại đứng nghiêm chào... Ngài Tổng chỉ huy bắt đầu đi dọc theo hàng lính. Bỗng ngài dừng lại đúng ngay trước mặt anh Mêmét làng Êmét. Tim tui như ngừng đập! Tai họa sắp giáng xuống đầu tui rồi đây! tui cảm giác nưh cả đôi ủng, lẫn chiếc dây lưng và chiếc đai kiếm đều xiết chặt lấy người. tui liếc mắt về phía Mêmét. Hình như hắn không có vẻ sợ hãi chút nào. Ngài Tổng chỉ huy nhìn thẳng vào mắt hắn và bảo :

- Anh hãy nhắc lại nội dung bản khai của anh!

- Tôi, Hátxan Mêmét, sinh năm... làng Êmét, quân đoàn 5, Sư đoàn... Trung đoàn... Tiểu đoàn 3, đại đội 2, trung đội 1, tiểu đội 1.

tui thầm khấn thánh Ala cho ngài Tổng chỉ huy chóng chuyển sang người khác.

- Tên binh nhất của anh là gì?

- Aili Iuxúp!

- Trung sĩ của anh là ai?

- Ôxman Hưdưa!

- Còn hạ sĩ?

- Haxan Guyntêkin!

- Còn sĩ quan trung đội?

- Huyxên!

- Chỉ huy đại đội?

- Ðại úy Mếchmét!...

Anh chàng Mếchmét của tui hình như quá xúc động. Hắn cứ tuôn ra một tràng hết tên này đến tên khác. Ngài Tổng chỉ huy chưa kịp hỏi, hắn vừa trả lời rồi.

- Chỉ huy tiểu đoàn là ai?

- Ngài Ôxman!

- Còn chỉ huy trung đoàn?

Mêmét Êmét trả lời ngay lập tức, không chút ngấp ngứ. Ngài Tổng chỉ huy có vẻ bằng lòng anh lính nhanh nhảu lắm. Ngài nói với hắn :

- Cám ơn!

Ðoạn ngài quay sang viên chỉ huy trung đoàn bảo :

- Ông hãy tiếp tục kiểm tra lấy!

Rồi lên ô tô, phóng đi thẳng.

Sau khi có hiệu lệnh giải tán, tui chạy ngay đến chỗ Mêmét.

- Này, Mêmét! Sao chú mày to gan thế hả?

Mêmét cúi đầu, mặt đỏ dừ :

- Thế nào, chú mày trả lời đi chứ!

- Thưa Trung úy, tui có lỗi! Nhưng biết làm thế nào ạ? Tên ngài chỉ huy sư đoàn và ngài Tổng chỉ huy thì tui nhớ kỹ lắm, nhưng các ngài chỉ huy khác thì chỉ nhớ được tên người nào là nói bừa tên ấy...

- Chà, chú em Mêmét ạ! Thế mà chú mày không luống cuống thì giỏi thật!

- Thưa Trung úy, đâu có ạ! Lúc ấy tui lú lẫn hết cả. Ngay Trung úy là người quen mà đứng trước Trung úy, nhiều lúc tui còn không nói được câu gì, nữa là đứng trước Quan lớn Tổng chỉ huy! Hồn vía tui bay đi đâu mất cả, thế là tui cứ trả lời bừa tăng tít... Xin Thánh Ala thứ tội cho con! May mà quan lớn chẳng biết ai vào ai cả!

 

Tags: azit nexin rồi mẹ con sẽ rời khỏi đây.em ráng chờ đi,không lẽ hanh phúc không mỉm cươi với chúng ta

[manhtruong_z]

Lỗi là tại anh





Khi anh bị mất việc, cuộc sống của anh bắt đầu gặp khó khăn ngay. Nhưng phải giải thích cho những ông bạn ưa tò mò biết nguyên nhân tại sao anh mất việc, mới thật khó khăn hơn nhiều!

Không! Lần này nhất định tui sẽ chẳng hở cho ai biết chuyện gì vừa xảy ra với tui cả. Mọi lần, có chuyện gì không may là tui cứ hay đi kể lể với những người quen, vì hy vọng biết đâu có người có thế giúp đỡ tôi! Nhưng cũng có khi chỉ vì muốn cho khuây khỏa nỗi buồn. Nhưng khốn cùng nỗi, cứ mỗi lần như thế, tui lại bị họ lục vấn đủ điều, cố tìm cho bằng được nguyên nhân nỗi bất hạnh của tôi, để rồi cuối cùng, chẳng biết thế nào, chính tui lại bị xem là kẻ có tội trong tất cả chuyện không may ấy!

- Ðấy - Họ bảo tui - Giá anh không làm như thế, như thế... thì đời nào ông chủ lại đuổi. Mà một khi anh vừa cả gan làm những chuyện như vậy, thì lỗi là tại anh rồi còn quái gì! Chính anh có lỗi thôi! Cuối cùng, bao giờ họ cũng kết án tui như vậy, và vẻ hài lòng hiện rõ ra mặt.

Hôm ấy, tui đang vừa đi ngoài phố vừa miên man suy nghĩ về chuyện làm ăn, thì bất thình lình có người đập mạnh vào vai. tui ngoảnh lại thì hóa ra ông bạn Ôxman Kêman. Anh ta vui vẻ đi bên cạnh tôi. Chợt nhìn thấy bộ măt buồn rầu thiểu não của tui anh cụp ngay mắt xuống thay đổi hẳn vẻ mặt và bảo :

- tui hiểu!... - Anh ta nói một cách ấp úng.

Nghĩa là anh ta vừa biết chuyện tui bị đuổi khỏi chỗ làm. Nếu vậy thì không thoát được rồi! Thế nào anh ta cũng lại sắp tra khảo tôi, tìm cách chứng minh cho tui biết rằng chính tui là kẻ có lỗi đấy cho mà xem!

Cái vẻ mặt buồn rầu giả làm ra (tạo) thật chẳng ăn khớp một tý nào với cái ánh mắt long lanh, vui sướng mà anh ta không che giấu nổi. tui cố làm ra vẻ không hiểu cái câu “tui hiểu” của anh ta và hỏi :

- Anh làm sao thế? Hay có chuyện gì không vui?

- Không, tui chẳng làm sao cả! Nhưng tui nghe nói là anh lại vừa bị mất chuyện thì phải! - Anh ta đáp.

- Cũng không sao! - tui cố làm ra vẻ thản nhiên, vì không muốn tiếp tục cái đề tài này.

- Sao lại không sao? - Anh ta đứng ngay giữa phố, mồm cứ bô bô kêu “Trời ơi”, rồi đề nghị tui - Thôi, chúng mình vào tiệm làm một cách cà phê đi, rồi cậu kể cho nghe xem đầu đuôi thế nào nàỏ

- Có gì đâu mà kể! - tui đáp.

- Sao lại có gì đâu! Chà, xem cậu bắt đầu tương tự ai rồi nào? Thôi ta đi đi! Cậu cứ kể cho mình nghe, rồi tự khắc cậu sẽ thấy khuây khỏa ngay thôi mà!

- Anh cứ làm như có thể thay đổi được cái gì không bằng!

- Cậu làm mình giận đấy!... Chả lẽ mình không phải là bạn cậu hay sao?

Thế là tui đành vào quán với anh.

- Nào, bây giờ thì cậu kể cho mình nghe xem có chuyện gì xảy ra đi! - Anh ta nói, khi chúng tui bắt đầu nhấm nháp ngụm cà phệ

- Lão chủ vừa đuổi tôi...

- Vì sao?

- Thì tui biết được là vì sao! Anh đi mà hỏi lão ta ấy!

- Cậu có hay đi làm muộn không? - Cuộc hỏi cung bắt đầu.

- Không! Bao giờ tui cũng đến rất đúng giờ.

- Có bao giờ cậu không trả thành công chuyện không?

- Không bao giờ! Ông ta còn nói là rất hài lòng về tui cơ mà!

- Hay là... công chuyện làm ăn của ông chủ cậu gặp khó khăn chăng? - Anh ta cứ đoán lần đoán mò như người chơi ô chữ vậy.

- Trái lại, công chuyện của ông ta rất chạy.

Anh ta lại tỳ tay vào má, ra chiều ngẫm nghĩ.

- Thế có lần nào cậu cãi lại ông ấy không?

- Không! Ai mà dám cãi lại ông ấy!

Sốt ruột, Kêman bắt đầu nhấm nhấm móng tay.

- Thôi đúng rồi! Chắc cậu đòi tăng lương phải không?

- Ðâu có!...

- Hay là... cậu có nói câu gì về ông ta, chẳng hạn có ý chê trách ông tả...

- Ồ, không đời nào!

tui bị hỏi vặn một hồi nữa bằng những câu đại loại như thế.

- Chà! Chà!... Thế thì vì cái quái gì mà cậu bị đuổi được nhỉ? Hay là... có khi nào cậu nhìn ông ta chằm chằm như cậu đang nhìn mình bây giờ không?

- tui không hiểu. Nhưng... có thể là có...

- Thôi thế thì đích rồi! Tớ vừa bảo mà! Nhất định là phải có lý do mà lại, chứ không đời nào tự dưng người ta lại đuổi cậu cả! Chính lỗi tại cậu chứ không phải tại ai hết! Cậu cứ nhìn người ta chằm chằm như muốn ăn sống nuốt tươi thế thì ai mà chịu được! Nói thật chứ... Lỗi là tại cậu thôi!

Nói xong câu ấy, anh ta thấy trong người nhẹ nhõm hẳn.

tui khẽ buông một tiếng “Thôi, chào anh!” rồi bước ra khỏi tiệm. Thậm chí ngay cả lúc bị đuổi khỏi chỗ làm tui cũng không thấy buồn như lúc này.

tui đi về phía bến ô tô.

- Thế nào, chả lẽ điều bọn mình nghe nói là đúng hay sao?

Ðó là câu đầu tiên tui nghe được khi vừa bước chân lên ô tộ một anh bạn quen ngồi sau tui hỏi.

- Ðúng đấy! - tui đáp.

- Thật đáng tiếc! Nhưng vì sao thế?

- tui không biết.

Như người cảnh sát đang suy nghĩ trước một vụ án bí ẩn, anh ta lẩm bẩm :

- Lạ thật! Lạ thật!... Không có cớ gì, lẽ nào người ta lại đuổi... Nhất định là phải có lý do...

- Nhưng dù sao...

- Hay là cậu bị kẻ nào tố giác?

- tui không đánh giá là như vậy.

- Hay là ông ta tìm được người thạo chuyện hơn cậu?

- Nhưng lúc nào ông ta cũng nói là rất hài lòng về công chuyện của tui kia mà!

- Hay có thể ông ta tìm được người bằng lòng làm với số lương ít hơn chăng?

- Tìm đâu ra được người như thế!

- Thế sao ông ta lại đuổi cậu nhỉ? À, hay là cậu không biết cách ăn nói với ông ta?

- Biết cách thế nào? Thì tui vẫn nói chuyện với ông ta một cách bình thường thôi...

- Trời ơi! Thế thì rõ rồi!

- Anh bảo rõ cái gì?

- Rõ nguyên nhân chứ gì còn nữa. Với ông chủ mà anh lại ăn nói một cách bình thường là không được, anh hiểu chưa? Anh không thưa bẩm với ông ta, thế là ông ta giận chứ có gì đâu!

- Ồ, đâu có!... Một tháng tui mới gặp ông ta có một lần. Mà khi gặp tui cũng có được nói chuyện với ông ta đâu!

- Thế lại càng không được!... Cậu cứ lăm le định tìm cách nói chuyện với ông ấy thì ông ấy ghét là phải chứ còn gì nữa! Lỗi là tại cậu thôi!

Nói xong câu ấy, anh ta cũng thấy hể hả lắm.

Ô tô vừa đến bến đỗ đầu tiên là tui bước xuống ngay. tui cảm giác tức giận đến nỗi tui thấy nhất định phải tìm một người nào đó để thổ lộ can tràng. tui bèn quyết định đến nhà một người bạn cũ.

- tui bị đuổi khỏi chỗ làm rồi! - Vừa bước chân đến cửa tui vội nói ngay như vậy - Nhưng tớ van cậu đừng có hỏi thăm gì hết và đừng có ý định tìm hiểu nguyên nhân!

Nhưng nghe nói thế, anh ta lại càng tò mò.

- Thế nghĩa là có nguyên nhân rất quan trọng chứ gì?

- Tớ vừa xin cậu đừng có hỏi mà!...

- Thế nhưng ngày lễ tết cậu có thường đến nhà ông chủ không?

tui chẳng bao giờ bước chân đến nhà ông chủ, nhưng cố tình muốn làm cho anh bạn rối trí, nên tui đáp :

- Tất nhiên rồi, cứ mỗi dịp tết, dịp lễ hay bất cứ dịp gì là tôi...

- Thôi rõ rồi... cậu đến nhiều như thế chả trách...

- Ðâu! Tớ có đến nhiều đâu!...

Rồi anh ta lại bắt đầu đặt cho tui những câu hỏi như tất cả ngườị

- Tớ hỏi thật nhé, thế cậu có làm điều gì để ông ta cáu không?

- Không! Trái lại ông ta rất thích tớ...

- Thế thì vì cái quái gì được nhỉ? Tớ chịu không thể hiểu nổi!

tui lại bắt đầu thấy mất bình tĩnh, và để kìm xúc động, tui đi đi lại lại trong phòng.

- Ðôi giày của cậu kêu quá! - Đột nhiên anh bạn tui thốt lên.

- Ừ! Nó kêu lắm! - tui thừa nhận.

- Từ bao giờ thế?

- Từ lúc mới mua cơ! Ði vừa năm tháng nay rồi mà nó vẫn còn kêu.

- Thế đi làm cậu cũng đi đôi giày này phải không?

- Ừ!

- Biết ngay mà! Biết ngay mà! Tớ vừa bảo là không bao giờ người ta lại đuổi người một cách vô cớ mà!

- Cậu vừa đoán được lý do người ta đuổi tớ rồi à? - tui hỏi.

Sửa lại tư thế ngồi cho thoải mái, anh ta bắt đầu giảng giải :

- Ðôi giày của cậu kêu suốt từ sáng đến tối như thế thì ai mà chịu được cơ chứ? Ông chủ cậu cáu là phải! Chính lỗi là tại cậu thôi, người anh em ạ!

- Ðúng! Lỗi tại tôi! - tui điên tiết hét lên - Tại tôi! Tại tôi! Nhưng tui đến nhà cậu vào cái ngày đáng buồn này đâu phải để nghe những lời như thế!

Nói đoạn tui đóng sầm cửa, bỏ ra về.

Buổi chiều, ngồi trên phà đi Cađưkây, tui vẫn bị ám ảnh bởi chuyện đó.

- Anh nghĩ gì mà đăm chiêu vậy? - Một người lạ mặt bỗng hỏi tui - Anh có chuyện gì buồn chăng?

- Không! Không có chuyện gì cả - tui đáp.

- Nhưng trông anh có vẻ không vui. Có gì anh cứ kể cho tui nghe, may ra tui có thể giúp gì chăng?

- tui bị ông chủ cho thôi việc!

- Nhưng tại sao?

- tui không biết!

- Chắc anh phải có lỗi gì đó!

- Phải! Vì đôi giày của tui nó kêu cót két nên ông ta cáu!

- Ồ! Anh nói đùa thế chứ! Lẽ nào vì thế mà người ta đuổi anh! Phải là lý do khác chứ!

- tui cứ hay nhìn chằm chằm vào ông ta, vì thế ông ta bực!

- Lại còn thế nữa!

- Vì tui ít chịu nói chuyện với ông ta!

- Cũng vô lý!

tui nhìn thẳng vào mặt anh chàng không quen biết mà phá lên cười.

- Thôi đúng rồi! Chắc anh vừa nhìn ông chủ và cười một cách nhạo báng như thế phải không?

- Ðúng! tui vừa cười như thế đấy! Và ông chủ vừa đuổi tôi. Nghĩa là lỗi tại tôi. Anh hiểu rồi chứ? Và bây giờ chắc anh hài lòng rồi chứ?

Nói đoạn tui bỏ đi thẳng.

Trải qua một ngày đầy bực dọc, tui trở về nhà. Ăn cơm tối xong thì anh bạn Ibrahim của tui đến chơi. Trông anh thật rầu rĩ! Cách đây mươi hôm anh cũng vừa bị đuổi khỏi chỗ làm.

- Thế nào? Làm sao đằng ấy bị đuổi đấy? - tui hỏi.

- Tớ không biết, còn đằng ấy thì tại sao?

- Tớ cũng cóc biết!

- Tất nhiên là phải có lý do thôi!

- Và không phải vô cớ người ta đuổi mình đâu! Chắc cậu hay nghỉ làm chứ gì? Thế cậu không trình giấy chứng nhận ốm à?

Chúng tui bắt đầu tra khảo nhau. Trong lúc nói chuyện, Ibrahim chốc chốc lại hắc hơi và ho, cứ phải lấy khăn ra lau mũi luôn.

- Ibrahim này! Hình như cậu bị sổ mũi phải không? - tui hỏi

- Mình bao giờ chả thế! Viêm mũi mãn tính mà!

Lập tức tui đứng phắt dậy, dang hai tay ra kêu lên :

- Thế thì rõ rồi! Cậu bị đuổi là đúng rồi! - tui nói - Thôi đừng đổ lỗi cho người khác nữa! Lỗi là tại cậu thôi.

Ibrahim nhìn tôi, vẻ bối rối.

- Cậu lúc nào cũng sổ mũi thế thì làm sao mà ông chủ chịu được! Thế nên tất nhiên là cậu phải bị đuổi thôi! Ðúng không nào?

Nói xong, tui cảm giác thật hài lòng. Thậm chí sung sướng nữa là đằng khác! Tưởng như tui vừa nhận được chuyện làm mới vậy!

 

[hanhphuccuoi_ent]

Nghĩa vụ đối với Tổ quốc





Cả trại giam xôn xao về cái tin ấy.

- Này, các đằng ấy vừa biết tin gì chưa? Ichxan Vadêlin đang ở đây đấy!

- Làm gì có chuyện!

- Tớ nói điêu tớ làm con chó!

- Hắn vừa “đoạn” từ lâu rồi kia mà!

- Lại còn mở tiệm cà phê đàng hoàng nữa chứ?

- Cóc tin được! Cậu nói láo!

- Tớ nói láo tớ chết! Người ta mới giải hắn về hồi chiều, bằng tàu chở thư mà! Giải từ Aiđiliê về. Chính tớ nhìn thấy hắn ở dưới sân. Hắn tắm ở nhà tắm xong bị dẫn về biệt khám.

- Thế đấy! Ðã tưởng dứt được rồi, thế nào mà bỗng dưng lại bị tóm gáy điệu về ở với cánh ta không biết?

- Nhưng Ichxan Vadêlin là ai vậy?

- Các chú mày còn nhóc con nên không biết hắn. Hồi hắn còn làm ăn, các chú mày hãy còn bú tí mẹ! Tao quen hắn từ hồi ở Mactreckhan kia! Hồi ấy trại giam này chưa có. Mới có trại Mactreckhan thôi! Bọn ta được ngồi ở đó.

- Hồi ấy phải nói hắn nhanh thật!

Ichxan phải nằm ở biệt khám hai tuần, rồi được chuyển sang khu 2. Ðó là khu giam các phạm nhân đặc ân, những kẻ tái phạm cũ biết rõ hắn.

- Chào người anh em!

Một người vừa đun xong trà trên một cái hỏa lò. Ichxan Vadêlin sỗ sàng quăng tờ giấy một trăm xuống khay. Người ta lại bắt đầu đun một ấm trà ngon nữa.

Người ngồi trước mặt Ichxan Vadêlin là Nuri - bị kết án 60 năm tù về tội tham ô. Nuri mặc một chiếc áo choàng màu mận chín trông hết sức sang trọng. Ichxan Vadêlin - chạc 50 tuổi - chỉ chuyện trò với mỗi mình, dường như không nhìn thấy ai xung quanh nữa.

- Thế đầu đuôi làm sao hả Ichxan?

- tui kể ra chỉ sợ anh không tin, cho tui là nói phét. Vì chính tui cũng thấy chuyện này thật khó tin. Ai chứ tui thì, chắc anh biết đấy, vừa như chim bị đạn rồi! Lạy Chúa! Năm nay tui đã 50 tuổi đầu, tóc vừa bạc, vậy mà chưa bao giờ tui bị một vố cay như thế này. Mà lần này tui bị lại là do tui tận tâm phục vụ cho tổ quốc, do tui làm nghĩa vụ công dân của mình mới tức chứ!

Chắc anh biết đấy, lâu nay tui vẫn có một tiệm cà phê riêng. Một hôm, có hai tay của Sở Cẩm đến nhà tui bảo :

- Mời ông đi theo chúng tui về Sở!

Các tay mật (an ninh) thám cũ tay nào tui cũng nhẵn mặt cả. Nhưng hai tay này là lính mới, nên tui không biết. “Ðược! Ði thì đi!” tui nghĩ bụng thế, “mình chẳng làm gì nên tội thì sợ đếch gì!”; đến Sở, tui thấy Haiđa vừa ngồi chờ ở đó... Haiđa làm ở Sở Cẩm từ hồi tui còn làm ăn. Bây giờ ông ta vừa lên chức Chánh Cẩm. Haiđa có một mắt hơi lé, trông lúc nào cũng có vẻ lờ đờ, nên được tất cả người tặng cho biệt hiệu là Lé. Haiđa Lé dữ hơn cọp.

- Bẩm quan cho gọi em có chuyện gì đây ạ? - tui hỏi Haiđa Lé.

- Ngồi xuống đây vừa Ichxan! - Haiđa Lé đáp và chỉ vào chiếc ghế. tui đoán ngay là ông ta cần đối tôi. Vì tính ai chứ tính Haiđa Lé tui biết rõ lắm. tui mà có tội tình gì thì ông ta vừa nhảy xổ vào tui mà bóp cổ cho thấy ông bà vải rồi, chứ chả mời mọc tử tế như thế.

- Thưa Haiđa - tui nói - em vừa đoạn tuyệt cú hẳn nghề cũ rồi! Sau cái lần cuối vớ được một mẻ bẫm, em vừa thanh toán sòng phẳng các món, và còn dư một ít thì mở tiệm cà phê để làm ăn sinh sống. Bây giờ quan muốn gọi em có chuyện gì vậy ạ?

Haiđa nghe tui nói rồi bảo :

- Ðúng. Các khoản cũ coi như vừa thanh toán xong. Hôm nay ta cho gọi anh đến đây là muốn anh thực hiện nghĩa vụ công dân của anh đối với tổ quốc.

tui nghĩ bụng: không biết nghĩa vụ đối với tổ quốc là nghĩa vụ gì? Chắc chỉ có chuyện đi lính thôi! A! Ra người ta muốn bắt tui đi lính!

- Bẩm quan! - tui nói - Em xin thưa với quen là em vừa hoàn thành nghĩa vụ công dân rồi ạ! Em vừa phục vụ trong hải quân đúng sáu năm chẵn, không kém một ngày. ấy là chưa kể em còn nằm mấy tháng trong hầm nhà thờ Ðivankhan ở Caxưmpasa. Bây giờ em vừa ngoài 50 rồi, quan còn muốn gì ở em nữa ạ?

Haiđa Lé sai mang cho tui tách cà phê và rút thuốc lá mời. tui lại nghĩ ngay: chắc ông ta muốn mình làm chỉ điểm đây!

- Thưa ông anh, nếu ông anh có ý định gì khác thì xin ông anh cứ nói thẳng. Nếu giúp được, em sẵn sàng ngày... Còn cái tiệm cà phê của em thì ông anh cứ coi là của ông anh!

- Anh nghĩ nhầm rồi, Ichxan ạ! - Haiđa Lé đáp - Không ai định bắt anh đi lính! Nhưng tổ quốc muốn giao cho anh một nhiệm vụ khác. Anh phải cứu lấy danh dự cho quốc gia, cho chính phủ! Chính phủ rất cần đến sự giúp đỡ của anh.

- Ấy chết! Sao ông lại giễu em thế! Có đâu một nước hùng mạnh như nước ta mà lại cần đến sự giúp đỡ của một tên trộm già như em!

- Chuyện gì mà không thể có! - Haiđa Lé đáp - Việc nước nó phức tạp lắm, nên đòi hỏi phải có sự giúp đỡ của mỗi người công dân. Và bây giờ đến lượt nó đòi hỏi sự giúp đỡ của anh.

- Thôi được! Nếu ông anh vừa nói là nghĩa vụ nước thì em đâu dám từ chối. Ông anh có bảo chết em cũng xin chết ngay...

Ðến đây Haiđa Lé mới nói thật cho tui biết rõ sự thể.

Hóa ra là có một đoàn khách quốc tế sang thăm nước ta. Ðoàn rất đông người. Có đủ cả người Mỹ, người Ðức, người Ðan Mạch, người Pháp. Có cả thương gia, bác sĩ, kỹ sư, giáo sư... Họ muốn đến tìm hiểu tình hình để viện trợ kinh tế cho ta. Nhưng đến chỗ nào họ cũng thấy tình trạng hết sức bí bét. Nghe nói tình hình lâm nghề họ phát ớn, tìm hiểu tình hình y tế họ thấy ngán ngẩm. Ðến xem các nhà máy họ lại càng kinh. Tóm lại là đi đến đâu ta cũng ngượng chính mặt với họ đến đấy. Vì thế chính phủ ta mới quyết định bằng bất cứ giá nào phải làm cho họ kinh ngạc một phen.

- Bởi vậy, Ichxan ạ! Bây giờ là trách nhiệm của anh đối với tổ quốc. Anh phải cố mà làm tròn nó!

tui đoán chắc chính phủ ta không có cách gì làm cho các quan khách quốc tế hài lòng, nên quyết định chứng tỏ cho họ thấy trình độ chống nạn trộm cắp của ta cao đến mức nào. tui bảo :

- Thưa Haiđa, em hiểu, xin Haiđa tin rằng chắc chắn em sẽ cho họ biết trình độ ăn cắp của ta rất cao, chứ không như các nghề khác!

- Anh đoán gần đúng - Haiđa xác nhận - Chúng ta phải cho họ biết cảnh sát của chúng ta mạnh như thế nào, và biết cách làm chuyện ra sao.

- Thế thì em thấy hơi khó... - tui thở dài.

- Tất nhiên là khó rồi! Có thế mới gọi anh đến...

Anh là một tên móc túi chuyên nghiệp, vừa từng nhiều lần vào tù ra tội. Anh rất sành sõi cái chuyện này. Vậy anh hãy thi hành nghĩa vụ công dân của mình.

- Xin ông anh cho em biết rõ hơn là em phải làm gì ạ? - tui yêu cầu ông ta.

Haiđa Lé giảng giải cho tui biết nhiệm vụ. Người ta sẽ chỉ cho tui cái khách sạn có đoàn quốc tế ở. Nhiệm vụ của tui là phải vét nhẵn túi các vị trong đoàn, không để sót một thứ gì. Tất nhiên các quan khách sẽ thi nhau kêu trời và chạy đến báo cảnh sát. ở sở cảnh sát người ta sẽ bảo họ: “Xin các vị yên trí! Cảnh sát của chúng tui làm chuyện rất cừ! Chỉ năm phút nữa chúng tui sẽ tóm hết những tên ăn trộm!” Còn tui thì ngay sau đó đem tất cả những thứ lấy được về nạp cho Sở. Thế là những người bị mất cắp sẽ nhận được nguyên vẹn tài sản của họ.

“Ðây! Xin mời các vị nhận lại đồ vật của mình!” Cảnh sát của ta sẽ giơ tay chào và bảo họ như vậy. Các vị khách ngốc nghếch kia tất nhiên sẽ phải nghĩ: “Chà! Thế mới gọi là làm chuyện chứ!”

- Em không làm được đâu, Haiđa ạ! - tui từ chối - Bây giờ em thấy không đang tâm...

- Sao vậy? - Haiđa Lé hỏi.

- Thứ nhất là vì em bỏ nghề vừa lâu, bây giờ chân tay ngượng nghịu sợ không làm nổi...

- Không lo! Anh vẫn làm được thôi!

- Thứ hai, bấy lâu nay em vừa giữ được mình không nhúng tay vào chuyện ấy...

- Giữ mãi rồi cũng có ngày không giữ được đâu! Cũng như đôi giày mới ấy rồi cũng có lúc nó phải nhúng bùn.

- Tụi trẻ bây giờ có nhiều đứa bợm lắm! Ông anh giao cho chúng nó chuyện này có lẽ tốt hơn.

- Nhưng lũ ôn con ấy chúng lưu manh lắm! Xoáy thì chúng xoáy được đấy. Nhưng xoáy xong chúng nó biến thì có mà thánh tìm!... Lúc ấy thật là bẽ mặt với các vị khách quốc tế. Vì thế chúng ta mới cần một tên trộm thật thà như anh.

- Ðội ơn ông anh vừa có lòng tin em. Nhưng quả thật em không làm được đâu ạ!

- Tuỳ đấy, Ichxan ạ! Có điều nếu anh không chịu làm, ta buộc phải đóng cửa tiệm cà phê của anh lại. Ta còn lạ quái gì cái tiệm của anh! Nó vừa là sòng bạc, vừa là ổ thuốc phiện lậu...

Thế là tui đành phải nhận lời.

- Thôi được em xin làm - tui nói - nhưng làm nghĩa vụ cho tổ quốc thì em cũng được cái gì chứ ạ? Chả lẽ em lại làm không công?

Haiđa Lé nổi cáu quát :

- Người ta nghĩ đến nghĩa vụ công dân, mà anh thì lo chuyện lợi lộc. Thật không biết xấu hổ!

- Xin ông anh bớt giận! - tui nói - ông anh làm chuyện cho cảnh sát, tức là cũng làm nghĩa vụ công dân, thì ông anh được lương. Ngay cả các ngài nghị viên có lẽ cũng chả ngài nào muốn làm nghĩa vụ công không cho chính phủ. Tình bạn đi đằng tình bạn, còn công chuyện đi đằng công chuyện chứ ạ! Việc nào nó phải đi chuyện nấy. Nghĩa vụ là một chuyện, còn quyền lợi lại là chuyện khác chứ ạ! Tiền bạc có hại gì đến nghĩa vụ đâu!

- Thôi được. Ta thỏa thuận thế này vậy nhé! - Haiđa Lé dấu dịu - ta cho anh muốn làm gì ở cái tiệm cà phê của anh thì làm. Có điều anh pảhi nhớ là “moi” được cái gì của khách, anh phải đem nộp cho ta ngay, rõ chưa?

- Dạ, rõ ạ!

Cầu chúa Ala phù hộ cho anh! Ta đặt tất cả hy vọng vào anh đấy! Nếu anh moi được ví của ngài trưởng đoàn thì càng đáng khen. Thôi, cho anh đi! Chúc anh may mắn!

ừ, thì tui đi! Gì chứ cái chuyện xoáy vặt đối với tui ngon hơn óc chó!

tui đến khách sạn và bắt đầu ngồi chờ.

Chờ đến tối thì thấy các vị khách bắt đầu kéo nhau về. tui giở tập ảnh ra xem lại. Ðích thị ông trưởng đoàn đang đi cùng bà vợ kia rồi! tui đứng lên, đi sát hẳn vào người ông ta lần chỗ để ví, rồi bất ngờ hích nhẹ vào ngực ông ta một cái. Thế là xong! Êm như ru! Té ra tui vẫn chưa quên nghề...

Sau đó tui chạy ngay đến nhà vệ sinh công cộng ở quảng trường Tacxim, mở ví ra xem. trong ví toàn giấy bạc mới tinh! Thề có thánh Ala chứng giám, tui đã kìm được lòng tham, không lấy một tờ nào. Có bao nhiêu tui mang nguyên về Sở.

- Anh biến đi đâu thế? - vừa thấy mặt tui từ ngoài cửa, Haiđa Lé vừa quát hỏi ngay. Nhưng khi tui chìa chiếc ví ra thì ông ta sướng đến nỗi hôn luôn tui một cái vào trán.

- Cừ lắm! Anh vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ - Ông ta khen tui - ông trưởng đoàn vừa đến báo cho ta biết là bị mất cắp. Trông ông ta rất buồn. “Xin ngài cứ yên trí!” ta bảo với ông ta như vậy, “chậm nhất là ngày mai chúng tui sẽ tìm lại cho ngài chiếc ví. Cảnh sát của chúng tui làm chuyện rất giỏi!”

- Em vừa hoàn thành nghĩa vụ đối với tổ quốc rồi, bây giờ xin chào ông anh! Chúc ông anh tất cả sự tốt đẹp! - tui nói với Haiđa thế, nhưng ông ta bảo :

- Khoan đã! Mới một lần thế thì ít quá! Chú em phải lần lượt moi túi tất cả các ông khách ấy cho ta!

- Nhưng em chỉ sợ làm mãi quen tay, đến lúc muốn thôi không được.

Nhưng Haiđa chẳng thèm nghe tôi.

tui lại bắt đầu đi moi các đại biểu khác. Có một ông rất khù khờ, bị tui moi nhẵn cả túi quần túi ấo, lấy hết cả ví, cả chìa khóa buồng, khăn mùi soa, bật lửa, hộp thuốc lá, thậm chí cả ghim cài ve áo, mà vẫn chẳng hay biết gì hết. Không khéo bị lột cả quần ngủ mà ông ta vẫn không biết gì cũng nên!... “Hay ta thử cắt hết cúc áo của hắn ta xem sao?” tui nghĩ bụng như vậy, rồi cắt thật, không để lại một cái nào. Sau đó tui đem ngay tất cả về Sở, bày ra trước mặt Haiđa.

- Giỏi lắm, Ichxan ạ! - Ông ta bảo - Anh làm chuyện khá lắm!

tui bảo ông ta :

- Ông anh ạ! Em vừa định lột truồng hắn ra, nhưng sau nghĩ thương hại...

Tóm lại là suốt mười lăm ngày tui cứ đi moi hết vị này đến vị khác trong đoàn... tui làm chuyện như một nhà phẫu thuật lành nghề. Nói thật chứ, giá tui có lấy mất một lá phổi của những anh chàng đù đờ này thì có lẽ họ cũng hay biết gì.

Haiđa nghe tui kể thì cứ ôm bụng mà cười.

Một hôm, tui moi được nhẵn ví đầm của một bà và đem đến cho Haiđa Lé. Nhưng không thấy bà này đến báo cảnh sát gì cả. Thấy vậy một viên cảnh sát biết tiếng nước ngoài bèn gọi điện về khách sạn :

- Các ngài có bị mất gì không?

- Không - Người ta trả lời.

- Các ngài cứ soát kỹ lại tất cả các ví xách và túi quần túi áo xem!

Một lát sau bỗng có tiếng chuông.

- Có một bà của chúng tui bị mất sạch các thứ trong túi sắc.

- Bà đó có một chiếc khăn tay màu hồng phải không ạ?

- Phải rồi! Sao các ông biết?

- Cảnh sát của chúng tui cái gì cũng biết hết!

Cảnh sát của chúng tui cứ thế đấy: họ báo cho người mất trộm biết anh ta bị mất trộm, và tên trộm vừa bị bắt!...

Trước khi đoàn về nước, một phóng viên nhà báo hỏi vị trưởng đoàn :

- Ở nước chúng tui ngài thích nhất cái gì ạ?

Vị trưởng đoàn là một người có học thức, ông ta im lặng không đáp.

Một nhà báo khác nói :

- Cảnh sát của các ông rất mạnh!

Bấy giờ vị trưởng đoàn mới trả lời như thế này :

- Ðoàn chúng tui có chín người cả thảy. Chúng tui ở Xtămbun có mười lăm hôm, mà mỗi người trong đoàn chúng tui đã bị mất cắp chín, mười lần!... Cảnh sát của các ông cũng có thể là mạnh, nhưng những tên trộm của các ông còn mạnh hơn nhiều!

Lập tức sáng hôm sau những lời tuyên bố này được đăng ngay trên các báo: ngài trưởng đoàn tuyên bố rằng nạn trộm cắp ở Thỗ Nhĩ Kỳ hết sức phát triển!

Nhưng thế thì chuyện gì đến tui kia chứ? Tại sao mấy ông cảnh sát lại nổi cáu và hạ lệnh tống giam tôi? Hay tui đã thực hiện vượt mức yêu cầu của họ?

tui bảo họ :

- Nhưng chính các ông bảo tui phải đi ăn cắp để thực hiện nghĩa vụ đối với tổ quốc cơ mà! tui sẽ đưa chuyện này ra tòa. tui sẽ kể hết với tất cả người cho mà xem! - tui dọa Haiđa Lé.

- Nếu anh làm như thế, ta sẽ đổ cho anh là thủ phạm của tất cả các vụ trộm chưa tìm ra. Những vụ như thế ta có hàng trăm. Anh tin ta đi! Ta sẽ có cách làm cho anh phải nhận và ký vào biên bản hỏi cung. Anh sẽ phải chịu một ngàn năm tù là ít!

Cuối cùng trước tòa tui đành phải câm như hến và người ta kết án tui hai năm tù. Ichxan Vadêlin kết thúc câu chuyện của mình.

- Hai năm cũng chả mấy! Ngoảnh đi ngoảnh lại là hết ngay thôi! - Một người ngồi nghe chuyện lên tiếng an ủi.

Ichxan Vadêlin bảo :

- Ðã đành thế rồi. Nhưng tuổi tui đâu còn ít ỏi gì để mà ngồi tù. May phước là chỉ bị có hai năm! Làm nghĩa vụ của tổ quốc sướng thế đấy! Hoan hô nước ta!

 

[luu_vuong2909]

Diễn văn trong lễ khánh thành





Từ cửa sổ toa tàu một bàn tay thò ra ngoài chỉ trỏ. Tít xa, tận cuối một thung lũng dài ẩn mình dưới làn sương xanh, một ống khói nhà máy nhô lên cao vút. Tàu càng đi xa ống khói càng thu nhỏ lại, chẳng mấy chốc vừa biến thành một cây bút chì bằng ngón tay út dựng đứng trước thợ.

Ðến lúc bấy giờ người chỉ tay vào cái tăm ống khói tít xa kia mới nói rằng chính ông là người vừa đọc diễn văn khánh thành cho cái nhà máy đó.

- Thế hóa ra đấy là nhà mày? - Một người cùng toa hỏi.

- Chứ sao?

- Thế nó là nhà máy gì?

- Máy gì thì hỏi làm gì?

- Dám hỏi, ngài đọc diễn văn khánh thành mà lại không biết là làm sao?

- Có thể ngài quên - Một hành khách khác đáp thay.

- Không, quên là thế nào, hồi ấy tui có biết đâu - Người ấy nói.

- Thế sao, nhà máy không chạy à?

- Có lẽ bây giờ chạy rồi. Nhưng cái hôm làm lễ khánh thành, lúc tui đọc diễn văn thì người ta hì hục mãi mà máy không nổ.

- Chắc lúc ấy ngài là giám đốc? - Hành khách thứ 3 tò mò hỏi.

- Cái ông này! tui chẳng là gì cả - Người đó đáp.

- Thì hẳn ngài phải là một nhân vật quốc gia?

- Chẳng cuốc ra, cuốc vào gì sất, ông bạn thân mến ạ!

- Thế tại sao hôm ấy lại chính ngài được đọc diễn văn khánh thành mà cho đến bây giờ ngài vẫn không biết nó là nhà máy gì?

- Hoàn toàn ngẫu nhiên. Các ông biết không, từ nhỏ lưỡi tui đã dẻo lắm. Ðừng nghĩ rằng tui bốc phét. Quả thực là tui nắm được nghệ thuật diễn thuyết. Tất nhiên nghệ thuật này không lộ ra trong những câu chuyện hàng ngày, chẳng hạn như câu chuyện của chúng ta bây giờ, nhưng hễ cứ đứng trước một đám đông là thằng diễn giả trong người tui lại đứng dậy. Nhờ thánh Ala phù hộ... tui mà vừa đứng nói trước quảng đại dân chúng thì đố có ai ngắt lời tui được. Anh bạn thân mến ạ, lúc ấy đầu óc tui minh mẫn lạ thường, đến mức có thể nói nửa ngày không hết ấy chứ! Muốn thế phải có tài ứng biến, ông bạn quý mến ạ. Vậy tài hùng biện là gì? Tài ấy là: hễ mở mồm là nói không ngừng, không vấp, cứ nói liền, nói miết. Nói cái gì à? Cái đó không cần biết. Ðầu cuối có tùy ứng được với nhau hay không, chuyện ấy cũng không có nghĩa lý gì hết. Khó nhất là bắt đầu nói. Nếu bạn cảm giác chủ ngữ một đằng, vị ngữ một nẻo thì cái chính là đừng có luống cuống, ngược lại phải kéo cho câu dài ra, cho phức tạp thêm, thế là người nghe lẫn lộn ngược xuôi và cuối cùng chết ngợp. Diễn văn xong người ta sẽ bình: “Người này nói giỏi quá” và sẽ vui hô nhiệt liệt.

Bạn ạ, tui đã từng đọc những bài diễn văn như thế và lần nào cũng được tất cả người bao vây, hết lời chúc tụng. Người thì ôm ghì lấy tôi, kẻ thì hôn tay cúi đầu. Sau mỗi buổi như thế tui thường tự hỏi: “Ta vừa nói gì vậy?” Thật kỳ lạ là tui không thể nhớ ra được. tui vừa thế mà người nghe cũng thế. Nếu muốn biết một người nói có hay không thì đầu tiên phải tìm hỏi diễn giả: “Ngài nói gì vậy?”, rồi sau hãy hỏi đến người nghe: “Ông ấy nói gì thế?” Ðến khi vỡ lẽ là cả hai đều không biết gì, nhưng người nghe vẫn bình phẩm: “Diễn giả thật lôi cuốn”, ấy là bài văn được liệt hạng nhất đấy.

Hồi còn đi học tui là thằng chúa lười. Hơn nữa tui hoàn toàn mít đặc về số học và hình học, thế mà chưa bao giờ tui bị đúp cả. Tất cả đều nhờ tài thuyết pháp của tôi. Năm nào cũng thế, cứ đến giờ học cuối cùng là tui lại đứng lên nói với thầy giáo: “Thưa thầy kính mến, thầy cho phép con thay mặt anh em được thưa với thầy đôi câu”. Thầy mới nói: “Miễn thưa bẩm, con cứ nói đi”, và thế là thầy sa lưới tui ngay. tui mở đầu rằng: “Nhân vì năm học vừa hết, đội ơn thầy cho phép, con xin bộc bạch những cảm tình của bạn bè con, bẩm thầy...!” Rồi, không để cho thầy tui kịp lấy sức mà bàng hoàng, tui không ngậm miệng lại giây nào, cứ thế mà tuôn ra tràng giang đại hải: “Thầy ơi! Suốt một năm qua thầy đã... dậy chúng con... trên con đường khoa học sáng lạn... khơi mào đầu óc chúng con... mầm mống rực rỡ...”

Rồi đó tui phát ra tất cả những gì chợt đến trong đầu. Toàn bộ nghệ thuật là không được vấp váp. Không được để người nghe kịp nghĩ: “Nó nói gì vậy?”

Cứ nói và nói, không được dừng lại.

Lúc tui mới nói thầy giáo không hiểu, sau thầy bị rơi vào tình trạng quên lú, rồi những nếp nhăn trên trán thầy dãn ra đôi chút, cuối cùng thầy nhăn mũi, mắt thầy đờ đẫn không chớp và hai bàn tay run lên. Còn tui vẫn cứ nổ liên hồi không nghỉ. Giá các bạn được nghe tui nói lúc ấy nhỉ! Chắc cũng phải đổ nước mắt. Thầy tui lau mũi, cổ họng giật giật. Cuối cùng không giữ được nữa, nước mắt thầy tui ròng ròng. tui thì cứ nói, còn thầy thì cứ khóc. Thỉnh thoảng tui lại ném một cái nhìn lên thầy tôi. Lúc nào nhìn thầy sắp chết xỉu tui mới dừng chút ít. Lúc đó thầy tỏ vẻ muốn nói lại đôi lời. Nhưng mấy lần thầy tui không noi ra được. Thầy hỉ mũi, thở dài nặng nhọc, lau mắt rồi nói: “Các con của tui ơi, thầy thật bội phần cảm kích và xúc động đến nỗi thầy không sao nói ra được những tình cảm của thầy...” và, đang nói dở câu, thầy tui bỏ lớp chạy ù ra ngoài. Còn chúng tui thì cười theo ầm ĩ.

Thầy dạy môn hóa của chúng tui được gọi là thầy Nidam - số không. Nhiều trường vừa biết danh thầy. Thầy có một câu nổi tiếng: điểm mười là điểm của thánh Ala vĩ đại, điểm chín là điểm của riêng tôi, điểm tám là điểm của trò nào chăm chỉ nhất. Tuy vậy cũng chẳng ai đạt được điểm tám của thầy cả. Một hôm vào cuối năm học, thầy Nidam- số không vừa vào lớp, tui liền đứng dậy diễn thuyết. Giá lúc ấy tui không ngước mắt nhìn lên thì thầy tui đã ngã dập đầu xuống đất. các bạn tui xốc nách thầy mãi mới vực được vàophòng chốnghội đồng. Ông bác sĩ đến hỏi: “Sao thế này hả ngài Nidam?” Nhưng nước mắt vừa cản lời thầy Nidam - số không lại. Các thầy giáo khác đổ riệt tội cho bài diễn văn hàng năm của tôi. Tuy thé tui đã được thầy Nidam cho đến điểm mười. Ðến kỳ thi, tui vừa vào lớp thầy vừa khóc nức lên mà rằng: “Dẫn nó ra đi, dẫn ra đi!” Thầy không hỏi tui một câu, cũng không nín khóc, cứ thế mà hạ điểm mười xuống. Từ đó vừa bao năm trôi qua, thầy Nidam- số không vừa về hưu từ lâu, thế mà đến nay hễ gặp tui ở đâu là thầy không cầm nổi đôi hàng lệ. Thậm chí thấy tui từ xa thầy vừa nức nức lên rồi.

Nói chung đối với các thầy giáo không nên nhìn vào hình thức. Một thầy cau có nhất thường lại là mềm yếu nhất.

Thế là nhờ diễn văn tui đã tốt nghề trung học. Ra làm viên chức tui được bổ đến một tỉnh xa. tui vừa đi ngang đi dọc khắp thành Anatôli. Thực ra tui chẳng làm một công vụ viên chức nào cả, nhưng bao giờ thượng cấp cũng dành cho tui những nhận xét tốt đẹp. Còn về lương bổng tui cũng cứ nhảy hai bậc mỗi kỳ. Bạn ạ, tất, tất cả những cái đó đều ở tài diễn thuyết của tui mà ra. Không tuần lễ nào không có một vài cuộc họp.

Khi thì một thượng quan trút linh hồn về trời và người ta phải tổ chức điếu phúng, khi thì đón rước xếp mới và người ta phải chiêu đãi mừng ngày nhậm chức. Người đến, người đi thấy đều phải có diễn văn của tôi. Vào lễ truy điệu chỉ cần tui khai giọng: “Thưa các bạn đồng nghề quý mến, hôm nay chúng ta phải sống những giờ phút đau thương nhất và nặng nề nhất trong cuộc đời mình...” thì tất cả người ngồi dưới vừa bắt đầu nức nở. Nếu lễ truy điệu làm ở khách sạn thì đến cả những anh hầu bàn, thậm chí những bác đầu bếp cũng sụt sùi nước mắt.

Cuộc đời tui cứ trôi đi như thế đó, các tôn huynh ạ.

Một lần, cách đây bốn năm tui đi nghỉ phép. Chả là tui có một người bạn từ hồi để chỏm tên là Hami. tui đi nghỉ ở Xtămbun và trên ô tô buýt tui gặp cái chàng Hami ấy. Chúng tui ôm ghì lấy nhau mà hôn. Bao nhiêu năm không gặp còn gì. Chắc các bạn còn nhớ, lúc nãy tui vừa kể rằng những bài diễn văn của tui đã làm rơi nước mắt từ thầy giáo cho đến thượng cấp. “Này, cậu về chơi với mình một ngày nhé - Hami đột nhiên bảo - Ngày mai bọn mình làm lễ khánh thành nhà máy.”

tui nhận lời. Cái quãng tui vừa chỉ tay ấy là nơi chúng tui rời ô tô buýt. Ðêm ấy tui ngủ nhà Hami. Hôm sau chúng tui đến nhà máy. Nhà máy thế nào, các bạn đừng có hỏi vội! Cả một sân toàn là cừu, bò, lạc đà và trâu.

- Sao nhà máy lại nuôi cừu nhỉ?

Bữa ấy chính tui cũng thắc mắc.

Hami bảo tui rằng súc vật dùng vào tiệc khao. Bầy cừu được tắm sạch, lông được nhuộm phẩm hồng, sừng được sơn son, rồi được sắp vào hàng lối ngay ngắn. Như thường lệ, sau lễ khánh thành, lúc nhà máy bắt đầu hoạt động là lập tức đàn súc vật bị chọc tiết.

Băng khánh thành vẫn căng. Bàn tiệc vừa chuẩn bị. Mọi thứ vừa xong, tất cả nhẽ vừa ổn định. Khách lần lượt đến từ sáng. Nhà máy nằm giữa một khu đất lớn, thếm à chả mấy chốc khu đất vừa thành một biển người đông nghìn nghịt. Ðến trưa thì ô tô vừa đậu một hàng dài. Bạn Hami của chúng ta bước lên diễn đàn. Vì không có tài nói nên bạn ấy ấp úng mấy chỗ, cuối cùng mới được một câu: “Bây giờ quan trên tôn kính của chúng ta, người mang hạnh phúc về đây, sẽ khởi động cho toàn nhà máy”. Ai cũng nghĩ quan trên sẽ bấm một cái nút, nói cách khác, sẽ phát một tín hiệu và trước mắt tất cả người cả nhà máy sẽ hoạt động. Vị quan đó bước lên một cái bục cao, lấy ngón tay ấn một cái nút, xong lại ấn lần nữa, rồi lại ấn lần thứ ba. Lúc ông ta vừa vươn tay về phía cái nút thì ở phía sau người ta vừa đè nghiến những con vật xuống đất và kề dao vào cổ.

Vị quan cứ ấn mãi cái nút mà nhà máy vẫn bất động. Bực mình vì vị quan mãi không làm xong cái nhiệm vụ cỏn con đó, Hami đứng lên tự tay nhất mạnh chiếc nút.

Kết quả vẫn vậy. Trong đám đông vừa có người cười rúc rích, nhiều người lộ vẻ chán nản ra mặt. Ala, lạy thánh Ala!

Bối rối, Hami chạy xuống chỗ tôi. Mặt anh ta tái nhợt, đôi mắt hoảng hốt. “Cứu mình với! - Anh ấy van lơn - Mình sẵn sàng hôn tay hôn chân cậu, cậu bảo gì mình cũng xin vâng. Hỏi ai giúp được mình bây giờ thì chỉ còn cậu. Cậu lên diễn đàn và nói một lời đi! Cậu hiểu không, chúng mình vừa chuẩn bị xong để khởi động nhà máy, chỉ còn quên cái dây cua-roa bánh đà nữa thôi. Bây giờ chúng mình đi mắc dây, còn cậu lên nói cho khoảng mười phút. Phi cậu không ai làm nổi. Mình van cậu lên nói đi, nói gì cũng được, gọi là trấn an ấy mà.

tui còn biết làm gì khác được? Tình bằng hữu thôi thúc. tui đành lên bục.

“Kính thưa các vị quí khách - tui mở đầu như vậy. Nhưng thậm chí tui đã biết tên nhà máy là gì đâu. Hôm qua lúc đêm khuya về nhà Hami, Hami có đem chuyện nhà máy ra kể nhưng quả thật là tui đã quên mất, lúc ấy mệt quá, buồn ngủ rũ mắt. Thế là chân tui thì đứng trên bục, còn mắt tui thì đảo quanh nhà máy, cố tìm hiểu xem chức năng của nó là gì. Thế nhưng tui không sao đoán ra được. Giá phỏng tui biết là nó sản xuất ô tô hay là sản xuất đường mật (an ninh) thì tui có thể nói suốt ngày đêm. Ðằng này tui cứ nhìn quanh mà không thấy Hami đâu cả. Phát điên lên. Nhưng biết làm sao, tui bèn nói:

“Kính thưa các vị quý khách, đại quý khách! Tất cả chúng tôi... đều có... cái vinh hạnh... được chào đón... các vị. Các vị vừa chẳng quản.. muôn dặm đường xa... trăm điều mỏi mệt... để đến đây... chia vui. Nhưng thế chưa đủ! Và... lát nữa đây, thưa các vị, trước mắt các vị... nhà máy sẽ bắt đầu hoạt động, nhà máy đứng đầu cả nước...”

Trên bàn có một cái bình. tui cầm lên rót nước ra cốc, đồng thời (gian) ngoảnh vội vè phía người đứng sau lưng tui bảo: “Tìm ngay Hami và bảo anh ấy rằng, dù mắc cua-roa hay làm cái khỉ gió gì đi nữa thì cũng phải nhanh lên đấy” Người ấy trả lời khẽ: “Cua-roa mắc rồi mà máy vẫn không chạy. Hóa ra là quên bánh xe răng trục chính. Bây giờ còn đi tìm.”

tui lập tức giảng giải cho đám quần chúng biết thế nào nghĩa là “nhà máy”. Tiếng “nhà máy” bắt nguồn từ đâu mà vào trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ ta.

- Thế nhưng chính ngài có biết không? - Một người cùngphòng chốngtrên tàu hỏi.

- Bạn vàng của tui ơi, quả thật tui cũng không có ý niệm gì cả. tui không biết mà thính giả của tui cũng không biết.

Rồi tui nói nhà máy xuất hiện ra làm sao, tui giải thích rằng chữ “nhà máy” bắt nguồn từ tiếng Latinh, tui kể về lịch sử phát triển các nhà máy, tui thông báo địa điểm xuất hiện nhà máy đầu tiên. Có một lúc tui thoáng nhìn thấy Hami. Anh ta ra dấu van lơn: “Cậu cứu mình nhé, cứ nói dài vào”. - “Thưa các vị tôn khách - tui lại nói tiếp - Lát nữa nhà máy hoạt động các vị sẽ thấy nhà máy này không tương tự một nhà máy nào khác. So với những nhà máy tương tự trên thế giới thì nhà máy này xếp hạng nhất...”.

tui nhìn đồng hồ, từ lúc tui nói mới có năm phút. tui lại nhấc cái bình nước: “Máy móc lại làm sao thế? - tui vội hỏi người đứng phía sau - Ðến bây giờ vẫn chưa lắp được bánh răng à?” - Dạ, lắp rồi nhưng máy vẫn không chuyển. Ngài Hami bảo gửi lời Thank ngài và xin ngài nói dài thêm chút nữa. Tìm mãi hóa ra anh em thợ quên lắp cái nồi hơi nhỏ. Bây giờ sắp xong rồi ạ”.

Nửa tiếng sau: “Hỏi bây giờ đất nước ta cần cái gì nhất? Các vị hãy thử trả lời câu hỏi ấy xem!” tui đưa mắt nhìn những gương mặt đang hướng về tôi: “Tất nhiên, các vị đều biết rằng đất nước ta cần nhất là nhà máy. Vì sao lại cần nhà máy? Vì rằng nhà máy có nồi hơi, có trục truyền động, có mô tơ, có máy cái, nhà máy có ông giám đốc, có người gác cổng, có nhân viên, có căng-tin, có ống nước. Và nếu thiếu một rõ hơn đi thì nhà máy không tài nào vận hành được. Sau khi chúng tui đã giảng giải cho các vị rõ về cái chân lý đó... chúng tui xin phép một lần nữa được nói rằng: “Xin nhiệt liêt vui nghênh các bậc khách đại tôn đại quý!” Còn bây giờ, nếu được các vị cho phép, tui xin kể đôi điều về các nhà máy. Trước hết phải hiểu nhà máy là gì? Nhà máy nghĩa là nhà máy. Chừng nào chúng ta chưa thấm nhuần cái chân lý đó chúng ta sẽ không bao giờ khởi động được nó. hay giả...”

Vừa lúc đó có người đặt trước mặt tui một mảnh giấy. tui đọc lượt. Thì ra là của Hami. “Cậu cứu mình với. Nhân danh những gì thiêng liêng nhất, cậu phải nói nữa. Cái ống khói lẽ ra phải ở nóc lò thì thợ lại lắp nhầm vào cửa sổphòng chốngông giám đốc. Bây giờ đang đục một lỗ mới. Ðừng có ngừng lời đấy, kẻo mà chết mình.”

tui nhìn thính giả: “Mới nhận được một bức điện - tui bảo họ - Nhân dịp khánh thành nhà máy này, các nước láng giềng anh em gửi lời chúc mừng ta và đặt hàng trước.”

Nước trong bình vừa cạn. Mặt trời vừa lặn. Chiều xuống. Bóng tui buông màn. Còn tui cứ nói, có lúc tui được biết một điều đáng kinh ngạc là máy móc vừa xong mà chỉ còn quên thuê thợ điều khiển. “Ngài nói thêm chút nữa cứu chúng tui với - Người đứng sau lưng tui van vỉ - chúng tui đã cho người đi gọi thợ rồi.”

Nhưng đến đây sức chịu đựng của tui đã kiệt.

tui túm lấy vai người ấy lôi ra trước micrô “Thưa quí vị - tui nói - Bây giờ nhà chuyên gia này sẽ kể vắn tắt vài lời về nhà máy chúng ta...”

tui nhảy đại xuống chạy ù về nhà. Ðến nơi tui lên ô tô chuồn thẳng. Thế là tui cũng chẳng hay cái nhà máy có chạy được không. Còn Hami thì tui chả gặp đâu cả. Nghe nói năm ngoái anh ta dẫn đầu một đoàn đi thăm Châu Âu.

 

[Edric]

Vì sao chú mèo cúp đuôi chạy?





Bất kỳ chuyện gì cũng có cái “tại sao” của nó.

Không, câu mở đầu như thế chưa được! Phải bắt đầu bằng một câu gì nghe triết lý hơn kia! Hay thế này vậy: “Dù thế nào thì thế, sau cơn bực dọc, người ta nên phải được trở về trạng thái bình tĩnh.”

Thực ra thì câu này nghe cũng chưa ổn. Có lẽ những lời nói vĩ đại chỉ có ở miệng các bậc vĩ nhân mà thôi! Chính vì thế mà lúc nào tui cũng thấy thương cho cái thân phận mình. Truyện nào tui cũng bắt đầu bằng một câu đáng được lưu truyền thiên cổ. Thế mà tuyệt cú đối không một ai thèm coi cả tui lẫn những lời nói của tui ra cái gì cả! Mà bạn tưởng các bậc vĩ nhân phát ra được những câu gì đặc biệt lắm sao? Có một bậc vĩ nhân bảo: “Mùa hè nóng.” Thế là tất cả người rối rít ca tụng: “Trời ơi! Chí lý biết chừng nào, sâu sắc biết chừng nào! Cái chân lý vĩ đại mà người phải tìm kiếm hàng trăm năm nay, vừa được Ngài nói ra trong ba chữ!”

Một vĩ nhân khác trước lúc tắt thở thốt lên: “Mở cửa ra!”. Người ta lại đưa nhau bình phẩm: “Chà! Cả một ý tưởng vĩ đại chứa đựng trong câu nói thiên tài! Chỉ bằng mấy chữ, nhà đoán trước đã vạch đường cho hậu thế!”

“Mở cửa ra!” Câu đó nghĩa là gì?

Muốn hiểu hết ý nghĩa thâm thúy của mấy chữ này cứ gọi là phải viết hàng núi sách! Vì thâm ý vĩ nhân muốn nói rằng...

Mà vừa là bậc vĩ nhân thì người muốn nói gì? “Này hỡi nhân loại! Đừng có ru rú trong cái xó chuồng tăm tối như bầy lừa ấy nữa! Hãy mở cửa ra cho ánh sáng kiến thức rọi chiếu vào!”

hay giả người ta muốn nói: “Hãy mở cửa ra mà nhìn thế giới! Cho ánh sáng kiến thức soi rọi vào cái đầu óc ngu dốt của các người!”

Thế nhưng cũng như tất cả tất cả người bình thường khác, trong lúc hấp hối thấy khó thở, nên bậc vĩ nhân yêu cầu “mở cửa ra” cho dễ thở hơn chút. Có thế thôi!

Sau này chết đi, sang bên kia thế giới, chuyện trước tiên là tui phải tìm ngay Gớt và hỏi ông:

- Người ta bảo trước lúc vĩnh biệt cõi trần, ngài có nói: “Vén rèm lên cho sáng thêm một chút!” Vậy ngài nói câu ấy là có ý sâu xa gì không?

tui chắc thế nào Gớt cũng mỉm cười mà bảo :

- Thật tui có nói “Cho sáng thêm một chút” à? Chắc vì lúc đó tui thấy mắt tự nhiên tối sầm lại, nên bảo vén rèm lên để nhìn rõ tất cả người xung quanh. Thế thôi!

...tui đang đi trên đường. Bỗng từ ngôi nhà nọ, một chú mèo phóng như bay, rồi thoáng sau thì mất hút. Chính vì chú mèo này mà tui cứ phải suy nghĩ mãi. Vì sao nó lại gào lên một cách thảm thiết như vậy? Bất kỳ chuyện gì, như tui đã nói, cũng có cái tại sao của nó. Vậy thì tại sao chú mèo cúp đuôi chạy?

Đó chính là câu chuyện tui sắp kể cho các bạn nghe bây giờ đây. tui sẽ thuật lại đầy đủ, theo đúng trình tự. Có điều tui không biết nên chọn phương pháp nào cho thích hợp? Phương pháp dân chủ, từ dưới lên trên, hay phương pháp truyền thống phương Đông, từ trên xuống dưới? Nghĩa là bắt đầu từ chú mèo đến ngài Tổng trưởng, hay từ ngài Tổng trưởng xuống đến chú mèo? Không! Dẫu sao thì cũng không nên bỏ các truyền thống của ta!

Vậy thì đầu đuôi câu chuyện của chúng ta nó như thế này :

Một hôm, tất cả các báo, cứ ycoi nhưbảo nhau, nhất loạt lên tiếng công kích một vị Tổng trưởng nọ. Điều đó, làm vị Tổng trưởng hết sức đau buồn, đến nỗi Ngài không biết làm gì nữa. Mà hễ khi nào thấy buồn bực trong lòng và không biết làm gì nữa, là y như rằng ngài cho gọi ông phụ tá đến... Ngài đặt cho ông ta một câu hỏi. Ông phụ tá trả lời. Ngài lại đặt câu hỏi khác. Ông phụ tá lại trả lời rất rành rọt. Thành ra Ngài không có cớ gì để trút nỗi bực lên đầu ông ta được. Nhưng chết cái là, dù thế nào thì thế, sau lúc bực dọc, người ta cần chết cái là, dù thế nào thì thế, sau lúc bực dọc, người ta nên phải được trở về trạng thái bình tĩnh! Ngài Tổng trưởng lại đọc tiếp câu hỏi thứ ba. Ông phụ tá tường trình lại cận kẽ cách thức ông giải quyết công chuyện đó ra làm sao. Thế là cơn dông tố nổ ra! Không phải làm như thế! Làm như thế là không được! Hoàn toàn không thể được!... Có thể được chứ ạ! Không thể được!... Được chứ ạ! Khô... ô...ng đ.ư.ợ.c! Ngài Tổng trưởng hả lắm: thế là cuối cùng ngài vừa nguôi được cơn giận. Ngài vừa xạc cho ông phụ tá một trận nên thân. Bây giờ ngài mới cảm giác bình tĩnh lại.

“Dù thế nào thì thế, sau cơn bực dọc người ta nên phải được trở về trạng thái bình tĩnh.” Nhưng ông phụ tá làm thế nào để bình tĩnh lại được? Xin từ chức à? Không được! Vì cớ gì? Ông bèn hỏi ông chánh vănphòng chốngmột câu. Ông chánh vănphòng chốngtrả lời. Ông hỏi tiếp câu nữa. Ông chánh vănphòng chốngvẫn trả lời được. Nhưng được thì được, chứ trong lúc trả lời, ông chánh vănphòng chốngvẫn không tránh khỏi sơ xuất. Xong rồi! Ông phụ tá cho gọi viên thư ký đến.

- Viết đi! Ông ra lệnh cho người thư ký.

Ông phụ tá đọc cho người thư ký chép một lúc lâu và thấy cơn giận nguôi dần. Lạy trời! Giá ông không trút bỏ được nỗi bực thì ruột gan ông đến vỡ tung ra mất! Rồi cả gia đình ông cũng vì thế mà mất hết bình tĩnh, sẽ quay ra cáu gắt nhau mất!

May lắm! Nhưng còn ông chánh vănphòng chốngthì biết làm sao đây? Làm sao đây? Làm sao ông có thể ngậm viên bồ hòn ông phụ tá vừa tặng ông mà lấy làm ngọt được! Ông bèn ấn nút chuông :

- Gọi cho tui ông thanh tra Ali vào đây!

- Thưa ông, ông Ali đi thanh tra vừa 10 hôm nay rồi ạ!

- Thì gọi ông Vêli!

- Thưa ông, vâng.

Ông thanh tra Vêli vào :

- Bẩm ông cho gọi tôi?

- Ông vừa làm xong cái chuyện tui giao chưa?

- Bẩm ông vừa ạ!

- Còn chuyện kia?

- Bẩm chuyện kia cũng xong rồi ạ!

- Ông nói rõ xem xong là xong thế nào?

Ông Vêli trình bày lại cặn kẽ đầu đuôi.

- Nhưng có phải làm như thế đâu? Hoàn toàn không phải! Ai bảo ông làm như thế? Làm thế là láo toét! Láo toét hết! Ông hiểu chứ? Ôi! Lạy Đức Ala!

Ông chánh vănphòng chốnggắt ngậu cả lên. Vì nếu không gắt thế, ông đến tắc thở mất!

Đến lượt ông thanh tra thấy tức quá! Nhưng biết làm thế nào? Chả lẽ chịu cảm à? Không! Thế này thì tức lắm, không chịu được!

- Ông trưởng phòng!

- Dạ, ông bảo gì ạ?

- Sáng nay tui dặn ông cái gì?

- Sáng nay ạ? Bẩm ông không có dặn gì cả!

- Vô lý, không có lẽ!

- Sáng nay nào tui có gặp ông đâu ạ!

- Nếu vậy thì sáng hôm qua?

- Hôm qua ông bị mệt không đến sở ạ.

- Thế thì sáng hôm kia!

- Sáng hôm kia ông có dặn là...

- Nghĩa là tui có dặn chứ gì? Nhưng tui dặn cái gì mới được chứ? Tại sao ông không làm tròn trách nhiệm? Thái độ của ông như vậy là không thể dung thử được, ông hiểu chưa? Không thể được! tui cấm đấy!... Cương quyết cấm!

Mặt ông trưởngphòng chốngdài thưỡn ra. Nhưng dù thế nào thì thế, sau lúc bực dọc, người ta nên phải được trở về trạng thái bình tĩnh.

- Gọi ông phóphòng chốngvào đây!

Ông phóphòng chốngvào. Ông trưởngphòng chốnghỏi :

- Biểu “Đ” ông làm xong chưa?

- Thưa ông đã!

- Xong toàn bộ chứ?

- Xong toàn bộ ạ!

- Thế các tờ phiếu vừa ghim lại với nhau chưa?

- Ghim rồi ạ!

Làm gì mà cứ phải đúng răm rắp thế nhỉ?

- Thế gửi đi chưa?

- Thưa vừa ạ!

Cứ làm như không thể chậm lại được ấy!

- Gửi bao giờ?

- Hôm qua ạ!

- Sao? Hôm qua à? Sao lại chểnh mảng đến thế được nhỉ? Cái kiểu đâu lại đổ đốn như vậy? Phải làm chuyện chứ! Làm việc! Làm chuyện hàng ngày! tui yêu cầu ông! Ông rõ chưa?

Chao ôi! Khi trút được cơn bực, người ta cảm giác nhẹ nhõm làm sao!

Ông phóphòng chốngbước vàophòng chốngông trưởng bộ phận. Ông thở một cách nặng nhọc.

- Cái gì thế này?

- Chứng từ để chuyển sangphòng chốngkế toán đấy ạ!

- Ra thế đấy!... Thế là rõ rồi. Đến giờ mà vẫn còn ngổn ngang bừa bãi thế này... Lại còn cả đống này nữa này...

Ông phóphòng chốngvừa bước ra, ông trưởng bộ phận tức giận đấm bốp một cái xuống bàn :

- Haxan đâu?

- Haxan nào ạ? Haxan bộ phận hai hay Haxan kế toán ạ? Lại còn Haxan làm ởphòng chốngđăng lục nữa ạ! Hay ông muốn gọi ông Haxan lục sự?

- Lôi cổ đến đây bất cứ thằng Haxan nào cũng được! Nghĩa là cứ gọi cho tui tay Haxan lục sự ấy!

- Thưa ông vừa có chuông nghỉ, ông ấy đi ăn cơm rồi ạ!

- Nếu vậy... anh tên là gì?

- Huyxên.

- Huyxên hay Muyxên cũng vậy thôi! tui bảo cho các anh biết, tất cả lũ các anh...

Ông trưởng ban nổi trận lôi đình khoảng 10''. Cuối cùng ông thấy nguôi giận, rời khỏi sở.

Còn Huyxên thì quay sang hạch sách ông văn thư. Cửa kính sao lại bẩn thế này? Trần nhà gì mà đẩy mạng nhện thế kia? Bàn nào cũng đầy bụi. Sàn nhà thì chẳng chịu lau chùi gì cả... Không thể chịu được! Không chịu được! Hiểu chưa? Hả!...

Ra khỏi sở, Huyxên cũng thấy nhẹ nhõm hẳn, cái nhẹ nhõm hẳn, cái nhẹ nhõm của người trút bỏ được cái ác bông nặng trĩu khi vụ rét vừa hết.

Ông văn thư định trút giận lên đầu người gác cửa, nhưng ông này lại về nhà mất rồi. Làm sao bây giờ? Dù thế nào thì thế, sau cơn bực dọc, người ta nên phải được trở về trạng thái bình tĩnh. Ông văn thư bước lên xe điện.

- Cái nhà anh này! Dẫm cả vào chân người ta! - Ông bắt đầu sinh sự với ông khách đứng bên cạnh - Chân cẳng cứ xéo bừa đi, chẳng nhìn gì hết!

Ông khách im không nói.

Người soát vé tiến đến.

- Ông lấy vé đi!

- Anh không thấy tui đang bị ép thế này à? Cả hai tay đều không nhúc nhích nổi thì làm sao mà rút được ví? Lúc nào xuống tui sẽ mua!

- Không được!

- Sao lại không được?

- Đã bảo không được là không được! Ngộ nhỡ nhân viên kiểm tra đến thì làm sao?

Thế là thành to tiếng. Rốt cuộc, ông văn thư cũng tìm được người để trút giận.

Hết chuyến cuối cúng, người soát vé trở về nhà. Chị vợ toét miệng cười khi thấy anh về.

- Làm cái gì mà nghe răng như cái con khỉ thế? - Anh soát vé bỗng thấy điên tiết - Cái thằng bố mày đây đứa nào cũng bắt nạt được, mà mày còn...

Chửi mắng vợ một trận nên thân xong, anh ngồi vào bàn điềm nhiên xới cơm ăn.

Chị vợ thì bắt đầu thút tha thút thít. Trong lúc đó, chú mèo cứ quẩn dưới chân. Cáu tiết, chị đá cho nó hai cái vào lưng. Thế là chú mèo ngheo lên một tiếng thảm thiết rồi nhảy bổ ra đường.

Chị vợ anh soát vé nép sát vào người chồng. Tình yêu đằm thắm nhất thường đến sau nước mắt. Cả đôi đều vừa bình tâm lại.

“Bấy kỳ chuyện gì cũng có tại sao của nó”. Ví thử các báo đừng công kích ngài Tổng trưởng, thì chuyện gì chú mèo tội nghề nhảy bổ ra đường!

Con người dù sao cũng khôn ngoan, biết cách trở về trạng thái bình tĩnh. Nhưng còn chú mèo? Chú nhảy bổ đi mất như hoá dại. Liệu rồi chú có lấy lại được bình tĩnh hay không?

Điều ấy đến bây giờ tui vẫn chưa dám chắc.

 

[tahaigiang]

Hội nghị phụ huynh





tui cứ đắn đo mãi không biết có nên đi họp phụ huynh hay không. Đi thì chẳng biết nói gì. Mà giả dụ có gì muốn nói, thì chưa chắc tui dám mở miệng. Vì tính tui không quen nói trước chỗ đông người.

Tuy vậy, cuối cùng tui cũng dẹp được những nỗi băn khoăn và quyết định đi. Đến nơi, cuộc họp đang vào lúc sôi nổi nhất.

tui khẽ mở cửa, rón rén ưbớc vào phòng.

Thấy tui vào, một bà tỏ vẻ khó chịu, đứng dậy bảo :

- Quí ông đến muộn rồi đấy, thưa quí ông!

tui ngượng đến chín cả mặt, ấp úng đáp :

- Thưa vì nhà tui đến đây không tiện đường. Tắc xi chuyến không chạy, mà ô tô buýt cũng không có.

- Đó không phải là chuyện mà ban giám đốc cần biết!

tui không hiểu bà ta định nói ban giám đốc nào? Ban giám đốc công ty xe điện hay ban giám đốc công ty xe khách?

- Cái mà ban giám đốc mong các vị phụ huynh lưu ý cho nhất là chuyện con em họ thường xuyên đi học muộn. Giờ học bắt đầu từ 9h, nhưng...

- tui đề nghị phải cấm các nữ sinh đi bít tất ni lông! - Một bà trong số phụ huynh bỗng đâm ngang một câu - Và không phải chỉ các nữ sinh, mà cả các bà có tuổi nữa!

- tui tán thành ý kiến của bà vừa tuyên bố đấy! - tui cũng đế theo một câu mà chính mình cũng không ngờ.

Thú thực trong đời tui chưa từng thấy cặp chân nào xấu như cặp chân của bà phụ huynh này. Nó vừa cong như cái đòn gánh, mà phần cổ chân lại to hơn phần bắp. Đi tất dày mà vẫn trông rõ cả những đường gân to tướng.

- Tất cả nữ sinh phải bắt mang tất dày màu đen hết! - tui tiếp thêm, mắt vẫn không rời khỏi đôi chân bà phụ huynh.

Không hiểu tại sao bỗng dưng tui lại dính vào chuyện tất tai này thế không biết? Lúc ở nhà đi tui đã định không nói gì cả.

Một ông ăn vận sang trọng bỗng đứng phét dậy, nói như hét :

- Chúng ta còn có nhiều vấn đề quan trọng khác nên phải bàn, chứ cái chuyện tất tiếc đấy chỉ là chuyện vặt thôi! Trước hết chúng ta phải bàn đến chuyện dạy sinh ngữ. Theo tôi, tất cả các môn phải dạy bằng tiếng Đức hết! tui vừa từng ở bên Đức nên tui biết. Bên ấy người ta dạy trẻ con môn gì cũng bằng tiếng Đức cả!

Vẫn mặc cảm mình là người có lỗi, nên để chuộc lỗi, tui hăng hái hùa theo :

- Tuy chưa sang Đức nhưng tui cũng tán thành ý kiến của ông vừa tuyên bố là chúng ta phải dạy học bằng tiếng Đức. Chắc các vị muốn hỏi tại sao? Xin thưa rằng vì chính người Đức là người vừa đem lại triết học và khoa học, văn minh cho toàn thế giới. Chúng ta phải biết ơn người Đức. Nếu như trẻ em Đức không học tất cả các môn bằng tiếng Đức...

- Thưa ông - Một ông đeo kính ngắt lời tui - Ý kiến của ông vừa ra ngoài cuộc họp rồi! Dạy học bằng tiếng gì là chuyện của Bộ chứ! Còn ở trường chúng tôi, như ông biết đấy, cũng có dạy tiếng Đức. Nhưng hôm nay chúng ta họp ở đây là để thảo luận về vấn đề liên lạc giữa ban giám đốc và phụ huynh.

- Thế một tuần có mấy giờ tiếng Đức? - Ông ăn mặc sang trọng hỏi.

- Cái đó tùy theo mỗi lớp - Ông đeo kính đáp - lớp 1 là 6h, còn lớp 7 là 8h...

- Thế thì ít quá!

- Ít quá! - tui chêm vào.

- Cái chính là phải cấm đá bóng trong trường - Một ông có tuổi ngồi dướiphòng chốngbỗng kêu lên - Nếu không tháng nào cũng mua giầy mới thì đào đâu ra tiền!

- Ơ hay! Nhưng con gái chúng nó có đá bóng đâu! - Một bà tóc hoa râm phản đối ngay lập tức.

- Nhưng tụi con trai nó đá! - Ông có tuổi vẫn bướng.

- Tại sao lại dính đến chuyện con trai ở đây? Trường này là trường nữ sinh cơ mà!

- Trường nữ sinh à? Thế ra đứa cháu gái tui học ở đây ư? Thế mà tui cứ ngỡ là... Muốn trường gì thì trường, cứ là phải cấm đá bóng! Trẻ con bây giờ quên hết cả truyền thống của cha ông...

- Cái đáng lo nhất là con em chúng ta hay bỏ học - Một bà giáo lên tiếng - Các vị phụ huynh phải đặc biệt quan tâm đến chuyện này mới được!

Ông ngồi cạnh tui hỏi :

- Không biết bao giờ mới bắt đầu dạ hội nhỉ?

- Không biết - tui đáp - Ông hỏi ông hiệu trưởng xem!

- Hiệu trưởng là ông nào?

- tui cũng không rõ... Nhưng trông ba ông kia ông nào cũng tương tự hiệu trưởng cả...

Ông ngồi cạnh tui bèn quay sang một ông có dáng điệu rất bệ vệ ngồi sau dãy bàn của ông giám đốc :

- Thưa ông hiệu trưởng, bao giờ thì bắt đầu dạ hội ạ?

- Ông hiệu trưởng đâu nhỉ? - Ông này đưa mắt nhìn quanh hỏi.

- Ông hiệu trưởng ốm, không có ở đây - Bà đeo kính trả lời.

- Thế bao giờ mới bắt đầu dạ hội ạ? - Ông ngồi cạnh tui lại hỏi.

- Làm gì có dạ hội nào mà dạ hội? - Bà đeo kính ngạc nhiên.

Ông bên cạnh tui ngượng quá ngồi xuống, đoạn quay sang bảo tui :

- Hừm!... Về nhà tui cho con ranh con một trận mới được! Nó láo quá đi mất!

- tui không hiểu ông định nói gì? - tui đáp.

- Cái con mất dạy nó bảo hôm nay ở trường nó có dạ hội và cứ nằng nặc đòi tui đi dự. Nó còn bảo là chúng nó sẽ múa điệu Khácmanđalư nữa! Vợ tui đang có mang không đi được, nên tui phải đi thay.

Trong khi đó, cái bà đòi các nữ sinh phải mang bít tất dày màu đen cứ ra sức tuyên truyền để lôi kéo thêm đồgn minh cho mình. Cái ông đòi phải dạy các môn bằng tiếng Đức thì cứ bô bô kể chuyện đời sống bên Đức.

Một ông còn trẻ ngồi bên trái tui quay sang hỏi :

- Xin lỗi, ông có biết người ta nói gì không ạ? tui chả hiểu gì hết!

tui nói vắn tắt lại cho ông ta biết những ý kiến trái ngược nhau trong cuộc họp.

- Ông cụ này thì đề nghị cám trẻ con chơi đá bóng và phải giáo dục chúng theo truyền thống cũ. Bà giáo kia thì than phiền về chuyện học sinh trốn học đi chơi. Còn bà này thì...

- Làm thế nào ra khỏi đây bây giờ nhỉ? tui bị nhầm mất rồi! Mấy ông bạn chơi sỏ tôi. Họ không nói rõ cho tui biết gì cả. Hôm nay là tui phải đi họp công đoàn... Suýt nữa tui đứng lên tuyên bố về quyền tự do bãi công thì có thật là đơ không?

Bà tóc hoa râm đứng lên yêu cầu trật tự :

- Thưa các vị! Các trò học ở trường ta đây đều là con em các gia đình nghèo. Gần một nửa trong số 670 nữ sinh của chúng ta không có đủ trước để sắm cả sách giáo khoa. Trách nhiệm của chúng tui là phải trợ cấp bữa ăn trưa cho ít nhất là 100 học sinh. Và chuyện này, chúng tui xin nói thẳng là trông mong vào sự trợ giúp của các vị.

- Trợ giúp! - Một bà phụ huynh kêu lên - Lúc nào cũng trợ giúp! Suốt đời chỉ thấy con gái đòi hết trước này đến trước khác không biết để làm gì? Không cho thì nó nói: “Mẹ không cho thì con không đi học đâu! Con xấu hổ với tụi bạn lắm!” Vậy tui xin hỏi, những trước ấy nó đi đâu? Không thể ngày nào cũng cho trước mãi được! Phải qui định dứt khoát mỗi tháng là bao nhiêu trước chứ! Và phải làm sao để chúng tui ai cũng có thể kiểm tra xem trước ấy chi dùng vào chuyện gì chứ!

- Đúng đấy - tui gào lên.

Bị đỏ mặt, bà tóc hoa râm bèn hỏi cái bà vừa yêu cầu phải cho biết trước trợ giúp các học sinh cùng kiệt được chi dùng vào chuyện gì xem con gái bà ta tên là gì.

- Guynten Iasôba ạ!

Bà tóc hoa râm “hừm” một tiếng.

- Lớp 3B, số 141. Guynten Iasôba phải không? Đúng rồi... Từ sau hè, con gái bà chỉ đi học có một tuần thôi, rồi không thấy đến trường nữa. Chúng tui đã biên thư báo cho bà biết chuyện này...

- Thế chả hóa tui nói điêu hay sao? - Bà phụ huynh nọ tức lắm - Ngày nào con gái tui cũng xin tiền, bảo để giúp ai không biết - đoạn bà quay sang bà bên cạnh phân trần.

- Mà tối cũng không thấy nó về nhà. Thế thì chả hiểu nó lang thang ở đâu? tui và bố nó thì vừa ly dị nhau. Nó sống với ông ấy...

Cứ thế,phòng chốnghọp có khoảng 30 người, nhưng người nào cũng ra sức nói to để át người khác và để bảo vệ ý kiến của mình, nên khắpphòng chốngcứ ào ào như chợ vỡ.

Cuối cùng bà tóc hoa râm phải kêu lên :

- Đề nghị trật tự! ồn quá, không còn nghe thấy gì hết! Ai muốn tuyên bố đề nghị nỗi lần lượt, chứ không nói cùng một lúc như vậy.

Một rừng tay giơ lên. Ông có tuổi được tuyên bố đầu tiên.

Sau khi mở đầu bằng câu “Kính thưa các thầy cô giáo” ông bắt đầu trình bày về cái tác hại của bóng đá, về ảnh hưởng xấu của nó đến tư cách, đạo đức và tư tưởng của học sinh. Ông kể rằng những người đầu tiên chơi bóng đá là những người Iadit. Bấy giờ chưa có bóng, nên họ phải đá bằng cái sọ của một người tử vì đạo tên là Huyxên. Vì thế chơi bóng đá là một tội rất lớn.

Nghe ông kể lể con cà con kê mãi, tất cả người sốt ruột không chịu được nữa, phải đồng thanh kêu lên :

- Thôi đi! Cho chúng tui còn nói với chứ!

Ông tuyên bố thứ 2 đề nghị tất cả người hãy xới thêm một xuất cơm vào cặp lồng của con em mình để tương trợ các em khác “Chúng ta làm như thế để ủng hộ các em con nhà nghèo” - Ông ta nói, đoạn quay sang than phiền về chuyện giá sinh hoạt đắt đỏ, chuyện không có bơ tốt để bán, chuyện than củi khan hiếm...

Bài diễn văn của ông tưởng chừng không bao giờ chấm dứt. Bị kéo ngồi xuống ghế rồi mà ông còn tiếp tục lẩm bẩm một mình.

Biết rằng có theo thứ tự thì chẳng đời nào đến lượt, nên bất chấp cả trật tự, tui đứng phắt dậy nói luôn :

- Thưa các ông các bà!

tui bắt đầu. Nhưng thực ra vẫn chưa biết nói gì. tui bèn kể luôn một câu chuyện tiếu lâm về Khốtgia Naxrêđin để lôi kéo sự chú ý của tất cả người đã. Nhưng không may, đến đúng đoạn hay nhất, thì tui quên béng đi mất. Thế là tui đành phải nói chữa thẹn: “Câu chuyện kết thúc thế nào thì chắc các vị vừa biết cả rồi”.

Lúc này mà ngừng nói, dù chỉ một tích tắc thôi, là người khác sẽ cướp lời ngay. Vì thế, chả cần logic quái gì cả, tui nói luôn sang chuyện khác.

- Nếu con cái chúng ta bị đúp, thì lỗi trả toàn là ở các bậc cha mẹ hết!

tui nói thế cốt để lấy lòng ban giám hiệu, vì tui cũng sợ con gái tui bị đúp.

- Các bậc phụ huynh bây giờ không chịu quan tâm gì đến con cái của mình cả - tui tiếp tục ba hoa - Có những ông bố thậm chí không biết con mình học trường nào lớp nào nữa.

tui bắt đầu hăng máu, không còn ai ngăn được nữa.

Các giáo viên vỗ tay vui hô tui nhiệt liệt.

Cuối cùng, bà tóc hoa râm phải bảo :

- Bây giờ khí vừa muộn, nên ý kiến của ông xin để đến cuộc họp sau vậy!

- Nhưng tui đã nói được gì đâu!

Lúc ra về, tui được các giáo viên tiễn ra tận cổng và Thank rối rít. Nhưng vừa về đến nhà, thì lại bị vợ độp ngay cho một câu :

- Anh đi đâu suốt từ tối đến giờ?

tui nhìn đồng hồ: kim vừa chỉ 10h.

- Đi họp phụ huynh chứ đi đâu! - tui đáp - Anh vừa phát biểu rất hăng và ý kiến của anh được các giáo viên rất thích. Anh nói là các phụ huynh không chịu quan tâm gì đến con cái cả, cứ mặc cho chúng chơi bời lêu lổng, đến lúc bị đúp thì bao nhiêu tội lại đổ cả lên đầu giáo viên.

Bỗng con gái tui chạy như bay vàophòng chống:

- Bố ạ! Các thầy giáo con lại hỏi tại sao bố không đi họp đấy?

Vợ tui lập tức tra khảo ngay :

- A, thế ra những điều anh vừa nói là dối trá hết! Anh chui rúc ở đâu đến tận nửa đêm mới về mà bảo là đi họp hở?

- Bố vừa họp ở chỗ con về mà...

- Nhưng con cũng vừa ở đấy...

- Thì bố cũng vừa họp ở trường nữ sinh của con mà...

- Sao bố lại đến trường nữ sinh? Con có học ở trường nữ sinh đâu! Con học ở lớp cuối trường Baiadít cơ mà!

- Thế nào? - Vợ tui sửng sốt - Tao gởi mày đến học ở trường nữ sinh Khôkhora kia mà!

- Nhưng con bị đuổi khỏi đấy từ lâu rồi mẹ ạ!

- Trời ơi, con mất dạy - tui điên tiết sấn vào đứa con gái - Tại sao mày không nói cho bố mẹ biết mày học ở đâu, học hành ra sao hở? Con cái nhà mất dạy đến thế là cùng!...

 

[Giles]

Biết ơn vạn bội





- Bạn thân mến. tui mới quen một thiếu phụ. Duyên mau thật sự!

- Nàng đẹp lắm hả?

- Còn phải hỏi. Anh xem, ảnh của nàng đây.

- Đẹp thật đấy!... Cố gắng, đừng bỏ lỡ đấy.

- Hẳn đi chứ!... Anh có biết tui say đắm đến thế nào không?

- Nhưng nàng có chú ý đến anh không?

- Hẳn là có...

- Thế thì phải chinh phục ngay trái tim nàng.

* * * * *

- Tình hình thế nào, có gì hay không đấy?

- Tuyệt lắm. Hôm nọ tui đã kể anh nghe rằng tui có một nàng...

- A, thế nào rồi?

- tui yêu, yêu đến mất trí.

- Nhưng nàng có yêu anh không?

- Chưa biết.

- Phải làm sao cho nàng yêu anh!

- Làm thế nào?

- Điều ấy thì tui có thể bàn với anh được. Thứ nhất là quà tặng. Phụ nữ bao giờ cũng thích được quà. Đầu tiên có thể là hoa, đặc biệt là tử đinh hương... Sau đó đến một thứ quí hơn... Và nhớ thường xuyên nói với nàng rằng nàng rất thông minh.

- Hay đấy, tui sẽ cố theo lời anh nói.

* * * * *

- Trời ơi, tui không biết nói sao để Thank anh cho hết!

- Mọi chuyện tốt đấy chứ?

- Bạn thân mến, anh thật hiểu lòng dạ đàn bà. tui vừa làm theo đúng ý anh. Nàng đối với tui hoàn toàn có thiện cảm rồi. Nhân danh đấng Ala, anh bảo tui làm gì bây giờ?

- Anh phải mời nàng xem phim. Nhưng phải chọn phim đừng nghiêm túc quá, có thể là một chuyện gì bi thảm, một hài kịch nhẹ nhàng, hay một màn vũ nhạc gì đó. Xem xong nhất thiết phải va-ni. Nhớ rằng trong túi anh luôn luôn phải có sô-cô-la và phải mời nàng ăn luôn.

- Thế nào tui cũng làm đúng lời anh dặn. tui yêu đến hóa điên rồ.

* * * * *

- Hôm qua bọn mình xem phim. Vào rạp tui mời kẹo sô-cô-la. Nàng bằng lòng lắm. Xem xong vào hàng bánh kẹo ăn kem va-ni. Nàng bảo tui là hạng đàn ông có thẩm mỹ tinh tế. Tuần này bọn mình định đi chơi xa. Nhân danh Đức Ala, anh khuyên tui đi hướng nào nhỉ?

- Theo tôi, các bạn nên ra đảo Hoa cương. Nên thuê hai con la mà cưỡi. Sau đó ra bãi tắm. Rồi đi khiêu vũ. Nhưng nhớ chỉ mời nàng nhảy van thôi đấy.

- Lạy Chúa!... Làm áo tui chinh phục được người đàn bà ấy nhỉ!

- Anh có theo đúng lời tôi, tất cả việc đâu sẽ vào đấy!

- tui thật không biết Thank anh thế nào cho hết.

- Không cần... tui chỉ muốn truyền kinh nghiệm cho anh thế thôi.

* * * * *

- Thế nào, các bạn có đi chơi không đấy?

- Đi chứ!... Tuyệt vời lắm! Nhưng tui không gặp may...

- Sao vậy?

- Hóa ra nàng có chồng rồi. Chúng mình chỉ dạo chơi thôi, chẳng có gì hơn nữa.

- Thế nàng có yêu chồng không?

- Không đâu, nàng bảo chồng thô lỗ, ngu độn như lừa, chẳng hiểu gì hết, đối với anh ta, tâm hồn phụ nữ là một buồng tối.

- Một thiếu phụ đáng thương! Vì sao nàng không ly dị đi?

- Nàng bảo nếu tui đáng tin thì ngay hôm nay nàng sẽ nộp đơn ly dị! tui không biết mình phải làm gì...

- Chớ để mất nàng!

* * * * *

- Công chuyện của anh thế nào?

- Anh đừng có hỏi. Bọn mình chưa một lần nào hôn nhau. Nàng nhút nhát quá. Nhưng tui cảm giác nàng yêu tôi.

- Tiếp tục tặng quà đi. Mua nước hoa đắt trước vào, chẳng hạn nước hoa “Xan đan” ấy. Sau đó... tui cũng không biết... mua một loại vải đẹp đi... Hầu hết phụ nữ thích màu xanh lơ hay là xanh nhạt.

- Ngộ chồng nàng biết thì sao?

- Làm gì mà đoán ra được? Chính nàng nói hớ ra rằng hắn ta là một gã khờ kia mà. Nếu anh muốn tui sẽ đi chọn vải giúp anh...

- Hay quá... Ta đi luôn nhé!

* * * * *

- Tình hình thế nào rồi?

- Tốt quá anh ạ! tui đưa nước hoa, nàng bảo đúng là thứ nàng thích nhất. tui tặng vải, nàng sướng rơn lên. Bạn ơi, tui đang hớn hở như một cậu học trò. Anh bảo tui phải làm gì để có nàng trọn vẹn?

- Anh hãy đọc cho nàng nghe những vần thơ của Iakhi Kêman. Phải thề thốt sẽ lấy nàng làm vợ. Phải hối thúc nàng mau mau ly dị gã khờ kia.

* * * * *

- Lâu nay anh trốn biệt đi đâu thế?

- Bận quá, không gặp anh được. Nàng ly dị rồi đấy!

- Thế anh vẫn quyết lấy nàng đấy chứ?

- Tất nhiên.

- Vậy thì phải nhanh nhanh lên, kẻo...

* * * * *

- tui không biết lấy gì đền đáp ơn anh. Hôm qua chúng tui làm lễ thành hôn rồi. Anh vừa cho tui một hạnh phúc lớn quá. tui vừa có được gia đình, có vợ, có người yêu thương...

- Người anh em của tui ơi. tui phải Thank anh mới đúng, chính anh vừa cho tui hạnh phúc lớn lao. Chính anh vừa giúp tui thoát được khỏi cái con vợ yêu quái của tui đấy!

 

[Blaise]

Lên giá đến nơi rồi!





Khách khứa đến chơi tối. Giữa chừng câu chuyện có người hỏi :

- Nhà bác có đường không?

- Tất nhiên. Hôm qua vừa mua một cân.

Ông khách mỉm cười :

- Bác điên à? Mua mấy bao đường mà cất đi. Đường sắp hết rồi!

Không phải mấy cân mà là mấy bao mới sợ chứ!

Một người quen tui lại đến bảo :

- Bác vừa mua dầu chưa?

- Cũng còn một ít.

- Dầu hỏa rồi sẽ không bán nữa đâu, mua lấy mươi 15 can mà cất đi...

Không phải mươi 15 lít mà mươi 15 can mới sợ chứ!

Một ông bạn đến hỏi :

- Bác có trà không?

- Có chứ, mới mua một gói.

- Trời ơi, bác vẫn còn tỉnh táo đấy chứ? Bác phải mua ngay 40, 50 gói, chỉ tuần sau là đốt đuốc ban ngày cũng không tìm thấy đâu bán.

Một ông bạn khác khuyên :

- Đậu trắng, bác có biết không. Chạy đi mà mua lấy 5, 10 bao. Sắp đắt đến nơi rồi.

Không phải 5, 10 cân, mà 50 bao mới sợ chứ!

Ông hàng xóm sang hỏi :

- Bác còn xàphòng chốngkhông?

- Cũng còn mấy bánh.

- Thế bác không biết chuyện gì à? Ai cũng chạy đi mua xàphòng chốngcả!

Lại một hàng xóm khác đe :

- Bác đừng nói với ai nhé! Dầu oliu lên giá đến nơi rồi. Bác đi mua lấy vài can kẻo muộn.

Nếu nghe lời kẻ quen người thuộc thì nhà tui phải thành kho thực phẩm, còn tui thì phải thuê khách sạn mà trú.

“Bác phải tìm nơi tích trữ...” “Không phải một vài cân, mà là mấy bao, mấy thùng, mấy bịch”.

Sáng danh Đức Ala, tui làm gì có tiền! tui chỉ chạy được một cân dầu ôliu, ba bánh xà phòng, một gói trà, một cân đường thôi. Nhưng khi có người đến hỏi :

- Bác có đường không?

- Úi chà chà! Đầy cả gầm giường!...

- Thế dầu hỏa?

- 100 thùng chẵn - tui bịt ngay miệng ông ta lại.

- Còn trà?

- Thừa thãi - tui đáp đầy chán ngá - tui vừa mua 500 gói để dành.

... Suốt mấy ngày liền, tui ngồi trên chiếc xe buýt chạy trên tuyến đường từ nhà tui ở phố Erenquê đến phố Cađưcây. Ngày hôm qua tui bèn đi liền tù tì đến tận chuyến cuối.

- Xin lỗi bác - Người bán vé hỏi - Chúng tui đã đi tám chuyến, sao bác còn ngồi. Vậy bác định đi đâu thế?

- tui phải ngồi đến tận chuyến cuối mới thôi.

- Sao lại thế?

- Anh đừng nói với ai nhé. Giá vé xe buýt cũng lên đến nơi rồi! Hôm nay còn rẻ, tui phải cố đi cho nó đã!

 

[Edmond]

Tên Hămđi vừa bị bắt như thế nào?





Từ sở cảnh sát Xtămbun người ta gửi cho tất cả các quận cảnh sát một bức điện như sau :

Lợi dụng lúc hai người cảnh sát của chúng ta trên đường đi áp giải ngủ gật, vì suốt ba ngày ba đêm phải canh gác liên tục, tên đạo trích đại bợm và nhiều lần tái phạm, biệt hiệu “Voi Hămđi” vừa tẩu thoát. Y chạc 35 tuổi, vóc người cao lớn, cân nặng 200 kilô, tóc hung nhạt, miệng mất ba chiếc răng, hàm trên có một chiếc đổ chì, hàm dưới bên trái có một chiếc nanh bịt vàn, mặc quần áo nâu kẻ sọc, tóc hơi thưa, mặt tròn, mắt màu hạt dẻ. Qua điều tra, Sở vừa có đầy đủ chứng cớ để xác nhận rằng y vừa bỏ chạy. Vậy thông tri để các quận biết, nếu quận nào thấy tên “Voi Hămđi” xuất hiện tại địa phận thuộc quận mình cai quản, hay giả nếu y có đến gặp một viên chức cảnh sát nào để hỏi thăm, thì xin các quận báo cho y biết rằng, chúng ta yêu cầu y đừng làm cho chúng ta thêm vất vả, mà nếu có dịp nào thuận tiện, thì hãy đến đầu thú tại Sở cảnh sát Xtămbun. Kèm theo đây là ảnh của tên trộm nhiều lần tái phạm, biêt hiệu “Voi Hămđi”.

Trên sân ga thuộc một đồn cảnh sát, hai nhân viên cảnh sát nói chuyện với nhau :

- Ramadan này, cậu nhìn cái thằng cha đang uống xalép kia xem, có lẽ đúng hắn là “Voi Hămđi” cũng nên!...

- Hừm!.. Trông cũng hao hao... Đưa ảnh hắn đây xem nào!

Viên cảnh sát rút trong túi ra một chiếc ảnh đưa cho bạn.

- Ồ, không phải, đây là ảnh cậu đấy chứ, Ramadan!

- Ừ nhỉ, ảnh tớ chụp hôm nghỉ lễ đấy! Trông được không?

- Cũng được. Nhưng đáng lẽ cậu phải cười lên một tý. Thôi lấy ảnh tên “Voi Hămđi” ra xem nào!

Ramadan rút ra một tập ảnh và loay hoay tìm.

- Đây là ảnh con trai tớ. Nó chụp hồi đi lính. Còn đây là ai cậu biết không, Macmút?

- Trông như thằng cha buôn lậu thuốc phiện Đuman Ali ấy!

- Còn đây là một con “chuột cống” ở khách sạn Súpkhi. Chà, ảnh lẫn lộn lung tung cả!

- Thôi, tìm ảnh “Con voi” ấy đi mau lên!

Macmét và Ramadan lúi húi giở tập ảnh.

- Nhanh lên Macmét, hắn uống hết Xalép rồi, sắp chuồn bây giờ!

- Xem kìa, hắn nhìn quanh có vẻ lấm lét lắm!

- Đây rồi, ảnh đây! Đúng hắn rồi!

Nói đoạn, hai viên cảnh sát tiến lại phía người có dáng điệu khả nghi.

- Ê này, anh bạn, đứng yên đấy!

Họ hết ngắm bức ảnh lại ngắm người.

- Nghiêng người đi một tí xem nào, anh bạn!

- Hình như không phải hắn, Ramadan ạ!

- Cứ dẫn về cho ông đồn trưởng ông ấy xem. May ra ông ấy nhận diện được hắn.

- Nào anh bạn, đi thôi! Về đồn với chúng tôi!

Tại một nơi khác hai viên cảnh sát nói chuyện với nhau trước cửa chợ :

- Thật xấu hổ, Saycruy ạ! Chúng mình lùng sục suốt từ sáng đến giờ mà vẫn không tìm được cái thằng “Voi Hămđi” ấy!

- Này, hay là nó kia kìa!

- Đâu? Ừ, có khi đúng hắn cũng nên. Cứ hỏi thử xem.

- Xin ông cho biết tên.

- Mustapha.

Hai viên cảnh sát thì thầm :

- Hắn bảo tên là Mustapha.

- Thì chẳng lẽ hắn nói thẳng với cậu “tui là voi Hămđi” à?

- Phải, tên này bợm lắm chứ chả phải vừa!

- Thôi, xin mời ngài cứ đi theo chúng tôi!

Trong một tiệm cà phê thuộc quận khác, hai viên cảnh sát tâm sự với nhau :

- Hôm qua tớ tìm được ba gã “Voi Hămđi” thế mà chẳng gã nào vừa lòng ông đồn trưởng cả!

- Thì tớ vừa bảo cậu là ông ấy khó tính lắm mà!

- Suỵt! Cậu thử nhìn cái thằng cha đang uống nước chỗ kia xem kìa!

- Thôi đích hắn rồi!

- Nhưng trong ấy nói là hắn to béo cơ mà. Còn thằng cha này thì gày nhom!

- Hắn mới bị gày đi đấy! Trốn tránh như thế khổ lắm chứ có sung sướng gì!

- Ừ phải... nhưng thằng cha này tóc đen, mà “Voi Hămđi” hình như tóc hung nhạt.

- Thì cậu bảo lang thang khắp các bờ bụi, nắng gió như thế, làm gì tóc chả đen đi!

- Thì vừa đành rồi! Nhưng có cái là tóc thằng cha này nó lại đen nhánh và rậm quá cơ! Mà trong giấy thì nói là “Voi Hămđi” tóc thưa kia mà!

- Có thể là hắn đeo tóc giả để người ta khỏi nhận ra cũng nên!

- Thôi, thế ta còn đứng đây làm gì nữa, lại hỏi thằng bợm đi thôi!

Họ lại gần người kia.

- Anh tên gì?

- Hămđi.

Hai người cảnh sát nhìn nhau một cách đầy ý nghĩa rồi phá lên cười.

- Thế thì về bót, đi!

Trên một khúc đường nhựa, hai người cảnh sát bắt giữ một người qua đường.

- Há miệng ra!

- Trong miệng tui có gì đâu!

- Không có thì cứ yên chí mà há ra!

Người đi đường há miệng. Hai viên cảnh sát khám hàm răng anh ta. Người nọ hỏi người kia :

- Này, xem lại trong giấy xem Con voi ấy mất mấy cái răng?

Người kia đọc :

- Mất ba cái răng, hàm trên có một chiếc đổ chì, hàm dưới bên trái có một chiếc nanh bịt vàng...

Viên cảnh sát đếm răng người qua đường :

- 1, 2, 3, 4... Đừng cựa quậy. Nhầm hết rồi! 1, 2, 3, 4, 5... 24! Hắn có 24 cái răng.

- 24 à? Thế thì thiếu mấy cái nhỉ? Này, anh có biết anh thiếu mấy cái răng không?

- 8 cái.

- Hắn nhổ bớt răng đi để người ta khỏi nhận ra đấy.

- Thưa ông cảnh sát, răng tui toàn là răng giả cả, không có một chiếc nào thật đâu ạ!

- Này, cậu xem lại trong giấy xem có nói gì đến răng giả không?

- Không thấy nói gì cả. Chắc họ quên đấy. Nhưng tớ thề rằng đúng hắn là “Voi Hămđi” đấy. Cứ nhìn hàm dưới của hắn mà xem! Chả răng nanh bịt vàng là gì đây! Thôi, mời ông đi theo chúng tôi.

- Đi đâu ạ?

- Về bót, mau!

Mỗi ngày sở cảnh sát Xtămbun nhận được hàng trăm bức điện từ khắp các quận cảnh sát gửi về, nội dung đại khái như sau :

“Phúc đáp bức điện số... ngày...

Quận chúng tui đã bắt giữ được 14 tên Hămđi, cả 14 tên đều mặc quần áo nâu kẻ sọc, 8 tên có răng nanh bịt vàng. Vậy yêu cầu Sở cho biết con số đó vừa đủ chưa, hay còn phải tiếp tục tìm thêm?” hay như sau :

“Phúc đáp bức điện số... ngày...

Hiện nay tại quận chúng tui có giam hai tá “Voi Hămđi” cân nặng từ 180 đến 220 kilô. Sở dĩ có sự chênh lệch về trọng lượng như vậy, có thể là vì cân không được chính xác. Tất cả bọn này mắt đều màu hặt dẻ. Không còn nghi ngờ gì nữa, chúng đều là “Voi Hămđi” cả. Những tên bị bắt vừa được giải đi. Quận chúng tui đang tiếp tục truy nã thêm. Nếu tìm được, chúng tui xin giải tiếp về Sở sau. Nay kính cáo”.

Điện của Sở cảnh sát Xtămbun gửi các quận cảnh sát :

“Hiện nay, tất cả các nhà giam đều vừa chật ních. Số “Voi Hămđi” bị bắt coi như vừa đủ.

Sở xin gửi lời cảm tạ tất cả các quận và yêu cầu ngừng chuyện truy lùng và bắt bớ các tên “Voi Hămđi” cho đến khi có lệnh mới”.

Bị chú: Tên “Voi Hămđi thật” ngay hôm tẩu thoát vừa bị bắt.

 

[Nicanor]

Chát xình chát chát bùm





tui vừa hiểu được thấu đáo điều này: con người nên phải làm tất cả việc cho đúng lúc, phù hợp với lứa tuổi của mình. Nếu không sẽ thành trò cười cho thiên hạ. Người ta nói vậy mà đúng: ai đến 54 tuổi đầu còn chơi bời phá phách thì kẻ ấy sẽ không còn được yên ổn ở trên cõi đời này. Nếu anh ta nhất định muốn chơi bời thì hãy chơi bời vào cái tuổi 20, không thì 30 đi. Chứ tui đây - cầu trời phù hộ cho bạn khỏi phải thấy cảnh ấy - lại chơi bời vào lúc 58 tuổi đầu. Và nếu như ngày hôm nay tui đang phải ngồi trong nhà thương điên thì ngoài bản thân mình ra, tui không còn biết buộc tội cho ai được nữa. tui vừa bị trừng phạt thích đáng về tội chơi bời không đúng thời (gian) đúng tuổi.

Cầu xin đấng Ala giữ gìn cho bầy con của Ngài khỏi lầm đường lạc lối! tui có thằng con trai học năm cuối cùng ở trường Đại học Bách khoa và một đứa con gái, cháu nó lại xinh đẹp nên chúng tui phải vất vả lắm mới buộc nó học hết được bậc trung học, nó đi lấy chồng rồi. tui vừa có hai đứa cháu ngoại...

...Thôi, để tui kể cho các bạn nghe từ đầu - tui đã phát rồ và phải vào nhà thương điên như thế nào. Bạn thấy đấy, tui có nói nhảm đâu, tui đang nghị luận một cách bình thường đấy chứ. tui có thể đặt câu không kém gì Exat Mamut. tui nói còn chí lý và logic hơn cả nhiều nghị sĩ nữa kia. Nhưng dù sao thì tui cũng đang ở trong nhà thương điên. Nguyên nhân tất cả chuyện chỉ là tại chát xình chát chát bùm...

Vâng! Kẻ tui tớ trung thành của các bạn đây vốn là luật sư. Bạn còn nhớ xưa kia ta từng có một trường luật đấy chứ? tui tốt nghề chính cái trường ấy đấy. Mà còn được xếp vào loại “ưu” nữa kia, giờ thì gọi là “giỏi” ấy mà! Quả tình tui là một luật sư, song không ở trong số những kẻ đi cãi cho bọn “chó sói” khét tiếng mổ thịt cả mẹ, cả chị, cả vợ, cả con gái và hàng chục mạng người thân thích khác. Những chuyện ly dị, cãi cọ trong gia đình và tất cả thủ đoạn buôn bán rắc rốit ôi cũng chẳng nhận cãi làm gì. Đã mấy năm nay rồi, tui chỉ là luật sư ăn lương nhà nước tại một sở nọ, nghĩa là làm cố vấn tư pháp.

Tất cả bạn đồng học của tui đều vừa trở thành những ông hoàng. Lần nào đến vănphòng chốngcủa họ tui cũng không giấu nổi vẻ ngạc nhiên. Không, lạy giời, tui không ghen tị với ai cả, nhưng mỗi khi trông thấy các cô đánh máy trẻ măng của họ, tui không tài nào nhịn liếm môi được. Như tui đã nói đấy, tui đã bỏ lỡ mất thời (gian) cơ, không làm đúng lúc cái công chuyện đáng lẽ phải làm và bây giờ thì đứng nhìn người khác mà...

Cuối cùng, tui không chịu được nữa. tui bèn gửi đăng báo: “Vănphòng chốngluật sư cần mướn một nữ thư ký trả lương hậu”. tui có nghe nói trên thế giới này đàn bà nhiều hơn đàn ông, nhưng nhiều hơn bao nhiêu thì tui chịu không hình dung nổi. Ai đến xin làm nữ thư ký cũng ngắm nghía tui như người đi tậu nhà vậy. Họ đưa ra hàng tràng câu hỏi, tựa hồ không phải tui muốn mướn họ, mà họ định mướn tui ấy. Và sau mỗi cuộc lục vấn như vậy họ bỏ đi, buông thõng một câu :

- Để tui nghĩ xem và trả lời sau.

tui không nhớ là trong đời tui đã có bao giờ phải tốn nhiều nước bọt đến thế hay không. Đồng thời (gian) tui cũng thấy khiếp sợ... Ngày thứ 3 sau khi đăng báo, có một cô đến vănphòng chốngtôi. Không phải một cô gái thường đâu mà là một hồ ly tinh hiện hình thì đúng hơn! Bạn đừng nóng ruột, tui sẽ tả kỹ cô nàng và bạn sẽ phải tin tui thôi. Trên vai, cô ta đeo một cái sắc như loại các sĩ quan vẫn mang khi diễn tập, chỉ khác cái là to gấp đôi. Chiếc váy cô ta mặc là chiếc váy mà ta không thể nào hiểu nổi đâu là trên, đâu là dưới nữa. Và dưới chiếc váy “giật gân” ấy là hai bắp chân nõn nà tựa hồ hai quả ô liu khêu gợi: “Hãy ăn tươi nuốt sống chúng tui đi!” Đôi chân để trần đi giày cao gót, mớ tóc lộng lẫy chấm đến vai...

“Ôi, trời đất, nhân danh Đấng Sáng Thế, xin hãy cho tui có đủ sức!” - tui thoán nghĩ thầm. Và khi cô ta đung đưa cặp đùi tiến lại bàn tui thì suýt nữa tui đã ngã gục xuống để trở thành một vật hy sinh của tình ái.

- Ông cần nữ thư ký? - Cô ta hỏi.

tui không còn đủ hơi sức để trả lời, tui cũng không nói ra nổi được lấy một tiếng nào cả. tui chỉ nhớ là ngực tui phập phồng như bễ lò rèn. Cô nàng ngồi xuống trước mặt tôi.

- Em tên là Bixen ạ - Cô ta bắt đầu - 21 tuổi, cao 1 thước 62, nặng 57 cân. Nỗi ham thích duy nhất của em là khiêu vũ. Em rất mê nhảy. Mục đích đời em là trở thành tài tử điện ảnh. Trong các loại hoa, em thích nhất hoa mộc lan, nước hoa thì loại “ôrigan”. Mối tình cuối cùng của em là một thủy thủ Mỹ.

Vừa kể cho tui nghe đoạn tiểu sử ngắn ngủi ấy, cô ta vừa ra sức nhai kẹo cao su. Thấy tui cứ lặng thinh, cô ta hỏi :

- Thế nào, có được không ạ?

tui hé mắt nhìn: chiếc váy mặt hế hênh quá! Lấy hết nghị lực, tui cố sức thốt lên :

- Đư... ư... ợc lă... ắ... m!

- Em xin 300 đồng một tháng ạ.

Từng ấy thì gần bằng tất cả số lương luật gia của tui rồi còn gì, nhưng không sao. Đối với cô nàng thế này thì cũng không tiếc.

Thế là chúng ta vừa làm quen với Chát xình chát chát bùm rồi đấy. Cô ta chính tên là Bixen, nhưng tui gọi cô là Chát xình chát chát bùm. Vì sao? Vì ngay hôm đầu, ngay từ cái giờ phút đầu tiên ấy, cô ta vừa luôn miệng nhắc đi nhắc lại :

Chát sình chát chát bùm!... Chát xình chát chát bùm!

Đồng thời (gian) cứ giật giật người lên một cách lạ lùng và khẽ nhún nhẩy...

Công chuyện tui đang làm đương nhiên là bị xếp xó rồi. Chúng tui cùng ăn bữa trưa và bữa chiều với nhau. Đến thứ 6 cô ta hỏi :

- Chủ nhật này ta đi đâu ạ?

- Em thích đi đâu thì chúng ta đi đấy - tui đáp.

- Ta ra ngoại thành chơi nhé.

Thế là chúng tui đi ra ngoại ô thành phố, đến các hòn đảo, các khu vườn. Mọi sự đều hay: nhưng những cuộc đi ấy chẳng mang lại được cái gì béo bở cho tui cả. tui sợ đụng phải cô ta. Giá cô ta vô tình bỗng chạm phải tui thì tui giật thót người lên như bị điện giật vậy.

Ngoài ra, lần nào cô ta cũng kiếm một chàng trai trẻ nào đó và họ bắt đầu ưỡn ẹo chát xình chát chát bùm, chát xình chát chát bùm. Họ nhảy đến hàng giờ đồng hồ! Làm như thể tui may sắm cho cô ta, cho ăn cho uống, dẫn đi chơi lại kèm thêm chuyện bỏ vào túi cho cô ta 300 đồng, để cô ta vui chơi với kẻ khác... Có lần một thằng mất dạy nào đó trông thấy hai chúng tui trong hiệu ăn vừa hỏi :

- Đấy là con gái ông? Ối chà chà, tuyệt cú quá!

tui bèn cạo râu mỗi ngày hai lượt. Sơmi hồ hột, quần là thẳng nếp, mỗi ngày một bộ comlê mới, bông hoa gài ngực áo... Vợ tui thường hỏi :

- Mình làm sao thế?

- Làm thế nào được, thời (gian) buổi bây giờ phải thế - tui đáp quanh co.

tui điên ngươi vì cô nàng của tui lại cứ nhún nhảy với bất kể một tên đê tiện nào. Cuối cùng, tui nói thẳng cho cô ta biết là tui ghen. Giá bạn được thấy cô ta biến sắc đi như thế nào! Nàng tiến lại gần, ngồi vào lòng tôi, đỡ lấy cằm tui mà nói :

- Ông già ơi, ông chẳng biết quái gì cả. Giá như ông biết nhảy có phải hay bao nhiêu không!

Đó là cử chỉ âu yếm nhất mà tui được cô ta ban cho trong đời. Một ý nghĩ vụt nẩy ra trong óc tôi: tui sẽ học nhảy giấu cô ta, tui sẽ cho cô ta một mẻ ngạc nhiên! Bây giờ thì hắn không còn ai lôi được cô ta ra khỏi cánh tay tui nữa. Nhưng vừa ngần này tuổi đầu mà còn đến trường học nhảy thì làm sao coi được? tui bèn kín đáo học lỏm cách giơ chân múa tay của những kẻ bỏ mặc tôi. So sánh với những điệu nhảy thời (gian) nay thì những điệu nhảy khi xưa của chúng tui chẳng qua như ngỗng bước...

Về đến nhà tui vào ngay trong buồng khóa cửa lại và bắt đầu nhảy, chân dậm miệng nhịp chát xình chát chát bùm, chát xình chát chát bùm...

Bị kích thích đến quá độ, tui dậm chân mỗi lúc một mạnh.

Những người ở tầng dưới lúc đầu tưởng là tui gõ để báo cho họ khỏi làm ồn nên tất cả người lập tức yên lặng ngay. Nhưng sau đó tiếng dậm chân và những tiếng động lạ tai cứ tăng lên mãi nên họ bèn lên gác chỗ tui xem sự thể ra sao. Nghe thấy ồn ào, vợ tôi, con trai, con gái, con rể, các cháu tui chạy cả lên và nhòm qua lỗ khóa :

- Trời ơi, ông cụ phát điên rồi - Mọi người e sợ nói.

Vợ tui bèn bảo :

- Ít lây nay tao thấy cung cách ông ấy có cái gì đáng ngờ lắm. Tao vừa để ý thấy có cái gì khang khác...

tui vẫn tiếp tục công chuyện của mình chát xình chát chát bùm, chát xình chát chát bùm... Vợ con tui oà lên nức nở.

- Tao chẳng vào đâu, tao sợ lắm! - Vợ tui nói.

- Con cũng chịu thôi! - Con gái tui kêu lên.

- Phải báo cho sở cảnh sát - Chàng rể tui bỗng nghĩ ra.

Khi 3 người cảnh sát xông vào buồng tôi, tui vẫn mặc độc một chiếc quần lót, tay ôm chiếc gối đứng dậm chân trước gương, miệng thì hát: “chát xình chát chát bùm!... chát xình chát chát bùm!...” Một người cảnh sát ôm ngang lấy tôi, vật xuống đất trói lại, quẳng vào ô tô và chở vào nhà thương điên.

Thoạt đầu tui còn định nói: “Các người ơi, tui có điên đâu, tui học nhảy đấy mà!” Nhưng sau tui nghĩ nếu thế lại càng nguy. Người ta lại bảo: xem đồ ngốc kia, hơn 60 tuổi đầu mà còn phải nhục nhã vì một con bé con. Tốt hơn hết là tui đừng có nói ra. Cứ mặc cho họ tưởng rằng tui điên thật thì cùng lắm người ta cũng còn thương hại tôi. Sau khi vừa quyết định như vậy, tui lại tiếp tục giả vờ điên. Ngay cả ở sở cảnh sát và trước mắt các bạn sĩ tui vẫn nhảy cẫng chân lên mà hát: “Chát xình chát chát bùm! Chát xình chát chát bùm!” các bạn sĩ đương nhiên là nghĩ ngay ra được một cái tên Pháp lẫn Latinh nào đó để đặt cho căn bệnh của tôi.

Thế là vừa một năm nay tui nằm tại nhà thương để chữa bệnh thần kinh. Dần dà tui ít ngâm nga câu “Chát xình chát chát bùm!” hơn trước. Sắp tới đây tui sẽ làm ra vẻ như trí khôn vừa trở lại và họ sẽ cho tui xuất viện. Quả tình trí khôn vừa trở lại với tui thật, nhưng quá ư là muộn...

Chát xình chát chát bùm! Chát xình chát chát bùm!

 

[teddy_bichngoc]

Xếp hàng





tui vòng từ cửa hiệu “Hàng nội hóa” ở phố Bacchêcana sang nhà Bưu điện mới và thấy một dòng người xếp hàng dài lũ lượt. Hàng người như một cái đuôi! Mà không phải chỉ là một cái đuôi thường, đây là một cái đuôi có xoắn có nút hẳn hoi,coi nhưmột cái đuôi ngựa thồ.

Ngã tư bị nghẽn tắc. Bọn tài xế thò tay ra cửa sổ, đập thình thình vào thành xe, càu nhàu :

- Đúng lúc này thì cấm còi! Các cậu cứ phóng qua cái đám này xem sao nào!

Còi nào cho lại được, có bắn cao xạ cũng chẳng ăn thua. Đoàn xe dùng chắn sốc gạt người để mở đường tiến lên với tốc độ mỗi mét 5'', có khi còn ít hơn.

- Chen đi đâu thế!

- Nhìn đằng trước kia!

- Nhìn đằng sau xem!

- Đứng vào hàng đi!

- Hàng nào?

- Hàng nào chẳng được, cần gì!

- Bạn ơi những người này không sao bảo cho biết phép văn minh được. Chúng ta đang ở thế kỷ 20. Mà thế nào là thế kỷ 20? Là văn minh. Thế nào là văn minh? Văn minh thứ nhất là bm nguyên tử, thứ hai là xếp hàng. Muốn sao thì sao bạn cũng phải nắm được hai thứ này. Cẩn thận! Khéo bước hụt đấy!

- Không, ông bạn ơi, chưa đủ đâu. Văn minh còn là cả nylông, chất dẻo, kẹo cao su. Ngoài ra, xin báo cáo với ngài là cả quần áo tắm nữa... Cẩn thận, mù à? Dẫm ngay vào chỗ chân rộp của người ta!...

- Còn lưỡi dao cạo an toàn “Gilét” thì sao? Các ngài quên à? Đã nói đến văn minh là phải đến “Gilét”.

- Thế còn “hu-la-húp?” Này, đừng có chen, đồ khỉ!

- tui biết rõ một điều: chừng nào chúng ta còn chưa biết cách xếp hàng thì còn chưa ra người gì cả. Ối! Lách đi đâu thế này?...

Đằng sau có người quát :

- Dẹp ra một tí! Bẩn đừng có trách!

Một người qua đường bảo bạn cùng đi :

- Đã có hàng thì phải xếp mới được.

Nghe lời khuyên thông tuệ đó, tui cũng đứng vào. Thật ra là thế này: Chỉ cần anh dừng lại một cái là đằng sau có một hàng nối ngay lập tức.

- Lạy Trời phù hộ cho cái người nghĩ ra xếp hàng!

- Đừng quên tắc-xi đấy nhé! Xếp hàng là một, tắc-xi là hai.

Bà lão đứng trước tui hỏi :

- Xếp hàng để mua gì thế này?

- Mua gì chẳng được? Đã có hàng thì cứ xếp.

- Chắc chắn người ta sẽ bán cho một thứ gì đấy.

Mấy phút sau chính cái người nói câu đó lại hỏi người bên cạnh :

- Cậu biết xếp hàng mua gì không?

Rồi anh ta lại phải trả lời đúng câu hỏi của một người khác :

- Mua gì chẳng được.

Một người nói :

- Không có hàng thì làm sao dẹp nạn đầu cơ.

Một người khác hùa theo :

- Cái bọn đầu cơ làm cho chúng ta khánh kiệt! Ai nghĩ ra cái lối xếp hàng này hay thật...

Hai anh cảnh sát, một đứng cuối, một đứng đầu hàng luôn miệng hô :

- Đừng ồn!

- Đứng vào hàng!

- Dẹp ra vào xe đi!

Chúng tui nối bước nhau tiến lên, đúng hơn là nối nhau từng tấc đất mà tiến. 9h sáng tui có hẹn gặp một người. Bây giờ vừa gần 9h.

- Này ông bạn, ông đến sau tôi. Đừng có làm trò cù lần như thế!

- Có nhà ông cù lần thì có, ông bạn chí tên ạ. tui đứng đây từ bây giờ sáng. Người này đến cũng chen lên trước, người kia đến cũng chen lên trước, tui đã không thèm nói, nhưng xem ra không nói không được.

Một người đứng trong hàng nói :

- Cuộc đời là thế, bạn ơi, không làm gì được đâu. Như tui đây ăn lương nhà nước vừa 22 năm. Những bọn nhãi ranh hôm qua, nay vừa là trưởng phòng, giám đốc cả. Ai cũng thế, cứ đến là chen lên trước...

- Xin lỗi ông, sắp bán gì thế?

- Chào! Chính tui cũng chẳng biết nữa. Đứng 2 tiếng rồi, người bảo bán lốp ô tô, người lại bảo bán dầu hỏa.

- tui mua lốp làm gì?

- Cái nhà cô này, thế mà cũng đòi nói! Nếu thánh Ala vừa cho ta lốp thì ắt mai đây sẽ cho ta cả chiếc ô tô.

- Liệu có bán cả 4 chiếc lốp một lúc không đấy?

- Cái đó thì không biết. Chưa ai ra khỏi hàng, có ai mà hỏi.

- Thế họ chuồn đi đằng nào cả?

- Người ta cho ra cửa sau để khỏi chen lấn.

Đến 10h30. Dòng người mỗi lúc một dài.

- Nếu bán lốp thì phải có giấy cơ đấy. Không giấy không bán cho đâu.

- Giấy nữa? Giấy của Đảng dân chủ à? Sáng danh Chúa chúng ta đều là người dân chủ cả đấy!

- Bán đầu thì thèm vào đứng.

- Bán gì chẳng được, miễn là có.

- Dầu đựng vào túi à? Ác thật, nhà có can mà không mang đi kia chứ.

- Lấy tích-kê đã, rồi chạy về lấy can vẫn kịp.

- Lại còn tích-kê nữa cơ à?

- Cậu ở đâu ra mà nghe thế? Chẳng nhẽ người ta biến không cho cậu hẳn! Đừng có hòng!... Này, còn phải nói thế nào nữa, đừng xô anh em thế!...

- Xin lỗi anh, đằng sau họ đẩy đấy.

- Ông hiểu cho, tui còn có chuyện cần...

- Việc cần!... Xem ông ấy kìa! Theo ông, những người khác đều ăn không ngồi rồi cả hay sao? Ai chả có việc. Ông cứ chờ đấy, chẳng sao cả đâu.

- tui xin hỏi, không biết đến trưa có mua được không nhỉ?

- tui nghĩ rằng... Chen đi đâu thế này? Anh muốn ngồi lên vai tui à?

- Không kính lão tí nào. Giáo với chả dục!

- Hẳn là ông ngoài 40?

- Sao anh lại nghĩ thế?

- Bởi vì khi người ta ngoài 40 xuân, người ta thường cho rằng trên đời không còn ai lịch sự và tử tế cả...

- Ông có biết hắn gì không?

- Inxulin.

- Inxulin? Nó là cái gì thế?

- Thuốc chữa bệnh đái đường.

- Vậy tui dùng làm gì? Của nợ!

- Người anh em gằn quá đấy! Thế nào là của nợ? Cứ mua đi rồi sau bán lại. Ông Giunưu hàng xóm nhà tui chỉ có thế mà giàu to đấy. Mua ở đây có 2 đồng rưỡi mà bán được những 25 đồng.

- Các ông biết không, thế hóa ra nước nhà có những lĩnh vực hoạt động mới.

- Thế ông nghĩ sao? Này, xếp hàng không phải là chuyện đùa đâu. Người ta đi xếp hàng mà xây được nhà đấy... Bỏ cái cùi tay ra khỏi đầu tui đi!

- Tốt nhất là ông cất cúi đầu ra khỏi cùi tay tui thì có.

- Xin lỗi, ông làm ơn cho biết người ta bán gì vậy?

- Vải thô.

- Vải thô gì?

- Gì nữa? Mỹ chứ còn gì. Bây giờ cái gì cũng Mỹ cả.

- Không phải vải thô đâu. Không biết cũng đòi nói. Xi măng!

Bà già đứng trước tui nổi giận :

- Không phải vải thô, không phải muối, cũng không phải dầu hỏa. Các người không nghe đài hả?

- Nghe chứ. Nhưng sao?

- Ngài thị trưởng cấm tất cả thứ xếp hàng, trừ xếp hàng mua cà phê thì được. Bây giờ không còn xếp hàng gì khác ngoài cà phê nữa.

Cái tin cà phê truyền như điện trong đám xếp hàng.

- Cà phê à? Hay quá nhỉ!

- Cà phê thì tui xếp hàng hai ngày cũng được. Có phải là mua được rồi mới chịu đi.

- Lệnh thế này: chỉ được phép xếp hàng mua cà phê thôi. Xếp hàng mua cái khác là bị trừng phạt!

11h trưa... Chỉ còn độ mươi bước nữa là đến quầy hàng. Các rèm cửa sổ đều buông kín nên không biết bên trong làm gì.

- Người ta có bán nhiều không?

- Mỗi người 50g.

- Đừng hòng. Mỗi người 50g thì làm sao đủ cho tất cả người được.

- Được có 50g thì riêng tôi, tui chẳng thể đứng lâu như thế này được.

- Thì cốt sao được 50g đi. Rồi sau mình cho thêm 2 cân đậu vào, trộn đều lên, thế là có 2 cân rưỡi cà phê hảo hạng rồi.

Một người bảo bạn :

- Này, mình quên không mang tiền, cậu đưa mình 2 đồng rưỡi đi.

Người kia đáp :

- Được thôi, nhưng không phải cho vay: cậu đưa cho mình nửa suất cà phê của cậu.

Người la, người kêu cứu, người bị chen bẹp, người đánh rơi ví, người bị lạc bạn... Tóm lại, đủ tất cả cách trên đời!... Người ta xô đẩy tất cả phía, chèn ép tất cả phía... Cuối cùng, tui cái đầu xuống chui vào dưới tấm rèm sắt hé mở.

Người bán hàng hỏi bà già trước tui :

- Cụ mua số mấy?

- Lại còn số nữa?

- Không số sao được? Cụ ơi, mau lên, hất giờ rồi. Nói đi cụ!

- Đã xay rồi à? Cháu ơi, bảo họ xay cho già mịn vào nhé. Mịn nhất ấy...

- Mịn hay không thì cũng thế thôi, cụ ạ. Chỉ còn đằng có tuyết thôi.

- Cha mẹ ơi, già này sống đều bạc đầu mà chưa bao giờ thấy cà phê có tuyết cả.

- Cà phê gì nữa? Cháu hỏi cụ mang số mấy cơ mà?

- Số 35. Cho già loại có nơ ấy...

- Cụ lại nói chuyện gì vậy?

- Thế không phải cháu hỏi số giày à?

- Cháu bán mũ, cụ ơi, mũ ấy mà...

Người bán hàng lấy mũ trong hộp ra.

- Cha mẹ ơi, già mua mũ làm gì? - Bà già nói - mà lại là mũ đàn ông nữa chứ... À, mà thôi, vừa xếp hàng chắc là rẻ hơn. Thôi, cứ cho già một chiếc, già mua cho thằng con trai. Bao nhiêu ấy nhỉ?

- 68 đồng 7 hào 3.

Bà cụ trả trước và lấy một cái mũ màu cà phê.

Bây giờ đến lượt tôi. Người bán hàng nói :

- Mũ Ý đấy thưa ông, ngày mai ông không mua nổi nữa đâu. Bây giờ mua cái gì cũng thế, không phải là dễ. Ông chọn mau lên...

Đông cũng như hè, có bao giờ tui đội mũ đâu. Nhưng, nghĩ một tí, tui quyết định rằng nếu vừa xếp hàng thế này hẳn là phải rẻ, tui liền mua một cái.

Người đứng sau tui kêu ầm lên vẻ nóng ruột, tựa hồ người ta sắp bán hết mất mũ, không còn đến lượt anh ta nữa :

- Cho tui 4 chiếc đấy nhé. Một chiếc số 56 và ba chiếc số 57. Màu nâu hay màu be.

tui trả 68 đồng 7 hào 3 xu và lấy một cái. Lối ra đầu kia. Phải trèo lên một cái cầu thang rồi đi cửa sau phố khác. Lúc ấy là 12h kém 15. Mua được cái mũ rẻ tui mừng quá quên cả mệt. tui ôm hộp mũ đi cho đến chiều tối. Lúc 5h chiều, tui ra bến ca nô về nhà. Đến quầy về tui thấy có người gọi tui :

- Giepđét!

tui quay lại thì ra anh Buckhan - gương lé, bạn học cũ với tôi. Anh ta bị đuổi khỏi trường Lixê vì hạnh kiểm xấu. tui sẽ kể hành tung của anh ta cho các bạn nghe. Dưới chân bàn anh ta đặt một cái gương con để ngắm đùi các cô giáo. Một bữa anh ta bị phát hiện và bị đuổi học. Từ đấy anh ta mang cái biệt hiệu “gương lé”. Lâu lắm rồi tui không gặp anh ấy.

- A, Buckhan, xin chào! Thế nào, khỏe chứ?

- Cám ơn, cũng khá.

- Bây giờ cậu làm gì?

- Phò phạch.

- Phò phạch gì?

- Có gì làm nấy. Mình phò bọn con buôn đi bán hàng ế. Chẳng hạn, hôm nay mình giúp một thằng Do Thái bán chạy 970 cái mũ.

Nghe đến chữ “mũ” tui đã giật mình, bèn hỏi :

- Cậu bán thế nào?

- Dễ thôi. Hàng của người ta 3 năm xếp xó. Trong làng buôn ai cũng biết mình cả. Hắn ta đến chỗ mình. Đôi bên thỏa thuận 25% lãi suất. Đến 3h chiều mình bán hết trơn. Cầu trời phù hộ cho hắn, hắn phải trả mình 850 đồng. Đáng lẽ mình được 900 đồng, nhưng cửa kính quầy hắn bị vỡ, thiệt hại chia đôi.

- Nhưng cậu làm sao bán được đống hàng ấy?

- Chỉ cần vài 3 đồng là mình thuê được chừng 15 thằng ma cà bông. Trong nửa giờ bọn ấy tổ chức được một dây xếp hàng trước cửa hiệu. Cũng chả đến nửa giờ đâu. Ai đi qua thấy xếp hàng cũng đứng lại. Cậu biết không, ở nước ta bây giờ người ta đâm mê xếp hàng. Mà khi vừa xếp hàng rồi thì đuổi họ cũng không được... Sau đó thì cậu biết đấy... Như chiều nay chẳng hạn: chúng nó bán được hết mũ và đóng gọn cửa hàng. Dân chúng mua như cướp ấy. Vất vả lắm mới kìm được. Bọn ngốc nhiều lắm, bạn ạ.

- Đúng đấy - tui hiểu đồng tình.

- Cậu không thể hình dung có bao nhiêu thằng ngốc trên đời.

- Hình dung được chứ. Lại còn những thằng ngu đến mức...

- Thật là vô khối tương tự lừa.

- Nhiều thật, nhiều thật, bạn ạ.

- Giá cậu được nhìn mặt những thằng ngốc ấy...

- Nhìn làm quái gì? Mình biết thừa rồi. Nhưng loại mũ ấy có rẻ được chút nào không?

- Rẻ gì, thứ ấy cửa hàng nào chả có.

- Mình cũng muốn xem... Không, không phải phải xem lũ ngốc đâu, mình muốn xem mũ ấy...

- Còn 15'' nữa ca nô mới đến. Đi với mình, mình sẽ chỉ cho cậu xem mũ ấy trong các cửa hàng.

tui nhìn những ô kính tủ hàng mà không dám tin mắt mình nữa: ở đâu cũng toàn thứ mũ tui vừa mua sáng nay. Giá đồng loạt: 68 đồng 7 hào 3 xu.

- Như thế nghĩa là đáng lẽ được mua thoải mái trong bất cứ cửa hàng nào thì bọn ngốc kia nhất thiết phải chen lấn nhau xếp hàng, huých đạp lẫn nhau, xé quần xé áo của nhau rồi mới mua được vẫn thứ hàng đó với giá cả đó - tui hỏi, giả bộ như không có chuyện gì xảy ra cả. Trên đời này nhiều thằng ngốc thật đấy.

- Ngốc khổ ngốc sở ấy chứ! Ngày mai mình sẽ đi bán điếu cho cửa hàng Grant. Lão còn ế đến hàng ngàn chiếc chứ không ít.

- Điếu cũng mua à?

- Bọn ngốc ấy cái gì chẳng mua. Bát điếu cũng mua mà thậm chí đến xe điếu cũng mua hết, miễn là xếp hàng. Mình chỉ sợ độc có một điều.

- Điều gì?

- Sợ không đủ hàng bán. Đám người ấy phá nhà chứ chẳng chơi.

tui với Buckhan - gương lé trở về chỗ ca nô. Đến nơi anh ta hỏi :

- Cậu cầm cái gì thế?

tui giấu hộp ra sau lưng để anh ta khỏi nhìn thấy cái nhãn.

- Mua một đôi dép về đi ấy mà - tui trả lời qua quít.

Về nhà tui đè mũ lên bàn.

Lúc làm chuyện thỉnh thoảng tui ngẩng đầu lên nhìn. Một mặt nó gợi nhớ cái xuẩn ngốc của tôi, mặt khác, nó cũng là một nguồn an ủi thật hú vía? Suýt nữa ngày mai tui đi mua một cây xe điếu thì sao? Biết dùng nó làm gì cho được?

 

[nga_n81]

Thôi thì ở lại





Lần cuối cùng anh ngồi tù thật là cực. Ra tù anh lại bị đày về một hoang trấn, sự ấy làm anh bải hoải tinh thần. Mãn hạn đày, anh về thủ đô, cô đơn như một chiếc bóng. Vợ thì bỏ từ lúc còn ngồi tù. Ai ở địa vị anh mà chẳng não ruột: người thân không một ai, trước lương không một hạt... Chẳng lẽ lại phải trả toàn dứt bỏ chính trị, đoạn tuyệt cú hẳn với tất cả những gì thương mến để mà sống mòn trong xó tối hay sao? Trước hết phải tìm được một chỗ nào trú chân cái đã. Tiền thuê nhà giữa thành phố thì túi anh chịu không nổi, mà ở ngoại ô cũng rất đắt... Anh vừa mệt nhoài vì công nợ và phập phồng lo sợ. Bất kỳ lúc nào người mõ tòa cũng có thể xuất hiện để tịch biên cái máy chữ cọc cạch và ba cái đồ tầm tầm của anh. Anh cảm giác hết sức ghê tởm mấy thằng hàng xóm, những đứa tò mò, những kẻ đầy sợ sệt và thù hận lúc nào cũng nhìn anh từ đầu đến chân như nhìn một vật tởm lợm chẳng có gì đáng thương hại. Vì thế anh chỉ ao ước tìm được một căn nhà nhỏ bé, rẻ trước tít ngoài ngoại ô khuất xa những con mắt người đời.

Tìm kiếm mãi, cuối cùng anh cũng thỏa nguyện: một túp nhà bằng một gian rưỡi trong một xóm cùng kiệt lơ thơ 50 túp như thế trên một quả đồi cách thành phố cũng đến 1h rưỡi đường bộ. Tìm được chỗ ẩn dật, anh mừng lắm. Gia tài của anh chỉ có hai cái vali tàng toàn là sách và mấy cái giẻ rách.

Khi anh che được cửa sổ bằng mấy tờ báo cũ anh mới cảm giác đấy là nhà mình và mới thấy thật sự an toàn. Hạnh phúc thật! Bây giờ chỉ cần tìm được một chuyện vớ vẩn gì đó đủ sống là được.

Gần trước cửa nhà anh có một quầy hàng khô bán những thứ măng, miên... xế trái một chút, dưới một cái mái vẩy tạm, một ông hàng hoa quả bày ra đủ các thứ thúng mẹt. Thực phẩm anh mua của họ cũng đủ. Chẳng bao lâu sau, anh cũng đi lại với họ và đôi bên cũng thổ lộ đôi điều. Các nhà hàng bắt đầu than thở đời sống khó khăn, hàng họ cứ ế ẩm, mỗi ngày chỉ được dăm ba khách mua (như thế làm sao đủ sống!?!?), trước thì không có nhiều nên chẳng làm thế nào dọn hàng đến một nơi đắt khách được.

Sau khi anh dọn về nhà mới mấy hôm, cạnh quầy hàng khô có thêm anh chàng bánh nếp, anh chàng này cứ vào tầm ăn trưa xong lại đến bán hàng cho đến tối mịt. Sau đó cạnh anh chàng bánh nếp lại có anh chàng ngô luộc đến ngồi ké. Trước mái lều anh chàng hoa quả lại có thêm một người lạ mặt đến bày những phễu thuỷ tinh bán ô mai, táo dầm. Rồi lần lần xuất hiện thêm một thằng đánh giầy, mấy bác bán rong mứt kẹo. Một ông thợ giầy cũng đến cắm một cái dù tã che nắng. Giữa quầy hàng khô với quầy hoa quả là một cái bạt dài của một hàng cà phê.

Thế là chẳng bao lâu trước mặt túp lều của anh như có chợ họp. Bọn bới rác có chuyện làm từ sáng đến tối, kẻ qua người lại đông hơn, phố xá thành ra tấp nập. Mấy cái nhà toen hoẻn trước kia bỏ trống, nay cũng đầy người đến thuê. Anh cảm giác hạnh phúc khi cuộc sống bỗng tươi vui nhộn nhịp. Tuy vậy anh vẫn thất nghiệp. Mòn chân các nơi cũng không đạt kết quả gì. Biết bao lần tưởng chừng có chuyện làm đến nơi, nhưng cứ nghe cảnh sát nói đến thân thế anh thì ông chủ nào cũng lót tay lá chuối đưa anh ra côngr. Bạn bè anh cũng vậy, chẳng ai kiếm được đồng trước nào thành thử chẳng biết vay đặt vào đâu. Để đỡ trước nhà, anh liền quyết định về ở với một người bạn trong phố. Hai người vừa thỏa thuận với nhau. Tuy nhiên anh vừa trót vay nợ ít nhiều của anh hàng khô, hàng hoa quả và mấy anh hàng khác. Bởi thế, trước khi dứt áo ra đi, anh phải tính toán với họ cái đã.

Một buổi tối khi anh đi dạm bán mấy thứ và nói chuyện sắp dọn đi chỗ mới, thì có tiếng gõ cửa. Ba người bước vào: anh hàng khô, anh hàng hoa quả và chủ tiệm cà phê... Anh bối rối mời khách vào trong cănphòng chốngsơ sài của mình :

- Xin thất lỗi, tui chẳng có gì để mời các bạn cả.

- Không hề gì - anh hàng khô mỉm cười - chúng tui cũng vừa mang theo mấy thứ, đây là cà phê, đây là đường kính. Rồi anh ta bày ngay mấy gói giấy lên bàn.

Anh kinh ngạc nhìn mấy cái gói. Thế là thế nào? Lúc họ vào, anh đồ rằng họ đến đòi nợ. Vậy họ mang quà đến làm gì?

- Bạn định dọn nhà đi, có thật không vậy! - Anh chàng hoa quả hỏi.

- Đúng thế đấy, nhưng sao các bạn lại biết?

- Cái gì chúng tui chả biết - Chủ hiệu cà phê nói một câu đầy ý tứ.

- các bạn đừng ngại, tui không có ý trốn các bạn đâu. Các khoản tui sẽ thanh toán đầy đủ...

- Bạn thân mến, những chuyện vặt như thế chúng mình nói với nhau làm gì, chả bõ thêm ngượng! Bạn tưởng chúng mình đến bắt nợ hay sao.

- Chuyện ấy chả có gì đáng nhắc đến cả, ông bạn quí của chúng tui ạ - Anh hàng khô nói - Và chẳng hiểu ấy có bõ bèn gì cho cam.

- Còn nể khoản trước nợ của tui - Anh chàng hoa quả nói - tui xin biếu bạn làm quà. tui sẽ chẳng bao giờ nhắc đến, mà nếu bạn có đòi trả, tui cũng không nhận...

- Sao các bạn lại thế?

- Chúng tui thực quý trọng bạn...

- Bạn vừa mang lại cho chúng tui bao nhiêu điều lành...

- Cầu thánh Ala phù hộ cho các bạn, các bạn nói những gì vậy! - Cổ anh nghẹn lại, mãi mới nói được một tiếng.

Thế nghĩa là họ cũng biết rằng anh vừa làm chuyện cho dân... Mà anh thì lại sầu khổ, bi quan, lại định từ bỏ con đường chính trị. Những con người như thế này làm sao có thể bỏ được!

- Anh đừng đi đâu cả! Chúng tui tha thiết mong mỏi như vậy! - Chủ hàng cà phê nói liền một hơi.

- Phải đấy, chúng tui đến đây để xin bạn đừng đi đâu cả! - Anh hàng hoa quả dịu dàng nói thêm.

- tui đành làm thế vì tui không trả nổi trước nhà...

- Chúng tui biết - Anh hàng hoa quả nói - chúng tui biết hết. Mấy anh em chúng tui bán hàng ở đây vừa quyết ý gom lũy trả trước nhà dùm bạn, chỉ xin bạn đừng đi đâu nữa...

Đôi mắt anh ngấn lệ và tâm hồn anh sau bao năm tranh đấu và khổ ải lần đầu tiên biết thế nào là sung sướng.

- Không, không, tui đâu dám thế - Anh từ chối - tui không có chuyện làm. ở đây khó sống lắm, tui phải đến ở nhờ nhà bạn.

- Chúng tôi, anh em bán hàng ở đây - Chủ hiệu cà phê lại nói - vừa bao ngày nay chúng tui chỉ toàn ngồi nghĩ cách giúp bạn thôi. Dù bạn có tiêu pha tốn bao nhiêu chúng tui cũng gánh vác hết... Chỉ xin bạn đừng có đi đâu... Đừng bỏ chúng tôi... Chúng tui van bạn!...

Gắng lắm anh mới kìm được tiếng nấc. Dù người ta có nói thế nào đi nữa, cũng phải nhận chân rằng đất nước vừa có tiến bộ - ngay đến những người buôn bán cũng vừa bừng tỉnh về chính trị! Nghĩa là anh đấu tranh như thế cũng chẳng uổng công. Cứ như mấy năm về trước thì những người này gặp anh đâu có thèm hỏi.

- Đa tạ các bạn - Anh nói - Thank các bạn, các bạn vừa làm tui xúc động thực sự. Nhưng tui không thể nào nhận phần giúp đỡ của các bạn được...

Khách lại bắt đầu van vỉ.

- Quả là chỗ ở này không xứng đáng với bạn - Anh hàng khô nói - ở đây không thể sống được... Bạn biết không, gần đây có một cái nhà hai tầng, tầng trên người ta thuê. Trên đó cóphòng chốngtắm, có... Chúng tui sẽ thuê tầng đó cho bạn.

Chủ tiệm cà phê nói :

- Chúng tui không muốn bạn rời khỏi khu này, chúng tui chỉ muốn mãi mãi có bạn bên cạnh...

- tui không hiểu gì cả. Sao lại thế nhỉ?

- Có gì đâu mà, bạn thân mến của chúng tôi, nhờ có bạn cánh buôn bán chúng tui ở đây mới mở mặt ra được...

- Trời ơi, các bạn nói gì vậy! Nào tui có sắm sửa gì mấy đâu...

- Ối dào, bạn mua bán thì đáng kể gì... Những người khác mua mới là điểm chính... Bạn vừa mang hạnh phúc về cho chúng tôi... Hồi bạn chưa về đây, cửa hàng tui chỉ lèo tèo ngày 3, 4 ông khách, còn bây giờ thì xoay người cũng chả kịp. Khách khứa tấp nập cứ như thành phố...

- Vạn sự đều là ở nhờ bạn mà ra cả... - Anh hàng khô đế thêm.

- Mong bạn nể tình chúng tui - Chủ tiệm cà phê nói - Một khi bạn đi, tất cả sự rồi sẽ đổ vỡ. tui đến phải đóng cửa tiệm chứ không chơi!

Rồi cả dám khách lại nhao nhao mời anh ở lại.

- Đội ơn các bạn, nhưng nào tui có công cán gì cho cam? tui làm được gì mà các bạn cứ khăng khăng bảo đừng đi như vậy?

- Ôi chao, bạn vừa làm một chuyện vĩ đại! - Anh hàng hoa quả nói - Bạn vừa mới đến xó này là chúng nó xua cả một đàn cảnh sát đến dò. Bọn này núp dưới danh nghĩa bới rác, đánh giầy... Rồi sau đến bọn cảnh sát buôn bán. Bọn này kiểm tra hoạt động của bọn thứ nhất rồi bọn thứ 3 lại đến dò la bọn thứ 2... Cứ thế mà ở đây sầm uất hẳn lên.

- Đầu tiên chúng nó vặn vẹo bọn tui xem bạn làm gì - Anh hàng khô nói.

- Chúng la cà các quán mua bán vớ vẩn - Anh hàng hoa quả bổ sung.

- Chính nhờ bạn mà hàng tui mới chạy được thế. Chúng ngồi từ sáng chí tối, cà phê rót lia lịa...

- Thế hóa ra cả bọn chúng đều là cảnh sát? - Anh xót xa hỏi.

- Có thằng là cảnh sát, có thằng không phải là cảnh sát... Chỉ cần đâu đo tụ tập mươi người là lập tức có đến 50 thằng xáp đến... Bây giờ mà bạn bỏ đi thì cuộc đời lại heo hắt như xưa. Bọn cảnh sát lại lần đi theo gót chân bạn...

- Chúng tui sẽ chết mất - Anh hàng khô nói.

- Bạn hãy thương lấy những người cùng kiệt khổ chúng tui - Anh hàng hoa quả rầu rĩ.

- Bạn ở lại đi, cho tui kiếm thêm đồng bạc - Chủ tiệm cà phê van nài.

Anh đâm ra tư lự. Cho dù anh có đi đến đâu thì cảnh trạng rồi cũng ra vậy.

- Thôi - Anh đáp - tui sẽ ở lại. Nhưng xin các bạn cất hết những của này đi - và anh trả người bán hàng khô cả 4 cái gói.

- Tin vui này có thể loan cho tất cả người được không? - Anh hàng hoa quả hỏi thêm lúc cáo biệt.

- Vâng. tui sẽ không đi đâu nữa...

- Xin đức Ala phù hộ cho bạn!

 

[Harland]

Rất tiếc là không xong rồi





- Muốn gì thì muốn, chúng tui cũng cứ cưới vợ cho anh! - Mọi người xúm vào bảo tui vậy.

tui giãy nảy lên, làm ra bộ không thích. Nhưng kỳ thực trong thâm tâm không có gì phản đối cả.

- Cô này chăm chỉ nết na lắm! - Họ tìm cách thuyết phục tôi.

Con gái mà điều đầu tiên được khen là nết na chăm chỉ, thì ắt là nhan sắc không ra gì rồi! Chắc thế nào cũng có khuyết tật gì đó.

- Nết na hay không tui cũng không cần lắm. Cốt nhất là làm sao mặt mũi phải dễ coi một tí, để nếu không phải suốt ngày, thì ít ra đôi lúc có thể ngắm được - tui rụt rè bảo họ.

- Cô ấy đi với anh thì xứng đôi lắm rồi - Họ nói cốt để tui yên lòng.

Nhưng chính đó lại là điều tui sợ nhất......

- Cô ấy là người có học thức. Tiếp xúc với cô ấy thế nào anh cũng sẽ thấy hợp ngay!

Điểm này thì tui thích. Một cô gái có học thức! Phải nói rằng học thức dù sao cũng là một nét hấp dẫn đấy chứ! các bạn cứ đọc các mẩu rao vặt kết hôn trên báo thì biết đấy. Từ anh thợ mới học nghề quét vôi cho đến nhà hoạt động xã hội có tên tuổi, có ai là người không muốn kiếm một cô vợ có học thức đâu nào!

- Mẹ cô ta là người Đức, còn bố là người Thổ.

- A! Điểm này cũng hay đấy!

Giống vật lai cũng tương tự như người lai, bao giờ cũng có những phẩm chất tốt lắm nhé! tui chợt nhớ đến phu nhân Phôn Xađrextainơ trong truyện ngắn trứ danh của Hôme Xaiphetiin. Đó là một phụ nữ có thân hình rắn rỏi. Sáng nào cũng vậy, ở chợ về, mình mặc bộ quần áo thể thao, tay xách làn, bà vừa đi vừa nện gót dày cộp... cộp... trông rất oai vệ.

- Cô ta nói được cả tiếng Đức, tiếng Pháp lẫn tiếng Ý!

tui thầm nghĩ: nếu săn được con chim này thì cũng thật bõ công chờ đợi hơn 40 năm giời! Người ta nói thế mà đúng: chỉ kẻ nào biết nhẫn nhục chờ đợi thì mới đạt được ý nguyện.

Bà mối chính trong chuyện này là Mađơmoađen Êléplơra, 59 tuổi, người gày đét như con cá nắm.

- Cô này rất xinh, thuộc loại tơrétgiôli (rất đẹp) đấy! - Bà ta nói - người cao, thon thả... trông tơrécuyntivê (rất có văn hóa), mà lại dòng dõi con nhà quí phái nhé!

- Bà Êléplơra này - tui bảo - Thế bà vừa nói cho cô ấy biết rằng tui đã ngoại tứ tuần chưa?

- Nói rồi! Cô ấy bảo đàn ông cứ phải ngoại cái tầm 40 mới có thể gọi là đàn ông được!

- Thế bà có bảo với cô ấy là vóc người tui thấp bé không?

- Có, nhưng cô ấy bảo được cái chắc anh thông minh!

- Nhưng bà có kể cho cô ấy biết tui chỉ là một nhà báo quèn, lương tháng không hơn gì mấy cô thợ đan bít tất, tức là chỉ có 50 lia một tuần, mà với điều kiện là phải làm vừa lòng ông chủ đấy! Bà vừa kể cho cô ấy biết điều ấy chưa?

- Rồi, kể hết rồi! Cô ấy có những ba cái nhà cơ, đồ đạc đủ hết, chả thiểu thứ gì!

Nếu vậy thì được. Không có sau lại bảo không nói trước! Đã biết thế rồi mà cứ lao vào, sau này khổ thì đừng có trách! Đúng là cô ả muốn chuốc nợ vào thân, mà tui thì trả toàn có khả năng làm cô ta được toại nguyện.

Nói thật ra thì tui cũng chẳng quan tâm mấy đến tất cả những chuyện này, nhưng chết nỗi một ông bạn cứ thiết tha muốn tui lấy vợ.

- Thôi, cưới quách đi cho rồi cậu ạ! Cho đời nó dễ chịu - Anh ta thuyết phục tui - và cũng để bọn tớ khỏi e sợ về cậu nữa. Lo mãi cho cậu, tụi tớ cũng phát ngán lên rồi.

- Sao cậu lại nói thế? - tui bảo anh ta. - Cậu tưởng thời (gian) buổi bây giờ, một người con gái như thế... Chắc gì cô ta vừa chịu lấy một thằng ngu như tôi!

- Thôi, đừng có nói vớ vẩn! Đã bao năm cậu không được biết hạnh phúc là gì, thì bây giờ hạnh phúc tự đến với cậu. Chuyện ấy là thường chứ!

tui đắn đo suy nghĩ mãi, rồi cuối cùng đành liều gật đầu, mặc cho tất cả sự đi đến đâu thì đến.

Theo sắp đặt, người con gái mà số phận vừa định cho tui sẽ lấy làm vợ, sẽ đi cùng Êléplơra đến sở chúng tôi. Người bạn tui sẽ phải có ở đó để đón họ.

Ngày hẹn vừa tới. Phải người nào vừa từng nến mùi cuộc sống độc thân mới hiểu rõ cuộc sống có ý nghĩa như thế nào. Từ ngày hôm trước tui đã phải lấy chiếc áo sơ mi trắng ra giặt, rồi phơi lên trên ban công cho khô. Nhưng ác một cái là hôm sau trời mưa tầm tã đến tận chiều. Áo rút từ trên dây xuống mà nước từ hai ống tay vẫn còn chảy tong tong. tui còn hai cái áo nữa, nhưng một cái thì bẩn quá, cái kia thì nhàu nát. À, thôi được, không sao. tui quyết định vắt thật khô... Lấy hồ phết vào cổ và hai ống tay, rồi cắm bàn là cho thật nóng... Áo may sẵn cái nào cũng thế, mặt trong cổ bao giờ cũng rộng lớn hơn mặt ngoài, là thế nào cũng không phẳng được! Hoá ra tui để quên bàn là ở trên quần. tui chạy vội đến nhấc ra, nhưng nó vừa kịp làm cháy một miếng tướng ở đầu gối... Chà! cái cảnh sống độc thân đáng nguyền rủa này! Thôi, muốn gì thì muốn, tui cũng phải lấy cô gái này thôi.

Rút cuộc tui đành phải mặc cái áo hãy còn ẩm, vác cái bộ mặt xây sước như bộ que tính có khía nấc, hãy còn rớm máu vì cạo vội, mà ra đi.

Muộn mất rồi! tui nhảy đại lên một chiếc taxi, phóng như bay đến sở. Vừa đến nơi, anh bạn tui đã nhảy bổ ra, nghé sát vào tai tui bảo :

- Cậu chết rấp ở đâu đấy? Để người ta chờ hơn một tiếng đồng hồ rồi!

- Thế nào?... Trông được chứ hả?

Anh bạn tui mặt không còn thần sắc.

- Cứ vào xem khắc biết!

tui hồi hộp quá! Ngay cả lúc sắp bước vàophòng chốngthi hay thậm chí lúc sắp bị đưa ra toà án tối cao, tui cũng chẳng thấy hồi hộp như thế... Mađơmoađen Êleptơra đây rồi!... Một sinh vật kỳ dị. Nó đưa mắt nhìn tui có vẻ sợ sệt. tui ngoảnh vội sang phía người này, nhưng anh ta vừa quay mặt vào tường. Thế là hết người cầu cứu.

- Rất hân hạnh được gặp ông!

- Xin lỗi vì vừa làm cô phải chờ!

Hai ánh mắt chúng tui chợt gặp nhau... Trời ơi! tui muốn bê lấy cái bàn mà đập vào đầu Mađơmoađen Êleptơra một cái! tui tuy khù khờ thật, nhưng đâu đến nỗi để... Cái người đàn bà mà bà ta định giới thiệu làm vợ tui này chỉ có thể dùng vào một chuyện thích hợp nhất là đem nhốt vào một cái lều, rồi đứng ngoài mà kêu :

- Vào xem đi! Vào xem đi! Kỳ quan thứ 8 của thế giới đây!

- Một quái vật kinh dị chưa từng có đây! Nói đúng hay sai vào xem sẽ rõ!

Thoạt tiên có thể mang y đi trưng bày ở các chợ phiên hay các đám hội, sau đó mang đi trưng bày ở các tỉnh, rồi dẫn đi khắp vùng Anatôli. Rồi can đảm nữa thì làm một vòng quanh châu Âu, châu Mỹ, cho các nước người ta biết hệ động vật của nước ta còn thêm loại gì.

Chúng tui bắt tay nhau.

- Cô có được khỏe không ạ?

- Mécxi! Còn ông?

Đột nhiên Mađơmoađen Êleptơra to giọng hỏi tui :

- Ông thấy cô ta thế nào?

- Bà Êleptơra ạ, bà có nghe nói ở Xtămbun người ta mới mở một vườn bách thú không? - tui hỏi.

- Không! - Bà mối buông một tiếng cộc lốc.

Người con gái mà bà ta muốn sẽ làm tui sung sướng, trông chả khác gì một con ngựa thồ nòi Hung-gia-lợi mà trước kia trong pháo binh người ta vẫn dùng để kéo những cỗ pháo nặng. Khi duyệt binh thì nó sùi cả bọt mép ra. Nói của đáng tội, tương tự ngựa thồ dù sao còn có ưu điểm là nó biết im lặng. Chứ đằng này vị hôn thê của tui không lúc nào ngơi mồm. Y nói liến thoắng át hết cả chúng tôi. Những câu y nói không ai hiểu gì cả, vì cái miệng y, tương tự như kim địa bàn, lúc nào cũng muốn bật lên phía trên. Tuy vậy, để câu chuyện khỏi bị đứt quãng, thỉnh thoảng tui lại phải đáp lại những câu y hỏi, mặc dù thực tình tui không sao hiểu nổi y muốn hỏi gì. Nhưng bất cứ trả cảnh nào đề có lối thoát của nó. Nên tui cứ nhìn mắt y mà trả lời “vâng” hay “không”. Vì nhìn mắt bao giờ người ta cũng đoán được phần nào ý nghĩ. Nhưng đôi mí to mọng úp sụp làm mắt y trông thật dễ sợ. Y nhìn chúng tui một cách lấm lét, như anh chủ hiệu tạp hoá giấu hàng lậu trong quầy bán trộm vào những hôm chủ nhật.

Nói tóm lại, đấng làm ra (tạo) hoá chí tôn khi nặn ra kẻ tội đồ đáng thương này vừa tỏ ra vô cùng sành sỏi về các kỳ hình quái dạng! Thánh Ala muốn nói gì, là điều ấy được thực hiện.

Người ta bảo y biết bốn thứ tiếng, chao ôi! Lời đồn sao quá điêu ngoa! Có một hồi, đứng bán ở quầy, y cũng bập bẹ được dăm ba câu tiếng Pháp. Nhưng sau ít khách người ta không mướn y nữa. Người ta bảo mẹ y là người Đức. Cả chuyện này cũng vừa sai lạc ít nhiều. Không phải mẹ y, mà bà hàng xóm ở cạnh nhà y cách đây mươi năm, là người Đức. Rồi, hẳn các bạn còn nhớ, người ta bảo y có ba căn nhà. Té ra không phải ba căn nhà, mà là một căn nhà có ba buồng. Mà bây giờ cũng vừa bị cấm rồi. Ấy là chưa kể tám anh chị em y cùng chui rúc vào đó...

Mađơmoađen Êleptơra hỏi lại tui lần nữa :

- Thế nào? Anh có ưng cô ta không? Bằng lòng nhé?

Nếu vì lịch sự tui bảo bằng lòng, thì sẽ hết đường rút lui. Người ta sẽ thít lấy cổ tui mà bắt làm lễ cưới ngay. Vì thế tui cứ ậm à ậm ừ...

- Bà biết đấy... về những vấn đề như thế này thì... Có phải thế không ạ?... Trước hết người đàn ông phải... đúng không ạ? Người phụ nữ trong chuyện này thì... Vâ...â...ng! Còn về phần tôi... nhất định là tui sẽ... thưa chuyện với bà sau...

tui liếc người con gái đáng thương. Đôi mắt cô ta dán chặt vào tôi. Không khí bỗng trở nên nặng nề.

- Trời hôm nay đẹp quá!

tui vội chộp ngay lời cô ta như vớ phải cọc.

- Vâng, thưa cô, trời hôm nay thật là tuyệt! Năm nay...

Gì chứ đề cập đến chuyện thời (gian) tiết thì tui có thể nói cả tuần liền không nghỉ!

Nhưng bỗng tui cảm giác có một cái gì đau nhói ở trong lòng. các bạn cứ nghĩ xem: người con gái xấu xí ấy muốn lấy chồng mà tui lại là niềm hy vọng cuối cùng của cô ta... Nói ra sợ các bạn không tin, chứ quả thật mắt tui lúc ấy bỗng rớm lệ. Nhưng tui phải vội vàng quệt ngay nước mắt, vì sợ cô ta lại tưởng đó là dấu hiệu của bệnh già.

“Mi hãy cưới người đàn bà ấy làm vợ đi! tui tự nhủ thầm vậy, dù sao đây cũng không phải là hành động điên rồ đầu tiên của mi cơ mà! Hãy lấy cô ta đi, rồi hãy cứ là một thằng ngốc như từ trước đến nay mi vẫn là như thế. Hãy tự hy sinh thêm một lần nữa để cứu lấy người đàn bà khốn cùng nạn này!...”

- Năm nay thời (gian) tiết không tương tự như năm ngoái...

- Vâng, đúng ạ!

tui nhìn người đàn bà. Chẳng giấu gì các bạn, trong lúc nhìn như thế, tui tự hỏi: không biết sau khi cưới nhau, người ta còn phải làm gì nữa? Gì chứ chuyện tui phải hôn y là cái chắc rồi! Với những ý nghĩ hết sức thiện chí ây, tui bắt đầu quan sát kỹ khuôn mặt y, cố tìm xem có chỗ nào khả dĩ có thể đặt môi vào được. Nhưng... hỡi ôi!... Không một mi-li-mét vuông nào là không có nốt sần hay mụn trứng cá. Vẫn với một động cơ đầy thiện chí như thế, tui lại quan sát các chỗ trên đôi cánh tay và mái tóc y. Nhưng than ôi, cũng chẳng thấy một khu vực nào nhẵn nhụi.

“Đó chẳng qua là tâm hồn mi quá thơ mộng và óc tưởng tượng của mi quá phong phú đấy thôi! tui tự bảo mình như vậy. Mi cứ hãy nhìn khuôn mặt này rồi lại tưởng ra khuôn mặt khác!”

Rút cuộc là buổi gặp mặt hôm ấy chúng tui cứ loanh quanh suốt hai tiếng đồng hồ về chuyện thời (gian) tiết. Khi Mađơmoaden Êleptora và y đứng dậy ra về, tui còn để ý thấy chân trái của y ngắn hơn chân phải đến năm sáu đốt. Nhưng bây giờ thì cái tật thọt của y chỉ khiến tui càng thêm thương y mà thôi!

Khi cách cửa vừa đóng lại sau lưng các vị khách bạn tui hỏi :

- Cậu thấy cô ta thế nào?

- tui sẽ cưới người con gái này - tui đáp.

- Cậu điên à!... - Anh bạn tui quát lên.

- tui không thể tìm được người đàn bà nào khá hơn thế đâu! Nhất định tui sẽ cưới cô ta!

Buổi tối, Mađơmoaden Êleptơra đến nhà tôi.

- tui bằng lòng cưới đấy! - tui bảo bà ta.

- Cưới ai? - Bà ta hỏi.

- Còn ai nữa! Người con gái mà bà dẫn đến ấy!

- Ồ, rất tiếc là không xong rồi!... Cô ấy lại chê anh!

 

[[email protected]]

Đừng quên mua dây thun cho quần đùi nhé!





Sáng ra tui chuẩn bị đi làm. Thế là lập tức bắt đầu...

- Đã ba ngày rồi chúng tui đã bảo anh mà anh cứ quên hoài... ở nhà không còn chút phô-mai nào cả!

Người ta bảo tui suốt ba ngày nay rồi! Nhưng lấy trước đâu ra nào?

- Thế nào, mua phô-mai rồi chứ? - Buổi chiều người ta hỏi tôi. Tôi, như một nghệ sĩ bi kịch, lấy hết sức đập tay vào trán và kêu lên: “Ô-ô! tui quên khuấy đi mất!”

tui cứ thích ứng như vậy. Buổi sáng người ta lệnh cho tui mua cái gì đó. tui trả lời: sẽ mua. Còn buổi chiều khi tui trở về - lại vẫn cái tiết mục ấy: “Ô-ô! tui quên khuấy đi mất!”

Nhưng ông bố biết tỏng tui rồi. Khi tui trả lời câu hỏi muôn thuở lần thứ ba: “Phô-mai đâu?” - Và định giơ tay lên trán thì bố tui kêu lên thay tôi: “Ô-ô!” - rồi quay lại phía cả nhà mà mỉa mai tuyên cáo: “Anh ta quên!”

Từ hôm ấy tui không còn được quyền quên nữa. Sáng hôm sau, khi tui cạo râu, người ta lại bảo tui :

- Đừng quên phô-mai nhé!

- Được rồi.

tui đi giày, khi vang lên :

- Cả xà bông cũng không còn, mua nhé!

- Được.

Trong lúc đi xuống cầu thang, tui nghe thấy :

- Cả đường cũng hết, đừng có quên đấy!

- Được rồi, được rồi!

Vừa nắm tay vào quả đấm cửa ra vào thì từ trong nhà vọng xuống tiếng la ơi ới :

- Anh nghe thấy không? Cà phê, cà phê!

- Cà phê làm sao?

- Hết rồi, nhớ mua nhé!

- tui sẽ mua, sẽ mua hết!

tui đóng cửa, thở phào nhẹ nhõm, nhưng ngay lúc đó người ta đập vào cửa sổ.

- Còn gì nữa?

- Trời ơi, anh đi đâu mà lao dữ vậy? Quay lại lấy chai đựng. Anh còn phải mua dầu ô liu.

- Sẽ mua, sẽ m-u-a!

Đi được vài bước - từ trên cửa sổ lại có tiếng réo :

- Này, gạo ở nhà không còn một hạt! Chiều nhớ mang về!

- Sẽ mang về!

Đấy, cứ mỗi buổi sáng là đầy những lời tiễn đưa như thế đó. Nhưng vấn đề không phải kết thúc ở đó. Từ những khung cửa sổ ra vào và cửa sổ mở toang dội ra đủ thứ giọng nói, đòi hỏi và lo lắng, trầm trầm và lanh lảnh, êm ái và khàn khàn: “N-à-y!” cứ lan đi, lan đi, đuổi theo tui trên đường phố.

- Mua dây thun cho quần đùi nhé! Loại tôn tốt ấy! Đừng có mà quên đấy!

- Thông phong cho đèn năm dây!

- Bấc cho bếp dầu hỏa!

tui lao chạy, hoảng hốt như tên bán hàng rao nhìn thấy thay mặt chính quyền, nhưng chưa kịp rẽ qua góc phố thì một chú bé đuổi kịp tôi.

- Có một dì sai cháu nhắn lại...

- Dì ấy bảo sao?

- Hành cũng không còn.

- Nói với dì ấy hãy liệt kê những thứ gì vẫn còn. Những thứ khác chú sẽ mang về.

Đấy, tui đi làm mỗi buổi sáng như vậy đó. Bạn hẳn rõ là đầu óc tui chất đầy những thứ gì chứ? Cho suốt tới chiều tối trong đó chen chúc nhau những phô-mai, dầu, hành, dây thun cho quần đùi...

Và hôm nay, khi tui bước vào văn phòng, đầu tui như thường lệ chất đầy ắp đủ thứ các thứ hàng thực phẩm và tạp hóa.

tui phải trả tất những tài liệu cần gấp vừa nằm từ hôm qua trên bàn làm chuyện của tôi. Xong xuôi tui gửi chúng lên qua các cấp.

Ít lâu sau ông giám đốc bước vào phòng. Mặt đầm đìa mồ hôi, cánh mũi phập phồng. Ông chìa cho tui những tờ giấy.

- Cái gì thế này?

- Những tờ giấy...

- Đọc đi! Đọc to lên!

Tất cả những ở trong phòng: các cô đánh máy chữ, thư ký, viên chức - đều vểnh tai lên nghe. tui bắt đầu đọc: “Gửi Tổng cục, người có chức trách cao nhất. Phúc đáp mệnh lệnh ngày tháng ấy, số bao nhiêu. Dưới đây liệt kê những biện pháp cụ thể về phần các điểm nên phải xem xét ngay và vừa được nghiên cứu cẩn thận. Xin trình để ngài biết rằng chúng tui đánh giá là cần thiết phải:

- Không mua phô-mai dưới quê đem lên vì quá mắc đối với chúng ta.

- Mua dây thun cho quần đùi ở chỗ bán hàng rong tại quận Macmut Pasa.

- Mua hai trăm gam thịt bò làm cốt lết, đề nghị chặt làm đôi.

- Mua thông phong đèn thì chọn cái nguyên lành, đừng lấy cái bị nứt như lần trước.

- Do giá xà bông cao quá, nước xà bông phải dùng cho hết chứ đừng phí phạm.

- Nhằm tiết kiệm, cà phê phải pha lần thứ hai, đổ thêm nước sôi vào nước cà phê đặc.

Tài liệu này gửi tới ngài như một thông tư để thi hành”.

- Cái gì thế này? - Ông giám đốc lại gầm lên.

tui hiểu ra rằng mình vừa làm hỏng một văn kiện chính thức, tương vào đó tất cả những gì chứa trong cái đầu khốn cùng khổ của tui đang đầy ắp các thứ hàng hóa linh tinh.

- Sao anh lại đến nỗi thế này? - Ông giám đốc nói tiếp.

- Chính tui cũng không biết nữa.

- Thôi được, anh bị lú lấp ruột gan. Nhưng tại sao sếp của anh lại ký vào cái này?

- Bậy thật! - tui kêu lên.

- Giả sử rằng sếp của anh bị quáng mắt... Làm sao mà chánh vănphòng chốnglại chuyển cái đó lên cấp khác?

- Cái đó thì quá tệ!

- Thôi cứ cho rằng thủ trưởng đãng trí. Nhưng phó giám đốc thì mắt để đâu?

- Thật xấu hổ và nhục nhã!

Giám đốc trầm ngâm.

- Họ vừa sơ xuất, cái đó rõ rồi. Nhưng còn tôi, làm sao mà tui lại gửi cái thứ nhảm nhí ấy cho tổng giám đốc?

- Cái đó thì thật...

- Cái gì hả?

- Thật là tuyệt!

- Thế nếu cả tổng giám đốc cũng nhắm mắt ký vào cái “thông tư” của anh, rồi không đọc và gửi lên cho bộ trưởng?

- Thế thì chúng ta chết mất! - Tất cả đồng thanh kêu lên.

- Lạy trời, tai qua nạn khỏi rồi! Tổng giám đốc đãng trí, lộn phong bì và gửi tài liệu không phải cho bộ trưởng mà cho một bà quen.

- Ồ!

- Ở bưu điện do đãng trí nên phong bì để gửi cho bà ấy lại chuyển cho tôi, còn cái gửi cho ông bộ trưởng thì lẫn đi đâu mất không biết.

Tới đây tất cả chúng tui đều thở phào nhẹ nhõm.

Thank những người đãng trí! Đúng là vì họ mà trên báo chí có những thông báo thế này: “Nhằm mục đích tiết kiệm, vừa thải hồi hai chục viên chức khỏi cơ quan như thế như thế. Thay cho họ vừa tuyển vào ba trăm người có trọng trách”. Chuyện gì cũng xảy ra được cả!

 

[manamanvn01]

Phụ tùng thời (gian) đại văn minh





Một người khách mới bước vào phá vỡ bầu không khí trầm mặc mơ màng trong quán cà fê. Vừa thở hổn hển, vừa để rơi người xuống ghế, không thèm chào hỏi ai cả. Mọi cái đầu quay về phía ông :

- Chào ông Hamít - Một ông già đang đăm đăm nhìn bể nước phun ngoài sân ngoảnh lại chào.

- Không dám...

- Ông làm sao thế hả ông Hamít? Có gì mà thở dốc như bò già leo núi vậy?

- Lạy thánh Ala, ông Ali ơi, tui vừa mới thoát một cơn hoạn nạn... Lạy thánh Ala!... Dù sao trên đời này vẫn còn có công lý. - Ông Hamít đạo mạo nói.

- Xin chúc mừng ông bạn già của tôi! Ông vừa xong nợ nhà băng hay sao?

- Đâu có... Thời buổi bây giờ mà ông còn có thể nghĩ được đến nhà băng à? tui thoát là thoát cái máy kéo của nợ của tui ấy...

Mấy ông già nghe đến hai chữ “máy kéo” thảy dướn cả người lên, nhổm đít trên mấy chiếc ghế đan rồi ngồi xích lại chỗ ông Hamít

- Thật thế ư, ông?

- tui thoát được thật đấy!

- Ông thử kể xem nào!...

- Bỏ của chạy lấy người... - Ông Hamít thở dài như trút một gánh nặng. - Ngàn lần đội ơn thánh Ala. May mà tui còn sống đến ngày hôm nay!

Mọi người sốt ruột đợi chờ. Mấy cái ghế đẩu lại nhích gần thêm về phía Hamít.

- Đấy là cả một thiên lụy sử... Hồi thằng con tui được giải ngũ, nó bảo: “Bố ơi, ở quân đội con học được nghề lái xe. Bây giờ bố mua máy kéo đi”. Mấy hôm ấy vợ chồng con em gái nó cũng về chơi. Hai đứa đều tốt nghề cao đẳng sư phạm, ra làm giáo viên cả. Gặp dịp nghỉ hè chúng về chơi ngay. Vợ chồng nó cũng bảo: “Bố mua máy kéo đi thôi, tội gì mà chịu khổ mãi!... Đôi bò thời (gian) nay nào có giá trị gì đâu?” Theo chúng thì tui là người đầu óc còn lạc hậu. Con gái tui còn chỉ lên tấm lịch tường: “Bố xem, chúng ta đang sống ở thế kỷ nào đây? Thế kỷ 20, bố có hiểu là thế nào không?...”

Còn thằng con rể thì tối nào ăn cơm xong cũng cho tui một bài giảng: “Chúng ta đang sống trong thế kỷ máy móc. Thời nay mà còn cày bò thì thật xấu hổ...”

Con trai thì làm khổ tui bằng những con toán thống kê: “Bố vừa thuê bao nhiêu thợ cày? Mười người chứ gì... Họ làm mất bao nhiêu ngày? Một tháng, bố thấy chưa, còn nếu chúng ta mua máy cày thì chỉ cần con làm trong một tuần lễ là đâu vào đấy. Ngoài ra con còn làm thuê cho người khác và người ta còn phải hôn tay cầu cạnh con nữa. Chỉ một năm là chúng ta trả vốn”.

Con trai im thì con gái mở miệng, con gái im thì con rể mở máy! Nào là bò nghỉ bò cũng phải nhai, còn máy vừa nghỉ là nghỉ. Máy muốn chạy thì chỉ cần vài chén dầu xăng là tha hồ bon... Lúc nghỉ nó có đòi hỏi gì đâu. Nào là bò suốt mùa đông ngốn không biết bao nhiêu là cỏ cho vừa cái túi nhai lại của nó.

Một mình tui đương đầu với lũ con, nhưng những lời tui nói ra cứ như nói ngoài sa mạc. Chúng còn thuyết phục tui rằng bò có thể ngã bệnh, già yếu và gục chết. Còn cái máy kéo là sắt là thép. Nó có già yếu mệt mỏi, chết đứt bao giờ đâu...

tui còn chưa chịu đầu hàng thì bà lão nhà tui lại bồi cho một đòn nữa: “Nhà Muxa mua rồi, nhà Mêmét đầu hói cũng mua rồi đấy”.

Tối cũng chuyện máy kéo, sáng cũng chuyện máy kéo. Nhưng tui chịu nhất là lời của bà lão: “Nhà trưởng thôn mua máy kéo rồi... Còn ông thì cứ nấn ná... Đến thằng Huyxên con nhà Mêmít cũng mua nữa là...” Thú thật tui không còn cách nào khác là đành phải...

- Thế nào, ông Hamít? Về sau thế nào? - Mọi người tò mò hỏi.

Có thánh Ala chứng giám, tui vẫn cứ phân vân trong bụng. Nhưng rồi ông giáo làng tui bảo: “Ông Hamít, ông vẫn còn phải nghĩ ngợi kia à? Một máy kéo là 80 sức ngựa chứ có ít đâu”.

Câu ấy làm tui tỉnh người. Tám mươi sức ngựa!... Ghê thật đấy! Nó húc đổ cả núi chứ chẳng chơi đâu! tui không chịu đựng được nữa. Phải mua thôi! Nhưng cái của nợ ấy giá bao nhiêu? Có người bảo nhà băng sẽ cho vay tiền. Còn máy thì có ba loại: nhỏ, vừa và lớn. tui định mua loại nhỏ nhưng thằng con tui lại nói: “Thứ nhỏ ấy con không thích đâu”.

Con gái rằng: “Đã mua thì mua hẳn cái lớn”.

Con rể rằng: “Người ta ai cũng mua có một lần”.

Bà lão rằng: “Mọi người mua đằng to, làm sao mình lại chịu nhục”.

Thế là mấy bố con chuẩn bị lên đường ra tỉnh. Đến nơi gặp một anh chàng cũng tốt bụng. Anh ta hỏi: “Ông có bao nhiêu ruộng?” tui đáp: “Tám mẫu”. Anh ta bèn khuyên: “Mua cái đằng nhỏ ấy. Tám mẫu chứ đến chục mẫu nó cũng cày bay”.

Nhưng tui không làm sao thuyết phục được con cái. Chúng nó bảo: “Thằng cha ấy lừa bố đấy thôi, chúng con cứ thích đằng to”.

“Bốn ngàn đồng trước mặt, còn đâu tín dụng ngân hàng” - người bán hàng nói. Ở đây làm gì có chuyện mặc cả, cũng không thể dấu được anh ta là mình không đủ tiền. Chúng tui đành về nhà vác bò ra chợ. Mấy con bò sinh ra trong chuồng nhà tôi, chính tay tui đã tắm rửa cho chúng, nuôi nấng chúng. Con bò xám cứ nhìn chằm chằm vào mắt tui mà khóc, con bò hung thì cứ liếm mãi hai bàn tay tôi. Tóm lại chúng tui bán đôi bò đi kiếm được ba ngàn. Còn một ngàn nữa lại vay tín dụng. Cuối cùng mua được cái máy kéo hạng to... Con quái vật ấy đứng lừng lững như một trái núi. Các con tui kêu hai chén dầu xăng là máy nổ ầm ầm. Làm gì có của ấy!

Chúng tui đổ vào một biđông madút, còn dầu nhớt thì không biết bao nhiêu mà kể. Con trai tui trèo lên cầm lái. Chúng tui cũng trèo lên. Xe chạy xình xịch. Máy tốt hết ý. Theo tục lệ chúng tui treo lên xe một chiếc giày cũ, một củ tỏi và một dây hạt cườm xanh để tượng trưng cho hạnh phúc. Tối hôm đó khi về đến nhà, chúng tui cho xe lượn quanh nhà bốn vòng rồi mới đắc ý đỗ lại.

Tất cả những người hôm ấy nhìn thấy chúng tôi, hôm sau thảy đều đi mua máy kéo hết. Ngay cả lão Giuxup có mỗi một mẫu đất chua lại nợ nần như chúa chổm cũng đi tậu máy kéo mới khiếp chứ.

Từ đó chiều chiều, hai bên đường làng máy kéo xếp hàng thẳng tắp. Thằng con tui lái cái máy ấy cũng thấy vừa tay, chẳng cần gì hơn. Trên đường nó đi vừa cũng phải nát. Một lần nó húc phải xe Huyxên, con trai Mêmít. Thực thà mà nói cái xe ấy hoá ra đống sắt vụn. Nó bị lật chỏng gọng như một con rùa nằm ngửa vậy.

Máy kéo để tiêu khiển cũng hay. Cứ đến thứ bảy chúng tui lại đánh xe ra tỉnh. Thằng con trai tui xoắn ngược bộ râu lên mà lái. Đến cửa rạp chớp bóng, chúng tui cho xe đậu vào dãy những xe kéo khác. Lúc về là lúc đua tài. Ai lái giỏi hơn thì vượt lên trên. Bỗng nhiên đang chạy có thằng mất dạy nào húc phải xe của chúng tôi. Rắc một cái, thế là chúng tui đứng lại. Cầu thánh Ala che chở! Đèn pha vẫn sáng mà xe không nhúc nhích. Không biết hỏng ở đâu, chúng tui loay hoay mãi, đành chịu bỏ xe dọc đường cuốc bộ đi về...

- Kể đi ông Hamít, rồi sau thế nào?

Chúng tui thuê một đôi bò kéo con quái vật ấy về. Chỗ hỏng vẫn không tìm được. Chúng tui đành đến chỗ mua trước nhờ họ đến giúp, hết bao nhiêu xin trả. Đến nơi họ bảo: Không được, không có phụ tùng! Chao ôi, con bò màu hung yêu dấu của tui ơi! Nó làm gì có phụ tùng ốc vít cơ chứ... Nó chẳng hỏng môtơ, chẳng hỏng guồng máy bao giờ. Thằng con tui bảo: “Để con đi Stănbum mua cái phụ tùng ấy cho...” tui sốt sắng: “Con ơi, đến vụ cày rồi, có đi thì đi nhanh nhanh, con nhé!” Thằng ấy đi Stămbun rồi không thấy về nữa...

- Rồi sau thế nào hả ông Hamít... Ông kể tiếp đi!

các bạn quí mến ạ, rồi sau tui không được tin gì của cháu cả. Thật xấu hổ với hàng xóm. Tiền hết, muốn mua bò cũng chẳng có, đành đi thuê tạm một đôi về cày. Mãi mới thấy có tin con: “Bố ơi, con vừa tìm được phụ tùng rồi, nhưng suốt thời (gian) gian con đi tìm, con vừa tiêu sạch cả túi. Bố gửi ngay cho con một ngàn đồng nhé”. tui chạy đến ngân hàng gửi trước đi ngay theo đường dây thép. Mấy hôm sau nó về mang một mũ ốc to bằng đồng hào “Cái này mà một ngàn ư con?” - tui hỏi. Chúng tui đi gọi thợ máy bắt ốc. Xe lại chạy tốt... Đến mùa đông tuyết xuống, chúng tui cho xe vào chuồng bò, buộc vào cái cọc của con bò hung khi xưa. Bấy giờ cũng là lúc phải trả ngân hàng và trả dần món nợ. Mà trước thì hết... Lại phải đi vay chỗ khác đập vào. Sang hè tui bảo con trai tôi: “Nào con, cho xe ra đồng đi!” Nó nổ máy. Nhưng bỗng có những tiếng răng rắc chát chúa, rồi cái máy câm tịt. Làm thế nào nhỉ? Không ai biết đằng nào mà lần. Thế là lại phải đi mời người ở cái cửa hàng bán máy. Đến nơi anh ta phán: Tuột đâu mất một bánh răng xe rồi.

Chúng tui hỏi mua, anh ta rằng không có bán. Không có bánh răng mà dám bán máy. Thế có phải là lừa dân đen không? Hỏi thế thì họ bảo: “Nếu tất cả người mua một cái máy kéo nữa thì sẽ đủ phụ tùng cho cái máy cũ”. Nhìn mặt người làng tui thực xấu hổ. Nhục nhã thật... Bấy giờ cánh đồng nào cũng có một vài cái máy kéo đứng im như xác ướp. Thỉnh thoảng dân làng lại vấp chân phải những đống sắt vụn, dây xích, guốc xích...

Ôi chao, con bò mầu nâu, con bò mầu hung của tôi... Dùng nó tha hồ mà bền. Sống nó cũng là tiền, chết nó cũng là tiền. Còn cái con bọ sắt này có phải là bò đâu, chẳng chọc tiết được, cũng chẳng xài được.

Lại đến đợt hai phải trả trước ngân hàng... “tui trả máy nhà các ông đấy” - tui bảo thế. Họ liền đáp: “Chúng tui lấy làm gì cái rả rách ấy”.

Phát điên lên được! Bỗng có tin đồn rằng ở Ađana sản xuất phụ tùng. tui liền quát con: “Ê, cái thằng già mồm kia, mày bắn súng không nên thì phải đền đạn. Đi mà sắm phụ tùng đi cho rồi...”

Thằng con tui đi Ađana. Đến nơi thằng thợ bảo: “Không thấy người ốm làm sao chữa bệnh”.

- Kéo nó đi Ađana chứ sao - tui bảo.

Thế là phải thắng một đôi bò mộng.

Hai tuần mới mò đến được Ađana. Cái thằng thợ máy ấy đòi đúng năm trăm mới nhả ra cái con bánh răng ấy. Để đỡ mất mặt với bà con, tui đành phải bán đỡ hai sào ruộng rồi gửi năm trăm đi Ađana cho nó... Lúc ấy vợ chồng đứa con gái tui đến chơi. tui nghĩ: “Đã mất bao nhiêu trước cho cái xe khốn cùng khổ kia thì cũng phải hưởng được đôi chút chứ”. Thế là cả nhà tui trèo lên xe. tui bảo con trai: “Cái của này không phải như con ngựa đua đâu, cẩn thận đấy con, dọc đường gặp cái gì phải tránh cái đó!” Nhưng con trai tui đâu có nghe. Nó vừa trông thấy xe nhà Huyxeen, con trai Mêmít là lao ngay vào. Cái đầu máy rền như con lừa đực gặp con lừa cái... tui chưa kịp quát con hãm lại thì cái các-bua-ra-tơ vừa nổ rồi. “Thằng mất dạy, đồ khốn cùng - tui sấn đến cạnh nó. - Đến ngựa chiến bên A rập cũng không chịu được nữa là... Mà đây lại là máy móc nước ngoài. Mày có còn đầu óc không đấy?” Chúng tui hò nhau xuống đẩy nhưng nó không thèm nhúc nhích nữa. Lúc ấy làm sao tui quên được đôi bò tuyệt cú diệu của tui kia chứ?

tui kéo con gái và con rể ra bảo: “Hai con trả lời cho bố một câu. Chúng ta đang sống ở thời (gian) đại nào đây? Có phải là thế ký 20 không? Cái thời (gian) của bố thì chỉ dùng một con bò xám, cho nó nắm rơm, cột nó vào xe là ra nương, ra rẫy...”

- Rồi thế nào nữa hả ông Hamít?

- Thế rồi, các ông anh ạ, lại đến lãi xuất nhà băng, lại trước trả vốn ngân hàng. Trời phạt tui đấy. tui phải đi bán thêm mười sào nữa. Còn cái máy kéo lúc thì mất bù -loong - 500 đồng, lúc thì một cái ốc một nghìn đồng... Giá thử cái xích mà đứt thì chịu không thể tìm đâu ra cái khác mà thay. Phụ tùng không có... vá víu chỗ này, vá víu chỗ kia, cái máy kéo yêu dấu của chúng tui giống hệt như cái áo rách.

Lúc ở ngoài đồng toàn thân nó run lên bần bật như phải cơn sốt, còn ngoài cánh đồng thì dính vãi toàn những ốc, những mũ, những mẩu sắt gì nữa, tựa hồ chúng tui rắc những phụ tùng vứt đi ấy thay cho hạt giống.

Một hôm có một nghị sĩ đảng dân chủ về làng. tui gặp ông ta, nói: “Bây giờ ông bảo chúng tui làm thế nào? Cái máy lừng lững như con voi, mà chỉ thiếu một rõ hơn bằng đồng xu là đứng im. Còn rõ hơn ấy thì không kiếm đâu ra được”.

- Nói tiếp đi, ông Hamít! Cái nhà ông nghị sĩ ấy bảo sao?

- Ông ấy còn nói gì được nữa... Ông ấy cũng có nói một thôi dài, thậm chí tui cũng không hiểu gì lắm. Ông ấy bảo trước kia người ta sống ở thời (gian) kỳ đồ đá, bây giờ là thế kỷ đồ sắt. Nền văn minh xâm nhập vào đất nước ta cùng với sắt thép. tui bảo: “Thôi được, các ông vừa chuyên chở văn minh vào nước ta là tốt, nhưng phụ tùng của nó đâu? Ông thử ra ngoài đồng chúng tui mà coi, những văn minh vứt đi còn đầy như xác chết cả đó. Vậy có nên hạn chế bớt văn minh đi không?”

- Rồi sau thế nào nữa, ông Hamít? Ông ấy trả lời ra làm sao?

- các bạn quí mến ạ, sau đó ông ấy đáp: “Thứ này chúng ta đặt mua ở Mỹ. Mai đây chúng ta sẽ xây dựng nhà máy riêng! các bạn chịu khó chờ ít lâu nữa thôi, phụ tùng sẽ tràn về như lũ tháng bảy”, ông ta hứa thế. “Chúng tui thì chờ được, nhưng nhà băng có chờ đâu - tui đáp - Ông làm ơn bảo nhà băng họ cũng nán chịu”.

Lại đến kỳ trả nợ không xê xích ngày nào. Thật tình tui tiếc đôi bò quá. Lúc đem chúng ra chợ bán tui đã khóc thầm trong bụng... Tóm lại, thế là tui phản bán hết cả ruộng đất để trả nợ nần.

- Rồi sau ta sao, ông Hamít?

- Rồi sau tui gọi con gái và con rể đến. tui lại lôi bà lão và con trai tui ra. tui dẫn họ ra chỗ con quái vật ngốn trước ngốn đất của tui mà rằng: “hay là các người giết sống tui đi, hay là tui buộc các người vào xe làm bò cày ruộng...”

Họ lại ra sức nổ máy, tiếng máy đinh tai nhức óc, cua-roa chạy văng mạnh, sửa chỗ này hỏng chỗ kia, lắp được cái ốc lại gãy bánh răng, cứ thế không cùng.

- Rồi sau thế nào, ông Hamít?

- Sau đó, các bạn quí mến ạ, tui hiểu ra rằng chẳng ăn thua gì cả. Vợ con tui dúm dụm vào nhau. tui liền vác ra một cái búa và quát: “Đồ súc vật, lui hết cả ra, để ta dậy cho cách sửa chữa”. Rồi tui cứ thế quai búa vào tay lái, vào máy móc... vừa quai vừa quát: “Này thế kỷ hai mươi này, này văn minh này, này phụ tùng này”. tui quai búa đến mỏi nhừ tay ra thì thôi. Bấy giờ bà lão nhà tui bỗng kêu váng lên :

“Ối giời ơi, cứu chúng tui với, ông lão nhà tui điên rồi...” Các con tui mỗi đứa chạy một đường. tui vứt búa rồi đến thẳng đây đấy. Cho tui một cốc nước với.

- Rồi sau sao nữa, ông Hamít? - Những người nghe tròn mắt thúc giục.

- Thế là hết. tui vừa thoát được con quái vật. Ngàn lạy ơn thánh Ala chí công... tui thấy mình như được thoát xác. Cho tui một tách cà phê mau lên và đặc vào nhé! - Lão Hamít sung sướng quát gọi chủ quán.

 

[Terrence]

Người phụ nữ xã hội





Ai bảo rằng chuyện người phụ nữ tham gia công tác xã hội là nguyên nhân làm tan vỡ hạnh phúc gia đình, người ấy trả toàn nói bậy! tui có thể lấy ngay cuộc sống êm ấm của chính gia đình tui đây để chứng minh.

Hồi ấy, do kết quả của sự nhập cảng dân chủ vào nước ta và nhờ chiến dịch vận động tranh cử rùm beng khắp nơi, mà chuyện bầu nghị sĩ cũng trở nên dễ dàng hơn, những sinh hoạt thì lại đâm khó khăn hơn, tui buộc lòng phải cưới cô vợ có công ăn chuyện làm.

Vợ tui là một viên chức hết sức mẫm cán. Những lúc rảnh rỗi, không có chuyện gì đan lát, nàng thường thích gây gổ cãi lộn với những bạn đồng sự. tui thì làm chuyện ban đêm ở một tòa soạn.

Vào đúng cái hôm chúng tui quyết định cưới nhau, vợ tui được nhà băng cho nghỉ bù. Tuy thức suốt đêm làm việc, nhưng ngày hôm đó tui vẫn không sao ngủ được. Chúng tui đếnphòng chốngkhai giá thú để đăng ký kết hôn. Ngay tối hôm ấy, để người vợ yêu ở lại nhà một mình trong căn buồng ấm cúng, tui đến tòa soạn làm việc. Sáng hôm sau, lúc trở về tổ ấm, tui thấy mảnh giấy của vợ gài trên cửa buồng ngủ :

“Chồng yêu của em! Em đến nhà băng đây. Hôn đôi mắt nhỏ của anh”.

tui được mảnh giấy của vợ mà cảm động đến rơi lệ.

Sau đó tui leo lên giường làm một giấc đến tận chiều. Khi tỉnh dậy, vợ tui vẫn chưa đi làm về. Sợ đến tòa soạn trễ, tui cũng viết cho vợ một mẩu giấy và gài lên đúng chỗ đó :

“Con mèo nhỏ của anh! Anh đi làm đây. Vì vừa trễ giờ rồi! Hôn đôi má thơm tho của em!”

Sáng hôm sau chúng tui vẫn không gặp được nhau. Nhưng người vợ chung tình của tui vẫn không quên để lại cho tui một lá thư nồng nàn âu yếm, với những lời lẽ ngắn gọn, cô đọng như mệnh lệnh của viên chỉ huy dũng cảm trước giờ tấn công.

“Anh bé bỏng của em! Em đi đây. Hôn anh một ngàn, ngàn, ngàn cái”

tui lại viết trả lời ngay :

“Em bé bỏng của anh! Anh vừa nhận được thư của em. Thank em nhiều nhiều. Hôn đôi môi ngọt ngào của em. Chồng của em Haxan Kaphađan”.

Từ đó chúng tui bắt đầu ôm và hôn nhau qua các bức thư. Ba tháng sau kể từ ngày chúng tui cưới nhau. Trong một bức thư để lại cho tui vẫn ở chỗ cũ trên cửa buồng ngủ, vợ tui viết :

“Anh thân yêu! Thank anh một ngàn lần vì vừa gửi thư cho em. Em vẫn rất khỏe và mong anh cũng khoẻ như thế. Em xin báo ngay để anh biết tin mừng là chúng ta sắp có con. Em cảm giác hình như em hơi có mang. Nhưng không sao cả đâu, anh đừng e sợ gì cả! Bác sĩ bảo rằng vừa đến tháng thứ tám. Em rất muốn đứa con của chúng ta lớn lên sẽ thành một công dân có ích cho xã hội. Nhưng muốn vậy chúng ta phải sát cánh cùng nhau làm chuyện thật hăng say hơn nữa, anh nhé! Anh nhớ viết thư cho em luôn đấy. Em chờ. Pakidê Kaphađan riêng của mình anh”.

Như bất cứ một ông bố nào, tui sung sướng vô hạn khi nhận được tin đó. tui lập tức viết thư trả lời vợ dán lên cửa buồng ngủ :

“Nàng tiên của anh. Anh sung sướng không sao tả xiết. Anh vừa mua tặng em cái trâm cài đầu. Em cứ lật gối lên sẽ thấy. Hôn em nghìn, nghìn, nghìn lần”.

Tất nhiên, vợ chồng tui sống với nhau lâu dần cũng quen đi, và ngọn lửa yêu đương nồng đượm ban đầu cũng dần nguội lạnh.

Chúng tui đã quen với cuộc sống gia đình, nên vừa bắt đầu ít quan tâm đến nhau hơn. Thậm chí chúng tui đã quên cả viết thư cho nhau, hay viết rồi nhưng quên không gài lên cửa. Mấy năm sau thì chuyện thư từ thôi hẳn. Nhưng căn cứ vào những chiếc bít tất hay những cái quần áo lót của vợ tui để vương vãi trên bàn ăn hay trên mặt radio mà lần nào dọn buồng tui cũng nhặt được, tui biết rằng vợ tui vẫn thường xuyên đảo về nhà.

Cuộc sống hạnh phúc của gia đình chúng tui cứ thế trôi qua nhiều năm như thế.

Một hôm đi làm về, thấy người mệt mỏi, tui rẽ vào rạp xem phim. Ở trong rạp, tui đã gặp một chuyện hết sức bất ngờ. tui đang ngồi thì có một phụ nữ ăn mặc rất đứng đắn, tự nhiên ôm choàng lấy cổ tui mà kêu :

- Ôi, anh yêu, anh thương, anh quí của em!

- Ấy... ấy!.. xin lỗi bà! - tui hoảng quá, nói lắp ba lắp bắp. - tui là người vừa có gia đình rồi. tui là bố của một gia đình. Xin bà buông tay ra. tui không thích những chuyện lả lơi như vậy.

Người đàn bà nói :

- Anh không nhận ra em ư? Chao ôi, thật là xấu hổ. Em là Pakidê Kaphađan, vợ anh đây mà.

tui ngượng quá, đỏ dừ cả mặt.

- Nghĩa là... bà... à... em là cô vợ Pakidê yêu quí của anh đấy à? Xin lỗi em, thế mà anh không nhận ra. Từ ngày không gặp em đến giờ. Em lớn ra nhiều quá!

Vợ tui chỉ vào ba đứa trẻ ngồi sếp hàng thong dong từ bé đến lớn, một đứa gái và hai đứa trai, bảo tui :

- Con chúng mình đấy.

tui làm điệu bộ của một ông bố, âu yếm nắm tay mấy đứa bé và bảo chúng :

- Rất hân hạnh được làm quen.

Nhưng tảng lờ đi như không nghe thấy câu nói của đứa con gái yêu của tui nói thầm vào tai mẹ nó :

- Mẹ chẳng có mắt nhìn người gì cả. Mẹ không chọn cho chúng con một người bố đẹp hơn hay sao?

Đoạn nó chỉ vào một người đàn ông trông rất bảnh bao ngồi bên cạnh, bảo tui :

- Đây là bác cháu.

Đã bao nhiêu năm trôi qua mà cuộc sống của gia đình tui vẫn hòa thuận, yêm ấm, không có điều gì phàn nàn cả. Nói ví thử, giá tui không lấy một người vợ có công ăn chuyện làm, thì suốt ngày chúng tui sẽ mắng chửi nhau mất. Đằng này, lấy nhau vừa từng ấy năm trời, mà giữa chúng tui vẫn không hề xảy ra chuyện gì có thể làm tổn hại đến hạnh phúc gia đình. Và bởi vì không sao tìm được thời (gian) gian gặp nhau, nên giữa hai vợ chồng tui cũng chẳng bao giờ xảy ra chuyện xích mích cãi cọ. Chúng tui sống êm ấm, bình lặng, không hề giận hờn, cũng chẳng bao giờ đánh đập nhau.

Tấm gương của gia đình chúng tui há chẳng phải là bằng chứng hùng hồn cho chuyện người phụ nữ tham gia công tác xã hội là trả toàn không có hại gì đến hạnh phúc gia đình hay sao?

 

[lon_huyen]

VẬN RỦI THÌ ĐÂU CÓ GẶP MAY





Y vừa len tới các vănphòng chốngcung và cầu. Thấy báo đăng chỗ nào "Cần nhân viên". "Cần thợ" thì lao như tên bắn đến chỗ đó ngay. Nếu người ta bảo:"Cứ để địa chì lại, chúng tui sẽ báo sau" và ghi địa chỉ vào cuốn lịch bàn thì y hiểu ngay là không có hy vọng gì.



Mỗi tối về nhà, câu đầu tiên của vợ là:



-Có tìm được chuyện làm không ?



Lúc này tìm được chuyện làm khó hơn là bắt được trước ai đánh rớt trên đường.



-tui chưa bao giờ gặp kẻ nào đần độn, thảm hại, hèn hạ như cái thứ anh !



Vợ y thường mở đầu cuộc oanh kích của mình bằng những lời lẽ tệ hại như vậy đấy.



Để vợ im miệng, y phải viện đến trò nói dối:



-Một người bạn hứa là: "Mai cứ đến, chúng tui nhất định sẽ giải quyết !".



-Giải quyết cái gì ?



-Thì công chuyện chứ còn gì nữa ! (vô tình vợ y vừa biến y thành kẻ nói dối ).



-Công chuyện thế nào ?



-Một công chuyện rất tốt, rất dễ chịu. Một công chuyện tuyệt cú vời !



-Hiểu rồi ! Cơ mà có công chuyện gì ?



-Đây là thứ công việc...làm bằng chân, nhưng lại ngồi yên tại chỗ.



-Chả lẽ lại có thứ công chuyện làm bằng chân mà lại ngồi yên tại chỗ sao ?



-Dĩ nhiên là có ! tui sẽ đạp máy khâu mà !



-Họ trả lương bao nhiêu ?



-Ba trăm đồng.



Những câu hỏi và câu trả lời dối trá như thế kéo dài tới hàng tiếng đồng hồ.



Tối hôm sau, như thường lệ vợ lại hỏi:



-Thế nào, anh vừa nhận chuyện chưa ?



-Anh tới rồi !...Cơ mà chưa xong! Vợ anh ấy mới mất nên anh ấy không tới cơ quan được. Người ta hẹn thứ tư đến.



Mấy thứ tư thứ nam qua rồi mà vẫn chưa chấm dứt được trò bịa đặt, dối trá.



Thế là vợ phải ra tối hậu thư cho y:



-Đồ đốn mạt ! Anh chỉ quen thói ăn không ngồi rồi ! Mai mà không tìm ra chuyện làm thì đừng có mà vác mặt về nhà nữa đấy !



Hôm đó, y phải để địa chỉ lại ở bốn năm chỗ. Lúc y về nhà, cánh cửa không chịu mở ra.



-Mình ơi, có tin vui này ! Anh tìm được chuyện làm rồi. Anh vừa nhận chuyện và bắt đầu làm rồi.



Sau câu nói đó cánh cửa mới chịu hé ra.



Y làm ra bộ hết sức hân hoan, tả lại cho vợ nghe công chuyện làm của y nó ra làm sao. Y bịa khéo đến mức chính y cũng tin vào lời y.



-Thôi được rồi, mình đi ngủ sớm đi kẻo mai lại trễ giờ đi làm.



Sáng sớm tinh mơ vợ vừa đánh thức chồng dậy đi làm. Suốt ngày y lang thang trên các đường phố, công viên, lê gót tới các văn phòng, bàn giấy, le lói chút hy vọng tìm được chuyện làm. Tối về nhà, hệt như bất cứ người đàn ông có công ăn chuyện làm nào, y gây chuyện với vợ, la hét ầm ĩ.



Hai mươi ngày kéo dài trong niềm hy vọng tràn trề. Sắp tới ngày phát lương rồi, y lo quá, tự nhủ: "Mình phải kiếm cho ra ba trăm lia". Đêm nào vợ cũng mơ thấy món trước chồng sắp đưa cho. Y bảo vợ:



-Em đem con về ngoại chơi đi. Ngày mồng một anh lãnh lương em hẵng về.



Vợ ngoan ngoãn dắt con đi. Anh chàng quyết định phải đi ăn trộm. Y vừa nhắm được căn nhà để hành sự vào lúc đêm xuống.



Đêm cuối tháng. Từ chập tối y vừa lảng vảng quanh ngôi nhà y sẽ vào vơ vét. Ở đúng lầu hai đèn lại tắt ngóm. Không mấy người ở nhà. Cả chủ nhà cũng đi vắng - đúng là gặp may. Bây giờ y có thể đàng hoàng đi vào ngôi nhà đó. Y còn loanh quoanh bên ngoài một lát. Không thấy ai, y bèn nhảy qua hàng rào thấp bao quanh vườn. Y lần theo khung cửa sổ, leo ống máng lên ban công, trả toàn không khó nhọc gì. Đúng là vận may vừa tới. Cánh cửa thông ra ban công lại mở. Vào đến trong nhà rồi, y dạn dĩ hẳn lên, bật điện rồi nhìn quanh. Y không ngờ rằng ăn trộm hóa ra lại là một công chuyện dễ làm đến như vậy.



Ở tủ, những chiếc chén quý đặt trên những chiếc đĩa bằng vàng. Y vươn tay về phía mắc áo. Khi y mở chiếc bóp dày cộp móc trong túi áo vét ra thì mắt y chợt hoa lên: nguyên một xấp giấy bạc một trăm năm chục lia. Y mở ngăn kéo bàn kê trongphòng chốngngủ: những tập giấy bạc mới toanh như vừa mới in xong. Đâu đâu cũng thấy trước là tiền.



Y rút trong ví ra ba trăm lia, rồi viết vào một mảnh giấy:



"Thưa ngài kính mến, tui vào nhà để ăn trộm. tui chỉ lấy số trước ba trăm lia cần thiết cho tôi. Hãy tin rằng bao giờ có trước tui sẽ trả lại. Xin gửi lời chào trân trọng !"



Y đặt mảnh giấy lên bàn, rồi thản nhiên ra khỏi nhà bằng con đường vừa vào. Như thế là y sẽ thoát được sự mắng nhiếc những một tháng nữa. Lần đầu tiên sau nhiều tháng trời, y cảm giác thư thái trong lòng.



Y đi về nhà mình, thấy ở cửa sổ sáng ánh đèn. Có nghĩa là vợ y vừa về. Giờ thì y sẽ ném ba trăm lia vào mặt vợ y, sẽ la hét om sòm để tỏ rõ "cái tôi" của mình.



Y lấy chìa khóa, mở cửa. Bất ngờ có hai nòng súng lục gí sát vào ngực y:



-Giơ tay lên !



Một gã cười nói:



-Nghe đây, anh là một thằng vô lương tâm ! Bọn ta lục lọi suốt hai tiếng đồng hồ rồi mà không tìm được thứ gì đáng lấy. Người nào cũng phải có món đồ gì kha kháphòng chốngtrường hợp có kẻ trộm tới thăm chứ !



Chúng lục người y, lấy được ba tờ trăm lia mới toanh rồi bỏ đi mất.



Còn anh chàng kia cứ thế ngồi cho tới lúc mặt trời mọc để nghĩ ra lý do nói với vợ. Tờ mờ sáng, nghe có tiếng gõ cửa. Vợ đó ! Y run run mở cửa và trông thấy trước mặt y lù lù hai cảnh sát viên và hai gã trộm bị còng tay - đúng những gã vừa lấy của y ba trăm lia đêm qua. Mắt y ánh lên, vui vẻ. Nghĩa là bọn trộm vừa bị thộp cổ !



Một viên cảnh sát chìa ba tờ trăm lia mới cứng cho y:



-Tiền này của ông ?



Tim y đập thình thịch. Chính y cũng đi ăn trộm số trước này mà !



Y toan nói:"Không, không phải của tui !" để cứu hai gã khốn cùng khổ kia. Song viên cảnh sát vừa nói trước:



-Hai tên tội phạm này thú nhận là đêm qua chúng lẻn vào nhà ông và dùng vũ lực cướp của ông ba trăm đồng lia này!



Không thể khước từ niềm hạnh phúc của mình :



-Vâng, của tui - Y nói.



Viên cảnh sát hỏi:



-Ông lấy chúng ở đâu ?



Anh chàng tái mặt. Chẳng lẽ họ biết là y cũng đi...ăn trộm ?



-Sao ông lại hỏi thế ? - Y lắp bắp.



-Tiền này là trước giả nên chúng tui mới hỏi. - viên cảnh sát đáp.



Anh choáng váng. Viên cảnh sát nói thêm:



-Yêu cầu ông theo chúng tui về đồn !

 

[quai_vat_9x]

BÀ CHỦ





Mọi người trong tòa báo làm chuyện hối hả. Hồi đó tui đang làm phóng viên trong mục cảnh sát và hình sự. Bỗng có người bước vàophòng chốngtôi, đó là Haxan, anh ta phụ trách những vấn đề báo chí tạiphòng chốngsố một cục an ninh, khuôn mặt phì nộn của anh ta đang tươi rói một nụ cười. Nụ cười ấy chẳng báo cho chúng tui điều gì tốt lành, bởi vì thậm chí cái tin báo tử của một anh bạn đồng liêu anh cũng mang đến đây với một nụ cười như tin báo hỷ.



Một biên tập viên nhìn thấy bộ mặt tươi cười ấy liền bảo:



-Nguy rồi ! Chắc lại có chuyện gì tồi tệ rồi đây !



Haxan lập tức tuyên bố "tin vui":



- tui xin báo một tin : Tòa báo các anh bị đóng cửa !



"Xin báo một tin" - anh ta nói cứcoi như"Báo một tin vui" vậy.



- Vì sao thế ? - biên tập viên hỏi.



- Lệnh chính quyền, vì có tình hình khẩn cấp. - Khi anh ta thốt lên " Tình hình khẩn cấp", giọng anh ta thậm chí còn rung rung sung sướng là khác.



-Thế nào, vừa có lệnh chính thức rồi à ? - Biên tập viên hỏi.



- Rồi sẽ có - Haxan đáp.



Haxan, cái tên trung thành đến tận xương tủy ấy bao giờ cũng phải vội vã trong bất cứ tình huống nào, không thể chờ kịp đánh máy xong nội dung một bức điện thoại, tất cả những tin xấu anh ta cứ phải tự mình đi báo lấy. Lạy thánh Ala, thời (gian) đại bây giờ cũng vừa dễ dàng hơn. Bây giờ có thể hỏi:"Có lệnh rồi à ?". Chứ mười sáu tháng trước đây thì một câu như thế không được phép hỏi.



Vừa lúc ấy từ xa vọng lại tiếng xe máy. Cái thứ tiếng xe máy lọc xọc kia bao giờ cũng báo trước những tin kiểm duyệt, cấm xuất bản, hay một cái gì đó tương tự. Quả nhiên đó là tên cảnh sát chở mô tô đến đây cái lệnh đóng cửa tòa báo.



Chúng toi nghiến răng im lặng rồi lập tức giải tán. Hai mươi sáu nhân viên chúng tui rời tòa báo.



Trong chúng tui có bảy người vừa mới chuyển sang đây từ một tòa báo bị đóng cửa cách đây 10 ngày.



Lúc này các ông chủ báo không chi trước tạm nghỉ cho các nhà báo bị thôi chuyện mà công đoàn cũng chẳng có. Thế là chúng tui vừa mất chuyện lại vừa mất tiền. Trong hai tháng tui thay ba tòa báo vì lần lượt bị đóng cửa.



Ở những nơi đột nhiên có chỗ trống thì lập tức lại có hàng chục người xin vào.



Sau hai tháng thất nghiệp, tui đã kiệt sức.



-Tòa báo chỗ tui khuyết một chân phóng viên đấy. tui vừa giới thiệu anh, có lẽ là người ta sẽ nhận. Anh đến mau lên và đừng nói với ai nhé - một anh bạn tỏ lòng thương cảm.



Tờ báo này được cấp trên tin cậy đặc biệt. Ông chủ báo là nghị sĩ thuộc đảng cầm quyền.



Khi tui đi làm, ông nghị còn đang chu du châu Âu.



Với tính tiết kiệm chi li, ông chủ tui không cho mắc điện thoại từng phòng. Một tòa báo lớn như thế mà vẻn vẹn chỉ có hai máy điện thoại: một ở chỗ ông, một trongphòng chốngbiên tập. Đêm đêm tui thường làm chuyện trongphòng chốngnày vì là chỗ trống vắng. Anh thư ký tòa soạn trực đêm thì ngồiphòng chốngbên. Khi nào gọi anh sang nghe điện thì tui đấm tường.



Anh thư ký này có tật mê gái. Anh quen gần như khắp lượt các cô ở các tiệm nhảy, các cô ca sĩ cà phê, các vũ nữ, các đào xi nê. Đêm nào cũng có mười, mười lăm cô gọi dây nói cho anh. tui cứ liên tục đấm tường. Nhưng anh ta thì cứ trốn miết trongphòng chốngmình với một cô bạn gái nào đó, hay là anh ta không sang nghe hay giả có sang thì cũng còn chán.



tui rất vui vì có chuyện làm và tui chỉ rùng mình e sợ sợ bị đuổi việc. Vì tui đã phải ngồi nhà quá lâu không có chuyện làm, nên tui sẵn sàng làm bất cứ chuyện gì nặng nhất, bất cứ chuyện gì người ta sai bảo.



Anh bạn lo chuyện cho tui thì bảo:



-Đừng có sợ ai cả, anh chỉ nên sợ bà chủ mà thôi. Nếu anh tránh xa được bà ấy thì không ai động đến anh nữa.



-tui thì liên quan gì đến bà chủ ?



-Anh đừng nói thế...Bà ấy không phải đàn bà mà là cây gậy trừng phạt của Chúa. Chỗ nào bà ấy cũng nhúng mũi vào được.



Các cộng sự trong tòa báo thảy đều run sợ mỗi khi nghĩ đến bà ta. Bà được gọi là bà chủ với cái nghĩa là kẻ quyền hạn vô lường. Bà buộc tất cả người luôn luôn khiếp hãi. Còn tui thì cố không va chạm.



tui làm chuyện đã đầy ba tháng. Một đêm như thường lệ tui ngồi sửa bài. Đó là một đoạn tiểu thuyết về một vận động viên. tui đọc say mê. Bỗng có tiếng chuông điện thoại reo vang. tui nhấc ống nói và thấy một giọng nữ giới. Giọng ấy hỏi anh thư ký.



tui đấm tường mấy cái liền. "Chờ một phút, sang bây giờ đây" - tui đáp và đặt máy xuống bàn, rồi lại vùi đầu vào sách. Cuốn tiểu thuyết vừa hết. Mãi tới đó tui mới nhận ra rằng ống nghe vẫn ở trên bàn. Anh thư ký vẫn không sang, chắc là anh ấy đang làm chuyện đại sự . tui treo ống lên, lập tức chuông lại reo vang.



-tui nghe đây .



-Nghe đây, anh là ai vậy ? - vẫn cái giọng lúc nãy.



-Thế cô là ai ?



tui cứ ngỡ cái người gọi lúc này là một trong các cô gái bán ba mà đêm nào cũng gọi anh thư ký.



- tui vừa bà anh gọi thư ký kia mà ?



-tui vừa bảo...tui vừa đấm tường và gọi rồi !



-Vậy sao anh ta không sang ?



-Làm sao tui lại phải biết điều đó ?



-Anh liệu hồn, tui sẽ đến ngay bây giờ !



Cái giọng thật là vô giáo dục, đầu đường xó chợ.



-Cô nói khẽ chứ có được không - tui bảo.



Rồi sau cô ta quát mắng tôi, tui nói:



-Người có học vấn như tui không thể nói chuyện với cô được.



Ngay sau đó mụ ta xổ ra một tràng:



-A, cái thằng ranh con, mày lấy đâu ra cái học vấn ấy, hở ?



-Khẽ mồm chứ !



-Đồ con lừa !



-Nhà cô là con lừa !



-Thằng súc sinh !



-Chính nhà cô là súc sinh !



Mụ ta mắng tui là gì , tui lại bảo"chính là nhà cô".



Cuối cùng mụ nói:



-Tao sẽ cho mày biết tay.



-Thế thì nhà cô đến đây xem ai biết tay ai ! - tui đáp.



-Tao nhổ toẹt vào mặt mày, thằng khốn cùng !



-Nhà cô khốn cùng thì có ! Cô điên hay sao thế ? Sao cứ bám lấy tui thế ?



-Trời ơi, tui điên đến ngất xỉu mất thôi ! Có phải chính tui nhờ anh gọi thư kí không ? Có phải chính anh ta trả lời rằng anh ta sắp sang không ?



Mụ ta cứ nổ như súng máy , chửi bới liên hồi. Còn tui cứ một mực đáp "Chính nhà cô, chính nhà cô, chính cô, chính cô!"



-Gọi tên thư kí cho tui mau lên !



-Nhà cô bớt ăn đi, để trước mà thuê đầy tớ. Ở đây không có ai hầu đâu.



tui nổi giận đấm tường và quát anh thư kí.



-Sang mà nghe điện. Chỉ vì mấy con ranh khốn cùng kiếp của anh mà tui bực mình đây. Anh đào đâu ra những của nợ này thế ?



tui quát những câu ấy vào máy cho mụ nghe tiếng.



Anh thư ký sang và bắt đầu nói chuyện qua máy:



-tui nghe đây, bẩm bà cứ ra lệnh, thưa bà chủ...Thế nào ạ ? Vâng...vâng..Bà nói gì nặng thế ? Xin bà tha...Kẻ đầy tớ trung thành của bà...Xin bà tha...Chúng con..dạ...biên tập viên ạ....dạ, mới đến thưa bà...Con xin có lời, thưa bà...Mặt anh thư ký đổi sang màu tro. Anh treo ống nghe lên.



-Nghe đây, anh vừa làm gì thế ? - anh ta hỏi.



- Làm gì ?



-Anh quát mắng bà chủ...



tui suýt chết ngất.



-Lại đuổi đi hở ? - tui rền rỉ.



-Ông chủ đang ở châu Âu - anh thư ký nói - Ông ấy mà về là ông ấy đuổi anh liền.



-Nếu tui lạy van, xin tha, tui nói rằng tui nói nhầm thì sao...



-tui không nghĩ thế. Ông ta rất sợ vợ. Ông ta không dám lờ đi đâu.



Thế là tui lại sắp thất nghiệp, lại ngồi chơi. tui đang nghĩ thế nao thì chuông lại reo vang. Lại mụ ta. Dù thế nào thì tui cũng sắp bị đuổi, không đường cứu chữa..tui quyết định vẫn đối xử như cũ.



-Nhà cô cần gì nào ? - tui tấn công mụ ta trước.



tui biết thế nào mụ ta cũng hét toáng lên.



-Lúc nãy anh nói chuyện với tôi, nhưng chắc anh không biết tui là ai phải không ?



-tui biết. Bà là phù thủy mệnh danh bà chủ. Bây giờ tui phải nói chuyện gì với bà đây ?



Mụ tru tréo lên:



-Ra thế-ế-ế ! Thì ra anh cũng biết...



tui treo máy liền.



Bây giờ tất cả đường liên lạc bị cắt đứt.



Chừng một tuần sau ông chủ du ngoạn trở về. tui vẫn rùng mình khiếp sợ. Về được một hôm ông gọi tui lên. tui vàophòng chốngông. tui hy vọng: "Nếu cần xin, chắc ông ấy thương"



tui đứng trước mặt ông, những ngón tay khoanh trước bụng cứ giật giật một cách hoảng hốt.



-Ngồi xuống đây con...



-Cầu chúa che chở cho ông ! Con không dám !



-Ngồi xuống đây, con ngồi xuống đây...



Ông mỉm cười, tui ngồi xuống ghế đối diện.



- Ta chúc mừng con. Xin cảm ơn...Ta sẽ suốt đời biết ơn con...Con vừa chấn chỉnh được đầu óc của bà chủ ta...Khá lắm ! ...Con vừa báo thù cho mười tám năm đau đớn của ta. Hay lắm ! Bởi vì đối với bà ấy ta không được nói một lời nào trái ý. Con hành động thật đúng. Con xuống nhà đi : ta vừa bảo thưởng cho con năm mươi lia rồi đấy.



tui xuốngphòng chốngkế toán lấy năm mươi lia. Từ đó tui săn đón chờ mỗi tiếng chuông điện thoại. Có thể là bà chủ gọi đến chăng, nếu có tui lại mắng bà ấy một trận té tát. Thế mà bà ấy không gọi đến nữa. Nhưng có một lần, buổi tối, bà đến một mình. Trongphòng chốngchỉ có riêng tôi. Bà bước vào.



-Anh là biên tập viên ? - bà hỏi.



-Dạ phải.



-Bữa trước anh mắng tui qua máy nói ?



Lúc đó tui mới hiểu bà chủ là thế nào. Nói qua máy đó là một việc, còn đối mặt lại là chuyện khác. tui im lặng cúi đầu.



-tui chúc mừng anh - bà nói - tui rất thích những người không thèm nịnh bợ. Anh đừng nhìn tôi: tui bị loét dạ dày vì thế hay cáu bẩn. tui vừa nói với ông ấy chi cho anh hai trăm lia trước thưởng, anh vừa nhận chưa ?



Hóa ra người chi cho tui không phải ông chủ, mà là bà chủ. Hơn thế nữa ông ấy còn khấu của tui một trăm năm mươi lia.



-Sao anh im lặng thế ...Hay là ông ấy không chi ? tui biết ông ấy không chịu chi ! - bà ta gầm lên rồi chạy lênphòng chốngông chồng. Có những tiếng ầm ầm vang lên. Có người gọi tôi. Ông chủ rụt rè:



-Này con, chẳng lẽ ta không cho con hai trăm lia hay sao ?



Bà chủ hết nhìn ông lại nhìn tôi. Mắt bà như tóe lửa. Nếu tui nói "không đưa" thì chắc bà giã cho ông một trận nhừ xương, mà tui nói "đưa rồi" thì chắc bà lại giã tôi. tui bảo ông chủ:



-Thưa ông, con vừa nhận khoản năm mươi lia đầu tiên trong tổng số hai trăm ông thưởng. Con sẽ nhận đều hàng tháng.



-Thấy chưa, bà yêu quý của tôi, thế mà bà cứ không tin tôi...-rồi ông quay sang tôi:



-Đi xuống nhà lĩnh nốt đi con.

 

[nuhocsinh_111]

CHỈ TẠI TRỜI MƯA !





tui mở vòi ra - nước không chảy.



- Sao không có nước nhỉ ? - tui kêu to hỏi vợ.



- Hễ trời mưa thì nước máy nghỉ ? - Vợ tui kêu to trả lời.



Phải đấy, dân Xtămbun ai cũng biết rõ: hễ trời lộp độp mưa là đường ống nước thành phố hỏng mấy tiếng đồng hồ liền, người ta bảo rằng ống nước bị bẩn, và chúng tui đành ngồi khô với nhau.



Nhưng sáng hôm đó trời nắng.



-Mưa bao giờ nhỉ ? tui lại hỏi.



-Cách đây một lúc lâu cũng có mấy hạt mưa đấy.



-Một lúc lâu là bao giờ ?



-Làm gì có mưa . Thằng con tui nói.



-Không, cũng có ít chút - đứa con gái tui cãi.



Thế là tranh luận ầm ĩ : mưa hay không mưa.



-Nếu không mưa thì hẳn vừa có nước máy - mẹ hai đứa ngắt đôi câu chuyện.



Nhưng cái lý do chết người ấy cũng không làm chúng nó im tiếng.



tui bước ra ban công.



-Có mưa không ấy nhỉ ? - tui hỏi ông hàng xóm trước mặt.



Từ ban công đối diện, một người mặc Pigiama lớn tiếng:



-tui không để ý, nhưng chắc là có...



Bốc phét ! Trên đời này vẫn có khối kẻ như vậy !



-Không để ý mà bác lại nghĩ rằng có ? tui giận dữ hỏi.



-Cái đài nhiễu quá, vì thế tui mới kết luận...-ông ta đáp - Ông cứ mở đài ra nghe mà xem.



-Không, không có mưa đâu - một ông hàng xóm khác tuyên bố khi thấy chúng tui lời qua tiếng lại.



tui vàophòng chốngmở đài. Quả là có nhiều tiếng rè, tiếng xoẹt. Đó là điều vẫn từng thấy mỗi khi mưa xuống.



Ông hàng xóm tầng dưới lúc nãy bảo không mưa, bỗng kêu:



-Có mưa, có mưa !



-Sao tự nhiên ông lại nghĩ thế ? - tui hỏi..



-Hơi đốt bị cắt, hiển nhiên là...vì mưa - ông ấy đáp.



Bây giờ thì không còn nghi ngờ gì nữa là có mưa thật dù không hề ngó thấy.



-Lạy thánh Ala, xin ngài cho mưa nhỏ thôi, kẻo điện cũng mất - vợ tui vừa nói xong thì đèn tắt phụt.



tui chạy đến máy điện thoại, nhấc ống, quay số tòa báo và nghe thấy một giọng khản đặc "A-lô!".



tui biết mình quay nhầm số, bèn xin lỗi.



-Việc gì phải xin lỗi, thưa ngài - vẫn cái giọng khản đặc từ đầu kia đáp - Chỉ cần mấy hạy mưa là đường dây điện thoại cứ loạn cả lên. Lúc nãy suốt mười phút tui phải nói chuyện với mụ chủ nhà chứa mà cứ yên chí là nói chuyện với mẹ mình. Ngài thế là còn may lắm đấy - Rồi ông ta cười khì khì.



Gần một nửa tiếng tui quay máy nói chuyện với bao nhiêu người lạ, cuối cùng mới gọi được đến tòa báo.



-Các anh đang làm gì đấy ? - tui hỏi.



-Tai họa ! Một người đáp.



- Tai họa gì ?



- Nhà dột, nước sối ào ào...Vănphòng chốngbiến thành hồ nước.



-Nghe đây, anh ba hoa gì thế ? Trên đầu vănphòng chốngchúng ta còn 4 tầng nhà nữa cơ mà...



-Chính thế...Cả 4 tầng nhà đổ nước xuống...



-Đằng ấy mưa to đến thế kia à ?



-Hẳn là thế, người ta bảo mưa, nhưng tui thì không nhìn thấy thực mục.



tui nổi cáu ném ống nghe xuống.



-Bưu điện đưa báo mới chưa ?



-Nếu mưa to thì họ vừa nghỉ hẳn...



Chán nản cực kì, tui đi ra phố, chờ mãi, chờ mãi - Ô tô buýt không có. Ngoài bến tất cả người bắt đầu càu nhàu:



-Mưa bao giờ mà xe buýt lại đến chậm thế nhỉ ?



-Lắc rắc mấy hạt. tui có nom thấy...



-Mưa chưa dính áo ấy mà...



Mặt trời đổ lửa trên đầu. Cuối cùng xe buýt cũng đến. Người xô lên như nêm cối.



Tàu thủy cập bến sông chậm hai mươi phút. Một ông khách đứng bên tui đọc báo.



-Tướng Mỹ Becđingơ Uôn sang nước Thổ ta...-Ông ta nói với người bạn.



-Thế hử ?



-Tướng Mỹ tuyên bố với các nhà báo "Nước Thổ sẽ chống được tất cả cuộc ngoại xâm".



Ông bạn đối diện xì ra một tiếng gì rất lạ rồi cười phá lên. Ông bạn hỏi ông ta:



-Ông cười gì ?



-Người ta hơi đâu mà ném bm chúng ta ? Cứ rót hai cốc nước xuống Xtămbun là cuộc sống ngừng lại.



tui vốn là người rất mẫn cảm khi có ai đó đụng đến danh dự tổ quốc, vì thế tui phải đứng ngay dậy để bước lên boong để tránh khỏi phải cho tên vô lại bẩn mồm kia một cái tát tai.



tui đến tòa soạn. Hôm nay sao tất cả việc cứ lộn ẩu lên. Đáng lẽ mười một giờ thì đến mười bảy giờ công văn mới đến. Cô thư ký mất mặt không thấy đâu. Thang máy không làm việc. Người đưa cà phê thì trượt chân ngã ở cầu thang. Còn vợ tui thì gọi điện đến bảo tui phải về sớm có khách.



tui cố gắng về sớm mà không được. Cơn đau khớp của tui nổi lên khiến tui không bước được bước nào. Đó là điềm báo mây đen bắt đầu xuất hiện.



Tuy thế tui vẫn ra được đến bến tàu thủy. Cả bến tàu trang trí bao nhiêu là cờ các màu các cỡ...Cờ thế này là nghĩa gì ? Hay thật...Hôm nay không phải ngày giải phóng Xtămbun, không phải ngày độc lập, cũng không phải ngày hội Chiến thắng. Chả là ngày gì cả, chỉ là một ngày rất bình thường thôi.



tui hỏi người bán vé, anh ta nhún vai.



-Ông hỏi vì sao treo cờ ấy à ? tui không biết...Nhưng tui xin hỏi ông hôm nay là ngày lễ gì ?



tui hỏi anh thợ kéo tàu. Anh ta cũng ngạc nhiên vì sao lại có cờ quạt...



-Chắc hẳn có một ông khách ngoại quốc tầm cỡ bự ?



-Có thấy báo nào đưa tin đâu .. - tui trả lời.



Giám đốc cảng cũng không biết gì. Trí tò mò của tui sôi lên khiến tui không sao ép mình rời xa bến cảng được. tui chạy ngược chạy xuôi, hỏi hết người này người kia sự thể ra sao. Một anh thủy thủ bước đến bên tôi:



-Ngài muốn biết vì sao treo cờ phải không ? Các vị quanh đây không ai biết đâu, ngài hỏi vô ích. Ngài để tui nói.



-Anh nói ngay đi !



-Hôm nay chẳng có hội hè gì hết. Sáng nay trời mưa. Mà lại mưa to.



-Ái chà chà ! Tưởng chuyện gì ! - tui nghĩ.



-Trời mưa thì kho ngập, kho ngập thì cờ ướt, cờ ướt thì phải phơi.



Hóa ra là thế ! Bây giờ tui mới có thể ung dung về nhà: Có mưa thật chứ !

 

[xoaixanhchuachat]

NHỮNG NHÀ TÀI CHÍNH LỖI LẠC





Câu chuyện này rất phức tạp và rối rắm. tui sợ khi kể lại cũng làm cho các bạn rối mù. Nhưng dù sao xin các bạn cứ bình tĩnh nghe. Câu chuyện không trả toàn bình thường này xảy ra với năm người bạn.



Để năm người đàn ông chơi thân được với nhau nên phải có điểm gì chung liên kết được tất cả. Ba người trong số họ là những nhà hoạt động tài chính nổi tiếng, còn hai người kia là những chuyên gia kiết xuất trong lĩnh vực toán học. Đó chính là điều kiện vừa gắn kết các nhân vật trong câu chuyện của tôi.



Ngài Taliat, tổng giám đốc một trong những ngân hàng lớn nhất nước, mời bốn ông bạn thân đến ngôi biệt thự mới xây của mình ở Sauđie.



Cuộc họp mặt diễn ra vào chủ nhật.



Ngài Taliat là một nhà tài chính kiệt xuất và nhà ngân hàng danh tiếng của chúng tôi. Sau lưng ông là cả hai mươi bảy năm hoạt động ngân hàng. Ông giỏi trong các vấn đề tài chính và các con số đến nỗi bạn bè nói về ông:"Chỉ cần ông Taliat bước vào một cái quầy trống rỗng nào đó và treo lên cửa tấm biển "Nhà băng" thì lập tức chưa đầy hai năm sau, cái quầy này sẽ biến thành một nhà băng với số vốn hai trăm triệu lia". Ông Taliat vừa cứu sống vài nhà băng đang bên bờ vực phá sản, hơn nữa còn làm cho chúng trở thành những nhà băng thịnh vượng và đáng tin cậy nhất nước.



Một trong những vị khách được mời là Liutfi - một nhà doanh nghề nổi tiếng thành thạo trong công chuyện kinh doanh. Người ta nói về ông ta :" Trong tay của Liutfi thì hòn đất cũng biến thành vàng !". Đất đai được ông ta đụng đến lập tức biến thành tiền, và đó không phải là kết quả của ảo thuật, của vận đỏ may mắn, mà trả toàn là do đầu óc tính toán tài chính, bởi đối với đất đai không có triển vọng đẻ ra trước thì ngài Liutfi không bao giờ động đến.



Vị khách thứ hai là ngài Zêki, một trong những quan chức cấp cao của Bộ Tài chính. Người ta đồn cả Bộ đứng vững được là chỉ nhờ mình ông ta. Người nước ngoài gọi ông là nhà tài chính lỗi lạc của Thổ Nhĩ Kì.



Hai vị khách, ngài Rêfik và Zia là bạn học từ thời (gian) phổ thông của chủ nhà. Ngài Zia là giám đốc đài thiên văn Xtămbun và được coi là nhà thiên văn học lớn - Còn ngài Rêfki thì rực sáng trong lĩnh vực toán cao cấp, là giáo sư khoa toán lý trường đại học tổng hợp Xtămbun.



Cả bốn người đều đến cùng gia đình.



Buổi sáng tất cả người cùng nhau đi tắm biển. Sau buổi trưa họ ngồi nhấm nháp cà phê. Một người ngả lưng ngủ ngay trên ghế sa lông, những người khác thì lui vềphòng chốngngủ cho thoải mái.



Hai ông Taliat và Zêki thì ngồi chơi bài nácđư tăng dần tiền. Sau bốn ván với trước đặt ban đầu là hai mươi nhăm curusơ, ông Taliat thắng ba trăm bảy mươi nhăm curusơ. Ông Zêki không có trước lẻ, bèn đưa cho nhủ nhà tờ mười lia (1 lia = 100 curusơ). Ông Taliat muốn trả lại tiền, thò tay vào túi áo lấy ra lúc đầu năm lia, sau đó hai lia rưỡi, là tất cả số trước lẻ ông có. Ông Zêki cầm lấy trước và nói:



-Như vậy là tui nợ anh...bao nhiêu nhỉ ?



Ông Taliat ngập ngừng:



-Anh nợ tôi...-ông lẩm nhẩm - khoan, để tui tính.



Ông Zêki thò tay vào các túi quần, tìm thấy tờ một lia và đưa cho ông Taliat, muốn để cho chuyện tính toán dễ hơn



-Bây giờ thế nào ? - Ông hỏi.



-tui vừa đưa anh bảy lia rưỡi - chủ nhà nói.



-Phải.



-Thế anh phải trả tui bao nhiêu ?



-tui vừa đưa anh thêm một lia nữa.



-Anh bạn, anh nợ tui ba trăm bảy mươi nhăm curusơ, đúng không ?



-Đúng.



-Nghĩa là, anh hãy đưa thêm cho tui một trăm bảy mươi nữa.



-Phải, nhưng tui đã đưa anh thêm một cái lia nữa. Và trước đó vừa đưa mười lia. Tổng cộng là mười một lia rồi. Còn anh vừa đưa cho tôi...



-Khoan , khoan, đừng làm tui nhầm.



-Anh vừa đưa tui năm lia, sau đưa thêm hai lia rưỡi...



Nghe thấy tiếng cãi nhau hai ông Zia và Rêfil tỉnh giấc.



-Có chuyện gì mà hai ông cãi nhau vậy ?



-Anh Rêfik thân mến - chủ nhà nói - tui chơi bài thắng anh ấy. Anh ấy nợ tui ba trăm bảy mươi nhăm curusơ.



-Khoan, khoan - ông Zêki cắt ngang - để tui kể. Chúng tui chơi bốn ván nac đư. Mỗi ván bắt đầu từ hai mươi nhăm curusơ...



-Khoan đã, anh Zêki ! Cần gì kể rõ hơn ! Chúng ta có thể bắt đầu từ hai mươi nhăm và năm mươi. Anh nói đi, anh nợ tui ba trăm bảy mươi nhăm curusơ, đúng không ?



-Đúng. Nhưng tui đã đưa anh mười một lia.



-Đúng. Và tui đã trả lại anh bảy lia rưỡi. Nghĩa là anh nợ tôi...



-Được. Nhưng tui lại đưa anh thêm một lia nữa.



Giáo sư tóan cao cấp Rêfik nói:



-Các anh từ từ vừa !...Đừng làm tui rối. Từng người nói một mới hiểu được .Anh vừa đưa bao nhiêu , anh Zêki ?



-Mười lia.



-Thế anh nợ bao nhiêu ?



-Ba trăm bảy mươi nhăm curusơ, nhưng...



-Đừng có "nhưng" gì vậy !...



-Sau đó tui đưa anh ấy một lia nữa.



-Rõ rồi. Nghĩa là anh Taliat, anh phải trả lại anh Zêki sáu trăm hai mươi nhăm curusơ. Mà anh vừa đưa anh ấy bảy lia rưỡi. Như vậy, anh còn phải...Khoan, để tui tính xem nào...Bây giờ anh còn nợ anh ấy...Lấy bảy lia rưỡi trừ đi mười một lia...Thành bao nhiêu nhỉ ?



-Làm sao lại lấy số nhỏ trừ số lớn được ?



-À, phải ! ...Phải lấy bảy lia rưỡi trừ đi sáu trăm hai mươi nhăm curusơ. Nào, ta thử trừ...Còn bao nhiêu nhỉ ? Một trăm hai mươi nhăm curusơ, đúng không ?



-Thánh Ala ơi ! Nhưng tui đưa anh ấy mười lia cơ mà !



-Phải. Nhưng tui lại đưa anh bảy lia rưỡi.



Nhà thiên văn nổi tiếng Zia xen vào cuộc tranh cãi:



-Các anh làm rối hết. Hãy kể lại từ đầu, Zêki. Anh nợ anh Taliat ba trăm bảy mươi nhăm curusơ, đúng không ?



-Ông bạn ơi, tui đã đưa anh ấy mười một lia rồi. Bây giờ anh ấy là người nợ tui !



-Nhưng anh Taliat vừa đưa anh bảy lia rưỡi ? Bảy lia rưỡi cộng mười một là...



-Sai hết rồi, ông bạn ! tui thua anh Taliat ba trăm bảy mươi nhăm curusơ. Bây giờ xem nào...



-tui hiểu rồi. Anh hãy đưa thêm anh ấy vào một trăm hai mươi nhăm curusơ...



-Trời ơi, cái anh này!...Tại sao lại cứ đưa thêm một trăm hai mươi nhăm curusơ. Cứ tui phải đưa, phải đưa...Còn anh ta chẳng phải đưa cái gì cả.



-Thế không phải anh đưa thì còn ai : Anh thua cơ mà !



-Một trăm hai mươi nhăm ?



-Không...



-Nghe đây, anh Zia. Lúc đầu tui đưa anh ấy mười lia, sau đó đưa thêm một lia nữa, tổng cộng là mười một lia.



-Thế anh Taliat đưa anh bao nhiêu ? - Ông Rêfik hỏi.



Nhà thiên văn thở dài:



-Các anh làm tui nhầm hết. Anh có hai mươi nhăm curusơ không ?



Ông Zêki lấy trong túi ra hai mươi nhăm curusơ và đưa chúng cho chủ nhà.



-Đây, hai mươi nhăm curusơ nữa đây.



-Thế bây giờ còn bao nhiêu ? - ông Taliat hỏi.



-Làm sao tui biết còn bao nhiêu ? Các anh làm nhầm lẫn hết. Lúc đầu anh ta đưa cho anh mười lia, sau đó một lia nữa, sau đó lại hai mươi nhăm curusơ. Tổng cộng là mười một lia hai mươi nhăm curusơ. Bây giờ, Taliat, anh hãy đưa anh ấy một lia.



-Thánh Ala ơi !... Anh nghe đây, tui đã đưa anh ấy bảy lia rưỡi rồi.



Chủ nhà chạy sang buồng bên cạnh, nơi nhà doanh nghề xuất sắc Liutfi đang ngủ ngon lành trong ghế bành, nắm tay lôi ông ta dậy kéo ra chỗ mấy người bạn.



-Lạy thánh Ala, Liutfi, anh hãy giúp chúng tui tính toán đi !



-Liutfi thân mến - ông Xêki nói - Chúng toi chơi bài nac đư tăng dần tiền...



-Này Zêki, cần gì phải nói "tăng dần trước ".



-Chúng tui chơi bài nac đư...



-Cần gì nác đư ở đây ?! Anh nợ tui ba trăm bảy mươi nhăm curusơ, đúng không ?



-Nhưng tui đã đưa anh mười một lia, rồi lại thêm hai mươi nhăm curusơ.



-Phải. Nhưng tui đã trả lại anh bảy lia rưỡi.



-Rõ rồi - ông Liutfi nói - Anh đưa cho anh ấy bảy lia rưỡi. Tại sao ?



-Vì tui không có trước lẻ.



-Thế tại sao anh đưa anh ta mười một lia ?



-Anh ấy yêu cầu tôi. tui cũng không có trước lẻ...



-Thế là rõ rồi. Việc quá đơn giản. Mười một lia cộng hai mươi nhăm curusơ, rồi lại cộng ba trăm bảy mươ nhăm...



-Anh đừng cộng, mà phải trừ đi !



-tui biết rồi. Lúc đầu phải cộng, rồi sau mới trừ...Lần cuối cùng anh đưa anh ấy hai mươi nhăm curusơ...



Việc tính toán trở nên rối tinh đến mức ngài Liutfi phải dang tay thất vọng.



-Khoan! - cuối cùng ông kêu lên - tui tính ra ngay cho các anh xem đây. Bây giờ mỗi người các anh hãy thu trước của mình về. Zêki, anh hãy lấy lại hai mươi nhăm curusơ của anh Taliat đi...Thế ! Còn anh, Taliat, hãy lấy bảy lia rưỡi của mình về. Zêki - lúc đầu anh đưa bao nhiêu ?



-Mười lia. Sau đó lại một lia nữa...



-Nghĩa là, mười một lia ? Anh hãy lấy lại đi.



Cuộc trao đổi tiến hành.



-Bây giờ anh hãy đưa mười lia cho anh ấy - nhà kinh doanh vĩ đại ra lệnh - Thế...Còn anh hãy trả lại từ số trước mười lia này.



-tui không có trước lẻ. Chỉ có bảy lia rưỡi đây.



-Zêki, anh hãy cầm lấy bảy lia rưỡi đi. Bây giờ anh là người nợ của anh ấy. Anh phải trả lại bao nhiêu ?



-tui có một lia và hai mươi nhăm curusơ đây.



-Hãy đưa chúng cho anh ấy. Bây giờ thế nào ?



-Thì lại tương tự y như lúc nãy !



-Tốt lắm...Bây giờ anh hãy đưa anh ấy...Thế, bây giờ...Anh hãy đưa thêm anh ấy một trăm hai mươi nhăm curusơ...



-Nhưng vừa bảo là tui không có trước lẻ.



-Thế thì anh, Zêki , anh hãy đưa anh ấy một trăm hai nhăm.



-Rồi thì sao ?



-Cứ đưa đi, đưa đi ! Khi đó anh còn thiếu anh ta...Sao lại thế nhỉ?...Lại nhầm hết rồi.



-Này !...



-Ôi trời!...Anh vừa đưa tui bao nhiêu, anh bạn ?



-Bao nhiêu ? tui vừa đưa anh bao nhiêu ?



-Phải, anh đưa tôi...



-Khoan ! - giáo sư Rêfik nói - bây giờ mỗi người lại lấy lại trước của mình về đi.



Tiền cứ được trao cho người kia rồi lại lấy về mấy lần mà cả Taliat lẫn Zêki đều không tài nào thanh toán được với nhau.



Nhà thiên văn học Zia muốn giúp các bạn của mình đơn giản hóa chuyện tính toán, bèn đổi tờ mười lia cho ông Zêki. Sau khi đổi tiền, mấy ông bạn lại trả toàn bế tắc.



Đến chiều ngài Liutfi tuyên bố:



-Thôi, mỗi anh lại cầm hết trước của mình về đi !



Hai người ai nấy lại lấy trước của mình. Sau đó ngài Liutfi quay sang bảo nhà tài chính kiệt xuất của Thổ Nhĩ Kì:



-Anh Zêki, anh phải nhớ anh còn nợ anh Taliat ba trăm bảy mươi nhăm curusơ. Khi nào có trước lẻ, anh phải trả anh ấy. Rõ chưa ?



-Rõ !



-Lạy thánh Ala ! Thế là cuối cùng vừa giải quyết xong !



Và sự chuyện đến đấy là chấm dứt.