chery_cute_iuox
New Member
Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Đối với tác phẩm của những cây bút mới như Phan Thị Vàng Anh, Lý Lan, Vương Trí Nhàn
đã tìm ra những nét độc đáo. Hai bài viết “Nỗi buồn đến sớm”và “Mạch sống tự nhiên” [73,
tr.318 -335] đã thể hiện điều đó. Về tác phẩm Phan Thị Vàng Anh, Vương Trí Nhàn nhận xét về nội
dung và nghệ thuật: “cuộc sống được miêu tả trong tác phẩm của Phan Thị Vàng Anh là tẻ nhạt”
[73, tr.319] và các nhân vật thì luôn ý thức được “sống”là tham gia một cuộc chơi mà “Luôn luôn
họ biết mình đang chơi, nên không sao có được sự hết mình với cuộc chơi.”[73, tr.324]. Phân tích
một số truyện, Vương Trí Nhàn thấy được nhân vật của Phan Thị Vàng Anh luôn sống trong tâm
trạng chán nản, họ tham gia mọi chuyện một cách gượng gạo, không hi vọng gì; lúc nào họ cũng
cảm giác cô đơn với những khoảng trống trong tâm hồn; tuy nhiên họ không đến mức buông thả,
phá phách mà vẫn giữ được bản chất của mình. Về hình thức Vương Trí Nhàn kết luận những
truyện của Phan Thị Vàng Anh thường ngắn gọn, trong hai tập truyện “Khi người ta trẻ”(1993) và
“Hội chợ”(1995) thì mỗi truyện “chỉ thu gọn trong dăm ba trang, truyện dài nhất có đủ cả những
bể dâu thay đổi, cũng chỉ kéo dài hơn chục trang”[73, tr.320]. Tác giả không thích nói dài hay với
nội dung như vậy thì chỉ cần một hình thức phù hợp? Phan Thị Vàng Anh không dẫn dắt, không tạo
đột biến, không gây bất ngờ, tất cả chừng như chỉ còn là những tiểu xảo không cần thiết. Còn giọng
văn của Phan Thị Vàng Anh thì hết sức lạnh lùng:“ đó là cái giọng tự kiềm chế, nói nửa câu lấp
lửng mà đôi lúc như là bi đát, nghẹn ngào”[73, tr.321]. Theo Vương Trí Nhàn chính điều này đã
góp phần tạo nên phong cách riêng của nhà văn.
quát về nền văn hóa đó sai, nếu thiếu đi một sự linh cảm nó được hun đúc từ cả kinh nghiệm từng
trải lẫn tinh hoa của hàng vạn quyển sách” [74, tr.254, 255]. Điểm riêng biệt của Vương Trí Nhàn
là ông đã khắc họa thêm một số nét để làm rõ khuôn mặt tinh thần của Đinh Gia Trinh. Nhà phê
bình đã thật tinh tế khi nhận ra cách đóng góp của Đinh Gia Trinh có một chỗ khác biệt: “… ông
không trực tiếp lăn lộn trong giới cầm bút”[74, tr.258], thế nhưng điều đó lại giúp Đinh Gia Trinh
có cái nhìn riêng: “Song để bù lại cái tư thế đứng ngoài nhìn vào lại khiến cho ngòi bút Đinh Gia
Trinh được cái hồn nhiên tự nhiên mà không sa vào những thành kiến của người trong cuộc” [74,
tr.258]. Và liên hệ với hoàn cảnh của đời sống văn học 1940 – 1945, các nhà phê bình ít được nói
tới, Vương Trí Nhàn thấy được Đinh Gia Trinh cũng nằm trong số phận đó: “Trong hoàn cảnh ấy,
các tiểu luận và tùy bút của Đinh Gia Trinh, nếu quả thật có rơi vào tình trạng lãng quên, thì cũng
không có gì khó hiểu” [74, tr.265]. Về sau, đóng góp của Đinh Gia Trinh và các nhà phê bình khác
mới được thừa nhận và coi trọng. Tuyển tập những bài viết của Đinh Gia Trinh đã được tập hợp lại,
in thành cuốn sách có tên “Hoài vọng của lý trí”. Những vấn đề mà cách đây hơn 50 năm, Đinh Gia
Trinh đặt ra, vẫn có ý nghĩa thời sự và công việc âm thầm, tận tụy của nhà phê bình này, theo
Vương Trí Nhàn, có ý nghĩa khuyến khích, động viên những người trí thức trẻ với công việc của
mình.
Nhìn chung, Vương Trí Nhàn đã phê bình một số tác phẩm tiêu biểu của các nhà văn từ trước
Cách mạng đến hiện nay. Thông qua những tác phẩm này, dáng của nhà văn phần nào được
thể hiện. Có thể thấy phê bình tác phẩm gắn liền với phê bình tác giả, nhằm khắc họa một cách sinh
động về đời sống văn học qua các thời kì.
2.2.2.3. Phê bình vấn đề
Bên cạnh phần nghiên cứu về dáng văn học và các tác phẩm, Vương Trí Nhàn còn nói
lên những suy ngẫm về những vấn đề thời sự của văn học, chủ yếu qua các tập sách Những kiếp
hoa dại và Chuyện cũ văn chương. Có những vấn đề có ý nghĩa vì nó không chỉ có ích cho các nhà
văn và nền văn học mà còn tác động to lớn đến nền văn hóa của cả một dân tộc như: “Một lần bừng
tỉnh” [72, tr 106- 110] lý giải về phong trào Đông Kinh nghĩa thục hồi đầu thế kỉ XX, “Quá trình
du nhập của một thể tài” bàn vể thể tài tiểu thuyết [74, tr 27-40], “Nơi gặp gỡ của báo chí và văn
học” [74, tr.55- 70] nói về sự ra đời của các thể loại tiểu thuyết và báo chí, “Sự kiện in dấu vào thơ
Việt Nam thế kỉ XX” [72, tr.106- 110] giới thiệu về phong trào Thơ mới,…
Có nhiều vấn đề gợi mở và tạo cho người đọc cùng suy nghĩ như cuộc sống, trình độ của nhà
văn, trình độ văn hoá người tiếp nhận, đời sống văn học hiện nay. Do ảnh hưởng của cơ chế thị
trường, đời sống nhà văn hết sức vất vả, họ phải lăn lộn với các báo để kiếm sống. Hiện trạng này
đã được Vương Trí Nhàn phân tích cụ thể qua bài viết “Văn chương, đồng tiền và sự kiếm sống”
[76, tr. 167- 172], “Vũ khúc không buồn mà tê tái” [72, tr.163- 165]. Là người trong cuộc Vương
Trí Nhàn thấy rõ các nhà văn ý thức sâu sắc về nghề nghiệp của mình nhưng nhiều khi không phát
huy được tài năng do hoàn cảnh sống cùng kiệt khó; còn nhiều nhà văn không chú tâm trong công việc,
chạy theo số lượng tác phẩm, sao chép sáng tác của người khác,… nên tạo ra những tác phẩm kém
chất lượng, đủ mọi đề tài, chiếu theo đơn đặt hàng, theo thị hiếu người đọc. Vương Trí Nhàn đã dám
thẳng thắn nhìn nhận những khuyết điểm của thế hệ mình. Nhà phê bình đã đối chiếu với những tấm
gương lao động nghiêm túc của các bậc thầy lớp trước như Cao Xuân Huy, Nguyễn Từ Chi, Trần
Đình Hượu,… để tự nhận xét về thế hệ mình: “…vừa ham chơi vừa ham danh lợi như phần lớn
chúng tôi, làm sao theo nổi? Rồi cứ thế lần lữa qua ngày, tham bát bỏ mâm, sống bằng những quả
pháo chuột lẹt đẹt mà không bao giờ có nổi một quả pháo đùng của…cả một đời cầm bút” [76,
tr.19]. Hoàn cảnh hiện nay thuận lợi hơn cho việc viết văn với điều kiện in ấn, văn hóa phát triển,
tuy nhiên chất lượng sáng tác không được nâng cao vì nhà văn thiếu trình độ, lòng tự trọng và nhất
là thiếu những yêu cầu cao về nghề nghiệp. Bên cạnh đó những hiện tượng như những giải thưởng
tùy tiện, biên tập sách không nghiêm túc, những nhà văn trẻ được mang danh là trẻ mãi mặc dù gần
đến tuổi già,… đều góp phần làm cho văn học không phát triển.
Vương Trí Nhàn còn đi sâu vào phân tích về tình trạng “Mặc cảm tha hóa phân thân trong
tâm lí người cầm bút” [72, tr.197- 214], “Phê bình trong cơ chế tự thỏa mãn” [72, tr.215- 220].
Phân tích những suy nghĩ của người câm bút, Vương Trí Nhàn đi sâu vào mặc cảm về sự kém cỏi,
xa nhân dân, xa thực tế sau khi Cách mạng diễn ra. Họ thành tâm muốn sửa chữa nhưng lại không
làm, từ đó họ dần đánh mất đi bản chất tốt đẹp của mình, tạo nên những tác phẩm thiếu giá trị. Thơ
thì không có chất lượng: “phần lớn, đó là những thứ hàng tầm tầm, hay đôi khi gợi người ta nghĩ
tới một thứ quả xanh”[72, tr.224], văn xuôi sai về bố cục, nhân vật, chi tiết,… Trong lĩnh vực phê
bình, người viết phê bình thì dễ dãi, khen chê không đúng mức, luôn muốn làm cho người có sách
phê bình bằng lòng. Còn nhà văn thì tỏ ý khinh thường người viết phê bình và nghề phê bình.
Nguyên nhân mà nền văn học đương thời không có tác phẩm lớn, theo Vương Trí Nhàn là do: “cả
ngành chúng ta (chứ không riêng ai) thiếu những tiền đề cần thiết để làm việc. Công tác nghiên cứu
văn học cổ quá chậm trễ, không mang lại hiệu quả thiết thực. Đặc biệt thiếu sự giao lưu thường
xuyên và lành mạnh với văn hóa thế giới, nên cách sống, cách làm việc của từng người cũng như
cách hoạt động của toàn ngành (tức là trình độ sản xuất) còn ở tình trạng lạc hậu” [72, tr.227] và
xã hội thì “vẫn quá dễ dãi, không yêu cầu cao ở văn nghệ”[72, tr. 228]. Như vậy theo Vương Trí
Nhàn để văn học phát triển thì phải có một sự thay đổi về mọi mặt, điều này đòi hỏi một quãng thời
gian dài và khá nhiều vất vả.
Để giải quyết tình trạng này, Vương Trí Nhàn đưa ra những yêu cầu đối với nghề văn để làm
cho nghề này trở thành một nghề cao quý. Nhà văn phải luôn biết chăm chút cho ngòi bút của mình,
cố gắng hoàn thiện sự nghiệp. Người viết phải luôn trau dồi bản lĩnh, nâng cao kiến thức để hình
thành nên những trí thức có cốt cách vững vàng. Và đối với nền văn học thì “việc đào tạo những
cây bút làm nghề thực thụ là cách tốt nhất để củng cố cái phong trào mà chúng ta đang dày công lo
liệu” [72, tr.184]. Ông còn phê phán chủ nghĩa quan liêu trong văn nghệ hiện nay như nhà văn
thích danh tiếng, địa vị, đánh giá tác phẩm văn học theo khuôn khổ. Đối với đời sống khó khăn của
nhà văn, Vương Trí Nhàn đã đưa ra một giải pháp th...
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
Hoặc
Đối với tác phẩm của những cây bút mới như Phan Thị Vàng Anh, Lý Lan, Vương Trí Nhàn
đã tìm ra những nét độc đáo. Hai bài viết “Nỗi buồn đến sớm”và “Mạch sống tự nhiên” [73,
tr.318 -335] đã thể hiện điều đó. Về tác phẩm Phan Thị Vàng Anh, Vương Trí Nhàn nhận xét về nội
dung và nghệ thuật: “cuộc sống được miêu tả trong tác phẩm của Phan Thị Vàng Anh là tẻ nhạt”
[73, tr.319] và các nhân vật thì luôn ý thức được “sống”là tham gia một cuộc chơi mà “Luôn luôn
họ biết mình đang chơi, nên không sao có được sự hết mình với cuộc chơi.”[73, tr.324]. Phân tích
một số truyện, Vương Trí Nhàn thấy được nhân vật của Phan Thị Vàng Anh luôn sống trong tâm
trạng chán nản, họ tham gia mọi chuyện một cách gượng gạo, không hi vọng gì; lúc nào họ cũng
cảm giác cô đơn với những khoảng trống trong tâm hồn; tuy nhiên họ không đến mức buông thả,
phá phách mà vẫn giữ được bản chất của mình. Về hình thức Vương Trí Nhàn kết luận những
truyện của Phan Thị Vàng Anh thường ngắn gọn, trong hai tập truyện “Khi người ta trẻ”(1993) và
“Hội chợ”(1995) thì mỗi truyện “chỉ thu gọn trong dăm ba trang, truyện dài nhất có đủ cả những
bể dâu thay đổi, cũng chỉ kéo dài hơn chục trang”[73, tr.320]. Tác giả không thích nói dài hay với
nội dung như vậy thì chỉ cần một hình thức phù hợp? Phan Thị Vàng Anh không dẫn dắt, không tạo
đột biến, không gây bất ngờ, tất cả chừng như chỉ còn là những tiểu xảo không cần thiết. Còn giọng
văn của Phan Thị Vàng Anh thì hết sức lạnh lùng:“ đó là cái giọng tự kiềm chế, nói nửa câu lấp
lửng mà đôi lúc như là bi đát, nghẹn ngào”[73, tr.321]. Theo Vương Trí Nhàn chính điều này đã
góp phần tạo nên phong cách riêng của nhà văn.
quát về nền văn hóa đó sai, nếu thiếu đi một sự linh cảm nó được hun đúc từ cả kinh nghiệm từng
trải lẫn tinh hoa của hàng vạn quyển sách” [74, tr.254, 255]. Điểm riêng biệt của Vương Trí Nhàn
là ông đã khắc họa thêm một số nét để làm rõ khuôn mặt tinh thần của Đinh Gia Trinh. Nhà phê
bình đã thật tinh tế khi nhận ra cách đóng góp của Đinh Gia Trinh có một chỗ khác biệt: “… ông
không trực tiếp lăn lộn trong giới cầm bút”[74, tr.258], thế nhưng điều đó lại giúp Đinh Gia Trinh
có cái nhìn riêng: “Song để bù lại cái tư thế đứng ngoài nhìn vào lại khiến cho ngòi bút Đinh Gia
Trinh được cái hồn nhiên tự nhiên mà không sa vào những thành kiến của người trong cuộc” [74,
tr.258]. Và liên hệ với hoàn cảnh của đời sống văn học 1940 – 1945, các nhà phê bình ít được nói
tới, Vương Trí Nhàn thấy được Đinh Gia Trinh cũng nằm trong số phận đó: “Trong hoàn cảnh ấy,
các tiểu luận và tùy bút của Đinh Gia Trinh, nếu quả thật có rơi vào tình trạng lãng quên, thì cũng
không có gì khó hiểu” [74, tr.265]. Về sau, đóng góp của Đinh Gia Trinh và các nhà phê bình khác
mới được thừa nhận và coi trọng. Tuyển tập những bài viết của Đinh Gia Trinh đã được tập hợp lại,
in thành cuốn sách có tên “Hoài vọng của lý trí”. Những vấn đề mà cách đây hơn 50 năm, Đinh Gia
Trinh đặt ra, vẫn có ý nghĩa thời sự và công việc âm thầm, tận tụy của nhà phê bình này, theo
Vương Trí Nhàn, có ý nghĩa khuyến khích, động viên những người trí thức trẻ với công việc của
mình.
Nhìn chung, Vương Trí Nhàn đã phê bình một số tác phẩm tiêu biểu của các nhà văn từ trước
Cách mạng đến hiện nay. Thông qua những tác phẩm này, dáng của nhà văn phần nào được
thể hiện. Có thể thấy phê bình tác phẩm gắn liền với phê bình tác giả, nhằm khắc họa một cách sinh
động về đời sống văn học qua các thời kì.
2.2.2.3. Phê bình vấn đề
Bên cạnh phần nghiên cứu về dáng văn học và các tác phẩm, Vương Trí Nhàn còn nói
lên những suy ngẫm về những vấn đề thời sự của văn học, chủ yếu qua các tập sách Những kiếp
hoa dại và Chuyện cũ văn chương. Có những vấn đề có ý nghĩa vì nó không chỉ có ích cho các nhà
văn và nền văn học mà còn tác động to lớn đến nền văn hóa của cả một dân tộc như: “Một lần bừng
tỉnh” [72, tr 106- 110] lý giải về phong trào Đông Kinh nghĩa thục hồi đầu thế kỉ XX, “Quá trình
du nhập của một thể tài” bàn vể thể tài tiểu thuyết [74, tr 27-40], “Nơi gặp gỡ của báo chí và văn
học” [74, tr.55- 70] nói về sự ra đời của các thể loại tiểu thuyết và báo chí, “Sự kiện in dấu vào thơ
Việt Nam thế kỉ XX” [72, tr.106- 110] giới thiệu về phong trào Thơ mới,…
Có nhiều vấn đề gợi mở và tạo cho người đọc cùng suy nghĩ như cuộc sống, trình độ của nhà
văn, trình độ văn hoá người tiếp nhận, đời sống văn học hiện nay. Do ảnh hưởng của cơ chế thị
trường, đời sống nhà văn hết sức vất vả, họ phải lăn lộn với các báo để kiếm sống. Hiện trạng này
đã được Vương Trí Nhàn phân tích cụ thể qua bài viết “Văn chương, đồng tiền và sự kiếm sống”
[76, tr. 167- 172], “Vũ khúc không buồn mà tê tái” [72, tr.163- 165]. Là người trong cuộc Vương
Trí Nhàn thấy rõ các nhà văn ý thức sâu sắc về nghề nghiệp của mình nhưng nhiều khi không phát
huy được tài năng do hoàn cảnh sống cùng kiệt khó; còn nhiều nhà văn không chú tâm trong công việc,
chạy theo số lượng tác phẩm, sao chép sáng tác của người khác,… nên tạo ra những tác phẩm kém
chất lượng, đủ mọi đề tài, chiếu theo đơn đặt hàng, theo thị hiếu người đọc. Vương Trí Nhàn đã dám
thẳng thắn nhìn nhận những khuyết điểm của thế hệ mình. Nhà phê bình đã đối chiếu với những tấm
gương lao động nghiêm túc của các bậc thầy lớp trước như Cao Xuân Huy, Nguyễn Từ Chi, Trần
Đình Hượu,… để tự nhận xét về thế hệ mình: “…vừa ham chơi vừa ham danh lợi như phần lớn
chúng tôi, làm sao theo nổi? Rồi cứ thế lần lữa qua ngày, tham bát bỏ mâm, sống bằng những quả
pháo chuột lẹt đẹt mà không bao giờ có nổi một quả pháo đùng của…cả một đời cầm bút” [76,
tr.19]. Hoàn cảnh hiện nay thuận lợi hơn cho việc viết văn với điều kiện in ấn, văn hóa phát triển,
tuy nhiên chất lượng sáng tác không được nâng cao vì nhà văn thiếu trình độ, lòng tự trọng và nhất
là thiếu những yêu cầu cao về nghề nghiệp. Bên cạnh đó những hiện tượng như những giải thưởng
tùy tiện, biên tập sách không nghiêm túc, những nhà văn trẻ được mang danh là trẻ mãi mặc dù gần
đến tuổi già,… đều góp phần làm cho văn học không phát triển.
Vương Trí Nhàn còn đi sâu vào phân tích về tình trạng “Mặc cảm tha hóa phân thân trong
tâm lí người cầm bút” [72, tr.197- 214], “Phê bình trong cơ chế tự thỏa mãn” [72, tr.215- 220].
Phân tích những suy nghĩ của người câm bút, Vương Trí Nhàn đi sâu vào mặc cảm về sự kém cỏi,
xa nhân dân, xa thực tế sau khi Cách mạng diễn ra. Họ thành tâm muốn sửa chữa nhưng lại không
làm, từ đó họ dần đánh mất đi bản chất tốt đẹp của mình, tạo nên những tác phẩm thiếu giá trị. Thơ
thì không có chất lượng: “phần lớn, đó là những thứ hàng tầm tầm, hay đôi khi gợi người ta nghĩ
tới một thứ quả xanh”[72, tr.224], văn xuôi sai về bố cục, nhân vật, chi tiết,… Trong lĩnh vực phê
bình, người viết phê bình thì dễ dãi, khen chê không đúng mức, luôn muốn làm cho người có sách
phê bình bằng lòng. Còn nhà văn thì tỏ ý khinh thường người viết phê bình và nghề phê bình.
Nguyên nhân mà nền văn học đương thời không có tác phẩm lớn, theo Vương Trí Nhàn là do: “cả
ngành chúng ta (chứ không riêng ai) thiếu những tiền đề cần thiết để làm việc. Công tác nghiên cứu
văn học cổ quá chậm trễ, không mang lại hiệu quả thiết thực. Đặc biệt thiếu sự giao lưu thường
xuyên và lành mạnh với văn hóa thế giới, nên cách sống, cách làm việc của từng người cũng như
cách hoạt động của toàn ngành (tức là trình độ sản xuất) còn ở tình trạng lạc hậu” [72, tr.227] và
xã hội thì “vẫn quá dễ dãi, không yêu cầu cao ở văn nghệ”[72, tr. 228]. Như vậy theo Vương Trí
Nhàn để văn học phát triển thì phải có một sự thay đổi về mọi mặt, điều này đòi hỏi một quãng thời
gian dài và khá nhiều vất vả.
Để giải quyết tình trạng này, Vương Trí Nhàn đưa ra những yêu cầu đối với nghề văn để làm
cho nghề này trở thành một nghề cao quý. Nhà văn phải luôn biết chăm chút cho ngòi bút của mình,
cố gắng hoàn thiện sự nghiệp. Người viết phải luôn trau dồi bản lĩnh, nâng cao kiến thức để hình
thành nên những trí thức có cốt cách vững vàng. Và đối với nền văn học thì “việc đào tạo những
cây bút làm nghề thực thụ là cách tốt nhất để củng cố cái phong trào mà chúng ta đang dày công lo
liệu” [72, tr.184]. Ông còn phê phán chủ nghĩa quan liêu trong văn nghệ hiện nay như nhà văn
thích danh tiếng, địa vị, đánh giá tác phẩm văn học theo khuôn khổ. Đối với đời sống khó khăn của
nhà văn, Vương Trí Nhàn đã đưa ra một giải pháp th...
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links
Hoặc
You must be registered for see links
Last edited by a moderator: