Tiểu luận Lịch sử phát triển của phép biện chứng trong triết học

[huhu_cute]

Download Tiểu luận Lịch sử phát triển của phép biện chứng trong triết học miễn phí

Mục lục
Trang
Lời nói đầu 2
Phần I- Các phép biện chứng trước triết học Mác 3
1. Phép biện chứng tự phát ngây thơ thời cổ đại 3
1.1 Triết học Trung hoa cổ đại 3
1.2 Triết học ấn Độ cổ đại 5
1.3 Triết học Hy Lạp cổ đại 6
2. Phép biện chứng Tây Âu thế kỷ XIV - XVIII 9
3. Phép biện chứng cổ điển Đức 10
Phần II. Phép biện chứng duy vật hay phép biện chứng Mác – xit 11
1. Điều kiện kinh tế - xã hội cho sự ra đời của phép duy vật biện chứng 11
2. Nội dung chính của phép biện chứng duy vật 12
Phần III. Phép biện chứng duy vật trong sự vận động và phát triển của nền kinh tế nước ta hiện nay
Kết luận 15
Tài liệu tham khảo 16
 
 



Để tải bản DOC Đầy Đủ thì Trả lời bài viết này, mình sẽ gửi Link download cho

Tóm tắt nội dung:

m xÐt nh÷ng sù vËt hiÖn t­îng vµ nh÷ng ph¶n ¸nh cña chóng vµo t­ duy, chñ yÕu lµ trong mèi liªn hÖ qua l¹i cña chóng, trong sù ph¸t sinh vµ sù tiªu vong cña chóng".
Trong lÞch sö triÕt häc cã nh÷ng thêi gian, t­ duy siªu h×nh chiÕm ­u thÕ so víi t­ duy biÖn chøng. Nh­ng xÐt trong toµn bé lÞch sö triÕt häc, th× phÐp biÖn chøng lu«n chiÕm mét vÞ trÝ ®Æc biÖt trong ®êi sèng tinh thÇn x· héi. PhÐp biÖn chøng lµ mét khoa häc triÕt häc, v× vËy nã còng ph¸t triÓn tõ thÊp tíi cao mµ ®Ønh cao lµ phÐp biÖn chøng duy vËt M¸c - xÝt cña triÕt häc M¸c - Lªnin. Chñ nghÜa M¸c - Lªnin lu«n ®¸nh gi¸ cao phÐp biÖn chøng, nhÊt lµ phÐp biÖn chøng duy vËt, coi ®ã lµ mét c«ng cô t­ duy s¾c bÐn ®Ó ®Êu tranh víi thuyÕt kh«ng thÓ biÕt, t­ duy siªu h×nh, cñng cè niÒm tin vµo søc m¹nh vµ kh¶ n¨ng cña con ng­êi trong nhËn thøc vµ c¶i t¹o thÕ giíi.
ViÖc nghiªn cøu lÞch sö ph¸t triÓn cña phÐp biÖn chøng sÏ cho chóng ta thÊy râ h¬n b¶n chÊt cña phÐp biÖn chøng vµ sù ph¸t triÓn cña t­ duy biÖn chøng cña nh©n lo¹i. XuÊt ph¸t tõ môc ®Ých ®ã, t«i chän ®Ò tµi tiÓu luËn vÒ: lÞch sö ph¸t triÓn cña phÐp biÖn chøng trong triÕt häc, ®Ó nghiªn cøu.
Néi dung
PhÇn I- C¸c phÐp biÖn chøng tr­íc triÕt häc M¸c
PhÐp biÖn chøng thêi cæ ®¹i
PhÐp biªn chøng thêi cæ ®¹i lµ phÐp biÖn chøng tù ph¸t, ng©y th¬i vµ mang nÆng tÝnh trùc quan ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së quan s¸t tù nhiªn, x· héi hoÆc th«ng qua kinh nghiÖm cña b¶n th©n. Ba trung t©m triÕt häc lín nhÊt thêi bÊy giê lµ: TriÕt häc Trung Hoa cæ ®¹i, triÕt häc Ên §é cæ ®¹i vµ triÕt häc Hy L¹p cæ ®¹i. Bªn c¹nh nh÷ng ®Æc ®iÓm chung, do ®Æc ®iÓm v¨n ho¸ còng nh­ hoµn c¶nh lÞch sö kh¸c nhau nªn sù thÓ hiÖn t­ t­ëng biÖn chøng trong häc thuyÕt triÕt häc mçi trung t©m ®Òu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng kh«ng gièng nhau.
TriÕt häc Trung Hoa cæ ®¹i
TriÕt häc Trung hoa cæ ®¹i lµ mét nÒn triÕt häc lín cña nh©n lo¹i, cã tíi 103 tr­êng ph¸i triÕt häc. Do ®Æc ®iÓm cña bèi c¶nh lÞch sö Trung Hoa lóc ®ã lµ x· héi lo¹n l¹c, ®êi sèng nh©n d©n c¬ cùc, ®¹o ®øc suy ®åi nªn triÕt häc Trung hoa cæ ®¹i tËp trung vµo gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ chÝnh trÞ - x· héi. Nh÷ng t­ t­ëng biÖn chøng thêi nµy chØ thÓ hiÖn khi c¸c nhµ triÕt häc kiÕn gi¶i nh÷ng vÊn ®Ò vÒ vò trô quan.
Mét trong nh÷ng häc thuyÕt triÕt häc mang t­ t­ëng biÖn chøng s©u s¾c lµ Häc thuyÕt ¢m - D­¬ng. §©y lµ mét häc thuyÕt triÕt häc ®­îc ph¸t triÓn trªn c¬ së mét bé s¸ch cã tªn lµ Kinh DÞch. Mét trong nh÷ng nguyªn lý triÕt häc c¬ b¶n nhÊt lµ nh×n nhËn mäi tån t¹i kh«ng ph¶i trong tÝnh ®ång nhÊt tuyÖt ®èi, mµ còng kh«ng ph¶i trong sù lo¹i trõ biÖt lËp kh«ng thÓ t­¬ng ®ång. Tr¸i l¹i tÊt c¶ ®Òu bao hµm sù thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp - ®ã lµ ¢m vµ D­¬ng. ¢m - D­¬ng kh«ng lo¹i trõ, kh«ng biÖt lËp, mµ bao hµm nhau, liªn hÖ t­¬ng t¸c lÉn nhau, chÕ ­íc lÉn nhau. Kinh dÞch viÕt: "C­¬ng nhu t­¬ng th«i nhi sinh biÕn ho¸", "Sinh sinh chi vi dÞch". Sù t­¬ng t¸c lÉn nhau gi÷a ¢m vµ D­¬ng, c¸c mÆt ®èi lËp, lµm cho vò trô biÕn ®æi kh«ng ngõng. §©y lµ quan ®iÓm thÓ hiÖn t­ t­ëng biÖn chøng s©u s¾c. Häc thuyÕt nµy còng cho r»ng chu tr×nh vËn ®éng, biÕn dÞch cña v¹n vËt trong vò trô diÔn ra theo nguyªn lý ph©n ®«i c¸i thèng nhÊt nh­: Th¸i cùc (thÓ thèng nhÊt) ph©n ®«i thµnh l­ìng nghi (©m - d­¬ng), sau ®ã ©m - d­¬ng l¹i tiÕn hµnh ph©n thµnh tø t­îng (th¸i ©m - thiÕu ©m, th¸i d­¬ng - thiÕu d­¬ng), tø t­îng l¹i sinh ra b¸t qu¸i, vµ tõ ®ã b¸t qu¸i sinh ra v¹n vËt.
Tuy nhiªn, häc thuyÕt ¢m - D­¬ng cho r»ng sù vËn ®éng cña v¹n vËt diÔn ra theo chu kú lÆp l¹i vµ ®­îc ®¶m b¶o bëi nguyªn t¾c c©n b»ng ¢m - D­¬ng. ë ®iÓm nµy th× häc thuyÕt ¢m - D­¬ng phñ nhËn sù ph¸t triÓn biÖn chøng theo h­íng ®i lªn mµ cho r»ng sù vËn ®éng cña c¸c hiÖn t­îng chØ dõng l¹i khi ®¹t ®­îc tr¹ng th¸i c©n b»ng ¢m -D­¬ng. H¬n n÷a, trong häc thuyÕt ¢m - D­¬ng cßn nhiÒu yÕu tè duy t©m thÇn bÝ nh­ quan ®iÓm "Thiªn t«n ®Þa ty" cho r»ng trËt tù sang hÌn trong x· héi b¾t nguån tõ trËt tù cña "trêi ®Êt", hä ®em trËt tù x· héi g¸n cho giíi tù nhiªn, råi l¹i dïng h×nh thøc bÞa ®Æt ®ã ®Ó chøng minh cho sù hîp lý vÜnh viÔn cña chÕ ®é ®¼ng cÊp x· héi.
Tãm l¹i, häc thuyÕt ¢m - D­¬ng lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng kinh nghiÖm thùc tiÔn l©u dµi cña nh©n d©n Trung Quèc thêi cæ ®¹i. MÆc dï cßn nh÷ng tÝnh chÊt trùc quan, chÊt ph¸c ng©y th¬ vµ tån t¹i nh÷ng quan ®iÓm duy t©m thÇn bÝ vÒ x· héi, nh­ng häc thuyÕt ¢m - D­¬ng ®· béc lé râ khuynh h­íng duy vËt vµ t­ t­ëng biÖn chøng tù ph¸t cña m×nh trong quan ®iÓm vÒ c¬ cÊu vµ sù vËn ®éng, biÕn ho¸ cña sù vËt, hiÖn t­îng trong tù nhiªn vµ x· héi.
TriÕt häc Ên ®é cæ ®¹i
§©y lµ hÖ thèng triÕt häc cã sù ®an xen hoµ ®ång gi÷a triÕt häc víi t«n gi¸o vµ gi÷a c¸c tr­êng ph¸i kh¸c nhau. C¸c t­ t­ëng triÕt häc ®­îc thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc lµ mét t«n gi¸o. Theo c¸ch ph©n chia truyÒn thèng, triÕt häc Ên §é cæ ®¹i cã 9 tr­êng ph¸i, trong ®ã cã 6 tr­êng ph¸i lµ chÝnh thèng vµ 3 tr­êng ph¸i phi chÝnh thèng. Trong tÊt c¶ c¸c häc thuyÕt triÕt häc ®ã th× häc thuyÕt triÕt häc thÓ hiÖn trong PhËt gi¸o lµ häc thuyÕt mang tÝnh duy vËt vµ biÖn chøng s©u s¾c tiªu biÓu cña nÒn triÕt häc Ên §é cæ ®¹i.
PhËt gi¸o h×nh thµnh tõ thÕ kû VI TCN do TÊt §¹t §a, tªn hiÖu lµ ThÝch Ca MÇu Ni (563 - 483 TCN), khai s¸ng. PhËt gi¸o cho r»ng v¹n vËt trong thÕ giíi kh«ng do mét ®Êng thÇn linh nµo ®ã t¹o ra mµ ®­îc t¹o ra bëi hai yÕu tè lµ Danh (tinh thÇn) vµ S¾c (vËt chÊt). Trong ®ã Danh bao gåm t©m vµ thøc, cßn S¾c bao gåm 4 ®¹i (®¹i ®Þa, ®¹i thuû, ®¹i ho¶, ®¹i phong). ChÝnh nhê t­ t­ëng nªu trªn mµ PhËt gi¸o ®­îc coi lµ t«n gi¸o duy vËt duy nhÊt chèng l¹i thø t«n gi¸o thÇn häc ®­¬ng thêi. §ång thêi PhËt gi¸o ®­a ra t­ t­ëng "nhÊt thiÕt duy t©m tao", "v« th­êng", "v« ng·". "V« ng·" nghÜa lµ "kh«ng cã c¸i ta, c¸i t«i bÊt biÕn", theo ®ã kh«ng cã c¸i g× lµ tr­êng tån lµ bÊt biÕn, lµ vÜnh h»ng, kh«ng cã c¸i g× tån t¹i biÖt lËp. §©y lµ t­ t­ëng biÖn chøng chèng l¹i ®¹o Bµlam«n vÒ sù tån t¹i cña c¸i t«i - ¸tman bÊt biÕn. "V« th­êng" tøc lµ biÕn, biÕn ë ®©y ®­îc hiÓu nh­ lµ sù biÕn ®æi cña v¹n vËt theo chu kú: Sinh - Trô - DÞ - DiÖt (®èi víi sinh vËt); Thµnh - Trô - Ho¹i - Kh«ng (con ng­êi). PhËt gi¸o còng cho r»ng sù t­¬ng t¸c cña hai mÆt ®èi lËp Nh©n vµ Duyªn chÝnh lµ ®éng lùc cho lµm cho thÕ giíi vËn ®éng chø kh«ng ph¶i lµ mét thÕ lùc siªu nhiªn nµo ®ã n»m ngoµi con ng­êi, thÕ giíi lµ vßng nh©n qu¶ v« cïng v« tËn. Nãi c¸ch kh¸c mét vËt tån t¹i ®­îc lµ nhê héi ®ñ Nh©n, Duyªn.
1.3 TriÕt häc Hy L¹p cæ ®¹i
MÆc dï h·y cßn nhiÒu tÝnh "c¾t khóc", nh­ng triÕt häc Hy L¹p cæ ®¹i ®· cã nh÷ng ph¸t hiÖn míi ®èi víi phÐp biÖn chøng. ChÝnh trong thêi kú nµy thuËt ng÷ "biÖn chøng" ®· h×nh thµnh. Cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ kinh tÕ thêi kú chiÕm h÷u n« lÖ, Hy L¹p cæ ®¹i ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu to lín vÒ v¨n ho¸, nghÖ thuËt, mµ tr­íc hÕt lµ c¸c thµnh tùu trong khoa häc tù nhiªn nh­: Thiªn v¨n häc, vËt lý häc, to¸n häc ®· lµm c¬ së thùc tiÔn cho sù ph¸t triÓn cña triÕt häc trong thêi kú nµy. TriÕt häc Hy L¹p cæ ®¹i ®· ph¸t triÓn hÕt søc rùc rì, trë thµnh nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn cña triÕt häc ph­¬ng T©y sau nµy.
Mét trong nh÷ng nhµ triÕt häc ®iÓn h×nh cã t­ t­ëng biÖn chøng lµ Heraclit (540 - 480 TCN). Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ kinh ®iÓn M¸c - Lªnin th× Heraclit lµ ng­êi s¸ng lËp ra phÐp biÖn chøng. ¤ng còng lµ ng­êi ®Çu tiªn x©y dùng phÐp biÖn chøng dùa trªn lËp tr­êng duy vËt.
PhÐp biÖn chøng cña Heraclit ch­a ®­îc tr×nh bµy d­íi d¹ng mét hÖ thèng c¸c luËn ®iÓm khoa häc mµ...